• Sonuç bulunamadı

5. ÖNERİLEN SİSTEM MİMARİSİ

5.6. Uyarlama Yöntemleri

5.6.1. Öğrenme sitiline dayalı öğrenme

Önerilen sistemde, “Öğrenme Sitiline Dayalı Öğrenme” yöntemi ile amaçlanan öğrencinin iki boyutlu öğrenme sitiline ve bilişsel bilgi düzeyine göre öğrenme içeriğinin bireyselleştirilmesidir. Bu uyarlama yöntemi ile, Şekil 5.5’de gösterildiği üzere, öğrencinin öğrenme sitiline göre sistem tarafından seçilen uygun etkileşim biçimlerinin kullanılması, öğrenciye sunulan Ö.N’lerin bilişsel bilgi düzeyine uygun olması ve öğrenciye sunulan Ö.N’leri oluşturan sayısal kaynaklarında öğrenme sitiline uygun olması amaçlanmaktadır.

Önerilen sistemde, Felder ve Silverman öğrenme sitili modelinde sunulan iki öğrenme sitili boyutu kullanılmaktadır. Buna göre öğrenci, bilgiyi anlama boyutunda, görsel/sözel öğrenme sitili ile değerlendirilmektedir. Bilginin beyinde organize edilmesi boyutuna göre de, aşamalı/bütünsel öğrenme sitili ile değerlendirilmektedir. Önerilen sistemin ilk prototipinde Felder ve Silverman öğrenme sitili modelinde sunulan diğer öğrenme sitili boyutları dikkate alınmamıştır. Görsel/sözel ve aşamalı/bütünsel öğrenme sitili boyutlarının seçilmesinin sebepleri şunlardır:

• Her iki öğrenme sitili boyutu, özellikleri sebebiyle bireyselleştirilmiş öğrenme ortamları için uygun uyarlama kaynağıdır. Bunun tersine aktif/düşünsel öğrenme sitili tipi, özellikleri sebebiyle, daha çok işbirlikçi öğrenme teorisi çerçevesinde geliştirilen, bireysel kullanıcı modeli yerine grup kullanıcı modelini kullanan uyarlanır öğrenme ortamları için uygun bir uyarlama kaynağıdır.

• Bazı çalışmalar göstermektedir ki, algısal/sezgisel öğrenme sitili tipi, aşamalı/bütünsel öğrenme sitili tipi ile örtüşmektedir [41]. Bu sebeple bu iki öğrenme sitili tipinin ayrı kullanılması yerine ikisi yerine birinin sistemde kullanılması tercih edilmiştir.

Felder ve Silverman öğrenme sitili modelinde, her bir öğrenme sitili boyutu; “kesin”, “baskın”, “tarafsız” olmak üzere üç ayrı derece ile değerlendirilir. Bu durum, dört öğrenme sitili boyutunun birbiriyle kombinasyonu 81 ayrı öğrenme sitili tipinin oluşmasına sebep olmaktadır. Uyarlanır bir sistemde 81 ayrı öğrenme sitili tipine göre uyarlama kuralları tanımlamak oldukça zordur. Bu sebeple önerilen sistemde, sadece iki öğrenme sitili boyutu kullanılmıştır. Bunun yanında, önerilen sistemde kullanılan her iki öğrenme sitili boyutunda “tarafsız” derecesi için sistemde varsayılan tip değerleri tanımlanmıştır. Böylece önerilen sistemde bir öğrenme sitili boyutu üç derecede değil iki derecede değerlendirilmektedir. Tablo 5.1’de görüldüğü gibi, sistemde tanımlı her öğrenme sitili boyutunun alabileceği tip değeri ikiye düşürülmüştür.

Tablo 5. 1: Öğrenme sitili boyutları ve önerilen sistemde varsayılan öğrenme sitili tipi değerleri.

Öğrenme Sitili Boyutu

Mevcut öğrenme sitili değerleri

Boyutun baskınlık derecesi

Kullanılan öğrenme sitili değerleri

Görsel kesin

Görsel baskın

Görsel / Sözel tarafsız

Görsel Sözel kesin G ö rs el / S ö ze l

Sözel baskın Sözel

Aşamalı kesin

Aşamalı baskın

Aşamalı / Bütünsel tarafsız

Aşamalı Bütünsel kesin A ş am al ı/ B ü n se l

Önerilen sistemde öğrenci; görsel, sözel, aşamalı, bütünsel olmak üzere dört öğrenme sitili tipinin ikili kombinasyonlarıyla tanımlanır. Bu tipler arasındaki ilişki Tablo 5.2’de açıklanmaktadır.

