04/09/2017 – 08/09/2017 Haftalık Gelişmeler
Piyasa oyuncularının dikkatleri Kuzey Kore endişeleri, merkez bankalarının kararları, FED yetkililerinin konuşmaları ve küresel ekonominin izleyeceği yolu belirlemesinde yardımcı olabilecek ekonomik veriler ile ABD borç tavanı ile ilgili alınacağı kararlar üzerindeydi.
Kuzey Kore’nin Pazar günü nükleer bomba testi gerçekleştirmesi ve 9 Eylül ‘Kuruluş Günü’ kutlamaları öncesinde yeni bir füze ateşleyeceğinin konuşulması ile global piyasalara yönelik endişeler daha çok şiddetlendi. Risk iştahının azalması ile birlikte güvenli liman olarak görülen altın ve 10 Yıllık Amerikan Devlet Tahvillerine olan talebin arttığını, piyasa oyuncularının sermayelerini bu yöne doğru aktardığını görüyoruz.
Şekil 1: Günlük Spot Altın Grafiği
Şekil 2: Günlük 10 Yıllık Amerikan Devlet Tahvil Faiz Grafiği
ABD Başkanı Donald Trump Kuzey Kore ‘nin nükleer denemesinin ardından Güney Kore’ye yeni silah satışları için milyonlarca dolarlık destek sağlama konusunda anlaşmaya vardı.
ABD’de federal kurumlar 1 Ekim itibari ile finansman yetersizliği nedeniyle kapanma tehlikesiyle karşı karşıya iken Başkan Trump kendi partisinden Cumhuriyetçi liderlerin tavsiyelerini göz ardı ederek Demokrat liderle ‘borç tavanı’ konusunda 15 Aralık tarihine kadar tavanının artırılması konusunda anlaştı. (ABD kamu borcu; $19,98 trilyon)
Beyaz çizgi: ABD Borç Limiti Kırmızı Çizgi: ABD Kamu Borcu
ABD’de Harvey Kasırgası dolayısıyla kapatılan rafinerilerin tekrar faaliyete geçmesi ve buna bağlı olarak işlenen petrol miktarının artması ile birlikte kazançlarını 4 haftanın zirvesi civarında korudu. 16 milyon Amerikalıyı etkileye kasırganın ABD’ye maliyetinin $180 Milyar’a ulaşabileceği ve bunun da ABD üçüncü çeyrek büyümesini olumsuz biçimde etkileyebileceği tahmin ediliyor.
Enerji piyasasına yönelik piyasaların gündeminde 22 Eylül’de düzenlenecek olan OPEC toplantısı yer alıyor. Toplantıya anlaşmadan muaf tutulan Nijerya ve Libya’da davet edildi. Fakat bu ülkelerin anlaşmaya katılıp katılmayacakları belirsizliği koruyor. Görüşmeler sonrasında petrol fiyatlarının yönü belli olacaktır. Perşembe günü açıklanan ham petrol stok verilerine ait beklenti 4,022M iken açıklanan rakam 4,580M olarak gerçekleşmiştir. Piyasa oyuncularının dikkatle izlediği bir diğer olay ise Karayip adalarından ABD Florida kıyılarına doğru yönelen Irma kasırgasının yaratacağı etkilerdir.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkan Yardımcısı Stanley Fischer Çarşamba günü Amerikan Başkanı Donald Trump’a istifa mektubunu sunmuştur. Şahin bir Merkez Bankacısı olan Fischer’ın istifası hisse senedi piyasalarını küresel çapta olumlu etkiledi.
5 Eylül Salı gününden itibaren FED yetkililerinin konuşmaları gündem konuları içerisindeydi. FED yetkililerinden gelen güvercin tonlu yorumlar dikkatle takip edilmiştir.
Fed Yönetim Kurulu üyesi Brainard, ABD'de enflasyonun hedefin gerisinde kalmaya devam ettiğine işaret ederek FED'in faiz oranlarını daha da artırmak konusunda ihtiyatlı olması gerektiğini belirtti.
ABD Merkez Bankasının Minneapolis Şubesi Başkanı Neel Kashkari, FED 'in faiz artırımlarının ABD ekonomisine zarar verdiğini söyledi.
Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan, bu yıl diğer bir faiz artışını savunabileceğini, ancak enflasyonun nasıl geliştiğini görmek istediğini söyledi. Ayrıca, "Tüm çalışmalar bana, bu bilançoyu daraltabileceğimizi gösteriyor" dedi.
New York Fed Başkanı William Dudley, enflasyonun orta vadede yüzde 2'nin üzerine çıkmasını beklediğini ve FED'in bilanço küçültmesinin yakın bir zamanda başlayacağını söyledi.
