SU KALİTESİ STANDARTLARI
Dr. A. Saatci
AZERBAYCAN STANDARTLARI
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 QOST 2761-84’e göre yer altı ve yerüstü su kaynakları seçim kıstasları
Gösterge Su kaynağı sınıfları
1 2 3
Yeraltı kaynakları
Bulanıklık, mg/dm3, kalıntı 1,5 1,5 10
Renk, derece 20 20 50
PH değeri (pH) 6-9 6-9 6-9
Demir (Fe), mg/dm3, kalıntı 0,3 10,0 20,0
Mangan (Mn), mg/dm3 0,1 1,0 2,0
Hidrojen sülfür (H2S), mg/dm3, kalıntı Yokluk 3,0 10,0
Flor (F), mg/dm3 1,5-0,7* 1,5-0,7* 5,0
Permanganat oksidite, mgO/dm3, kalıntı 2,0 5,0 15,0
Daha 1 dm 3 koliform bakteri (koliform) 3,0 100 1.000
Yerüstü kaynaklar
Bulanıklık, mg/dm3, kalıntı 20 1.500 10.000
Renk, derece 35 120 200
20 ve 60°C seviyelerinde Koku 2,0 3,0 4,0
PH değeri (pH) 6,5-8,5 6,5-8,5 6,5-8,5
Demir (Fe), mg/dm3, kalıntı 1,0 3,0 5,0
Mangan (Mn), mg/dm3 0,1 1,0 2,0
Fitoplankton, mg/dm3, kalıntı 1,0 5,0 50,0
kl/sm3 1.000 100.000 100.000
Permanganat oksidite, mgO/dm3, kalıntı 7,0 15,0 20,0
BPKpolnoe, mgO2/dm3, kalıntı 3,0 5,0 7,0
Su 1 dm3 (LCP), Laktozopolozhitelnyh E. coli 1.000 10.000 50.000
GOST
• Tablo 2-3’de verilen kriterlere göre yer altı ve yerüstü su kaynakları üç sınıfa ayrılmıştır. Buna göre, ilerleyen bölümlerde verilecek içmesuyu standartları olan GOST 2874-82 sınır
değerlerini sağlayan 1.sınıf su kaynağı, 2. sınıf ise havalandırma, filtrasyon, dezenfeksiyon ile GOST 2874 parametrelerini sağlayan, 3. sınıf ise sedimentasyon, ön filtreleme ve
reaktiflerin kullanımını gerektiren su
kaynaklarıdır.
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İçmesuyu arıtımında genel yöntemler Yeraltı suları
Yöntem Etki
Havalandırma İstenmeyen gazları ve/veya demir ve manganezin oksidasyonunu giderir
Yumuşatma Kalsiyum ve/veya magnezyum sertliğini giderir Filtrasyon Yumuşatmadan kalıntı CaCO3 kristallerini giderir Dezenfekisyon Patojenleri yok eder
Depolama Dezenfeksiyon için temas süresi sağlar Organik içeren yerüstü içmesuyu
Yöntem Etki
Ön sedimentasyon Büyük askıda maddeleri giderir; organik maddeleri oksidize etmek için kimyasallar katılabilir
Karıştırma,
flokülasyon Koloidler katılarak bulanıklık giderilir Filtrasyon Bulanıklığı gidermek için kullanılır Adsorpsiyon
(yüzeyde toplama) Çözülmüş organikleri gidermek için aktif karbondan oluşur Dezenfekisyon Patojenleri yok eder
Depolama Dezenfeksiyon için temas süresi sağlar
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İçmesuyu mikrobiyolojik kriterleri (QOST 2874-82)
Gösterge Limit Test yöntemi
1 cm
3suda bulunan mikroorganizma sayısı 100 GOST 18963-73
1 cm
3suda bulunan koliform bakteri sayısı 3 GOST 18963-73
