T.C. MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

(1)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Seminer / Seminar

Kodu Dönemi Zorunlu / Seçmeli /

Serbest Seçmeli

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

YÇT 600 Güz / Bahar Zorunlu T 6

Ön Koşul Dersleri -

Dersin Dili Türkçe

Ders Uygulaması Saat/Hafta

DERS (Teori) UYGULAMA

3 -

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Fatma ÜREKLİ / Prof. Dr. Ömer İŞBİLİR Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

Lisansüstü talebelerinin tezlerini hazırlamaları konusunda kullanılacak usul ve yöntemleri ve tez yazımında güzel Türkçe kullanımı hususunda dikkat edecekleri hususları uygulamalı olarak göstermek

Dersin Öğrenme Kazanımları (DÖK)

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;

1- Tez yazımı safhaları konusunda bilgi sahibi olacak.

2- Tez yazımı öncesinde konuyla ilgili bibliyografya ve kaynak araştırmalarının inceliklerine vakıf olacak.

3- Kütüphane ve arşiv araştırmaları konusunda tecrübe sahibi olacak.

4- Tez yazım sırasında dikkat edilecek hususları öğrenecek.

5- Bağımsız araştırma yapabilme yetkinliğini kazanacaktır.

6- Araştırma ahlakı ve emek hırsızlığına dair unsurları yerine yetirir.

7- Yaptığı çalışmaları jüri ve bir topluluk önünde sunma yetkinliği kazanır.

8- Akademik hayattaki çalışmalarda yetkinlik kazanacaktır.

9- Ayrıca disiplinli çalışma yetisi kazanacaktır.

Dersin İçeriği

Tez hazırlama safhaları, tez için konu seçimi nasıl olmalı, araştırma metot ve yöntemleri, konuyla ilgili kaynak ve bibliyografya taraması, kütüphane ve arşiv kaynaklarının kullanımı, bilgi kaynaklarının yönetiminde bilgisayar teknolojisi kullanımı, tez yazımında iyi bir Türkçe kullanımı konusundaki dikkat edilecek hususlar

Ders Öğretim Yöntemi ve Teknikleri

Yazılı ve yazılı olmayan kaynaklar üzerinden ders anlatılacaktır. Öğrenci derse yorumlarla ve sunumlarla katılabilecektir.

DERS AKIŞI (Haftalara Göre Konu Başlıkları)

Hafta Konular Ön Hazırlık ve Notlar

1 Bir dönem boyunca dersin işlenişine dair bilgi verilecektir.

2 Tez için ideal konu seçimi Önerilen kaynakların okunması

3 Sorunların tespiti ve sorunları tartışma Önerilen kaynakların okunması

(2)

4 Araştırma ve kaynağa ulaşma yöntemi Önerilen kaynakların okunması 5 Osmanlı Tarihi için Arşivlerin ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nin ziyareti

ve araştırma yapma usulü. Önerilen kaynakların okunması

6 Kütüphanelerin önemi ve Süleymaniye Yazma Eseler Kütüphanesi’nin

ziyareti ve araştırma yapma Önerilen kaynakların okunması

7 Tez için yabancı dildeki belgeler ve çalışmalara ulaşma şekilleri Önerilen kaynakların okunması 8 Kaynakların karşılaştırarak değerlendirilmesi

9 Sunum Önerilen kaynakların okunması

10 Tez taslağının hazırlanması, fişleme usulü ve bilgisayar kullanımı Önerilen kaynakların okunması 11 Tez yazım aşamasında dikkat edilecek hususlar (dil ve uslubun vs.

kullanımı) Önerilen kaynakların okunması

12 Dipnot ve bibliyografya hazırlanması Önerilen kaynakların okunması

13 Tezin bütüncül bir şekilde ele alınıp jüri önünde savunulmaya hazır hale

getirilmesi Önerilen kaynakların okunması

14 Sunum ve genel değerlendirme

KAYNAKLAR

1. Beaud, Michel, Tez Yazma Sanatı, çeviri Ayşe Meral, İstanbul 2001.

2. Çandarlıoğlu, G., Tarih Metodu (Araştırma – Yazma), İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları, 2007.

3. Baykara, T., Tarih Metodu Öğrenme, Araştırma ve Yazım, İstanbul, 2014.

4. Togan, Z. V., Tarihte Usul, İstanbul 1985.

5. Iggers, Georg, Bilimsel Nesnellikten Postmodernizme Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı, İstanbul, 2011.

6. Colingwood, R. G., Tarih Tasarımı, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.

7. Kütükoğlu, Mübahat S., Tarih Araştırmalarında Usul, İstanbul 1995.

DERSİN PROGRAM YETERLİLİKLERİNE KATKISI (Dersin katkısı olan alanı en az 1 en çok 5 olmak üzere değerlendiriniz)

No Program Yeterlilikleri Katkı Miktarı

1 2 3 4 5

1 Akademik çalışmalarda bilinçli konu seçimine vakıf olma. X

2 Seçtiği konunun temel sorunlarını tespit eder ve çözümlemesini yapma. X

3 Yapacağı çalışmalarda kaynaklara nasıl ulaşacağı bilgisine haiz olma. X

4 Osmanlı Tarihi için arşivlerde tam bir alan çalışmaları yapabilme ve belgelere ulaşma. X

5 Çalışması ile ilgili yazma eserlere ulaşabilme X

6 Yabancı belge ve kaynaklara ulaşmayı öğrenme ve alanı ile ilgili yabancı dilin ehemmiyetini kavrama.

X 7 Araştırma sahasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası önemli kurumların ve yayınlarını takip

edebilme. X

8 Öğrendiği metod kaynakları karşılaştırarak doğrul bilgiye ulaşma yetisi kazanma. X

9 Tez ve akademik çalışma yetisine haiz olma. X

10 Kullandığı kaynakları tenkit edebilme. X

11 Araştırma yapmanın ehemmiyetini kavrama.

(3)

12 Kendi usul ve yöntemini oluşturma. X 13 Ortaya bir düzen ve ahenk içerisinde çalışmalar sunma.

14 15 16 17

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik Adedi Süresi

(Saat)

Toplam İş Yükü (Saat)

Ders (14 hafta: 14 x toplam ders saati) 14 3 42

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, araştırma, alan çalışması, kütüphane,

görüşmeler, vb.) 14 5 70

Ara Sınav(lar) - - -

Sunum / Seminer 2 10 20

Ödev / Rapor - - -

Proje 1 48 48

Maket / Modelleme - - -

Yarıyıl Sonu Sınavı - - -

Genel Toplam İş Yükü (Saat) 180

Genel Toplam İş Yükü / 30 saat ( 1 AKTS = 30 saat) 180/30

Dersin AKTS Kredisi 6

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

DÖNEM İÇİ Sayısı Katkı Yüzdesi (%)

Ara Sınav - -

Kısa Sınav - -

Uygulama / Ödev / Araştırma / Rapor - -

Sunum 2 30%

Projelendirme Süreci Çalışmaları - -

Maket / Modelleme - -

Toplam 30%

DÖNEM SONU Sayısı Katkı Yüzdesi (%)

Sınav - -

Ödev - -

Proje 1 70%

Toplam 70%

BAŞARI DURUMU Katkı Yüzdesi (%)

Dönem İçi 30%

Dönem Sonu 70%

Toplam 100

(*)Bu Taslağın Başlığındaki tanımlar, ilgili Akademik birim, Program ve Öğretim Düzeyine göre değiştirilir.

(**)Bölümler/Programlar, bu taslağı inceleyip görüş ve önerilerini bildirerek, üniversiteye ortak bir Ders Bilgi Formunun bir an önce nihai halini almasına katkıda bulunabilir.

(4)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Osmanlı Diplomatiği / Ottoman Diplomatics

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

YÇT 601 Güz Seçmeli T 9

3 -

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Ömer İŞBİLİR Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

Osmanlı belgelerini diplomatik açıdan tahlil edebilmek ve değişik fonlardaki çeşitli yazıları kolayca okuyabilmek

1. Osmanlı Arşivindeki belge çeşitlerini (ferman, berat, arzuhal, arz, hatt-ı humayun vs) öğrenirler.

2. Belgelerin kalemler arasında gördükleri muameleleri fark ederler.

3. Belge üzerindeki muamele kayıtlarından hareketle bürokrasinin işleyişi hakkında bilgi sahibi olurlar.

4. Bu belgeleri birer tarih malzemesi olarak değerlendirme becerisini kazanırlar.

5. Değişik hatlarla yazılan belgeleri iyi derecede okuma becerisi kazanırlar.

Dersin İçeriği Osmanlı arşiv belgelerini diplomatik açıdan tahlil, değişik diplomatik özellik taşıyan belgeleri rahat okuma ve anlama.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden alınan değişik belge türlerini karşılıklı okuma, anlama.

Diplomatik hususiyetlerini tartışma.

1 Dersin çerçevesi, diplomatik hakkında genel bir değerlendirme, dersle alakalı literatür tanıtımı.

2 Yazı türleri ve bu yazı türlerinin kullanıldığı belgeler. Önerilen kaynaklardan ilgili kısımların okunması 3 Belgelerde kullanılan çeşitli çeşitli alametler ve mühürler. Verilen örnek belgelere ders

öncesi çalışma

(5)

4 Padişaha ait belgeler: Fermanlar, ferman örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

5 Padişaha ait belgeler: Beratlar, berat örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

6 Padişaha ait belgeler: Nameler ve ahidnameler, bunlara ait örneklerden okumalar.

Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

7 Padişaha ait belgeler: Hatt-ı humayunlar ve iradeler, bunlara ait belgelerden okumalar.

8 Ara sınav Verilen örnek belgelere ders

öncesi çalışma

9 Arzuhal, mahzar, ariza, belge örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

10 Fetva, ilam, huccet, belge örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

11 Telhis, takrir ve arzlar, belge örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

12 Muamele görmüş belge örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

13 Muamele görmüş belge örneklerinden okumalar. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

14 Muamele görmüş belge örneklerinden okumalar.

KAYNAKLAR

1. Mübahat Kütükoğlu , Osmanlı Belgelerinin Dili-Diplomatik, İstanbul 1994.

2. Mahmut Yazır, Eski Yazıları Okuma Anahtarı, Ankara 1983.

3. Yılmaz Kurt- Muhammed Ceyhan, Osmanlı Paleoğrafyası ve Osmanlı Diplomatikası, Ankara 2012.

4. Recep Karacakaya-İsmail Yücedağ, Osmanlı Arşiv Vesikaları, İstanbul 2014.

5. Orhan Sakin, Osmanlı Arşiv Belgeleri Okuma Kılavuzu, 2015.

6. H. Halit Atlı, Örnek Çözümlemelerle Osmanlıca Edebî Metinler ve Arşiv Belgeleri, İstanbul 2013.

7. Metin Uçar, Osmanlıca Belge Okuma Rehberi, Isparta 2015.

8. Şemseddin Sami, Kāmûs-ı Türkî

9. Ferid Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara 1995.

10. İsmail Parlatır, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Ankara 2011.

11. Mithat Sertoğlu, Osmanlı Tarih Lügati, İstanbul 1986.

12. Fehmi Yılmaz, Osmanlı Tarih Sözlüğü, İstanbul 2010.

13. Mehmet Ali Ünal, Osmanlı Tarih Sözlüğü, İstanbul 2011.

14. Cem Dilçin, Yeni Tarama Sözlüğü, TDK yayınları, Ankara 1983.

15. F. Steingass, A Comprehensive Persian-English Dictionary, new reprint, Lebanon 1975.

16. James Redhouse, Turkish And English Lexicon, Constantinople 1890.

1 2 3 4 5

1 Yeniçağ Tarihi dahilindeki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişim ve değişimlerin bilgisini haiz

olur. X

2 Yeniçağ Tarihini bir bütün olarak analitik değerlendirir.

3 Yeniçağ Tarihine dair yazılı ana kaynak bilgisini haiz olur. X

4 Yeniçağ Tarihine ait modern literatür bilgisini haiz olur. X

5 Yeniçağ Tarihi ile ilgili ana kaynak dillerinden en az birine vakıf olur. X 6 Yeniçağ Tarihine dair mevcut, modern yabancı literatürü takip eder.

7 Tarih metodolojisine vakıf olur. X

8 Yapılan çalışmalarda tarih metodolojisini tatbik eder. X

9 Yeniçağ Tarihi dahilindeki medeniyetleri ve bu medeniyetlerin birbirleri ile olan

münasebetleri sebep ve sonuçlarıyla değerlendirir. X

10 Konusu ile ilgili kaynak ve modern literatür tenkiti yapabilme kabiliyeti kazanır. X 11 Araştırma konularının amaç ve kapsamlarının kavrayabilme yeteneği kazanır. X

(6)

12 Araştırma sahasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası önemli kurumları ve yayınlarını takip

eder. X

13 İyi derecede Osmanlı Türkçesi bilgisini haiz olur. X

14 Tarihin yardımcı bilim dallarında yapılan (arkeoloji, nümizmatik vs.) araştırmalardan azami

şekilde faydalanabilir. X

15 16 17

(Saat)

Ders (14 hafta: 14 x toplam ders saati) 14(13) 3 39

Ara Sınav(lar) 1 2 2

Ödev / Rapor 12 8 96

Proje - - -

Yarıyıl Sonu Sınavı 1 2 2

Ara Sınav 1 20%

Kısa Sınav - -

Sunum 2 15%

Toplam 35%

Sınav 1 65%

Ödev - -

Proje - -

Toplam 65%

Dönem İçi 35%

Dönem Sonu 65%

Toplam 100

(7)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Siyakat Yazısı ve Divan Rakamları / Siy-Aqat Writing and Divan Numbers

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

YÇT 602 Bahar Seçmeli T 9

3 -

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Ömer İŞBİLİR Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

Osmanlı mâlî ve ekonomik tarihi üzerinde çalışacak öğrencilere, bu tür belgelerde kullanılan özel bir yazı çeşidi olan siyakat yazısını ve yine özel bir rakam türü olan dîvân rakamlarını okuma, anlama ve değerlendirme becerisini kazandırmak.

