Öğretmenlerin velileri eğitim konusunda motive etmek için

Öğretmenlerin velileri eğitim konusunda motive etmek için; veli toplantısı yapmak, eğitim konulu kitaplar okumalarını tavsiye etmek, öğrencinin geleceği hakkında sözlü olarak rehberlik etmek, veli ziyaretleri yapmak gibi etkinlikler yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkinliklerini yapan öğretmenlerin sayısı ise azdır. 30 katılımcıdan 6 veya 7 öğretmenin bu etkinlikleri yaptıkları görülmüştür. Öğretmenlerin genel olarak velileri eğitime motive etme konusunda veli beklentilerini karşılamadıkları veya karşılayamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Sabancı ve Yücel’in (2013) yaptığı çalışma bu konuda olumsuz örenek teşkil edecek niteliktedir; velilerin kendilerini ifade etmelerinin engellenmesi, kabalık ve nezaketsizlik içeren söz ve davranışlar, dışlama, kişilik haklarına saldırıldığı düşüncesi, bir an önce gitmelerinin istendiğine ilişkin algıları, değersizlik hissi verilmesi, jest, mimik ve diğer beden dili ifadeleri ile rahatsızlık yaratılması, çocuğunun özellikleri üzerinden hakarete uğrama, özel yaşam ile ilgili görüş ve yorumlar, görüşme ile ilgili içerik, zamanlama, süre ve tutumlarında negatif mesaj yüklü bir çerçeve oluşturma, güvensizlik ve ayrımcılığa maruz kalma şeklindeki psikolojik yıldırma davranışları velileri eğitim öğretim ortamından soğutmaktadır. Gümüşeli’ye (2004) göre; öğretmenlerin sorumlulukları sadece öğrencilere karşı değil, onların ailelerine de istendik davranışları kazandıracak kadar geniş kapsamlıdır. Bu sebeple okul bulunduğu sosyal çevresindeki ailelerin eğitim ve kültür düzeylerinin düşük olması veyahut da okulla işbirliği yapmada isteksiz olmaları; öğretmenlerinin velileri katılıma teşvik etme ve onları eğitme, motive etme sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. Bu görüşle araştırma sonuçları göz önünde bulundurulduğunda,

111

öğretmenlerin velileri eğitim konusunda motive etme görev ve sorumluluklarının bilincinde olmadıkları anlaşılmaktadır.

Balkar (2009) yaptığı çalışmasında; öğretmenlerin ve velilerin okul aile işbirliği sürecini kendi açılarından değerlendirdikleri, her iki taraf da etkili bir okul-aile iş birliğinin karşı tarafın çabalarıyla gerçekleşebileceği inancını taşımaktadır, sonucuna ulaşmıştır. Bu durum her iki tarafın birbirinden beklenti içinde olduğu, tarafların beklentileri karşılamak için yeterli çabayı göstermediği sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Balkar (2009) aynı çalışmasında verdiği şu öneriler de yapılan bu araştırmada ulaşılan beklentilerle eş değer niteliktedir; okul içinde ve dışında çeşitli sosyal faaliyetler düzenlenmeli, iş birliği sürecinin kapsamı hakkında ortak fikir ve beklentiler oluşturulması için eğitim etkinlikleri düzenlenmeli, her toplantının eğitimle ilgili özel bir gündem konusu olmalıdır. Ceylan ve Akar da (2010) çalışmasında öğretmen aile işbirliğini geliştirmek ve velileri eğitim konusundan motive etmek için; sosyal etkinliklerin, çeşitli konferans, seminer ve eğitim programlarının, velileri bilgilendirmenin, veli toplantılarının bir plan dahilinde yapılmasının önemine değinmiştir. Ayrıca çalışmasında; Velilerin, ev ziyaretleri ve velilere de açık olan sosyal aktivitelerle ilgili olan önerilere katılmadıkları, bunun sebebleri olarak da etkinliklerin kendi çalışma saatleriyle çakışması, öğretmenler ve veliler arasında planlı bir iletişim kurulamaması ve maddi sıkıntılar gibi sonuçlara ulaşmıştır.

Öğretmenin yetenekli çocuklar için yapacağı rehberlik çalışmalarından biri de öğrenciyi Bilim Sanat Merkezlerine yönlendirmektir. Bu konuda Karataş’ın (2013) bulduğu sonuçlar şu şekildedir; Bilim ve Sanat Merkez’lerinin öğrencilerin gelişimi üzerine etkisi ile ilgili araştırmamızın birinci alt problemi BİLSEM’lerin öğrencilerin okuldaki akademik, sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisiyle ilgili öğretmen görüşleriydi. BİLSEM’in öğrencilerin akademik başarılarına, zihinsel gelişimlerine, sosyal-duygusal gelişimlerine ve yaratıcılık becerilerine etkisiyle ilgili öğretmen görüşlerinin olumlu olduğu saptanmıştır.

Selvitopu, Bora ve Taş (2015) araştırmasında; velilerin çoğunluğu verdikleri cevaplarda okulun öğrenciye değer kazandırma bağlamında beklentilerini karşılamadığını belirttikleri sonucuna ulaşmıştır. Okuldan ve öğretmenden beklentilerini karşılayamayan velilerin eğitim konusunda motive olmalarının zor olacağı düşünülmektedir.

112

Ünal, Yıldırım ve Çelik (2010) öğretmenlerin ve müdürlerin velilere ilişkin algılarını incelediği araştırmasında; müdür ve öğretmenlerin, velileri bir taraftan ilgisizlikle suçlarken bir taraftan da onları paydaşları olarak görmemekte ve velilerin katılımını kendi söyledikleriyle sınırlandırmalarını beklemekte oldukları sonucuna ulaşmıştır. Velilerin eğitime öğretime katılmasını engelleyen unsurların okuldan okula değişeceğini belirtmiş ve etkili veli katılımını sağlamak için oluşturduğu öneriler bu araştırma için de yarar sağlayacak niteliktedir; veli katılımını engelleyen hususların tespitine yönelik okul bazında durum çalışmasına dayalı araştırmaların yapılması, okul müdürü ve öğretmenlerin veli katılımının sınırlı olduğu durumlarda, durumu velilerin bilinçsizliği ve ilgisizliği ile açıklama kolaycılığına kaçmadan okulun şartları dahilinde velileri bilinçledirici etkinlikler yapmaları, okul müdürü ve öğretmenlerin, okul yönetimi ve eğitim-öğretim etkinliklerine veli katılımını sağlamak için demokratik ortamlar oluşturması, katkıda bulunmak isteyen velileri desteklemeleri şeklinde öneriler getirmiştir. Bu araştırmanında, veli katılımının daha etkin olarak gerçekleştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir

Dolaman’ın (2015) araştırmasında ulaştığı sonuçlar da velileri eğitim öğretim sürecine katmak ve motive etmek için yararlanılabilecek niteliktedir; velilere öğretmenle işbirliğinin önemini anlatan yada okulun işlerini tanıtan rehberlik toplantıları yapılabilir, sosyal, sportif ve kültürel faaliyetlere velilerin de dahil edilmesi gerekir, velilerin istek ve ihtiyaçlarının önem sırası belirlenmeli ve buna göre plan ve yöntem geliştirmeli, velilerle teknolojik imkanlar kullanılarak da iletişime geçilmesi gerektiği görülmektedir.

5.2.10. Öğretmenlerin beklentilerine uygun davranmaları için velilerin