KÜLTÜR MANTARI ÜRETİM SÜRECİ

(1)

ÜRETİM SÜRECİNDE MEYDANA GELEN AKSAKLIKLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI

 Kompost yapımında meydana gelebilecek aksaklıklar ve çözüm yolları

 Pastörizasyonda meydana gelebilecek aksaklıklar ve çözüm yolları

 Örtü toprağı serilmesinden hasat öncesine kadar meydana gelebilecek aksaklıklar ve bunların çözüm yolları

 Primordium ve hasat sonrasına kadar oluşabilecek aksaklıklar ve çözüm yolları

 Ana kültürün elde edilmesi sırasında karşılaşılacak sorunlar ve çözüm yolları

 Tohumluğun elde edilmesinde karşılaşılacak sorunlar ve çözüm yolları

(2)

KÜLTÜR MANTARI ÜRETİM SÜRECİ

Kompost yapımı (1. fermantasyon)

Pastörizasyon (2. fermantasyon)

Misel ekimi ve misel ön gelişme dönemi

Örtü toprağı serme (Topraklama)

Hasat ve bakım

(3)

ÜRETİM SÜRECİNDE MEYDANA GELEN

AKSAKLIKLAR VE ÇÖZÜM

YOLLARI

(4)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

1) Yığında kompost sıcaklığının 50-60°C yükselmemesi çok düşük kalması

Eğer kompost içine aktivatör (katkı) maddeler az konulmuş ise kompostun azot içeriği kontrol edilerek yığına çabuk

parçalanan şekerli maddeler (üzüm posası, melas) ilave edilmelidir.

 Kompost dış ortamda hazırlanıyorsa, kompostu kapalı ortamda yapmak

ortamı ısıtmak veya üzerini örtmek gibi yöntemlere başvurulabilir.

(5)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

Yığın gevşek bırakılmamalıdır (içerisinde taze hava çok

olması) yığın yaparken belli yüksekliklerde bastırmak gerekir.

Yığın genişliği veya yüksekliği verilen boyutlardan daha az yapılmış ise boyutları arttırılmalıdır.

(6)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

Nem oranı çok yüksek ise hemen aktarma yaparak yığına bir miktar kuru saman ilave edilmelidir.

1. Fermantasyonun süresi, fazla olgunlaşmayı önlemek adına çok uzun tutulmamalıdır.

(7)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

2) Yığında amonyak gazının oluşmaması

 Kompost reçetesi gözden geçirilip yığına yeterince azotlu madde eklenmelidir.

3) Kompostun ekşimesi ve havasız

^kalması(anaerobik fermantasyonun ortaya çıkması)

Yığının nem oranı çok yüksek olmamalıdır.

Yığını aktarma aralıkları çok uzun olmamalıdır.

Yığın gerektiğinden fazla sıkıştırılmamalıdır.

(8)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

4) Kompostta fermantasyonun her tarafta eşit olmaması

Katkı maddeleri yığına eşit dağıtılmalı

Aktarma düzgün şekilde yapılmalıdır.

(9)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

5) Kompostun yağlı bir görünüme sahip olması

(kompost pH’ sının asit olması)

Yığının yeteri kadar alçı içermesi sağlanmalıdır.

 Eğer yığın ekşimişse at gübresinin 10-20 günden samanların bir yıldan eski olmamasına dikkat edilmelidir^.(oksijen

yetersizliği)

1. bölge 2. bölge 3. bölge

4. bölge

(10)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

6) Yığının pastörizasyon öncesinde ıslak veya kuru olması

( nem oranı %70-75 )

Aktarma sırasında yığına fazla su verilmemeli

Yığının iyi karıştırılması sağlanmalı

Yağmur ve kar yağışlarından korunmalıdır.

(11)

Kompost Yapımında (1. Fermantasyon)

7) Kompostun pastörizasyon öncesi sarı ve parlak olması

Fermantasyon süresi çok kısa tutulmamalıdır.

8) Kompostun pastörizasyon öncesi çok ufalanmış ve siyah bir görünüşe sahip olması

Fermantasyon süresi çok uzun tutulmamalıdır.

(12)

Pastörizasyon Aşamasında (2. Fermantasyon)

1) Sıcaklığın her yerde eşit olmaması

İklim koşulları iyi dengelenmeli havalandırma sistemi kontrol edilmelidir.

Verilen taze hava yeterli miktarda ve dengeli olmalıdır.

 Kasalara konan kompostta dolum yüksekliği her yerde eşit olmalıdır.

Aktivatör maddeler her yere eşit bir şekilde yayılmalıdır.

(13)

Pastörizasyon Aşamasında (2. Fermantasyon)

2) Kompost sıcaklığının pastörizasyon sonrası yüksek olması

⁽⁶⁰^°C 25-30°C )

Taze hava yeterli miktarda verilmelidir.

3) Pastörizasyon sonrası kompost sıcaklığının çok yavaş düşmesi

Kompost içerisindeki aktivatör madde miktarının azaltılması gerekir.

Kompostun 55 °C ‘nin üzerinde çok fazla tutulmamalıdır.

(14)

Pastörizasyon Aşamasında (2. Fermantasyon)

4) Kompostta rengin siyah- yeşil olması

Kompost iyi havalandırılmalı ve 60°C ‘den yüksek sıcaklıkta tutulmamalıdır.(60°C karbonhidratların karamelizasyonu )

(15)

Pastörizasyon Aşamasında (2. Fermantasyon)

5) Kompost pH ‘sının yüksek ve amonyak çıkışının olması

Aktivatör miktarı çok fazla ise azaltılmalı ve sıcaklık yüksek tutulmamalıdır.(7.5 pH mantar misellerinin gelişimi açısından istenmez, mantari hastalıklar)

(16)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

1) Misellerin örtü toprağının her tarafını eşit sarmaması

Üretim odasında sıcaklık çok düşük veya çok yüksek olmamalı kompost sıcaklığı 20-24°C ‘ de tutulmalıdır.