1. Adeta şifre yazı türü olan siyakat yazısını okuma becerisi kazanırlar.

2. Dîvân rakamlarını okuma melekesine sahip olurlar.

3. Bütçe, hazine ve muhasebe kayıtlarının özelliklerini öğrenirler.

4. Bu belgeleri birer tarih malzemesi olarak değerlendirme becerisini kazanırlar.

5. Vergiler, para cinsleri, bunların akçe karşısındaki değerleri, iaşe malzemelerinin fiyatları ve nakliye ücretleri hakkında bilgi sahibi olurlar.

Dersin İçeriği Osmanlı Muhasebe kayıtlarının tutulduğu siyakat yazısı ve dîvân rakamlarını rahat okuma ve anlama.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden alınan siyakat yazılı belge türlerini karşılıklı okuma, anlama.

1 Dersin çerçevesi, genel bir değerlendirme, dersle alakalı literatür tanıtımı, materyal temini; siyakat harfleri ve birleşme şekilleri.

2 Siyakat harfleri ve birleşme şekilleri. Önceden verilen belgelerin

okunması, bilinmeyen kelimelerin ve terimlerin manalarına bakılması.

3 Dîvân rakamları, birler, onlar, yüzler, binler, onbinler, yüzbinler ve milyonlar.

(8)

4 Dîvân rakamları, birler, onlar, yüzler, binler, onbinler, yüzbinler ve milyonlar.

5 Bütçe defterlerinden örnekler okunması. Verilen örnek belgelere ders

öncesi çalışma

8 Ara sınav Verilen örnek belgelere ders

öncesi çalışma

9 Mukātaʻa muhasebe defterlerinden örnekler okuma. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

12 Nakliye muhasebe defterlerinden örnekler okuma. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

13 Nakliye muhasebe defterlerinden örnekler okuma. Verilen örnek belgelere ders öncesi çalışma

14 Nakliye muhasebe defterlerinden örnekler okuma.

KAYNAKLAR

1. Said Öztürk, Osmanlı Arşiv Belgelerinde Siyakat Yazısı ve Tarihi Gelişimi, İstanbul 1996.

2. Kütükoğlu, Mübahat, Osmanlı Belgelerinin Dili-Diplomatik, İstanbul 1994.

3. Mahmut Yazır, Eski Yazıları Okuma Anahtarı, Ankara 1983.

4. Yılmaz Kurt- Muhammed Ceyhan, Osmanlı Paleoğrafyası ve Osmanlı Diplomatikası, Ankara 2012.

5. Recep Karacakaya-İsmail Yücedağ, Osmanlı Arşiv Vesikaları, İstanbul 2014.

6. Orhan Sakin, Osmanlı Arşiv Belgeleri Okuma Kılavuzu, 2015.

7. H. Halit Atlı, Örnek Çözümlemelerle Osmanlıca Edebî Metinler ve Arşiv Belgeleri, İstanbul 2013.

8. Şemseddin Sami, Kāmûs-ı Türkî

9. Ferid Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara 1995.

10. İsmail Parlatır, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Ankara 2011.

11. Mithat Sertoğlu, Osmanlı Tarih Lügati, İstanbul 1986.

12. Fehmi Yılmaz, Osmanlı Tarih Sözlüğü, İstanbul 2010.

13. Mehmet Ali Ünal, Osmanlı Tarih Sözlüğü, İstanbul 2011.

14. F. Steingass, A Comprehensive Persian-English Dictionary, new reprint, Lebanon 1975.

15. James Redhouse, Turkish And English Lexicon, Constantinople 1890.

1 2 3 4 5

1 Yeniçağ Tarihi dahilindeki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişim ve değişimlerin bilgisini haiz

olur. X

2 Yeniçağ Tarihini bir bütün olarak analitik değerlendirir. X

3 Yeniçağ Tarihine dair yazılı ana kaynak bilgisini haiz olur. X

4 Yeniçağ Tarihine ait modern literatür bilgisini haiz olur. X

5 Yeniçağ Tarihi ile ilgili ana kaynak dillerinden en az birine vakıf olur. X 6 Yeniçağ Tarihine dair mevcut, modern yabancı literatürü takip eder.

7 Tarih metodolojisine vakıf olur. X

8 Yapılan çalışmalarda tarih metodolojisini tatbik eder. X

9 Yeniçağ Tarihi dahilindeki medeniyetleri ve bu medeniyetlerin birbirleri ile olan

münasebetleri sebep ve sonuçlarıyla değerlendirir. X

10 Konusu ile ilgili kaynak ve modern literatür tenkiti yapabilme kabiliyeti kazanır. X 11 Araştırma konularının amaç ve kapsamlarının kavrayabilme yeteneği kazanır. X

(9)

eder. X

13 İyi derecede Osmanlı Türkçesi bilgisini haiz olur. X

14 Tarihin yardımcı bilim dallarında yapılan (arkeoloji, nümizmatik vs.) araştırmalardan azami

şekilde faydalanabilir. X

15 16 17

(Saat)

Ders (14 hafta: 14 x toplam ders saati) 14(13) 3 39

Ödev / Rapor 12 8 96

Proje - - -

Ara Sınav 1 20%

Kısa Sınav - -

Sunum - -

Toplam 35%

Sınav 1 80%

Ödev - -

Proje - -

Toplam 80%

Dönem İçi 20%

Dönem Sonu 80%

Toplam 100

(10)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA

DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Tanzimat ve Mahalli İdareler / Tanziamt and Local Administrations

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Fatma ÜREKLİ Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

Modernleşmenin başlangıcı olarak görülen Tanzimat’ın mahallî idarelere etkileri, modern belediyeler ve kent hizmetleri alanında teşkilatlanmayı ortaya koymak.

1.Yenilikler ve reformlar sonucunda şekillenen yeni belediyecilik teşkilatını kavrar.

2 .Gayri Müslimlerin belediye teşkilatındaki rollerini ve etkilerini anlar

3.Avrupa mahalli idare sisteminin Osmanlı’ya aktarım ve karşılaştırılmasını yapabilir.

4. Yerel yönetimlerin tarihi süreç içerisinde ekonomik, sosyal ve kültürel görev ve hizmetlerini analiz eder.

Modernleşmenin başlangıcı olarak görülen Tanzimat’ın mahallî idarelere etkileri, modern belediyeler ve kent hizmetleri alanında teşkilatlanma, Tanzimat döneminde idarî reformlar kapsamında ülkede mahallî idarelerin doğuşu, gelişimi ile Osmanlı vilayetlerinde modern belediyeler ve kent hizmetlerinin anlaşılması ve Avrupa ülkeleriyle mukayese yapılması dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Ders Öğretim Yöntemi ve

Teknikleri Kaynaklar üzerinden ders anlatılacak, öğrenciler derse ödev ve sunumlarla katılabilecektir.

