SÜREKLİ İŞ GÖREMEMEZLİK ZARARINA İLİŞKİN DOSYA BİLGİLERİ RAPOR TARİHİ:

(1)

SÜREKLİ İŞ GÖREMEMEZLİK ZARARINA İLİŞKİN DOSYA BİLGİLERİ RAPOR TARİHİ: 27.11.2020

ADI Ali

OLAY TARİHİ 09.04.2007

SOYADI ... OLAY TARİHİNDEKİ YAŞI 38 Yıl 8 Ay 8 Gün

DOĞUM TARİHİ 01.08.1968 MUHTEMEL BAKİYE ÖMRÜ 30 Yıl 6 Ay 22 Gün

MALULÜN CİNSİYETİ ERKEK FAAL ÇALIŞMA 21 Yıl 3 Ay 23 Gün

TEMİNAT TUTARI (ZMMS) ₺60.000,00 GEÇİCİ İŞ GÖREMEMEZLİK DÖNEMİ 0 Yıl 9 Ay 0 Gün TEMİNAT TUTARI (KASKO) ₺30.000,00 BAKICI TAZMİNATI HESABI YOK

MALULİYET ORANI 37,00% HASTANE RAPORLU BAKICI DÖNEMİ YOK

DAVALI KUSUR ORANI 100,00% GEÇMİŞ EFOR DÖNEMİ YOK

MALULÜN AYLIK GELİR TİPİ Asgari Ücret GEÇMİŞ SÜREKLİ İŞ GÖR. DÖNEMİ 12 Yıl 10 Ay 18 Gün

MALULÜN OLAY TARİHİ AYLIK GELİRİ ₺403,03 GELECEK EFOR DÖNEMİ YOK

MORTALİTE TABLOSU PMF 1931 GELECEK AKTİF DÖNEM 7 Yıl 8 Ay 5 Gün

TEKNİK FAİZ YOK GELECEK PASİF DÖNEM 9 Yıl 2 Ay 30 Gün

Davacı Ali ... ‘nin vekili tarafından davalı ...Sigorta A.Ş. aleyhine açılan Tazminat davasında, Sayın Mahkemenin ara kararında, dosya üzerinde maddi tazminat yönünden bilirkişi ek raporu düzenlenmesine karar verildiğinden ve celse arasında resen bilirkişi seçildiğimden dava dosyasının ara kararı gereği inceleyerek oluşan görüş ve kanaatim aşağıda sunulmuştur.

Bakiye Ömür Hesabına İlişkin: Kullanılan tablolarda müteveffanın tam yaşı göz önüne alınar...muhtemel yaşam süreleri bulunabilmektedir. Bu sebeple, örneğin; olay tarihinde 45,3 olan yaş aşağı ya da yukarı yuvarlanar...tablolarda yer alan tam yaş karşılığı bakiye ömürlere ulaşılabilmektedir. Bu husus bazı durumlarda bakiye ömür hesabında aylara denk gelen sapmalara neden olabilmektedir. Oysaki Lineer İnterpolasyon Yöntemi ile örneğin; olay tarihinde 45,3 olan yaşın tam karşılığı bakiye ömür hesaplanabilmektedir. Tarafımızca bakiye ömür hesaplamalarında Lineer İnterpolasyon Yöntemi kullanılacaktır.

Tazminat hesabı, ilgili yasa hükümlerine, Yargıtay’ın yerleşik kararlarına ve yargıda geçerli hesaplama yöntem ve formüllerine göre yapılacaktır.

Yargıdaki uygulamalara ve Yargıtay’ca öngörülen yöntemlere gelince: Hesap formülü konusunda, Yargıtay’ca, açık ve anlaşılır “denetime elverişli” basit bir formül yeğlenmektedir. 1993 Ankara Sempozyumunda kabul edilen Progresif Rant” formülünün basitliği, açık ve anlaşılır olması, bu formülün öngörülme nedenidir. Her ne kadar bu formüle göre, kazançlar hiç artmayıp hep aynı kalmakta, her yıl için ayrı ayrı eşit oranda artırım ve iskonto aynı sonucu vermekte, bunun için gereksiz tablolar düzenlenmekte ise de, Yargıtay görüş değiştirinceye kadar, bilirkişilerin tazminat hesaplarını buna göre yapmaları bir zorunluluktur.

Ancak, “matematiksel” gerçeklik dikkate alınar...her yıl için aynı sonucu veren gereksiz tablolardan vazgeçilmeli; işleyecek dönem hesabı için “Kazanç x Zarar süresi = İşleyecek dönem kazançları” kısa formülünden yararlanılmalıdır.

Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre, tazminat hesabına esas kazançlar belirlenirken, olay tarihinden hüküm tarihine kadar bilinen tüm kazançların ve en son yürürlüğe giren veya girecek olan yasal asgari

(2)

ücretlerin hesaplamada gözetilmesi ve en son kazanç unsuru birim alınarak, her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmesi gerekmektedir.

Yaşam (bakiye ömür-mortalite) tablolarına gelince: Her ne kadar Bakanlar Kurulu 2006/ 11345 sayılı kararının 2/d maddesinde ve Hazine Müsteşarlığı Genelgesinde (ülkemizdeki ortalama ömür sürelerine uygun olmayan) CSO-1980 Amerikan tablolarından söz edilmiş ise de SGK’nun 25.09.2012 gün 2012/32 sayılı Genelgesi ekinde Türkiye koşullarına göre düzenlendiği açıklanan TRH-2010 (Kadın Erkek Hayat) tabloları yer almış ve peşin değerlerin buna göre hesaplandığı açıklanmıştır. Yargıtay uygulamasında ise PMF-1931 yaşam tablosundan vazgeçildiğine ilişkin bir işaret henüz alınmamıştır.

Yukarıda yer alan bilgiler ışığında Yargıtay’ca görüş değişikliği yapılıncaya kadar yaşam tablosu olar...PMF-1931 tablosunun, hesap yöntemi olar...da Progresif Rant Formülünün kullanılması uygundur.

a) Olay

…..

b) Kusura İlişkin İnceleme

25.09.2019 tarihli kök bilirkişi heyet raporu incelendiğinde;

- Davalı şirkete sigortalı, 27.DEZZZ plaka numaralı otomobilin dava dışı sürücüsü ZZZ OĞUZCAN ’ın hatalı sevk ve idaresinin, tam ve % 100 (yüzde yüz) oranında etkili olduğu,

- Davacı Ali ... ’ın, etkili herhangi bir hatalı davranışının bulunmadığı, Mütalaa olunmuştur.

c) Maluliyete İlişkin Değerlendirme

Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 2.İhtisas Kurulu’nun . tarih ve … sayılı raporu incelendiğinde;

Davacının E cetveline göre %37 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı, Kaza tarihinden itibaren 9 (Dokuz) aya kadar iyileşme süresinin uzayabileceği, mütalaa olunmuştur.

Tazminatın hesaplanmasında esas alınması gereken kriterlerden biri de zarar görenin geliridir.

Zarar gören asgari ücretin üzerinde bir gelir elde ettiğini ispatlayamadığı sürece geliri; bilinen geçmiş dönem için olay tarihi ile tazminat hesap raporunun hazırlandığı tarih arasında geçen süre boyunca değişen Asgari Ücretler ile gelecek aktif dönem için tazminat hesap tarihinde geçerli Asgari ücret, gelecek pasif dönem için ise AGİ dâhil edilmemiş Asgari Ücret olacaktır.

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2019/4564E. 2020/4316 K. Sayılı İlamı İncelendiğinde “Somut olayda; davacılar vekili, dava dilekçesinde murisin PTT Genel Müdürlüğü Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığında memur olduğunu beyan etmiştir. Dosya arasında desteğin Temmuz 2013 tarihine ait

(3)

mahkemece desteğin kaza tarihinden önceki 6 aylık bordrosu getirtilerek tespit edilecek aylık ortalama gelirinin kaza tarihindeki aylık asgari ücrete oranlanması, kaza tarihinden hesap raporu tarihine kadar bilinen( işlemiş) dönem geliri tespit edilerek bilinen (işlemiş) dönem tespit edilmesi, bilinmeyen işleyecek) devreye ilişkin hesapta esas alınac...gelirlerin, davacının bilinen devreye ilişkin en son gelirinin her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmesiyle belirlenecek değeri olar...esas alınması suretiyle hesap yapılması gerekmektedir.” denilmekle,

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2018/1111 E. 2020/2426 K. Sayılı İlamı İncelendiğinde “bu suretle temin edilen resmi belgelerdeki net kazançları dikkate alınar...tazminat hesabına esas gelirin net biçimde belirlenmesi gerekir. Davacının, ifade olunan biçimde saptanan geliri üzerinden, aksi takdirde asgari ücret tutarında gelir sağladığının kabulü ile tazminatın hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınar...sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, herhangi bir belge ve bilgiye dayalı olmayan sadece SED araştırması ve tanık anlatımlarına dayalı kazanç tespiti ve tespit edilen hesap üzerinden eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle,

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/5279E. 2019/2983 K. Sayılı İlamı İncelendiğinde; “Somut olayda; hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kaza tarihi 17.2.2008 olmasına rağmen, 2014 yılı haziran ayına ait maaş bordrosundaki 3.481,74 TL gelir elde ettiği kabul edilerek, işlemiş dönem zararının tamamının bu miktar üzerinden hesaplandığı görülmektedir. Hesaplama yapılırken, davacının kaza tarihindeki (17.2.2008) ve hesap tarihine kadar ki gelirini gösteren belgelerin temin edilmesi, bu belgeler ile saptanan gelir üzerinden hesap tarihine kadar elde edilebilecek gelirlerin belirlenmesi, belirlenen gelirler üzerinden, işlemiş (bilinen) dönem zarar hesabının yapılması; işleyecek dönem hesabında ise davacının hesap tarihinde bilinen son gelirinin uygulanması hususlarına dikkat edilmelidir. Bu durumda, mahkemece işlemiş dönem hesabında davacının kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen gelirlerinin, hesap tarihinden sonraki dönem olan işleyecek dönem için davacının bilinen son gelirin uygulandığı ek rapor alınar...oluşac...sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı hesap içeren bilirkişi raporuna göre ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle gelirin tespitinde vergilendirilmiş geliri ispatlayan belgelerin dikkate alınması gerektiği karar altına alınmıştır.

