Öğretim Oturumları

AraĢtırmanın gerçekleĢtirildiği rehabilitasyon merkezinin eğitim mutfağında her denekle 1 gün çalıĢılmak üzere hafta içi toplam 2 gün 11:00—12:00 saatleri

arasında gerçekleĢtirilmiĢtir. (1.denekle Salı, 2.denekle Cuma günleri) Öğretim oturumları, bire-bir eğitim formunda ve her denekle belirlenen gün içerisinde ve günde 20‗Ģer dakikalık 2 oturum Ģeklinde gerçekleĢtirilmiĢtir.

3.5.2.1.Ġlk Denekle GerçekleĢtirilen Öğretim Oturumları

Öğretim oturumlarına 1.denekle (Ahmet) baĢlanmıĢtır. Ekmeğe çikolata sürme becerisi eĢzamanlı ipucu yöntemi kullanılarak öğretilmeye çalıĢılmıĢtır. 2 adet araç- gereç takımının bir takımı uygulamacının önünde, diğer takımı deneğin önündedir. (Araç-gereç takımı: bıçak, ağzı açık bir poĢette bulunan ekmek dilimleri, sürülebilir çikolata kutusu ) ÇalıĢmada kullanılacak araç gereçler deneğe tanıtıldıktan sonra, uygulamacı tarafından hedef uyaranla eĢ zamanlı olarak kontrol edici ipucu sunulmuĢtur. Ġlk olarak Ahmet‘e ‗‘ġimdi seninle gıdaları ekmeğe çikolata sürebilmeyi öğreneceğiz. Hazır mısın? ‘‘ denilerek güdüleme yapılmıĢ ve Ahmet‘in hazır olduğuna dair dönütü vermesi neticesinde çalıĢmaya baĢlanmıĢtır. Uygulamacı tarafından yapılan çalıĢmanın nasıl yapıldığı sözel olarak açıklanırken(sözel ipucu); aynı zamanda öğrenciye de ne yapması gerektiği( model olma) gösterilmiĢtir. Daha sonra ‗‘ġimdi kullandığımız elimizle bıçağı alıyoruz‘‘ komutu verilmesinin hemen ardından uygulamacı kendi önünde bulunan bıçağı eline almıĢ ve Ahmet‘e ‗‘ġimdi sen de önünde bulunan bıçağı kullandığın eline al ‗‘ komutu vermiĢtir. Denek, beceri analizinin ilk basamağını doğru gerçekleĢtirdiğinde ‗aferin, çok güzel, bravo, çok iyisin‘ gibi sosyal pekiĢtireçler verilmiĢtir. Denek yanlıĢ tepki verdiğinde ―Beni dikkatlice izle. Sonra sen de yap.‖ denilerek basamak uygulamacı ve öğrenci tarafından tekrarlanmıĢtır. Denek doğru tepki verinceye dek uygulamacı tarafından kontrol edici ipucu sunulmuĢtur. Bu süreç beceri analizinin tüm basamakları tamamlanıncaya kadar devam edilmiĢtir. Öğretim oturumlarında öğrencilerin doğru davranıĢları sürekli pekiĢtirme tarifesiyle pekiĢtirilmiĢtir. Beceri tamamlandıktan sonra öğrenciye dönülerek ― ÇalıĢmamızı tamamladık. ÇalıĢmaya katıldığın için çok teĢekkür ederim.‖ Ģeklinde sözel olarak pekiĢtirilmiĢ ve öğretim sonlandırılmıĢtır.

Ekmeğe yumuĢak gıda madde sürme becerisi öğretimi eĢ zamanlı ipucu yöntemiyle çalıĢıldıktan sonra 10 dakika ara verilmiĢ ve aranın ardından aynı denek ile (Ahmet‘le) bu kez servis yapma becerisi çalıĢılmıĢtır. Ancak servis yapma

becerisi, video ile model olma yöntemiyle kazandırılmaya çalıĢılmıĢtır. Uygulamacı ve denek bilgisayar ekranın önünde yan yana oturmuĢlardır. Uygulamacı deneği güdülemek için ‗Ahmet, Ģimdi seninle üzerinde çikolata sürülü olan ekmek dilimlerinin nasıl servis edileceğini izleyip öğreneceğiz. Hazır mısın? ‘ demiĢ ve denek çalıĢmaya hazır olduğunu ifade ettiğinde uygulamacı tarafından pekiĢtirilmiĢtir. (örneğin; ―Aferin, harika!‖) videoyu izledikten sonrada uygulamacı; denek videoyu izlediği için pekiĢtireç sunmuĢtur. (Örneğin; ―Aferin sana, çok güzel izledin.‖ Uygulamacı ve denek uygulamayı gerçekleĢtirecekleri zaman uygulamacı deneğe dikkat sağlayıcı ipucu sunmuĢtur. (Örneğin; ―ġimdi seninle videoda izlediğimiz gibi aynısını yapacağız. Hazır mısın?‖) Denek hazır olduğunu ifade ettikten sonra uygulayıcı tarafından sözel olarak pekiĢtirilmiĢtir. (Örneğin; ‗‗Aferin, çok güzel.‖) Sonrasında uygulayıcı deneğe beceri yönergesini sunmuĢtur. (Örneğin; ‗ġimdi üzerinde çikolata sürülü olan ekmek dilimlerini masaya servis yap‘) Deneğe tepkide bulunması için belirlenen sürede deneğin tepkisi beklenmiĢtir. Denek doğru tepki verdiğinde pekiĢtirilmiĢtir.(Aferin, çok güzel.) YanlıĢ tepki verdiğinde ya da tepki verilmediğinde ise görmezden gelinerek değerlendirmeye son verilmiĢtir. Deneğin dikkatini sağlamak için sözel, sosyal ve yiyecek pekiĢtireci uygulanmıĢtır. 3.5.2.2. 2 No’lu Denekle GerçekleĢtirilen Öğretim Oturumları