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İçmesuyu toksik limitleri (QOST 2874-82)
Kimyasal Limit Test yöntemi
Alüminyüm kalıntı (Al), mg/dm3 0,5 GOST 18165-89 Berilyum (Be), mg/dm3 0,0002 GOST 18294-89
Molibden (Mo), mg/dm3 0,25 GOST 18308-72
Arsenik (As), mg/dm3 0,05 GOST 4152-89
Nitrat (NO3), mg/dm3 45 GOST 18826-73
Polyacrylamid kalıntı mg/dm3 2 GOST 19355-85
Kurşun (Pb), mg/dm3 0,03 GOST 18293-72
Selenyum (Se), mg/dm3 0,01 GOST 19413-89
Stronsiyum (Sr), mg/dm3 7 GOST 23950-88
Florür (F), mg/dm3: GOST 4386-88
I ve II 1,5
III 1,2
IV 0,7
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İçmesuyu organoleptik limitleri (QOST 2874-82)
Gösterge Limit Test yöntemi
pH değeri 6,0-9,0 0,1 pH'i aşmayan cam elektrotlu cihaz ile ölçülecektir
Demir (Fe), mg/dm
30,30 GOST 4011-72
Toplam sertlik, mol/m
37,00 GOST 4151-72 Manganez (Mn), mg/dm
30,10 GOST 4974-72 Bakır (Cu2 +), mg/dm
31,00 GOST 4388-72 Polifosfatlar artığı (RO3-4),
mg/dm
33,50 GOST 18309-72
Sülfat (SO4 -), mg/dm
3500 GOST 4389-72 Kuru kalıntı, mg/dm
31,00 GOST 18164-72
Klorür (Cl-), mg/dm
3350 GOST 4245-72
Çinko (Zn2 +), mg/dm
35,00 GOST 18293-72
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İçmesuyu organoleptik normları (QOST 2874-82)
Gösterge Norm Test yöntemi
20°C'de koku 2,0 GOST 3351-74
20°C'de tat 2,0 GOST 3351-74
Renk, derece 20,0 GOST 3351-74
Standart ölçülerdeki bulanıklık, mg/dm
31,5 GOST 3351-74
Error! Reference source not found.ve Error! Reference source not found.’de listelenmeyen fakat sanayi, tarım ve evsel kirlilikte ortaya çıkan kimyasal konsantrasyonlar, Sağlık Bakanlığı tarafından su rezervuarları için onaylanan maksimum izin verilebilir konsantrasyonu (MAC) geçemez. Benzer zararlılıktaki kimyasalların suda tespit edilmesi durumunda, bulunan konsantrasyon ile MAC oranlarının toplamı 1’den fazla olamaz.
Bu hesaplama aşağıdaki formüle göre yapılır:
, 1 ...
2 2 1
1
n n
MAC С MAC
С MAC
C
Burada, C
1, C
2, C
n–gözlemlenen konsantrasyonları (mg/dm
3) ifade eder.
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Atıksu arıtma tesislerine gelen atıksuların karakterleri
HÖVSAN SUMQAYIT MERDEKAN BUZOVNA SAHIL ZIĞ HACI- HESEN Zayıf Orta Kuvvetli
BOI5 80 250 250 150 150 200 210 110 190 350
KOI 250 550 570 400 450 400 400 250 430 800
AKM 150 220 270 270 180 200 210 120 210 400
Azot (N) 22 45 50 40 35 - - 20 40 70
Fosfor (P) 3,5 6 6 6 - - - 4 7 12
Petrol
Ürünleri 10 - - - 50 90 100
Nitrat
(NO3) 6 1 0 0-1 - - - 0 0 0
ATIKSU ARITMA TESİSİNE GELEN ATIKSUYUN ORTALAMA KARAKTERİ METCALF & EDDY ‘e göre Atıksu Sınıfları
maddelerin konsantrasyon sınırının düşürülmesi yasaktır.
