Çalıştığınız birimde kriz yönetimi kapsamında neler

Karşılaşılan bu durum herhangi bir krize yol açtı mı? Kriz yönetim süreci nasıl olmuştur?

Katılımcılar bu bölümde kriz ve afet yönetim süreçleriyle ilgili edindikleri tecrübeleri aktarmışlardır. Yanıtların neticesinde elde edilen bulgular aşağıda paylaşılmıştır:

- Konya ilinde afetler meydana gelmesine rağmen bu afetler kriz oluşturmazlar.

Mülakat yapılan sekiz katılımcıdan altısı Konya ilinde afetlerin kriz oluşturmadığını açıklamıştır. Konya ilinde oluşan afetlerin krize yol açmadan sonuçlandırıldığı anlaşılmaktadır. Bir katılımcı kriz yönetim sürecini şu şekilde aktarmıştır: “112 Acil servisin sağlık kanalında 65 yerde hemen olaylara müdahale edebilecek istasyonu bulunmaktadır. Olay yerine ambulanslar 3 – 10 dakika arasında gidebilmektedir. 112 Çağrı Merkezi günde ortalama 7500 adet çağrı almaktadır. Bu çağrıların 1200 tanesi bir olay çağrısıdır. Bizim birimimizde herhangi bir kriz ortamı henüz oluşmadı. Krizin oluşması anında planlarımız bulunmaktadır. Örneğin telefon, haberleşme sistemi çalışamaz hale gelirse bunlarla ilgili önlemlerimiz var. Örneğin, bu durumda uydu haberleşme sistemimiz devreye girecektir. Haberleşmeyi bu kanalla sürdüreceğiz” şeklinde açıklama yaparak konuya netlik kazandırmıştır. Diğer katılımcılarda bu süreçle ilgili benzer açıklamalar yaparak bulgunun geçerliliğini artırmışlardır.

- Konya ilinde afet meydana gelme riski düşük olmasına rağmen, toprak kaymaları ve kaya düşmeleri görülmektedir.

Yapılan görüşmeler neticesinde katılımcılardan dördü toprak kaymaları ve kaya düşmelerinin olduğunu aktarmışlardır. Katılımcılar toprak kaymalarının ve kaya düşmelerinin ulaşımı olumsuz etkilediğini, can ve mal kayıplarına yol açtığını belirtmişlerdir.

- Konya ilinde görülen kar yağışları ulaşım başta olmak üzere insan hayatını olumsuz etkilemektedir.

Yapılan mülakatlar neticesinde katılımcılardan dördü kar yağışlarının oluşturduğu olumsuz durumları aktarmışlardır. Konya ilinde kar yağışları insan yaşamını, hayatın olağan akışını değiştirdiği görülmüştür. Mülakata katılan yetkili kişilerden birinin vermiş olduğu örnek olay şu şekilde aktarılmıştır: “Alacabel dediğimiz Antalya yolu üzerinde yolda kalanlar oldu burada hacıdan gelmiş teyzeler amcalar çok sıcak oluyor tabi karın ortasına düşmüşler tabi orada da işte sizi otele alalım demişler ama tabi onlar yok demişler. Daha sonra yol 2-3 gün açıldıktan sonra devam edersiniz demişler ısrar etmişler tabi onlarda bir gittik orada 300-500 kişi var. Biz ne yaptık hemen orada telefonlarda çekmiyor herkes ailesine de ulaşamıyor haberleşme hizmet grubunun ana çözüm ortağı bilgi teknolojileri bölge müdürlüğü (BTK dediğimiz) hemen BTK bölge müdürünü aradık ve buraya en yakın Turkcell çekmiyor. Vodafone, Avea çekiyor ama Turkcell çekmiyor çoğu insanların da Turkcell telefonu hemen mobil baz istasyonu aracını getirdiler mesela çok basit bir şey” şeklinde aktararak kar yağışlarının ulaşımdan haberleşmeye kadar insan hayatını olumsuz yönde etkileyecek kadar kuvvetli olduğu anlaşılmaktadır.

- Konya ilinde kriz yönetimi kapsamında kurumlar tarafından afete hazırlıklı olabilmek için birtakım masa başı tatbikatlar yapılarak, senaryolar oluşturulmaktadır.