2.denek için planlanan öğretim oturumları Cuma günlerinde saat 11:00-12:00 arası gerçekleĢtirilmiĢtir.

2.denekle yapılan öğretim 1. öğretim oturumunda 2.deneğe (Hasan‘a ) ekmeğe yumuĢak gıda maddesi sürme becerisi, video ile model olma yöntemiyle kazandırılmaya çalıĢılmıĢtır. Uygulamacı ve denek bilgisayar ekranın önünde yan yana oturmuĢlardır. Uygulamacı deneği güdülemek için ‗‘Hasan, Ģimdi seninle çikoalta gibi sürülebilen gıdaların ekmeğe nasıl sürüldüğünü izleyerek öğreneceğiz. Hazır mısın? ‗‘ demiĢ ve denek çalıĢmaya hazır olduğunu ifade ettiğinde uygulamacı tarafından pekiĢtirilmiĢtir. (örneğin; ―Aferin, harika!‖) videoyu izledikten sonrada uygulamacı; denek videoyu izlediği için sözel, pekiĢtireç sunmuĢtur. (Örneğin; ―Aferin sana, çok güzel izledin.‖ Uygulamacı ve denek uygulamayı gerçekleĢtirecekleri zaman uygulamacı deneğe dikkat sağlayıcı ipucu sunmuĢtur.

(Örneğin; ―ġimdi seninle videoda izlediğimiz gibi aynısını yapacağız. Hazır mısın?‖) Denek hazır olduğunu ifade ettikten sonra uygulayıcı tarafından sözel olarak pekiĢtirilmiĢtir.(Örneğin; ‗Aferin, çok güzel.‖) Sonrasında uygulayıcı deneğe beceri yönergesini sunmuĢtur. (Örneğin; ‗‗ġimdi ekmeğin üzerine çikolata sür‘‘) Deneğe tepkide bulunması için belirlenen sürede deneğin tepkisi beklenmiĢtir. Denek doğru tepki verdiğinde pekiĢtirilmiĢtir.(Aferin, çok güzel.) YanlıĢ tepki verdiğinde ya da tepki verilmediğinde ise görmezden gelinerek değerlendirmeye son verilmiĢtir. Deneğin dikkatini sağlamak için sözel, sosyal ve yiyecek pekiĢtireci uygulanmıĢtır.

Daha sonra 10 dakika ara verilmiĢ ve ardından 2.denekle bu kez servis yapma becerisi, eĢzamanlı ipucu yöntemiyle çalıĢılmıĢtır. Uygulamacı tarafından yapılan çalıĢmanın nasıl yapıldığı sözel olarak açıklanırken(sözel ipucu); aynı zamanda öğrenciye de ne yapması gerektiği(model olma) gösterilmiĢtir. Daha sonra uygulamacı ‗‘ġimdi tabağı alıyoruz ‘‘ komutu vermesinin hemen ardından kendi önünde bulunan tabağı almıĢ ve deneğe ‗‘ġimdi sen de önünde bulunan tabağı al ‗‘ komutu vermiĢtir. Denek, beceri analizinin ilk basamağını doğru gerçekleĢtirdiğinde ‗aferin, çok güzel, bravo, çok iyisin‘ gibi sosyal pekiĢtireçler verilmiĢtir. Denek yanlıĢ tepki verdiğinde ―Beni dikkatlice izle. Sonra sen de yap.‖ denilerek basamak uygulamacı ve öğrenci tarafından tekrarlanmıĢtır. Denek doğru tepki verinceye dek uygulamacı tarafından kontrol edici ipucu sunulmuĢtur. Bu süreç beceri analizinin tüm basamakları tamamlanıncaya kadar devam edilmiĢtir. Öğretim oturumlarında öğrencilerin doğru davranıĢları sürekli pekiĢtirme tarifesiyle pekiĢtirilmiĢtir. Beceri tamamlandıktan sonra öğrenciye dönülerek ― ÇalıĢmamızı tamamladık. ÇalıĢmaya katıldığın için çok teĢekkür ederim.‖ Ģeklinde sözel olarak pekiĢtirilmiĢ ve öğretim sonlandırılmıĢtır.