Yaşanan olaylar ve gelen güçsüz ekonomik veriler öncesinde Fed’in bu yıl bir kez daha faiz arttıracağı ve yıl bitmeden de bilanço küçültme operasyonuna başlayacağı olasılığı oldukça yüksekti fakat bu olasılığın her geçen gün daha da azaldığını görüyoruz.
Bunun nedeni olarak;
Büyümede ve işsizlikte toparlanma olsa da enflasyonda beklenen artış gerçekleşmedi. Talep henüz ekonomik canlılığın süreklilik kazandığını gösterecek kadar pozitif değildir.
Hazine’nin borçlanma limitini belirleyen borç tavanı sorununun yaşanması; FED Guvernörleri 13 Aralık’ta senenin son toplantısını yapacaklardır. Diğer yandan Trump yönetimi ise Demokratlarla
hükümetin kapanması potansiyeline sahip borç tavanı konusunda 15 Aralık tarihine kadar 3 aylık bir anlaşmaya varmıştır. Eğer bu sorun 3 aylık süre içerisinde çözülmezse aynı belirsizliğe devam edilmesi durumunda FED’in bu yıl faiz artışına gidememesine neden olabilir.
16 milyon Amerikalı’yı etkileyen Harvey Kasırgasının maliyetinin 180 milyar dolara ulaşabileceği ve ABD üçüncü çeyrek büyümesini olumsuz biçimde etkileyeceği tahmin ediliyor. Bu durumda yıllık büyüme oranı FED’in tahminlerinin altında kalabilir. Büyüme oranındaki ve işsizlik oranındaki güçlü duruş ve enflasyon tarafındaki zayıf duruşa karşın varlık fiyatlarında meydana gelen artışın devam ettiği görülmüştür.
Trump yönetiminin ajandasında yer alan uygulamaları hayata geçiremeyeceği düşüncesi, ekonominin para politikasının yanında maliye politikasından yeterli desteği alamayacağını piyasaya yansıtmıştır. Maliye tarafından yeterli destek görülmemesi durumunda ekonomide yaşanan genişlemenin tahmin edildiği düzeyde olmayacağı konusunda şüphe uyandırmıştır.
14.07.2017 FED Funds Rate 08.09.2017 FED Funds Rate Bloomberg tarafından yapılan FED faiz artırım ihtimallerine baktığımız zaman Temmuz ayına
ait FED Aralık ayı faiz artırım ihtimalinin %43,4 olduğunu yaşanan olaylar, açıklanan ekonomik veriler sonrasında yapılan bu tahminlerin %22,0 kadar gerilediğini görüyoruz.
FED, Amerikan iş dünyasının nabzını tutan ve Fed'in para politikalarını belirleyen Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) tarafından kullanılan Bej Kitap'ta yer alan analizlerde pozitif bir dilin kullanılmasının FED’in kademeli faiz artırımları ve bilanço küçültmeye yönelik planlarına sadık kalma olasılığını güçlendirdiğini belirtiyor. Fed guvernörlerinin bu yıl bitmeden 25 baz puanlık bir faiz artışı daha yapması ve bilançosunu küçültmeye başlaması öngörülüyor.
Açıklanan Veriler
ABD Ticaret Bakanlığı verilerine göre;
Fabrika Siparişleri Ulaşım Ekipmanlarındaki düşüşe bağlı olarak Temmuz’da %3,3 düştü. Bu yaklaşık 3 yılın en büyük düşüşü olarak kayda geçti.
Dış Ticaret Açığı Temmuz ayında $43,5 Milyar’dan $43,7 milyar yükseldi.
* İhracat %0,3 azalarak $194,4 milyar olurken * İthalat %0,2 azalarak $238,1 Milyar’a geriledi.
* Çin ile ticaret açığı %3 artarak $33,6 Milyar’a yükselirken (2016 Ağustos ayından beri en yüksek seviye)
* AB ile ticaret açığı $13,5 milyar olmuştur. ( Kasımdan beri en yüksek seviye)
ABD Hizmet PMI Ağustosta nihai 56 değerini aldı.
ABD ISM Hizmet Endeksi 55,3 değeri ile yılın ikinci yarısında ekonomide işlerin yolunda gittiğine işaret etti.
İşsizlik Haklarından Yararlanma Başvuruları yapılan analizler sonucunda 241k beklenirken Harvey Kasırgası nedeniyle açıklanan rakam 68k artışla Kasım 2012’den beri en yüksek artışı kaydederek 298k oldu.
Tarımdışı Üretkenlik (Çeyreklik) beklentisi %1,3 iken açıklanan veri %1,5 seviyesinde açıklanmıştır.