Dosya Kapsamında yer Sosyal Güvenlik Kurumu yazısı ekinde yer alan Kayıt İnceleme Tutanağı incelendiğinde davacının aylık gelirinin brüt 562,50 TL olduğunun görüldüğü, söz konusu kazancın ülkemizde geçerli olan dönemin yasal asgari ücret tutarı olduğunun anlaşıldığı, bu bilgiler ışığında davacının olay tarihinde asgari ücret düzeyinde kazancının olduğu varsayılarak hesaplama yapılacaktır.

a) Geçmiş (Bilinen) Dönem Geliri: T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/5279E. 2019/2983K. Sayılı İlamı incelendiğinde “Bu durumda, mahkemece işlemiş dönem hesabında davacının kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen gelirlerinin, hesap tarihinden sonraki dönem olan işleyecek dönem için davacının bilinen son gelirin uygulandığı ek rapor alınar...oluşac...sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı hesap içeren bilirkişi raporuna göre ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle; müteveffanın geliri, geçmiş dönem içerisinde gerçekleşmiş olan AGİ ‘ye esas durum değişiklikleri de dikkate alınar...olay tarihiden rapor tarihine kadar değişen AGİ Dâhil Gelirleri esas alınmıştır.

b) Gelecek (Bilinmeyen) Aktif Dönem Geliri: T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/5279E.

2019/2983K. Sayılı İlamı incelendiğinde “Bu durumda, mahkemece işlemiş dönem hesabında davacının kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen gelirlerinin, hesap tarihinden sonraki dönem olan işleyecek dönem için davacının bilinen son gelirin uygulandığı ek rapor alınar...oluşac...sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı hesap içeren bilirkişi raporuna göre ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle gelecek

(4)

dönem içerisinde gerçekleşecek olan AGİ ‘ye esas durum değişiklikleri de dikkate alınar...rapor/hesap tarihi itibari ile bilinen son AGİ Dâhil Asgari Ücret esas alınmıştır.

c) Gelecek (Bilinmeyen) Pasif Dönem Geliri: T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/10178E.

2019/5171K. Sayılı İlamı incelendiğinde “Ayrıca, pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücretin, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığı olduğu, ücretle fiilen çalışanlara uygulanm...için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif devre zararının hesaplanmasında dikkate alınmaması gerektiği de açıktır.” denilmekle; pasif dönem gelir hesabında Rapor tarihi itibari ile bilinen son AGİ’siz Asgari Ücret Esas alınmıştır.

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi2015/12543E. 2018/8251K. Sayılı İlamı incelendiğinde “4- Davacıların gerçek maddi zararının, 360 gün üzerinden hesaplama yapılar...belirlenmesi gerekirken, mahkemece hükme esas alınan hesap bilirkişi raporunda, 365 gün üzerinden hesaplama yapılar...zarar belirlenmiştir. Mahkemece, tazminat hukuku ilkelerine, hesaplama yöntem ve tekniğine aykırı şekilde 365 gün esas alınar...yapılan hesaplama ile belirlenen zarar miktarının benimsenerek karar verilmiş olması da isabetli değildir.” denilmekle Dönem gelirlerine esas hesaplamalarda ve tablolarda, günlük ücret, SGK Yıllık Ücret yönünden 360 gün esasına (Aylık Ücret x 12 / 360) göre, dönem gün sayısı 360 gün ve fazlası olan dönemler 1 tam yıl olarak, 30 Gün ve fazlası olan aylık dönemler 1 ay olar...gösterilmiş ve hesaplanmıştır.

(5)

NOT: Aynı Renge Sahip Hücreler Çarpılıp AGİ Eklenerek Günlük ve Aylık Gelir Elde Edilmiştir.

Dönemlere Ait Gelir Değişim Tablosu

Dönem Bilgisi Tarih Aralığı Gelir Tipi

Tespit Edilen Gelir (AGİ'siz)

Aylık Asgari Ücret Katsayı Oranı Döneme Ait

AGİ'siz Net Brüt AGİ'siz Net Asgari Ücrete Brüt Asgari Ücrete Aylık AGİ Günlük Gelir Aylık Gelir

Geçici İş Göremezlik Dönemi 09.04.2007 30.06.2007 Asgari Ücret ₺403,03 ₺403,03 ₺562,50 1,00000 - - - ₺0,00 ₺13,43 ₺403,03 Geçici İş Göremezlik Dönemi 01.07.2007 31.12.2007 Asgari Ücret ₺419,15 ₺419,15 ₺585,00 1,00000 - - - ₺0,00 ₺13,97 ₺419,15 Geçici İş Göremezlik Dönemi 01.01.2008 9.01.2008 Asgari Ücret ₺435,92 ₺435,92 ₺608,40 1,00000 - - - ₺45,63 ₺16,05 ₺481,55