1 Osmanlı mahalli idareler ve teşkilatına dair kaynakların değerlendirilmesi Önerilen kaynakların okunması 2 Tanzimat dönemi Osmanlı merkez teşkilatında reform Önerilen kaynakların okunması

3 Taşra teşkilatı Önerilen kaynakların okunması

(11)

4 Ülkede mahalli idarelerin doğuşu ve gelişimi Önerilen kaynakların okunması 5 Tanzimat Döneminde mahalli idareler (1840-1880) Önerilen kaynakların okunması

6 Yerel yönetimlerde modernleşme Önerilen kaynakların okunması

7 Yerel yönetimlerde modernleşme ve kent hizmetleri Önerilen kaynakların okunması

8 Ara sınav Önerilen kaynakların okunması

9 Kent hizmetleri alanında teşkilatlanma Önerilen kaynakların okunması

10 Ekonomik, sosyal ve kültürel hizmetler Önerilen kaynakların okunması

11 Avrupa ülkelerinden örnekler Önerilen kaynakların okunması

12 Batı yerel yönetim sisteminin Osmanlıya aktarımı Önerilen kaynakların okunması

13 İhtiyaçlara göre yeni düzenlemeler Önerilen kaynakların okunması

14 Günümüz yerel yönetim teşkilatına yansıması Önerilen kaynakların okunması

KAYNAKLAR

1-.Ahmed Cevdet, Tarih-i Cevdet, İstanbul, 1940.

2. Kaynar, Reşat, Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat, Ankara 1954.

3. Ergin, Osman Nuri, Mecelle-i Umur-ı Belediyye, I-VIII, İstanbul 1995

4. Ortaylı, İlber, Tanzimat Devrinde Mahalli İdareleri (1840-1880), Yerel Yönetimler, TTK, Ankara 2000; Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, İstanbul 2008.

5. Akyıldız, Ali, Tanzimat Devri Osmanlı Merkez Teşkilâtında Reform(1836-1856).

6. Davison, Roderic H., Osmanlı İmparatorluğu’nda Reform (1836-1856).

7. Selçuklu’dan Cumhuriyet’e Şehir Yönetimi, Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yayınları, İstanbul 2008.

8. Çadırcı, Musa, Tanzimat Sürecinde Türkiye Ülke Yönetimi, İstanbul 2017,

1 2 3 4 5

1 Yakınçağ Tarihi dahilindeki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişim ve değişimlere dair bilgiler

edinilir *

2 Yakınçağ Tarihi dahilindeki medeniyetlerin ve bu medeniyetlerin birbirleri ile olan

münasebetlerin sebep ve sonuçlarıöğrenilir *

3 Yakınçağ Tarihine dair yazılı ana kaynaklara dair bilgiler edinilir *

4 Yakınçağ Tarihine ait modern literatür bilgisine sahip lunur *

5 Yeniçağ Tarihine dair mevcut, modern yabancı literatür takip edilir *

6 Araştırma sahasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası önemli kurumların ve yayınlarını takip

edebilme *

7 İyi derecede Osmanlı Türkçesi bilgisine sahip olunur *

8

(12)

9 10 11 12 13 14 15 16 17

(Saat)

Ara Sınav(lar)

Ödev / Rapor

Proje 1 20 20

Maket / Modelleme

Ara Sınav Kısa Sınav

Uygulama / Ödev / Araştırma / Rapor

Sunum 1 30%

Projelendirme Süreci Çalışmaları Maket / Modelleme

Toplam 30%

Sınav

Ödev 1 70%

Proje

Toplam 70%

Dönem İçi 30%

Dönem Sonu 70%

Toplam 100%

(13)

(14)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA

DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Osmanlı Tarihinde Afetler / Disasters in Ottoman History

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersin Amacı

Tarih boyunca, İstanbul başta olmak üzere Türkiye’de tahribat güçleri ve etkileri büyük olan tabiî afetler üzerinde durularak, afetlerin ve belirli dönemlerde yaşanan savaşların insanlar üzerindeki sosyo-ekonomik etkileri ve neticeleri, günümüze yansımaları; etkilerini azaltmaya yönelik alınan tedbirler, afetler dolayısıyla sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın boyutlarına dair değerlendirmeler yapabilmek.

1. Osmanlı Devleti Öncesi Dönemlerde yaşanan afetlerin ve savaşların insanlar ve toplumlar üzerindeki olumsuz etkilerinin öğrenilmesi.

2. Osmanlı Devleti'nde yaşanan afetlerin ve savaşların insanlar ve toplumlar üzerindeki olumsuz etkilerinin öğrenilmesi.

3. Osmanlı Devleti sonrası dönemlerde yaşanan afetlerin ve savaşların insanlar ve toplumlar üzerindeki olumsuz etkilerinin öğrenilmesi.

Tarih boyunca, Osmanlı’da meydana gelen tabiî afetler üzerinde durularak, afetlerin sosyo- ekonomik etkileri ve neticeleri, yerleşim birimlerinde topoğrafik etkileri ve günümüze yansımaları; alınan tedbirler, afetler dolayısıyla sosyal yardımlaşma ve dayanışmanın boyutlarına dair değerlendirmeler dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Teknikleri Anlatım, tartışma, proje hazırlama, ödev

1 Dünya tarihinde gerçekleşen ve insanlar üzerinde yıkıcı etkileri olan en büyük doğal afetlere dair genel bilgiler

2 Osmanlı öncesi meydana gelen büyük afetlerden bazıları Önerilen kaynakların okunması

(15)

3 Osmanlı Devleti'nin Klasik Döneminde (1400-1800) yaşanan afetler Önerilen kaynakların okunması 4 Osmanlı Devleti'nin Klasik Döneminde (1400-1800) yaşanan afetler Önerilen kaynakların okunması 5 Osmanlı Devleti'nin Klasik Döneminde (1400-1800) yaşanan afetler Önerilen kaynakların okunması 6 19. yüzyılda meydana gelen büyük afetler ve etkileri Önerilen kaynakların okunması 7 19. yüzyılda meydana gelen büyük afetler ve etkileri Önerilen kaynakların okunması

8 Ara Sınavı Önerilen kaynakların okunması

9 Salgın hastalıklar Önerilen kaynakların okunması

10 Sel afetleri, kıtlıklar Önerilen kaynakların okunması

11 Afetlerin sosyo-ekonomik etkileri ve alınan tedbirler Önerilen kaynakların okunması 12 Deprem, yangın ve sel afetlerinin topoğrafik yapıya etkileri Önerilen kaynakların okunması

13 Afetlerin sosyo-ekonomik etkileri ve alınan tedbirler Önerilen kaynakların okunması

14 Hazırlanan seminerlerin sunulması Önerilen kaynakların okunması

KAYNAKLAR

1. Tarih Boyunca Anadolu’da Doğal Âfetler ve Deprem Semineri 22-23 Mayıs 2000 Bildiriler, İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi, 2001,

2. Cezar, Mustafa, “Osmanlı Devrinde İstanbul Yapılarında Tahribat Yapan Yangınlar ve Tabii Âfetler”, Güzel Sanatlar Akademisi Türk Sanatı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri, c. I, 1963, s. 327-414.

3. Ürekli, Fatma, İstanbul’da 1894 Depremi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1999.

4. Ürekli, Fatma, “Osmanlı Döneminde İstanbul’da Meydana Gelen Afetlere İlişkin Literatür”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 8, sayı 16, İstanbul 2010, s. 101-130.

5. Osmanlı Arşiv Belgelerinde İstanbul’da Afetler, Haz: F. Ürekli-R. Gündoğdu-E. Önal, AFAD Yayınları, İstanbul 2018.

6. Kılıç, Orhan, “Mühimme Defterlerine Göre XVI. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı Devleti’nde Meydana Gelen Depremler”, Osmanlı, V, Güler Eren (ed.), Ankara: 1999, s. 671-677.

7. Taymaz, Tuncay, “Deprem Sorunlarının Çözümünde Ulusal Deprem İstasyonları Ağının önemi. Erzincan ve Dinar Deneyimleri Işığında Türkiye’nin Deprem Sorunlarına Çözüm Arayışları”, TÜBİTAK Deprem Sempozyumu, 15-16 Şubat 1996, Ankara, s. 57-63.

8. N. N. Ambraseys, C. F. Finkel, The Seismicity of Turkey and Adjacent Areas: A historical review, 1500-1800,Eren Yayınları, İstanbul.

9. Soysal, H. Sipahioğlu, S. Kolçak, D. Altınok, Y. (1981), Türkiye ve Çevresinin Tarihsel Deprem Kataloğu, İstanbul, TÜBİTAK yayınları.

1 2 3 4 5

1 Dünya tarihinde gerçekleşen ve insanlar üzerinde yıkıcı etkileri olan en büyük doğal afetlerin

neler olduğu öğrenilir. *

(16)

2 Anadolu ve Ortadoğu'da gerçekleşen doğal afetler hakkında bilgi sahibi olunur. *

3 Osmanlı öncesi gerçekleşen afetlerin dönemin siyasi, sosyal ve kültürel şartlara etkisi

öğrenilir. *

4 Afetler sonrasında ekonomik ve kültürel yıkımlar hakkında bilgi sahibi olunur. *

5 Osmanlı Devleti'nde Kuruluş Dönemi'nde yaşanan afetlerin sebepleri ve sonuçları öğrenilir. *

6 Osmanlı Devleti'nin Klasik Döneminde (1400-1800) yaşanan afetlerin sebepleri ve sonuçları

öğrenilir. *

7 Osmanlı Devleti'nde 19. yüzyılda yaşanan doğal afetlerin sebepleri ve sonuçları öğrenilir. * 8 19. yüzyılda yaşanan savaşların Osmanlı Devleti'nde oluşturduğu sosyolojik ve kültürel

yıkımların neler olduğu öğrenilir. *

9 Deprem, yangın ve sel afetlerinin topoğrafik yapıya etkileri öğrenilir *

10 Afetlerin sosyo-ekonomik etkileri ve alınan tedbirler öğrenilir *

11 Savaş ve istilalar sonrasında yaşanan göç afetleri ve alınan tedbirler öğrenilir * 12

13

14 15 16 17

(Saat)

Ara Sınav(lar)

Ödev / Rapor

Proje 1 20 20

Maket / Modelleme

(17)

DÖNEM İÇİ Sayısı Katkı Yüzdesi (%) Ara Sınav

Kısa Sınav

Sunum 2 30%

Toplam 30%

Sınav 1 40%

Ödev 1 30%

Proje

Toplam 70%

Dönem İçi 30%

Dönem Sonu 70%

Toplam 100%

(18)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA

DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Osmanlı Toplum Yapısı / Ottoman Social Structure

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersin Amacı Osmanlı toplum yapısını ve reform sürecindeki değişimlerin toplum hayatına etkilerini öğretmek.

1. Osmanlı toplum yapısı ve unsurları ile temel özelliklerini bilebilmek.

2. 19. Yüzyıldaki Osmanlı toplum yapısı ile Avrupa toplum yapınsın mukayesesini yapabilmek.

3.Reformlar sürecinde toplum yapısına yönelik hedefler ve uygulamaları bilebilmek.

4.Tanzimat dönemi ve sonrasındaki uygulamaların toplum yapısında meydana getirdiği değişim/dönüşümleri bilebilmek.

5.Toplum hayatındaki modernleşmenin başlamasında Avrupa’nın etkisini kavrayabilmek.

Osmanlı toplum anlayışı ve yönetim felsefesi, Osmanlı toplum düzeni ve yönetim felsefesinin temel dayanakları, yönetici-yönetilenler sınıfları ve alt grupları, Osmanlı toplumundaki dinî gruplar, sosyal hareketlilik, reformlar sürecindeki değişimlerin toplum yapısına, ekonomik ve gündelik hayat tarzına etkileri dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Teknikleri Kaynaklar üzerinden ders anlatılacak, öğrenciler derse ödev ve sunumlarla katılabilecektir.

1 Osmanlı toplum yapısına dair kaynaklar hakkında bilgi ve değerlendirme.

Toplum ve toplumsal değişme kavramları üzerine açıklamalar. Önerilen kaynakların okunması 2 Osmanlı Devleti’nin kuruluş sürecinde toplum yapısı hakkında genel bilgi

ve değerlendirme. Önerilen kaynakların okunması

(19)

3 Klasik dönem Osmanlı Devleti’nin etnik ve dini yapısı ve Avrupa Devleti

toplum yapısı ile mukayesesi. Önerilen kaynakların okunması

4 Yönetenler ve yönetilenler Önerilen kaynakların okunması

5 Sosyal değişim devri. Önerilen kaynakların okunması

6 Osmanlı toplumunda sosyal hayat ve gelenekler (şehirlerde ve köylerde) Önerilen kaynakların okunması

7 Osmanlı toplunda aile Önerilen kaynakların okunması

8 Ara sınav Önerilen kaynakların okunması

9 Osmanlı devletinde gayrimüslim unsurlar ve cemaatler. Etnik ve dini açıdan

dağılımları Önerilen kaynakların okunması

10 Endüstri ve zanaat, imalathaneler ve esnaf Önerilen kaynakların okunması 11 Entelektüel ve bilimsel meslekler, ticaret türleri. Önerilen kaynakların okunması 12 Reformlar ve ıslahatlar sonrası günlük hayatta ve alışkanlıklardaki

değişiklikler Önerilen kaynakların okunması

13 Tanzimat sonrası toplumu şekillendiren hukuk Önerilen kaynakların okunması

14 Sosyo-kültürel açıdan Batı tesiri Önerilen kaynakların okunması

KAYNAKLAR

1.Bahaeddin Yediyıldız, “Osmanlı Toplumu”, Osmanlı Tarihi ve Medeniyeti (Ed. E. İhsanoğlu), IRCICA, İstanbul 1999.

2.F. Sümer, Oğuzlar (Türkmenler), İstanbul 1980.

4.B. Eryılmaz, Osmanlı Devleti’nde Millet Sistemi. İstanbul, 1992.