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Azersu atıksu şebekesine deşarj edilen zararlı maddelere için talep edilen hadler
Kanalizasyon sularının içerik ve özellik göstergeleri
Ölçü birimi
Konsantrasyon sınırı
Bağlı maddeler Mg/l 375
BOİ5 mgO2/l 375
KOİ mgO2/l 500
pH 6,5-8,5
Isı derecesi ˂+400C
Renk sınırı 0,05
Klorür Mg/l 350
Sülfatlar Mg/l 500
Kuru balık Mg/l 2000
Krom +3 “-” 1
Krom +6 “-” 0,1
Bakır “-” 0,5
Çinko “-” 0,1
Nikel “-” 0,25
Manganez “-” 1
Kurşun “-” 0.1
Cıva “-” 0,005
Alüminyum “-” 0,5
Demir “-” 1,32
Kadmiyum “-” 0,01
Petrol ürünleri “-” 2
Kobalt “-” 0,016
Arsenik “-” 0,005
Formaldehid “-” 0,21
Siyanid “-” 0.1
Ftoridler “-” 0.73
Stirol “-” 0,7
Butil alkol “-” 0,5
Polivinilasetat emulsiyonu “-” 0,32
Yağlar “-” 10
Fenöller “-” 0,01
Fosfatlar “-” 1
Biyolojik yumuşak SSAM “-” 1,5
Biyolojik sert SSAM “-” Yok
Amonlu tuzların azotu “-” 2
Efirde çözülen maddeler “-” 10
Metanol “-” 3,6
Monoetanolamin “-” 0,45
Poliakrilamid “-” 4,03
Sirke aside “-” 0,36
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Evsel Atıksu deşarj kriterleri
Göstergeler İzin verilen katılık sınırı
Biyolojik Oksijen İhtiyacı 25.0 mg/l O
2Kimyasal Oksijen İhtiyacı 125.0 mg/l O
2Askıda madde 35.0 mg/l
Toplam Fosfor 2.0 mg/l
Toplam Azot 15 mg/l
Petrol ürünleri 5.0 mg/l
Fenol 0.1 mg/l
Yüzeysel aktif maddeler 2.0 mg/l
Yağlar 5.0 mg/l
Krom (Cr
+6) 0.1 mg/l
Nikel (Ni
+2) 1.0 mg/l
Çinko (Zn
+2) 4.0 mg/l
Kurşun (Pb
+2) 1.0 mg/l
Kalay (Sn
+2) 2.0 mg/l
Demir (Fe) 2.0 mg/l
Bakır (Cu
+2) 3.0 mg/l
pH 6.5-8.5
SU KULLANIM SIHHİ KORUMA ALANI
22 km 22 km
12 deniz mili 12 deniz mili
3,9 km (2 mil) 3,9 km (2 mil)
10 km'den 10 km'den
fazla olmamalı fazla olmamalı
2 km 2 km
Su Kullanım Alanı
Kara alan genişliği
Su kıyı şeridi
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Deniz suyu fiziki ve kimyasal standartlar (SANPIN 4631-88)
Deniz suyu içerik göstergeleri
Su özellik ve içerikleri için şartlar ve maksimum izin verilebilir kriterler Su kullanım bölgesi Sıhhi koruma bölgesi Yüzen karışım
(Floating mixture)
Su üst tabakasında yüzen karışımları olamaz
Su üst tabakasında yüzen karışımların olamaz
Koku Olağan olmayan kokuların yoğunluğu
algı seviyesinden fazla olamaz (2 puan) Olağan olmayan kokuların yoğunluğu algı seviyesinden fazla olamaz (2 puan) Berraklık Berraklık Snellen'e göre 30 cm'den az
olamaz
Berraklık Snellen'e göre 30 cm'den az olamaz
Renk 10 cm Deniz suyu kolonunda izin
verilemez Standart bulunmamaktadır
Ph 6,5 - 8,5 (± 1) 6,5 - 8,5
Çözülmüş oksijen 4.0 mg'den az olmamalı 4.0 mg / l 'den fazla olmamalı BOİ
(Biyokimyasal oksijen ihtiyacı)
3.0 mg / l О2 'den fazla olmamalı 3.0 mg / l О2 'den fazla olmamalı Kimyasallar
(Deniz suyundaki tuz kompozisyonu
hariç)
Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen maksimum izin verilebilir seviyeleri
geçemez
Standart bulunmamaktadır
Tablo Error! No text of specified style in document.-2 Deniz suyu sıhhi-mikrobiyolojik standartlar (SANPIN 4631-88)
Göstergeler
1 dm3 suda bulanan mikroorganizma sayısı Yüzme Su sporları Yüzme
havuzları Tuzlaştırma tesislerinin su alım yapıları Bulaşıcı hastalık etmenleri Katiyen bulunmamalı