Geçmiş Dönem 10.01.2008 30.06.2008 Asgari Ücret ₺435,92 ₺435,92 ₺608,40 1,00000 - - - ₺45,63 ₺16,05 ₺481,55

Geçmiş Dönem 01.07.2013 31.12.2013 Asgari Ücret ₺730,28 ₺730,28 ₺1.021,50 1,00000 - - - ₺73,40 ₺26,79 ₺803,68

Geçmiş Dönem 01.07.2015 31.12.2015 Asgari Ücret ₺910,43 ₺910,43 ₺1.273,50 1,00000 - - - ₺90,11 ₺33,35 ₺1.000,54 Geçmiş Dönem 01.01.2016 31.12.2016 Asgari Ücret ₺1.177,46 ₺1.177,46 ₺1.647,00 1,00000 - - - ₺123,53 ₺43,37 ₺1.300,99 Geçmiş Dönem 01.01.2017 31.12.2017 Asgari Ücret ₺1.270,75 ₺1.270,75 ₺1.777,50 1,00000 - - - ₺133,31 ₺46,80 ₺1.404,06 Geçmiş Dönem 01.01.2018 31.12.2018 Asgari Ücret ₺1.450,91 ₺1.450,91 ₺2.029,50 1,00000 - - - ₺152,21 ₺53,44 ₺1.603,12 Geçmiş Dönem 01.01.2019 31.12.2019 Asgari Ücret ₺1.829,02 ₺1.829,02 ₺2.558,40 1,00000 - - - ₺191,88 ₺67,36 ₺2.020,90 Geçmiş Dönem 01.01.2020 27.11.2020 Asgari Ücret ₺2.103,98 ₺2.103,98 ₺2.943,00 1,00000 - - - ₺220,73 ₺77,49 ₺2.324,71 Gelecek Aktif Dönem 28.11.2020 01.08.2028 Asgari Ücret ₺2.103,98 ₺2.103,98 ₺2.943,00 1,00000 - - - ₺220,73 ₺77,49 ₺2.324,71 Gelecek Pasif Dönem 02.08.2028 31.10.2037 AGİ'siz Asgari Ücret ₺2.103,98 ₺2.103,98 ₺2.943,00 1,00000 - - - - - - ₺70,13 ₺2.103,98

(6)

(7)

GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK DÖNEMİ

Geçici iş göremezlik tazminatı kişinin çalışmadığı günler dolayısıyla kaybettiği maddi değeri belirtmektedir.

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2015/15598 E. , 2018/7298 K. ilamı incelendiğinde "2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 91/1.maddesinde, "İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlam...üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur" maddesi yer almaktadır.

Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, "Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder" şeklinde ifade edilmiştir. Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dâhilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre, ...'nin amacı, trafik kazaları sonucu 3.kişilere verilecek zararların güvence altına alınmasıdır. Trafik kazası neticesi yaralanan ve geçici ya da sürekli iş göremez hale gelen kişinin giderleri sadece bir sağlık kuruluşunda yapılan tedavi harcamalarından ibaret değildir. Trafik kazası sonucu beden bütünlüğü zarara uğrayan kişi tedavi gördüğü süre ile iyileşeceği süre içinde işlerini göremeyeceği ve bu süre içinde normal hayatını sürdüremeyeceğinden bu dönem içinde tam iş göremez olar...kabul edilip buna göre tazminat hesabı yapılacaktır. Geçici iş göremezlik nedeniyle hükmedilecek tazminatın kusurlu sürücü ve işletenin yanında... Poliçesini düzenleyen şirketin de sorumluluğu kapsamı içerisinde değerlendirilmesi gerekip mahkemece geçici iş göremezlik tazminatıyla ilgili olar...davalı...

Japan A.Ş. yönünden de davanın kabulü kararı verilmesi gerekirken, 6111 sayılı yasa kapsamında olmayan geçici iş göremezlik zararından Sosyal Güvenlik kurumunun sorumlu olduğu gerekçesiyle... Aleyhine açılan davanın reddedilmesi isabetli değildir.” denilmeklekazazedenin geçici iş göremezlik zararını maluliyetine sebebiyet veren kurum/kişilerden talep edebileceği hüküm altına alınmıştır. Geçici İş Görmezlik Döneminde davacının maluliyet oranı %100 kabul edilmiştir.

Yine T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/5279E. 2019/2983K. Sayılı İlamı incelendiğinde “Bu durumda, mahkemece işlemiş dönem hesabında davacının kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen gelirlerinin, hesap tarihinden sonraki dönem olan işleyecek dönem için davacının bilinen son gelirin uygulandığı ek rapor alınar...oluşac...sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı hesap içeren bilirkişi raporuna göre ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle geçmiş bilinen dönemin kaza tarihinden rapor tarihine kadar geçen süreyi ifade ettiği belirtilmiş olup, olayımızda kaza tarihinin 09.04.2007 rapor tarihinin ise 27.11.2020 olduğu dikkate alınarak, geçmiş bilinen dönem içerisinde 09.04.2007 ile 09.01.2008 tarihleri arasının Geçici İş Göremezlik Dönemi olduğu tespit edilmiştir.