Tablo 5. 2: Önerilen sistemde kullanılan öğrenme sitili tipleri.

Bilgiyi alma boyutu

Görsel Sözel

Aşamalı Görsel/Aşamalı Sözel/Aşamalı Bilgilerin

organize edilme

boyutu Bütünsel Görsel/Bütünsel Sözel/Bütünsel

Tablo 5.2’ye göre, eğer öğrenci “Görsel / Aşamalı” öğrenme sitiline sahip ise, Bölüm 2’de açıklandığı üzere, öğrenme içeriğini sabit bir ilerleme hızında ve sabit bir karmaşıklık düzeyinde ve öğrenme içeriğinin ağırlıklı olarak görsel materyallerden oluşması durumunda daha iyi öğrenirler. Bu sebeple, eğer öğrenci “Görsel / Aşamalı” öğrenme sitiline sahipse, kurs tabanlı öğrenmeye yönlendirilir. Kurs tabanlı öğrenmede, tüm kurs içeriği sıralı biçimde öğrenciye sunulur. Öğrenci, kursun her parçasını sırayla takip etmeye zorlanır. Ayrıca, kursun içeriğini oluşturan Ö.N’leri ağırlıklı olarak gösterim biçimi görsel olan kaynaklar seçilerek oluşturulur.

Tablo 5.2’ye göre, eğer öğrenci “Sözel / Aşamalı” öğrenme sitiline sahip ise, öğrenme içeriğini sabit bir ilerleme hızında ve sabit bir karmaşıklık düzeyinde ve öğrenme içeriğinin ağırlıklı olarak sözel materyallerden oluşması durumunda daha iyi öğrenirler. Bu sebeple, eğer öğrenci “Sözel / Aşamalı” öğrenme sitiline sahipse, öğrenci yine kurs tabanlı öğrenmeye yönlendirilir. Kurs tabanlı öğrenmede, tüm kurs içeriği sıralı biçimde öğrenciye sunulur. Öğrenci, kursun her parçasını sırayla takip etmeye zorlanır. Kursun içeriğini oluşturan Ö.N’leri ağırlıklı olarak gösterim biçimi sözel olan kaynaklar seçilerek oluşturulur.

Tablo 5.2’ye göre, eğer öğrenci “Sözel / Bütünsel” öğrenme sitiline sahip ise, öğrenme içeriğini sıralı biçimde takip etmek yerine büyük sıçramalarla öğrenme eğilimindedirler. Bölüm 2’de açıklandığı üzere, bütünsel öğrenciler, karmaşık ve zor bilgilere geçiş yaptıklarında ve önceki bilgilerle ilişki kurabildiklerinde daha iyi öğrenirler. Bu sebeple, eğer öğrenci “Bütünsel / Sözel” öğrenme sitiline sahipse,

öğrenci amaç tabanlı öğrenmeye yönlendirilir. Amaç tabanlı öğrenmede, öğrenciye kursun öğrenme amaçlarına ait liste sunularak öğrenci öğreneceği konular hakkında önce bilgilendirilir. Öğrencinin bir öğrenme amacını seçmesi istenir. Seçilen amaçla ilişkili kurs içeriği öğrenciye sunulur. İçeriği oluşturan Ö.N’leri ağırlıklı olarak gösterim biçimi sözel olan kaynaklar seçilerek oluşturulur. Böylece öğrencinin kendi öğrenme amaçlarına göre ve beyninde bilgileri organize etme şekline göre basit veya karmaşık öğrenme amaçlarını belirleyerek öğretim içeriğini seçmesi sağlanır.

Eğer öğrenci “Bütünsel / Görsel” öğrenme sitiline sahipse, yukarıda açıklanan sebepler dolayısıyla, öğrenci yine amaç tabanlı öğrenmeye yönlendirilir. Amaç tabanlı öğrenmede, öğrenciye kursun öğrenme amaçlarına ait liste sunularak öğrenci öğreneceği konular hakkında önce bilgilendirilir. Öğrencinin bir öğrenme amacını seçmesi istenir. Seçilen amaçla ilişkili kurs içeriği öğrenciye sunulur. İçeriği oluşturan Ö.N’leri ağırlıklı olarak gösterim biçimi görsel olan kaynaklar seçilerek oluşturulur.