Yapılan mülakatlar neticesinde sekiz katılımcıdan üçü masa başı tatbikatların ve birtakım senaryoların uygulamalı olarak yapıldığını mülakatlar esnasında paylaşmışlardır. Katılımcılar sanki bir afet yaşanacakmış gibi afete hazırlıklı olduklarını, provalar yaptıklarını belirtirken, sık sık araçlarını ve ekiplerini yönlendirerek tatbikatların yapıldığını vurgulamışlardır. Kriz ve afet yönetim süreçlerinde masa başı tatbikatların ve en kötü senaryoların oluşturulduğunu aktarırken, bu süreçte tehlikelerin hesaplandığını, hazırlıklı olmanın önemini, etkin bir şekilde müdahale ve yeniden inşa düzeni şeklinde süreci anlatmışlardır. Bir katılımcı ise yapılan tatbikatların ve senaryoların kişilerin hayatlarında yaşam kültürü ve öğrenilmiş alışkanlıklar olarak yer edeceğini belirtmişlerdir. Böylelikle insanlar

afet esnasında bilinçli hareket edeceklerdir. Afetle mücadele noktasında bilinçli ve eğitimli olmak mücadele gücünü artıracaktır.

- Konya ilinin denizelliğinin olmamasına rağmen, boğulma vakalarına sıklıkla rastlanılmaktadır.

Yapılan görüşmeler neticesinde Konya ilinde boğulma vakalarının olduğu görülmektedir. Mülakata katılan 8 katılımcıdan 4’ü bu konuya değinerek öneminden bahsetmişlerdir. Bir kurum yetkilisi Konya ilinde meydana gelen afetlerden bahsederken, boğulma oranlarında Türkiye’de ilk 10’larda olduğumuzun bilgisini paylaşmıştır. Diğer katılımcılarda boğulma vakalarının sıklıkla görüldüklerini aktarırken Konya’da boğulma vakalarında deniz polisi ve itfaiye dalgıçlarının görev yaptıklarını da belirtmişlerdir.

4.6.3. Sizce Konya ilinde afetle mücadelede kriz yönetiminin yeri nedir? Ne olmalıdır?

Katılımcılar bu bölümde Konya ili bazında afetle mücadele edilirken kriz yönetimimin önemine değinerek, olması gerekenler hakkında görüşlerini aktarmışlardır. Yanıtların neticesinde elde edilen bulgular aşağıda paylaşılmıştır:

- Konya ilinde, merkezden uzak olan ilçelerde afet meydana geldiğinde kamu kurum ve kuruluşları ile bölge sakinleri mücadeleyi gerçekleştirecek yetkili idareyi bölgedeki kamu idareleri olarak algılanmaktadır.

Yapılan görüşmeler neticesinde kurumlarda, ilçelerde meydana gelen afetlerin yol açtığı krizlerle mücadele eden kamu kurumunun belediyeler olduğu algısı vardır. Mülakat yapılan sekiz katılımcıdan dördü belediyelerin afetle mücadeleyi yürüttüğünü ve yetkili kurum olarak algılandığını aktarmışlardır. Görüşme yaptığımız bir yetkili afet esnasında merkezden yapılan müdahalelerin bölgeden yapıldığında sürecin daha hızlı yönetileceğini aktarmıştır. Diğer kurum yetkilileri ise, krizin afet bölgesinde yönetilmesi, merkezde değil yerelde çözüme kavuşturulmasını belirtmiştir. Afetle mücadelenin daha etkin yürütebilmek için kriz yönetimi çerçevesinde afet riski olan bölgelere afet istasyonları kurulması gerektiğini

savunmuşlardır. Bir kurum yetkilisi ise, yerel bir afet oluştuğunda ilk başvuru ve müdahale merkezi belediyelerin olduğunu ve afetin çözüme kavuşması öncelikli olarak belediyeler tarafından giderilmeye çalışılmaktadır şeklinde belirterek konuya açıklık getirmişlerdir. Gerçekten de yerel düzeyde meydana gelen afetlerde, afete maruz kalan kişiler afetin gerek önlenmesi gerekse iyileştirilmesi gibi çalışmaları yerel kamu idarelerinden beklemektedir.

4.6.4. Görev aldığınız kurumda/kurumlarda afetle ilgili olarak en çok