Geçici İş Göremezlik Tablosu

Dönem Aralığı Dönem Başı Yaş

Dönem Sonu Yaş

Dönem Gün Sayısı

Aylık

Ücret Dönem Tutarı

09.04.2007 30.06.2007 38,68 38,91 0 Yıl 2 Ay 21 Gün x ₺403,03 = ₺1.088,18 01.07.2007 31.12.2007 38,92 39,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺419,15 = ₺2.528,87 01.01.2008 09.01.2008 39,42 39,43 0 Yıl 0 Ay 9 Gün x ₺481,55 = ₺144,47

Dönem Zararına Esas Gün Sayısı: 0 Yıl 9 Ay 0 Gün Toplam: ₺3.761,52 Davalı Kusuru: 100,00% ₺3.761,52 İş Gücü Kaybı Oranı: 100,00% ₺3.761,52

(8)

SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK DÖNEMİ

a) Geçmiş (Bilinen) Dönem Hesabı

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/5279E. 2019/2983K. Sayılı İlamı incelendiğinde “Bu durumda, mahkemece işlemiş dönem hesabında davacının kaza tarihinden hesap tarihine kadar bilinen gelirlerinin, hesap tarihinden sonraki dönem olan işleyecek dönem için davacının bilinen son gelirin uygulandığı ek rapor alınar...oluşac...sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı hesap içeren bilirkişi raporuna göre ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilmekle geçmiş bilinen dönemin kaza tarihinden rapor/hesap tarihine kadar geçen süreyi ifade ettiği belirtilmiş olup, olayımızda kaza tarihinin 09.04.2007 olduğu rapor tarihinin ise 27.11.2020 olduğu dikkate alınar...geçmiş dönem hesabı yapılmıştır. Geçmiş bilinen dönem içerisinde 10.01.2008 tarihi ile 27.11.2020 tarihi arasının Geçmiş (Bilinen) Dönem olduğu dikkate alınar...hesap yapılmıştır.

İş Göremezlik Geçmiş Dönem Tablosu

(Gün Sayısı 360 Gün ve Fazlası Olan Dönemler SGK Yıllık Ücret Esasına Göre 1 Tam Yıl Olarak Gösterilmiş ve Hesaplanmıştır) Esas Alınan

Gelir Durumu Dönem Aralığı

Dönem Başı

Yaş

Dönem Sonu

Yaş

Aylık Ücret

Dönem Tutarı Asgari Ücret 10.01.2008 30.06.2008 39,44 39,91 0 Yıl 5 Ay 21 Gün x ₺481,55 = ₺2.744,84 Asgari Ücret 1.07.2008 31.12.2008 39,91 40,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺503,26 = ₺3.036,34 Asgari Ücret 1.01.2009 30.06.2009 40,41 40,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺527,13 = ₺3.162,78 Asgari Ücret 1.07.2009 31.12.2009 40,91 41,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺546,48 = ₺3.297,10 Asgari Ücret 1.01.2010 30.06.2010 41,41 41,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺576,57 = ₺3.459,42 Asgari Ücret 1.07.2010 31.12.2010 41,91 42,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺599,12 = ₺3.614,69 Asgari Ücret 1.01.2011 30.06.2011 42,41 42,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺629,96 = ₺3.779,76 Asgari Ücret 1.07.2011 31.12.2011 42,91 43,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺658,95 = ₺3.975,67 Asgari Ücret 1.01.2012 30.06.2012 43,41 43,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺701,13 = ₺4.206,78 Asgari Ücret 1.07.2012 31.12.2012 43,91 44,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺739,79 = ₺4.463,40 Asgari Ücret 1.01.2013 30.06.2013 44,41 44,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺773,01 = ₺4.638,06 Asgari Ücret 1.07.2013 31.12.2013 44,91 45,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺803,68 = ₺4.848,87 Asgari Ücret 1.01.2014 30.06.2014 45,41 45,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺846,00 = ₺5.076,00 Asgari Ücret 1.07.2014 31.12.2014 45,91 46,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺891,03 = ₺5.375,88 Asgari Ücret 1.01.2015 30.06.2015 46,41 46,91 0 Yıl 5 Ay 30 Gün x ₺949,07 = ₺5.694,42 Asgari Ücret 1.07.2015 31.12.2015 46,91 47,41 0 Yıl 6 Ay 1 Gün x ₺1.000,54 = ₺6.036,59 Asgari Ücret 1.01.2016 31.12.2016 47,41 48,41 1 Tam Yıl x ₺1.300,99 = ₺15.611,88 Asgari Ücret 1.01.2017 31.12.2017 48,41 49,41 1 Tam Yıl x ₺1.404,06 = ₺16.848,72 Asgari Ücret 1.01.2018 31.12.2018 49,41 50,41 1 Tam Yıl x ₺1.603,12 = ₺19.237,44 Asgari Ücret 1.01.2019 31.12.2019 50,41 51,41 1 Tam Yıl x ₺2.020,90 = ₺24.250,80 Asgari Ücret 1.01.2020 27.11.2020 51,41 52,32 0 Yıl 10 Ay 27 Gün x ₺2.324,71 = ₺25.339,34

Dönem Zararına Esas Gün Sayısı: 12 Yıl 10 Ay 18 Gün Toplam: ₺168.698,76 Davalı Kusuru: 100,00% ₺168.698,76 İş Gücü Kaybı Oranı: 37,00% ₺62.418,54

(9)

b) Gelecek (Bilinmeyen) Aktif Dönem Hesabı

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/10178E. 2019/5171K. Sayılı İlamı incelendiğinde “2-Davacının, kaza sonucu çalışma gücünde oluşan azalma nedeniyle uğradığı zarar, geleceğe ilişkin olduğundan, gelirlerinin usul ve uygulamaya uygun olar...belirlenmesi önem kazanmaktadır. Çalışma hayatının, aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olar...ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olar...belirtilmemiş kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresini, bakiye yaşam süresi varsa kalan sürenin de pasif çalışma devresini oluşturduğu; işgücü kaybı nedeniyle tazminatın hesabında, pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulü gerektiği, Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.” denilmekle gelecek aktif dönemin rapor tarihinden emeklilik tarihine kadar geçen süreyi ifade ettiği belirtilmiş olup, olayımızda rapor tarihinin 27.11.2020 olduğu, davacının faal çalışma döneminin sonunun ise 01.08.2028 olduğu dikkate alınar...Gelecek (Bilinmeyen) Aktif Dönem hesabı yapılmamıştır.

İş Göremezlik Gelecek Aktif Dönem Tablosu

(Gün Sayısı 360 Gün ve Fazlası Olan Dönemler SGK Yıllık Ücret Esasına Göre 1 Tam Yıl Olarak Gösterilmiş ve Hesaplanmıştır)

[1] Liranın [n]

Dönem Sonundaki Baliğ Katsayısı

Baliğ Katsayısına

Göre Dönem Kazancı

1/Kn Formülüne Göre İskonto

Katsayısı

İskonto Katsayısına

Göre Dönem Kazancı Esas Alınan

Yaş

Dönem Sonu

Yaş

Dönem Tutarı 10%

Artırım Esasına Göre

10%

İndirim Esasına Göre

Asgari Ücret 28.11.2020 27.11.2021 52,32 53,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,1000000000 = ₺30.686,172 x 0,9090909091 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2021 27.11.2022 53,32 54,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,2100000000 = ₺33.754,789 x 0,8264462810 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2022 27.11.2023 54,32 55,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,3310000000 = ₺37.130,268 x 0,7513148009 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2023 27.11.2024 55,32 56,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,4641000000 = ₺40.843,295 x 0,6830134554 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2024 27.11.2025 56,32 57,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,6105100000 = ₺44.927,624 x 0,6209213231 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2025 27.11.2026 57,32 58,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,7715610000 = ₺49.420,387 x 0,5644739301 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2026 27.11.2027 58,32 59,32 1 Tam Yıl x ₺2.324,71 = ₺27.896,52 x 1,9487171000 = ₺54.362,426 x 0,5131581182 = ₺27.896,52 Asgari Ücret 28.11.2027 01.08.2028 59,32 60,00 0 Yıl 8 Ay 5 Gün x ₺2.324,71 = ₺18.985,13 x 2,1435888100 = ₺40.696,316 x 0,4665073802 = ₺18.985,13

Dönem Zararına Esas Gün Sayısı: 7 Yıl 8 Ay 5 Gün Toplam: ₺214.260,77 Davalı Kusuru: 100,00% ₺214.260,77 İş Gücü Kaybı Oranı: 37,00% ₺79.276,49

(10)

c) Gelecek (Bilinmeyen) Pasif Dönem Hesabı

T.C. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/10178E. 2019/5171K. Sayılı İlamı incelendiğinde “2-Davacının, kaza sonucu çalışma gücünde oluşan azalma nedeniyle uğradığı zarar, geleceğe ilişkin olduğundan, gelirlerinin usul ve uygulamaya uygun olar...belirlenmesi önem kazanmaktadır. Çalışma hayatının, aktif çalışma dönemi ve emeklilik dönemi olan pasif devre olar...ayrılması ve özel yasalarında çalışma süreleri ayrık olar...belirtilmemiş kişiler yönünden 60 yaşın aktif çalışma devresini, bakiye yaşam süresi varsa kalan sürenin de pasif çalışma devresini oluşturduğu; işgücü kaybı nedeniyle tazminatın hesabında, pasif devrede de zararın oluşacağı ve bu zararın asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulü gerektiği, Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.” denilmekle gelecek pasif dönemin; faal çalışma döneminin sonundan muhtemel yaşam sonu tarihine kadar geçen süreyi ifade ettiği belirtilmiş olup, olayımızda faal çalışma dönemi sonunun 01.08.2028 olduğu muhtemel yaşam sonunun ise PMF-1931 Yaşam Tablosuna göre 31.10.2037 olduğu dikkate alınar...faal çalışma dönemi sonu ile muhtemel yaşam sonu aralığında Gelecek (Bilinmeyen) Pasif Dönem hesabı yapılmıştır.

İş Göremezlik Gelecek Pasif Dönem Tablosu

(Gün Sayısı 360 Gün ve Fazlası Olan Dönemler SGK Yıllık Ücret Esasına Göre 1 Tam Yıl Olarak Gösterilmiş ve Hesaplanmıştır)

[1] Liranın [n]

Dönem Sonundaki Baliğ Katsayısı

Baliğ Katsayısına

Göre Dönem Kazancı

1/Kn formülüne Göre İskonto

Katsayısı

İskonto Katsayısına

Göre Dönem Kazancı Esas Alınan

Yaş

Dönem Sonu

Yaş

Dönem Tutarı 10%

Artırım Esasına Göre

10%

İndirim Esasına Göre

AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2028 1.08.2029 60,00 61,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 2,3579476910 = ₺59.532,897 x 0,4240976184 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2029 1.08.2030 61,00 62,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 2,5937424601 = ₺65.486,187 x 0,3855432894 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2030 1.08.2031 62,00 63,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 2,8531167061 = ₺72.034,806 x 0,3504938995 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2031 1.08.2032 63,00 64,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 3,1384283767 = ₺79.238,286 x 0,3186308177 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2032 1.08.2033 64,00 65,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 3,4522712144 = ₺87.162,115 x 0,2896643797 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2033 1.08.2034 65,00 66,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 3,7974983358 = ₺95.878,327 x 0,2633312543 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2034 1.08.2035 66,00 67,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 4,1772481694 = ₺105.466,159 x 0,2393920494 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2035 1.08.2036 67,00 68,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 4,5949729864 = ₺116.012,775 x 0,2176291358 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2036 1.08.2037 68,00 69,00 1 Tam Yıl x ₺2.103,98 = ₺25.247,76 x 5,0544702850 = ₺127.614,053 x 0,1978446689 = ₺25.247,76 AGİ'siz Asgari Ücret 2.08.2037 31.10.2037 69,00 69,25 0 Yıl 2 Ay 30 Gün x ₺2.103,98 = ₺6.311,94 x 5,5599173135 = ₺35.093,864 x 0,1798587899 = ₺6.311,94

Dönem Zararına Esas Gün Sayısı: 9 Yıl 2 Ay 30 Gün

(11)

Sigortalı 'iş kazası veya meslek hastalığı' sonucu malul kalmışsa, 'iş kazası ve meslek hastalığı sigortası' dalından bağlanan gelirler, TBK. 55. madde ile getirilen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemelerinin tazminattan indirilemeyeceği hükmü gereği davalı kusuru oranında tazminattan indirilir. İndirilecek miktar, sorumlu işveren ise bağlanan gelirlerin Peşin Sermaye Değeri' nin tamamı, sorumlu üçüncü kişi ise 'yarısı' kadarıdır. Sigortalının maluliyeti iş kazası veya meslek hastalığı sonucu değilse, Sosyal Güvenlik Kurumlarının bağladığı gelirler tazminattan indirilmez.

Dosya kapsamında yer alan evraklar incelendiğinde

- Meydana gelen kaza iş kazası niteliğinde olup Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı… Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’nün 23.07.2014 yazısı incelendiğinde davacıya bağlanan aylıkların peşin sermaye değerinin 94.395,87 TL olduğu görülmüştür.

Söz konusu kaza işveren dışında 3.bir kişinin kusuru sonucu oluşmuş olup tarafımızca yapılan hesaplamadan düşülecek tutarın (94.395,87/2 = 47.197,94 TL ) olduğu dikkate alınarak nihai zarar bulunacaktır.

- Dosya kapsamında yer alan evraklar incelendiğinde sürekli iş göremezlik yönünden davalı ...

Sigorta A.Ş. tarafından davacıya 03.12.2008 tarihinde davacıya 36.782,12 TL ödeme yapıldığı görülmüş olup davacının zararından bu tutar güncellenerek tenzil yapıl ve nihai zarar aşağıdaki gibidir.

Geçici İş Gör. Dönemi Zararı +

Geçmiş Dönem Zararı +

Gelecek Aktif Dönem Zararı +

Gelecek Pasif Dönem Zararı

=

Hesaplanan Zarar 09.04.2007 09.01.2008 10.01.2008 27.11.2020 28.11.2020 01.08.2028 02.08.2028 31.10.2037

₺231.867,00

₺3.761,52 ₺62.418,54 ₺79.276,49 ₺86.410,46

Ödenen Anapara

x Yasal Faiz Oranı

/ Gün Sayısı

= İşleyen Faiz Tutarı

₺36.217,88 9% 365 Gün x 4.377 Gün ₺39.088,52

Ödenen Anapara

+ İşleyen Faiz Tutarı

= Yapılan Ödemenin Güncellenmiş Hali

₺36.217,88 ₺39.088,52 ₺75.306,40

Bağlanan Maaştan Kaynaklı Rücu Miktarı

PSD ₺94.395,87

İndirilecek PSD Ödemesi (5510 S. Kanun, M.21)

(100% / 2)

50,00% ₺47.197,94 Hesaplanan Zarar

- Yapılan Ödemenin Güncellenmiş Hali

- PSD

= Bakiye Zarar

₺231.867,00 ₺75.306,40 ₺47.197,94 ₺109.362,67

a) Davalı Sigorta Şirketinin Sorumluluğu

Motorlu bir aracın karayollarında işletilmesi sırasında, bir kimsenin zarara uğramasına neden olunması durumunda, o aracı işletenin üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli sınırlar içinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüne Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, ya da kısa adıyla Trafik Sigortası denilmektedir.