5. R. Mantran, 17. Yüzyılın ikinci yarısında İstanbul, çev. A. Kılıçbay-E. Özcan, İstanbul.

6 Ziya Kazıcı, Osmanlı’da Toplum Yapısı, İstanbul 2004.

7. İlber Ortaylı, Osmanlı Toplumunda Aile, İstanbul 2001.

8. İ. H. Uzunçarşılı, Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara 1984, 9. Ziya Kazıcı, Osmanlı’da Toplum Yapısı, İstanbul 2003

1 2 3 4 5

1

Yeniçağ ve Yakınçağ Tarihi dahilindeki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişim ve değişimlerin

bilgisini haiz olabilme *

2 Araştırma sahasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası önemli kurumların ve yayınlarını takip

edebilme *

3 Yeniçağ ve Yakınçağ Tarihine dair yazılı ana kaynak bilgisini haiz olabilme *

4 Yeniçağ ve Yakınçağ Tarihi dahilindeki medeniyetlerin ve bu medeniyetlerin birbirleri ile

olan münasebetlerin sebep ve sonuçlarını bilebilme. *

5 Yeniçağ ve Yakınçağ Tarihine dair mevcut, modern yabancı literatürü takip edebilme *

6

(20)

7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

(Saat)

Ara Sınav(lar)

Ödev / Rapor

Proje 1 20 20

Maket / Modelleme

Ara Sınav 1 20%

Kısa Sınav

Sunum 1 10%

Toplam 30%

Sınav 1 50%

Ödev 1 20%

Proje

Toplam 70%

(21)

Dönem İçi 30%

Dönem Sonu 70%

Toplam 100%

(22)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS TANITIM FORMU

DERS TANITIM FORMU DOKTORA KADEMESİ DERS TANITIM FORMU

DOKTORA KADEMESİ DERS TANITIM FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Yakınağ Osmanlı Diplomasi Tarihi / Contemporary Age Ottoman Diplomacy History

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

1. Diplomasi ve dış politika tanımları ve bu iki kavramın farkları 2. Diplomasinin teorik içeriği ve bu içeriğin zaman içerisinde değişimi 3. Diplomasinin tarihi süreç içerisinde gelişimi

4. Yakınçağda Osmanlı Devletinin diplomatik kurum ve kuruluşlarının oluşması, devletin kurduğu ilk diplomatik ilişkilerden bir diplomasi geleneği oluşmasına varıncaya kadar bu sahanın kavratılması.

1) Meşrutiyet ve Anayasal gelişmeleri anlatır.

2) Kırım Savaşı ve Osmanlı Devleti’nin Avrupa ile Yakınlaşma politikalarını anlatır.

3) Tanzimat Fermanı ile birlikte başlayan yeni dönem ve Osmanlı Diplomasisine etkilerini anlatır

Diplomasi kavramı, Osmanlı Devleti’nin dış devletler ile yürüttüğü diplomatik ilişkiler Diplomasinin tarihsel gelişim süreci

Teknikleri Anlatım, tartışma, proje hazırlama, ödev

1 Diplomasi ve dış politika tanımları, diplomasinin kullandığı kavramlar,

diplomasi teorisi ve diplomasi üzerine çalışma yapan düşünürler Önerilen kaynakların okunması 2 Diplomasinin kurumsallaşması ve İlkçağdan Osmanlı Devleti’ne kadar

diplomasi tarihi Önerilen kaynakların okunması

(23)

3 Kuruluşundan III. Selim’e kadar dönemi Osmanlı diplomasisi Önerilen kaynakların okunması 4 Geçici elçiliklerden daimi elçiliklere geçiş Önerilen kaynakların okunması 5 İlk daimi elçilikler ve ilk faaliyetleri Önerilen kaynakların okunması

6 II. Mahmud dönemi Osmanlı diplomasisi Önerilen kaynakların okunması

7 Tanzimat Fermanı ve diplomasiye yansımaları Önerilen kaynakların okunması 8 Kırım Savaşı ve Batılı devletler ile diplomatik ilişkiler Önerilen kaynakların okunması 9 Sultan Abdülaziz dönemi diplomatik ilişkiler ve Sultan Abdülaziz’in Avrupa

seyahati Önerilen kaynakların okunması

10 II. Abdülhamid dönemi diplomatik ilişkiler Önerilen kaynakların okunması 11 II. Meşrutiyet ve I. Dünya Savaşı döneminde diplomatik münasebetler Önerilen kaynakların okunması 12 XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti ile batılı devletler arasındaki diplomatik

ilişkilerin genel değerlendirilmesi Önerilen kaynakların okunması

13 XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti ile doğu devletlerin arasındaki diplomatik

ilişkiler Önerilen kaynakların okunması

14 Hazırlanan seminerlerin sunulması Önerilen kaynakların okunması

KAYNAKLAR

1. Girgin, Kemal. Hariciye Tarihimiz, İstanbul 2005.

2. İskit, Temel. Diplomasi Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

3. İsmail Soysal (haz), Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Çağdaş Türk Diplomasisi Sempozyumu 15-17 Ekim 1997, TTK, Ankara 1997.

4. Kissinger, Henry, Diplomasi, Türkiye İş bankası Yayınları, İstanbul 2016.

5. Kınlı, Onur, Osmanlı’da Modernleşme ve Diplomasi, İmge Yayınları.

1 2 3 4 5

1

Diplomasi ve dış politika kavramlarını öğrenir. Diplomaside kullanılan kavramları öğrenir.

Kavramlar arasındaki benzerlikleri ve farkları idrak eder. Diploması tarihine katkı yapanları tanır.

*

(24)

2 Diplomasinin kurumlarını ve genel tarihi sürecini öğrenir. *

3 Klasik dönem Osmanlı’nın takip ettiği diplomasiyi öğrenir. *

4 Elçiliklerin fonksiyonunu ve faaliyetlerini öğrenir. *

5 Geçici ve daimi elçileri tanır. *

6 Diplomasi ve ll. Mahmud dönemi yenileşme üzerindeki tesirlerini öğrenir. * 7 Tanzimat ve Islahat fermanlarının ilanlarında diplomasinin ve batıdaki elçilik faaliyetlerinin

etkisini öğrenir. *

8 XIX. Yüzyılda yaşanılan önemli olayları diplomasi çerçevesinde değerlendirebilir. * 9 Osmanlı Devleti’nin batılı ve doğulu devletler ile yürüttüğü diplomatik faaliyetleri öğrenir ve

değerlendirir. *

10 Osmanlı resmi belgeler okuyarak öğrenci Osmanlı dönemi Türkçesi’ne ve dönemin diplomasi

diline hâkim okur. *

11 Bu ders çerçevesinde Osmanlı Devleti’nde siyasi olaylar dışında toplumsal ve iktisadi değişim

ve dönüşümü tahlil edebilir. *

12

13

14 15 16 17

(Saat)

Ara Sınav(lar)

Ödev / Rapor

Proje 1 20 20

Maket / Modelleme

(25)

DÖNEM İÇİ Sayısı Katkı Yüzdesi (%) Ara Sınav

Kısa Sınav

Sunum 2 30%

Toplam 30%

Sınav 1 40%

Ödev 1 30%

Proje

Toplam 70%

Dönem İçi 30%

Dönem Sonu 70%

Toplam 100%

(26)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA

DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı

Osmanlı Hukuk Sistemeleri ve Kaynakları / Ottoman Law System and Sources

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 —

Dersi Veren(ler) Prof. Dr. Filiz KARACA Dersin Yardımcısı(ları) –––

Dersin Amacı

Öğrencinin, Osmanlı hukuk sisteminin genel yapısı, işleyişi, teşkilatı, terminolojisi ve kavramları hakkındaki bilgisini geliştirmesi ve yürürlük kaynaklarından şeriye sicilleri ve kanunnameleri tanıması amaçlanır.

1. Osmanlı hukuk sisteminin, Tanzimat öncesi ve sonrasına ait, temel yapı ve işleyişi hakkında bilgi sahibi olma.

2. Osmanlı hukuk sisteminin temel terminolojisi ve kaynaklarını tanıma.

3. İlgili alanda tahlil ve değerlendirme yapabilme becerisi edinme.

4. İlgili alanda araştırma yapabilme becerisi geliştirme.

Dersin İçeriği Osmanlı hukukunun genel yapısı, işleyişi, ilgili kurumları ve yürürlük kaynaklarını kapsar.

Ders, anlatılmak suretiyle işlenir. Osmanlı hukuku yürürlük kaynakları tanıtmaya yönelik çalışmalar yapılır.

1 Ders ve dönem konuları hakkında öğrencinin bilgilendirilmesi Önerilen eserlerin incelenmesi

2 Osmanlı hukuk sistemi ve menşei Önerilen eserlerin okunması

3 Osmanlı hukukunun genel yapısı (şerʿî ve örfî karakteri) Önerilen eserlerin okunması

(27)

4 Kadılık kurumu Önerilen eserlerin okunması

5 Mahkemeler ve yürürlük kaynakları Önerilen eserlerin okunmasıa

6 Kazaskerlik kurumu Önerilen eserlerin okunması

7 Şeyhülislamlık kurumu Önerilen eserlerin okunması

8 Tanzimat sonrası Osmanlı hukuk sistemine genel bakış Önerilen eserlerin okunması

9 Şeriye sicilleri Önerilen eserlerin okunması

10 Şeriye sicilleri üzerinde çalışmalar Önerilen eserlerin okunması

11 Şeriye sicilleri üzerinde çalışmalar Önerilen eserlerin okunması

12 Kanunnameler Önerilen eserlerin okunması

13 Kanunnameler üzerinde çalışmalar Önerilen eserlerin okunması

14 Kanunnameler üzerinde çalışmalar Önerilen eserlerin okunması

KAYNAKLAR

1. M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, İstanbul 2001.

2. Halil İnalcık, Osmanlı’da Devlet, Hukuk, Adalet, İstanbul 2000.

3. Halil İnalcık, “Osmanlı Hukukuna Giriş: Örfî-Sultanî Hukuk ve Fatih’in Kanunları”, Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul 1996, s. 319-341.

4. Uriel Heyd, “Eski Osmanlı Hukukunda Kanun ve Şeriat” (Terc.: Selahattin Eroğlu, AÜİFD, XXVI.

5. İlber Ortaylı, Osmanlı Devletinde Kadı: Hukuk Ve İdare Adamı Olarak, Turhan Kitabevi, Ankara 1994.

6. Mehmet İpşirli, "Osmanlı Devleti’nde Kazaskerlik (XVII. yüzyıla kadar)", Belleten, LXI/232, TTK, Ankara 1997.

7. İ.Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara 1984.

Ek Kaynaklar:

1. Adâlet Kitabı (Ed. Bülent Arı - Selim Aslantaş), Adalet Bakanlığı, Ankara 2007.

2. Halil Cin - Ahmed Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul 2011.

3. Halil Cin, "Tanzimat Döneminde Osmanlı Hukuku ve Yargılama Usulleri", 150. Yılında Tanzimat (Yay.haz.:

H.Dursun Yıldız), TTK, Ankara 1992, s. 11-32.. Mustafa Şentop, Osmanlı Yargı Sistemi Ve Kazaskerlik, İstanbul 2005.

5. Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Mahkemeleri (Tanzimat Ve Sonrası), Arı Sanat Yayınları, İstanbul 2004.

1 2 3 4 5

1 Tarih alanı lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak aynı veya farklı bir alandaki bilgilerini

uzmanlık düzeyinde geliştirip derinleştirir. X

2 Tarih alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrayarak farklı disiplinlerle ortak

çalışmalar yürütür. X

3 Tarih alanı lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları kullanma

yetisi kazanır. X

4 Çalışmalarında tarih metodolojisini etkin bir şekilde uygular. X

5 Tarihe dair yazılı ana kaynak ve araştırma eser bilgisini kullanarak tarihi olayları araştırıp

değerlendirir. X

6 Tarih bilimi dâhilindeki, siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik gelişim ve değişimleri

değerlendirir. X

(28)

7 Tarih alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirip

yorumlayarak yeni bilgiler oluşturur. X

8 Tarih boyunca kurulan medeniyetleri ve bu medeniyetlerin birbirleri ile olan münasebetlerinin

nasıl geliştiğini takip eder. X

9

Tarih alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun tarih, eğitim ve kültür seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanarak toplum yararını amaçlayan faaliyetler içerisinde yer alır.

X

10 Tarih alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. X

11 Tarihi olaylarla ilgili farklı bakış açıları geliştirerek sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar

önerir. X

eder. X

13 Bilimsel çalışmalarının sonuçlarını bilimsel, kültürel, sanatsal ve etik değerleri gözeterek

paylaşır. X

14 Tarih alanında edindiği bilgileri ve uzmanlaştığı alandaki tarihi olayları eleştirel bir

yaklaşımla değerlendirir. X

15 Tarih alanındaki güncel gelişmeleri ve yürütülen projeleri takip ederek bu projelere katılır. X 16 Tarih alanındaki bilgi ve becerilerini kullanma imkanı bulduğu kurum ve kuruluşlarda görev

alır. X

17

(Saat)

Sunum / Seminer Ödev / Rapor Proje

Maket / Modelleme

Ara Sınav 40%

Kısa Sınav

Uygulama / Ödev / Araştırma / Rapor Sunum

Toplam 40

Sınav 60%

(29)

Ödev Proje

Toplam 60

Dönem İçi 40%

Dönem Sonu 60%

Toplam 100

(30)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Osmanlı Düşünce Tarihi / Ottoman Thought History

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersi Veren(ler) Doç. Dr. Zeynep AYCİBİN SEYİTKIRAN Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı

Osmanlı düşünce tarihi ele alınırken, bunun siyasi ve sosyal tarih ile olan etkileşimine dikkat çekilmesi ve böylelikle öğrencinin olaylara daha geniş bir açıdan bakılmasını sağlamak.

1. Yeniçağ Osmanlı düşünce yapısını anlar.

2. yeniçağ Osmanlı dünyasında meydana gelen düşünce hareketlerinin aynı zamanda meydana gelen siyasi olaylarla arasındaki ilişkiyi gözlemler.

3. Yeniçağda Osmanlılar tarafından üretilmiş düşünce literatürünü tanır ve değerlendirir.

Osmanlı düşünce dünyasının çerçevesinin belirlenmesi, kategorize edilmesi, üretilmiş literatürün okunması suretiyle osmanlı düşüncesine dair değerlendirmeler yapılması.

Teknikleri Anlatım, tartışma, proje hazırlama

1 Osmanlı’da düşünce var mıydı yok muydu üzerine tartışma Önerilen kaynakların okunması 2 Osmanlı Düşünce hayatının sahaları: Tasavvuf, Din, Felsefe, Siyaset Önerilen kaynakların okunması 3 Ana hatlarıyla Osmanlı siyaset düşüncesi Önerilen kaynakların okunması

4 Kitap/makale müzakeresi Önerilen kaynakların okunması

5 Kitap/makale üzerine müzakeresi Önerilen kaynakların okunması

(31)

KAYNAKLAR

1. Kınalızade Ali, Ahlak-ı Alai, nşr. Ayşe Sıdıka Oktay, İstanbul 2005; nşr. Mustafa Koç, İstanbul 2007.

2. ÜLKEN, Hilmi Ziya, Türk Tefekkür Tarihi, İstanbul 2004.

3. OCAK, Ahmet Yaşar, “Osmanlı İmparatorluğu ve İslâm (Problematik Bir Yaklaşım Denemesi)”, XIII Türk Tarih Kongresi: Kongreye Sunulan Bildiriler, Ankara, 2002, c. II, s. 1-21.

4. BOLAY, Süleyman Hayri, Osmanlılarda Düşünce Hayatı ve Felsefe, İstanbul 2005.

5. GÖRGÜN, Tahsin, “Osmanlı Düşüncesi Nasıl Anlaşılabilir? Osmanlı Düşüncesinin Araştırılmasında Karşılaşılan Bazı Zorluklar Üzerine”, Türklük Araştırmaları Dergisi, (2003), s. 29-46.

6. DEMİR, Remzi, Osmanlılarda Bilimsel Düşüncenin Yapısı, Ankara 2001.

7. DEMİR, Remzi, Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Türk Felsefesi, İstanbul 2005.

8. DALKIRAN, Sayın, İbn-i Kemal ve Düşünce Tarihimiz, İstanbul 1997.

9. IMBER, Colin, Şeriattan Kanuna. Ebussuud ve Osmanlı'da İslami Hukuk, çev. Murteza Bedir, İstanbul 2004.

10. ANAY, Harun, “Bir Osmanlı düşüncesinden bahsetmek mümkün mü?”, Dergâh, sayı: 76 (1996), s. 12-14, 22.

11. POYRAZ, Hakan, “Var mı, yok mu? Osmanlı’da “felsefe yoktur” iddiası üzerine…”, Türk Yurdu, sayı: 148-149, Aralık 1999-Ocak 2000, s. 283-295.

12. YILMAZ, Hüseyin, “Osmanlı Tarihçiliğinde Tanzimat Öncesi Siyaset Düşüncesine Yaklaşımlar”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Sayı: 2 (2003), s. 231-298.

13. KESKİNTAŞ, Orhan, Adalet, Ahlak ve Nizam Osmanlı Siyasetnameleri, İstanbul, 2017.

14. OKTAY, Cemil, “Bizans Siyasî İdeolojisinden Osmanlı Siyasî İdeolojisine”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, I, İstanbul, 2002, s. 29-36.

15. KAFADAR, Cemal, “Osmanlı Siyasal Düşüncesinin Kaynakları Üzerine Gözlemler”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce, I, İstanbul, 2002, s. 23-28.

1 2 3 4 5

1 Yeniçağ Tarihi dâhilindeki siyasi, sosyal ve ekonomik gelişim ve değişimlerin bilgisini haiz

olur. x

2 Yeniçağ Tarihini bir bütün olarak analitik değerlendirir. x

3 Yeniçağ Tarihine dair yazılı ana kaynak bilgisini haiz olur. x

4 Yeniçağ Tarihine ait modern literatür bilgisini haiz olur.

5 Yeniçağ Tarihi ile ilgili ana kaynak dillerinden en az birine vakıf olur.

6 Yeniçağ Tarihine dair modern yabancı literatürü takip eder.

7 Tarih metodolojisine vakıf olur.

8 Yapılan çalışmalarda tarih metodolojisini tatbik eder.

(32)

9 Yeniçağ Tarihi dâhilindeki medeniyetleri ve bu medeniyetlerin birbirleri ile olan münasebetlerini sebep ve sonuçlarıyla değerlendirir.

10 Konusu ile ilgili kaynak ve modern literatür tenkidi yapabilme kabiliyeti kazanır. x

11 Araştırma konularının amaç ve kapsamlarının kavrayabilme yeteneği kazanır. x 12 Araştırma sahasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası önemli kurumları ve yayınlarını takip

eder. x

13 İyi derecede Osmanlı Türkçesi bilgisini haiz olur.

(Saat)

Ara Sınav(lar) Sunum / Seminer Ödev / Rapor

Proje 1 30 30

Maket / Modelleme Yarıyıl Sonu Sınavı

Ara Sınav Kısa Sınav

Uygulama / Ödev / Araştırma / Rapor Sunum

Toplam

Sınav Ödev

Proje 1 100%

Toplam 100%

Dönem İçi

Dönem Sonu 100%

Toplam 100%

(33)

FORM 4

T.C.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ

TARİH ANABİLİM DALI DOKTORA DERS BİLGİ FORMU

Dersin Adı /

Dersin İngilizce Adı Osmanlıya Dair Seyahatnameler / Travel Books about Ottoman

Ders Türü

(T, U, T+ U) AKTS

3 -

Dersi Veren(ler) Doç. Dr. Zeynep AYCİBİN SEYİTKIRAN Dersin Yardımcısı(ları) -

Dersin Amacı Tarihi birer kaynak olarak yabancı seyyahların eserlerinin önemini kavramak, bu eserlerin tarihi araştırmalarda nasıl kullanabileceğine dair tecrübe kazanmak .

1.Osmanlı Devleti hakkında bilgi veren yabancı seyyahları ve bu seyyahların eserlerini tanır.

2. Seyahatnamelerde verilen bilgiler doğrultusunda çeşitli dönemlere ait olaylarına farklı açılardan bakar.

3. Osmanlı tarihi hakkında bilgi veren yazılı kaynaklar arasında seyahatnamelerin yerini ve önemini kavrar.

Dersin İçeriği Osmanlı’ya dair yabancı seyyahlar tarafından kaleme alınmış belli başlı seyahatnameler ile Osmanlı seyyahlarına ait seyahatnameler ele alınacaktır.

Teknikleri Anlatım, tartışma, proje hazırlama

1 Osmanlı tarihi araştırmalarında seyahatnamelerin yeri ve önemi hakkında

genel değerlendirme Önerilen kaynakların okunması

2 Okunan seyahatname üzerine müzakere Önerilen kaynakların okunması