Laktoz pozitif kolon basil (LCB) 5.000 10.000 100 1.000
coli bakteriyofaj 100 - -
AB ÇERÇEVE DIREKTIFI
STANDARTLARı
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Su Çerçeve Direktifi ilintili Direktifler AB Mevzuatının Adı Direktif No Yürürlükten Kalktığı Yıl
Bilgi Değişimi Direktifi 77/795/EEC 22 Aralık 2007
İçmesuyu Amacıyla Kullanılacak Yüzeysel Sularda Analiz Yöntemlerini Belirleyen Direktif
79/869/EEC 22 Aralık 2007
Yerüstü Sularından İçmesuyu Elde Edilmesi Hakkında Direktif
75/440/EC 22 Aralık 2007
AB Mevzuatının Adı Direktif No Yürürlükten Kalkacağı Yıl
Tehlikeli Maddeler Direktifi 2006/11/EC 22 Aralık 2013 Yeraltı Suyu Direktifi 80/68/EEC 22 Aralık 2013
91/692/EEC sayılı Direktif ile düzeltilen Su Ürünleri Direktifi
79/923/EEC 22 Aralık 2013
Balık Suyu Direktifi 2006/44/EC 22 Aralık 2013
Kabuklu Su Ürünlerinin Yaşadığı Suların Kalitesi Direktifi
2006/113/EC 22 Aralık 2013
Bir üye ülkenin direktifi uygulamasında izleyeceği aşamalar aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Su Çerçeve Direktifi uygulama yol haritası
Adım Faaliyet
1. Nehir havza bölgeleri ve sınırlarını belirlemek
2. Havzaların yönetiminde kurumsal yapıyı oluşturmak
3. Karakterizasyonu gerçekleştirmek (örn. çevresel durum, su kullanımı)
4. Su vaziyetine (yeraltı ve yerüstü) ilişkin izleme programı hazırlamak
5. Tedbirler ve Havza yönetim planları oluşturmak
ülkenin 3 yılda bir içme suyu kalitesiyle raporlama yapması öngörülmüştü.
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 Musluk çıkışındaki mikrobiyolojik parametreler (98/83/EC)
Parametre Değer Birim
E. coli 0 adet/100 ml
Enterococci 0 adet/100 ml
Tablo Error! No text of specified style in document.-2 Musluk çıkışındaki parametreler (98/83/EC)
Parametre Değer Birim
Akrilamid 0.10 mikro g/l
Antimon 5.0 mikro g/l
Arsenik 10 mikro g/l
Benzen 1.0 mikro g/l
Benzo (a) piren 0.010 mikro g/l
Bor 1.0 mg/l
Bromata dönüşürler 10 mikro g/l
Kadmiyum 5.0 mikro g/l
Krom 50 mikro g/l
Cobber 2.0 mg/l
Siyanür 50 mikro g/l
1,2-dikloroetan 3.0 mikro g/l
Epiklorohidrin 0.10 mikro g/l
Florür 1.5 mg/l
Kurşun 10 mikro g/l
Merkür 1.0 mikro g/l
Nikel 20 mikro g/l
Nitrat 50 mg/l
Nitrit * 0.50 mg/l
Pestisitler 0.10 mikro g/l
Pestisitler - toplam 0.50 mikro g/l Polisiklik aromatik
hidrokarbonlar 0.10 mikro g/l
Selenyum 10 mikro g/l
Tetra-ve Trichloroethene 10 mikro g/l Trihalometanlar - toplam 100 mikro g/l
Tablo Error! No text of specified style in document.-1 İzleme amaçlı gösterge parametreler (98/83/EC)
Parametre Değer Birim
Alüminyum *
200 mikro g/lAmonyum *
0.50 mg/lKlorür
250 mg/lClostridium perf. *
0 adet/100 mlİletkenlik *
2,500 mikro S/cmHidrojen iyonu *
6.5-9.5 pH birimleriDemir *
200 mikro g/lManganez
50 mikro g/lOksidite
5.0 mg/l 02Sülfat
250 mg/lSodyum
200 mg/lKoloni sayısı *
Değişmeolmayacak
Koliform bakteri *
0 adet/100 mlTOC
Değişmeolmayacak
Renk*, koku*, tad* ve bulanıklık* tüketiciler için kabul edilebilir olmalı İşaretlenmiş parametreler* izlenecektir
EVSEL ATIKSU ÖZELLİKLERİ
APPENDIX I – EU DISCHARGE STANDARDS TO SENSETIVE ZONES