(12)

Daha kısa bir anlatımla, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, KTK. m. 91’de belirtildiği üzere işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları karşılamak amacıyla oluşturulmuş bir zarar sigortası türüdür.

2918 sayılı KTK.nun 91.maddesine göre: “İşletenlerin, bu Kanunun 85. maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlam...üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”

Yasanın 85/1. maddesine göre de, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüs unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüs sahibi doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”

Yasanın 91/1. ve 85/1. maddeleri bir arada ele alındığında, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nı yapan sigortacının poliçede belirlenen limite kadar, işletenin sorumluluğunu üstlendiği sonucuna varılabilmektedir.

Yasanın 85/Son maddesine göre, işleten, araç sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumlu olduğundan, sigortacının sorumluluğunun da gerek zamanaşımı ve gerekse zararın niteliği yönünden işleten gibi değerlendirilmesi gerekmektedir.

Sigorta Şirketinin sorumluluğu, kaza tarihinde Hazine Müsteşarlığı’nın belirlediği teminat limitleri ile sınırlıdır. Bu teminat limiti her durumda ödenmemektedir. Öncelikle h...sahiplerinin talep edebileceği tazminat miktarı, tarafların kusurları da dikkate alınarak tespit edilmektedir.

Tespit edilen bu tazminat, teminat limitleri kapsamında kalmak kaydıyla ödenmektedir.

- KTK uyarınca kazaya sebebiyet veren 27.DEZZZ plakalı aracın davalı sigorta şirketine ZMMS 6806621 numarası ile poliçelendiği, davalı sigorta şirketine sigortalı aracın maliki/işleteninin, sürücüsünün kusuru nispetinde ...Sigorta A.Ş. sorumluluğu bulunduğu dikkate alınarak hesap yapılacaktır. KTK m. 93 hükmü gereği kaza tarihi olan 09.04.2007 tarihi itibariyle cari 60.000,00 TL limit ile gerçek zarardan sorumlu olduğu esası benimsenerek, teminatı aşan miktarlarda davalı sigorta şirketinin sorumluluğuna gidilemeyecektir.

- Davalı ...Sigorta A.Ş. ile dava dışı xxx Tic. A.Ş arasında akdedilen başlangıç tarihi 19.04.2006 bitiş tarihi ise 19.04.2007 olan 6806625 poliçe numaralı ... KASKO SİGORTA Poliçesi incelendiğinde Maddi-Bedeni ayrımsız 30.000,00 TL teminatın olduğu görülmüştür.

Hukuki ve nihai karar tamamen Sayın Mahkemenize ait olm...üzere; iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapmış olduğumuz inceleme sonucunda, yukarıda arz ve izah edilen hususlar doğrultusunda, dava konusu somut olayda tarafımızca;

a) Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından davacı Ali ... ‘a 36.217,88 TL yapılan ödemenin olduğu,

b) Dava dışı SGK tarafından davacı Ali ... ’a bağlanan 94.395,87 TL Peşin Sermaye Değerli İş Göremezlik Gelirinin olduğu,

c) Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından Ali ... ‘a bağlanan İş Göremezlik Gelirinin Peşin Sermaye Değerine (PSD) istinaden dava dışı SGK ‘ya 41.291,95 TL yapılan ödemenin olduğu,

(13)

Vedat AYKIRI

ACTUPERITUM Danışmanlık Genel Müdürü İstanbul Bölge Adalet Komisyonu Adli Bilirkişi - 9818 Aktüerya Uzmanı - Ekonomist Belirlenen ZMMS Teminat Limiti Kapsamında 60.000,00 TL ‘lik kısmından davalı AXA Sigorta A.Ş. ‘nin sorumlu olduğu,

e) ZMMS yönünden;

Davalı ...Sigorta A.Ş. tarafından davacı Ali ... ve dava dışı SGK ‘ya yapılan ödemeler neticesinde, davalı ...Sigorta A.Ş. ‘nin davacı Ali ... ‘ın bakiye Geçici + Sürekli İş Göremezlik Tazminatı yönünden sorumluluğunun olmadığı,

f) KASKO yönünden;

Poliçe Gereği Kazaya Bağlı Maddi-Bedeni Ayrımsız teminat tutarının 30.000,00 TL olduğu,

Davacının talep edebileceği sürekli iş göremezlik zararının KASKO teminatı kapsamında 30.000,00 TL olduğu,

Görüş ve kanaatine varılmıştır.

İş bu bilirkişi raporunu takdir ve tensiplerinize saygılarımla arz ederim. İstanbul, 27.11.2020