Örtü toprağı çok yaş veya kuru olmamalı , ilk sulamada az az kısa aralıklarla su verilmeli ve doygun hale getirilmelidir.

(17)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

Örtü toprağının uygun karışımda olmaması durumunda yeni reçete hazırlanmalıdır.

Örtü toprağının pH ‘sı nötr olmalıdır. Bunun için CaCO³ miktarı kontrol edilmelidir.

Kompostun ve örtü toprağının bulaşık olmaması iyi dezenfekte edilmesi gerekmektedir.

(18)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

2) Örtü toprağının serildikten sonra kuruması

Üretim odası neminin düşük olması durumunda zaman zaman yerler ve duvarlar ıslatılmalıdır.

Örtü toprağının su tutma kapasitesinin iyi olmaması halinde reçete yeniden hazırlanmalıdır.

Kuvvetli ve fazla havalandırma yapılmamalıdır.

(19)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

3) Örtü toprağının içinde eşit olmayan misel büyümesi

Kompostun homojen olması için kompost aktarmalarına dikkat edilmelidir.

Aşılamanın eşit yapılması ve tohumluğun iyi dağıtılması gerekmektedir.

(20)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

Sulama düzgün yapılmalıdır.

Misellerin örtü toprağı içindeki büyüme süresinin uzamaması için örtü toprağı sererken kalıp kullanılmalıdır ve ölçek ile

konmalıdır.

(21)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

4) Örtü toprağında misel sarılmasının iyi olması, fakat az miktarda primordium meydana gelmesi

 Üretim odasının nemi ve sıcaklığına bağlı olarak misellerin örtü toprağı içindeki büyüme süresi uzayabilir^.

(miseller oluştuktan sonra 18°C 14-16°C)

(22)

Örtü Toprağı Serilmesi - Hasat Öncesi Aşamasında

5) Misellerin toprağı kaplaması ancak keçeleşme olması, suyu geçirmemesi ve primordium meydana gelmemesi

Sıcaklığı daha önce 14-16°C ‘ye düşürmeli

Sulama düzgün yapılmalı (günde 1-2 kez 0.2 lt/m^²).

Buharlaşmanın fazla ve kuvvetli olması halinde sıcaklık düşürülmeli, havalandırma yapılmalıdır.

(23)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

1) Misellerin primordium oluşturmaması ve mantar meydana getirmemesi

Tohumluğun iyi olmaması veya yaşlı olması durumunda tohumluk değiştirilmeli , ana kültür eski olmamalıdır.

Ortam nemi çok fazla olmamalı % 80-85 arasında tutulmalıdır.

CO2 oranı azaltılmalıdır^.(yeni

primordium oluşumunu olumusuz etkiler)

(24)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

2) Misellerin toprak yüzeyinde görülmesi ve sonra aniden kaybolması

Virüs hastalıklarının ortamda bulunması durumunda tohumluk değiştirilmelidir. İşletmede hijyene dikkat edilmelidir.

3) Örtü toprağı yüzeyinde yoğun, beyaz, keçelenmiş bölgeler meydana gelmesi

Tohumluk iyi seçilmelidir.

(25)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

4) Mantar oluşmaması

Ortam sıcaklığı nemi ve CO2 miktarı çok yüksek olmamalıdır.

5) Erken mantar oluşumu meydana gelmemesi

Örtü toprağı sererken çıta kullanılmalı bu sayede örtü toprağının eşit kalınlıkta serilmesi sağlanmış olur.

Sıcaklık çok yüksek olmamalıdır. Havalandırmaya dikkat edilmelidir.

(26)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

6) Mantar oluşumun dağınık ve düzensiz olması

Örtü toprağının eşit kalınlıkta serilmesi

Nemin her yerde eşit olması gerekmektedir.

Ağır sulamalardan kaçınılmalıdır.

İklimlendirme iyi ayarlanmalıdır.

(27)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

7) Primordium oluşumunun istenenden fazla olması

Sulamaya dikkat edilmeli ortam nemi % 70 oranında tutulmalıdır.

Örtü toprağının pH ‘sı uygun olmalıdır.

CO2 oranı çok yüksek olmamalıdır.

Nematod zararının olmaması için toprak dezenfeksiyonu iyi yapılmalıdır.

Tohumluk kaliteli olmalıdır.

(28)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

8) Primordiumların meydana gelmesi, ancak mantar oluşumunun az olması

Beslenmenin iyi sağlanması gerekmektedir.

CO2 oranı ,nem oranı yüksek olmamalıdır.

Ortamda enfeksiyon oluşmaması için sulama azaltılmalıdır.

(29)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

9) Birinci flaşta ürün miktarının çok düşük kalması

Ortamın sıcaklığının yüksek olması

Beslenmenin yetersiz olması

Primordiumların iyi oluşmamasından kaynaklanmaktadır.

(30)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

10) Uzun gövdeli küçük şapkalı mantarların meydana gelmesi

Ortamda CO2 oranının yüksek olmamasına dikkat edilmelidir.

(31)

Primordium Oluşumu - Hasat Sonrası Aşamasında

11) Anormal şekilli mantar oluşumu

Oda ikliminin uygun olmaması

CO2 oranının yüksek olması

Aşırı ilaç kullanılması

Tohumluğun iyi olmaması gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır.