p r o G r a m c › l a r i fl b a fl › n a
Top lu lu ¤u muz, 1997’den bu ya na ge le-nek sel ola rak dü zen le di ¤i prog ram la ma ya r›fl-ma s› se ri si ne bu se ne do ku zun cu su nu ek li-yor. Prog ram la ma ya r›fl ma s›, Ulu sal Bi lim Olim pi yat la r› for ma t›n da, C ve C++ dil le ri üze rin den ya p› lan ve so ru la r› bil gi sa yar bi-lim le ri ala n› n›n te mel prob lem le rin den il ham alan bir ya r›fl ma d›r. Ya r›fl ma m›z, dün ya da ki ben zer le ri ara s›n da (ACM, Tü bi tak, IO I, vs…)
Li nux plat for mun da dü zen len mifl ya r›fl ma la-r›n il ki ol ma ay r› ca l› ¤› na sa hip tir. Ön ele me so ru la r› n›n son gön de rim ta ri hi 20 Ni san 2006’tir. Ön ka t› l›m c› lar ara s›n dan bu so ru lar yo luy la be lir le ne cek yak la fl›k 20 fi na list, 30 Ni san 2006 ta ri hin de OD TÜ Bil gi sa yar Mü-hen dis li ¤i Bö lü mü’nde dü zen le ne cek olan fi-na le ça¤ r› la cak t›r. Özel ödül lü so ru yu en iyi çö zen ya r›fl ma c› ve fi nal so nu cun da ilk üç
de-re ce yi alan fi na list ler; ödül le ri ni ay n› ak flam OD TÜ Kül tür ve Kon gre Mer ke zi’nde dü zen-le ne cek olan tö ren de ala cak lar d›r.
So ru lar ile il gi li tek nik de tay lar için web say fa m› z› (http://ya ris ma.cclub.me tu.edu.tr) ta kip et me niz ge rek mek te dir.
Her tür lü so ru la r› n›z ve da ha ay r›n t› l› bil-gi için ya ris ma@cclub.me tu.edu.tr ad re si ne ma il ata bi lir si niz.
© A l i G a l i p B a y r a k - O D T Ü B i l g i s a y a r T o p l u l u ¤ u
GE NE T‹K
AGe ne tik arafl t›r ma mer ke zi nin kan se re bul-du ¤u te da vi de hüc re bö lün me le ri na no tek no lo jik bir ro bot ile kon trol edil mek te dir. Ro bo ta iki bo-yut lu düz lem de po zi tif tam sa y› ko or di nat l› nadet or ga nel ve ri li yor. Or ga nel ler o fle kil de yer lefl mifl-ler dir ki, do¤ ru sal olan her han gi 3 or ga nel bu lun-ma lun-mak ta d›r. Bu ro bot gön de ril di ¤i hüc re de ki n adet or ga ne lin iki sin den ge çen bir do¤ ru çi zi yor. Ro bot bu ifl le mi ta mam la d› ¤›n da do¤ ru nun iki ta-ra f›n da da eflit sa y› da or ga nel ka l› yor ve bö lün me sa¤ l›k l› bir bi çim de ger çek le fli yor. Siz den is te nen ise ro bo tu bu do¤ ru yu çi ze cek fle kil de prog ram la-ma n›z.
Gir di (age ne tik.gir):
• Gir di dos ya s› age ne tik.gir’in ilk sa t› r›n da or ga nel sa y› s› n› ifa de eden n(1 <n≤ 500000) bu lu na cak t›r, nçift bir tam sa y› d›r.
• Ta kip eden nsa t› r›n her bi ri sin de iki adet tam sa y› bu lu na cak t›r, bu sa y› lar s› ra da ki or ga ne-lin s› ra s›y la x ve y ko or di nat la r› n› be lir te cek tir.
Ç›k t› (age ne tik.cik):
• Ç›k t› dos ya s› age ne tik.cik’da 4 adet tam sa-y› bu lun ma l› d›r. Bu sa sa-y› lar, ve ri len or ga nel ler den bul du ¤u nuz do¤ ru yu olufl tu ran iki si nin ko or di nat-la r› n› be lirt me li dir. Bir den faz nat-la çö züm ol ma s› du-ru mun da her han gi bir çö zü mü ba sa bi lir si niz.
Ör nek:
Bul du ¤u muz do¤ ru (3,2) ve (7,6) ko or di nat l› or ga-nel ler den geç mek te dir ve düz le mi iki ta raf ta da eflit sa y› da (iki fler) or ga nel ka la cak fle kil de böl müfl tür.
102Mart 2006 B‹L‹M veTEKN‹K
ODTÜ Bilgisayar Toplulu¤u Üniversite Ö¤rencileri Aras›
IX. Geleneksel Programlama Yar›flmas› Ön Eleme Sorular›
age ne tik.gir: 6 3 2 6 4 7 6 3 6 10 3 1 4 age ne tik.cik: 3 2 7 6
TE LE FON
Üni ver si te de oku yan Onur okul la il gi li bir çok ak ti vi te dü zen le mek te dir. Bir ak ti vi te ye ka rar ve ril-di ¤in de bir te le fon zin ci ri ile (bir ki fli iki ve ya da ha faz la ki fli yi ara ya bi lir) ak ti vi te bü tün her ke se du yu-rul mak ta d›r. Gü nü müz de bir çok te le ko mü ni kas-yon flir ke ti bir çok ta ri fe uy gu la mak ta d›r. Ay r› ca çe flit li flir ket le rin çe flit li ta ri fe le ri ni kul la nan üni ver-si te ö¤ ren ci le ri nin her bi ri nin ken di ne özel bir te-le fon def te ri bu lun mak ta ve her te te-le fon def te rin de en az bir ö¤ ren ci nin en çok bü tün üni ver si te ö¤ ren-ci le ri nin te le fon nu ma ra la r› bu lun mak ta d›r. Top-lam da öde ne cek te le fon üc re ti ni en aza in di re cek böy le bir te le fon zin ci ri ni olufl tur mak ba zen Onur’un ak l› n› ka r›fl t›r mak ta d›r. Bu ko nu da ona yar d›m c› ol mak için bil gi sa yar bi li miy le il gi le nen bi-ri ola rak si ze bir prog ram yaz mak düfl mek te dir.
Var sa y›m lar:
• Ö¤ ren ci sa y› s› n’dir (1 ≤ n ≤ 5000). • Te le fon nu ma ra la r› kar fl› l›k l› ola rak ka y›t l›-d›r, ya ni e¤er Ata say’›n te le fon def te rin de Yi ¤it’in te le fon nu ma ra s› var sa, Yi ¤it’in te le fon def te rin de de Ata say’›n nu ma ra s› bu lun mak ta d›r.
• Te le fon zin ci ri nin kim den bafl la ya ca ¤› gir di-de ve ri le cek tir.
• Ata say’›n Yi ¤it’i ara ma s› n›n üc re ti xli ra (x bir tam sa y› d›r, 0 < x < 100) ise, Yi ¤it’in Ata say’› ara ma üc re ti de x’dir.
Gir di (te le fon.gir):
• Gir di dos ya s› te le fon.gir’in ilk sa t› r›n da ö¤-ren ci sa y› s› n› ifa de eden ntam sa y› s› ve ri le cek tir.
• ‹kin ci sa t›r da n adet isim (bir isim, için de bofl luk bu lun ma yan, en faz la 32 ka rak ter den (‘a’ ile ‘z’ ara s›n da ki ‹n gi liz ce ka rak ter ler) olu flan bir ka rak ter di zi si dir) ara la r›n da bi rer bofl luk bu lu na-cak fle kil de ve ri le cek tir. Bu isim ler okul da ki ö¤ ren-ci le rin isim le ri ni be lir te cek tir.
• Ta kip eden n sa t› r›n her bi rin de s› ra s›y la ikin ci sa t›r da ve ri len ö¤ ren ci le rin te le fon def ter le ri ve ri le cek tir. Her sa t›r da ilk ola rak reh ber sa hi bi nin reh be rin de ki ki fli sa y› s› n› ifa de eden bir tam sa y› bu lu nu cak t›r. Da ha son ra bu sa y› ka dar isim ve o isim li ki fliy le ya p› la cak ko nufl ma üc re ti ve ri le cek tir. • En son sa t›r da ise te le fon zin ci ri nin kim den bafl la ya ca ¤› n› be lir ten tek bir isim bu lu na cak t›r.
Ç›k t› (age ne tik.cik):
• Ç›k t› dos ya s› age ne tik.cik’da 4 adet tam sa y› bu lun ma l› d›r. Bu sa y› lar, ve ri len or ga nel ler den bul-du ¤u nuz do¤ ru yu olufl tu ran iki si nin ko or di nat la r› n› be lirt me li dir. Bir den faz la çö züm ol ma s› du ru mun-da her han gi bir çö zü mü ba sa bi lir si niz.
Ç›k t› (te le fon.cik):
• Prog ra m› n›z te le fon.cik dos ya s› n›n ilk sa t› r›-na top lam te le fon üc re ti ni bas ma l› s› n›z.
• ‹kin ci sa t› ra top lam gö rüfl me sa y› s› n› bas ma-l› s› n›z.
• Da ha son ra te le fon zin ci ri ni bas ma l› s› n›z. Zin ci ri ba sar ken, her sa t›r da bir gö rüfl me bil gi si ni ifa de eden ve ara la r›n da bir bofl luk bu lu nan iki isim yer al ma l› d›r. ‹lk isim ara yan ki fli yi, ikin ci isim ara nan ki fli yi be lir te cek tir. Zin cir de ki gö rüfl me le rin s› ra s› flu flar t› sa¤ la ma l› d›r:
Ken di si ne he nüz ha ber gel me mifl bir ki fli (ön ce-ki sa t›r lar da ara nan ce-ki fli ola rak be lir til me mifl bir ce- ki-fli) bafl ka s› na ha ber ve re mez (do la y› s›y la ilk sa t›r da zin ci ri bafl la tan ki fli, ara yan ki fli ola cak t›r).
GE Z‹N T‹
Dün ya tu ru at mak is ti yor su nuz fa kat çok faz la ge ze cek pa ra n›z yok. Bu yüz den eli niz de ki pa ray la en gü zel tu ru na s›l ya pa ca ¤› n› z› bul ma n›z ge re ki yor. Tu ru ayar la ya cak flir ke tin üc ret len dir me si flu fle kil de ya p› l› yor:
• Her fleh rin bir tur fi ya t› var d›r.
• Tu ra bafl la ya ca ¤› n›z fle hir için fleh rin tur fi-ya t› ka dar, da ha son ra ki fle hir ler için se ken di si de da hil o fleh re va ra na ka dar ge ze ce ¤i niz fle hir ler-ler den tur fi ya t› mak si mum olan ka dar pa ra öde-ye cek si niz.
Eli niz de ki pa ra y› he sap la d›k tan son ra k adet fle hir gez me ye ka rar ve ri yor su nuz. Siz den is te nen gez di ¤i niz yer le rin üc re tiy le öde di ¤i niz üc ret ara-s›n da ki ilifl ki den mak si mum kar l› ç›k mak, ya ni (<öde di ¤i niz tu tar> / <gez di ¤i niz yer le rin top lam tu ta r›>) de ¤e ri ni mi ni mi ze et mek.
Ör nek: te le fon.gir: 7
onur yi git ata say mus ta fa eda gok de niz cig dem
2 ata say 3 yi git 7 3 onur 7 ata say 1mus-ta fa 4
3 onur 3 yi git 1 mus-ta fa 5
4 ata say 5 yi git 4 gok-de niz 13 eda 6 1 mus ta fa 6 2 mus ta fa 13 cig dem 3 1 gok de niz 3 onur te le fon.cik: 30 6 onur ata say ata say yi git yi git mus ta fa mus ta fa gok de niz gok de niz cig dem mus ta fa eda
103
Mart 2006 B‹L‹M veTEKN‹K
p r o G r a m c › l a r i fl b a fl › n a
© A l i G a l i p B a y r a k - O D T Ü B i l g i s a y a r T o p l u l u ¤ u
Gir di (ge zin ti.gir):
• Gir di dos ya si ge zin ti.gir’in ilk sa t› r›n da, gez mek is te di ¤i niz fle hir sa y› s› n› ifa de eden k(1 ≤k≤ 5) tam sa y› s› ve ri le cek tir.
• Ta kip eden sa t›r da tu ru ayar la ya cak flir ke-tin gez me im ka n› sun du ¤u fle hir sa y› s› n› ifa de eden n(1≤n≤ 30) tam sa y› s› bu lu na cak t›r.
• Ta kip eden sa t›r da nadet tam sa y› bu lu na-cak t›r. Bu sa y› lar s› ra s›y la 1 nu ma ra l› fle hir den n nu ma ra l› fleh re ka dar bü tün fle hir le rin tur fi yat la-r› n› be lir te cek tir (tur fi yat la la-r› 1 ile 200 ara s›n da bir tam sa y› ola cak t›r).
• Bü tün fle hir ler ara s›n da ula fl›m ola ma ya ca-¤› için ta kip eden sa t›r lar da ara s›n da yol bu lu nan
fle hir ler ve ri le cek tir. Ön ce yol sa y› s› n› ifa de eden mtam sa y› s›, ta kip eden msa t›r da ise ara s›n da yol bu lu nan iki fler fle hir ve ri le cek tir. Yol lar çift yön lü dür.
Ç›k t› (ge zin ti.cik):
• Ç›k t› dos ya s› ge zin ti.cik’a ge ze ce ¤i niz fle hir-le rin nu ma ra la r› n› s› ray la bas ma n›z ge rek mek te-dir.
Not: Ay n› fleh ri bir den faz la kez gez me me niz ge rek mek te dir. Ge zin ti ye ner den bafl la ya ca ¤› n›z önem li de ¤il dir, ge zin ti ye bafl la ma dan ön ce bu-lun du ¤u nuz fle hir ve ri len fle hir ler den bi ri si de ¤il-dir. Bir den faz la çö züm ol ma du ru mun da bi ri si ni bas ma n›z ye ter li dir.
Ör nek: ge zin ti.gir: 3 4 15 13 14 13 4 2 4 2 1 1 3 3 2 ge zin ti.cik: 4 2 1
Seç ti ¤i miz yol için de ¤er:(13+13+15)/(13+13+15)=1. E¤er yo lu mu zu “1 2 3” ola rak seç mifl ol say d›k: (15+15+15)/(15+13+14)=45/42=1.07 ola cak t›.
C‹N – ÖZEL SO RU
Se fa let için de bir ha yat sü ren kah ra man la r›-m›z Ata say ve Ali Ga lip bir gün Bü yük Cin’e ait es ki bir ka ¤›t par ça s› bu lur lar. Ka ¤›t ta Bü yük Cin, Ca d› Si la ta ra f›n dan Ege de ni zin de ki O¤uz ada s›n-da bir la bi ren te hap se di le ce ¤i ni, ken di si ni bu lup kur ta ran ki fli nin 3 di le ¤i ni ye ri ne ge ti re ce ¤i ni yaz-m›fl t›r. Bu nun üze ri ne ada ya bir ka y›k la ula flan iki li miz, ada ya var d›k la r›n da Ca d› Si la’n›n dü flür-dü ¤ü la bi rent ha ri ta s› n› bu lur lar.
Dik dört gen flek lin de ki ha ri ta ka re oda lar dan olufl mak ta d›r. Bofl oda lar ko ri dor la r›, do lu oda lar du var la r› olufl tur mak ta d›r. 2 gi ri fli olan la bi ren tin bir oda s›n da Bü yük Cin hap se dil mifl du rum da d›r. La bi rent te ki ba z› oda lar da bir ve ya bir den faz la h›z ik si ri bu lun mak ta d›r. Bu ik sir ler içil dik le ri za-man içen ki fli ye 2 kat h›z l› ha re ket et me flan s› ta-n› mak ta d›r (ki fli ik sir içip ha re ket et me yi seç ti ¤in-de ay n› yön ¤in-de 2 ka re git mek zo run da d›r). Ay r› ca kah ra man la r› m›z is te dik le rin de ha re ket et mek ye-ri ne çev re le ye-rin de ki oda lar dan bi ye-ri ni son su za dek ka pa ta bi lir ler (ki fli ik sir içip oda ka pat ma y› seç ti-¤i za man et ra f›n da ki oda lar dan iki si ni ka pat mak zo run da d›r). Bir ki fli elin de ik sir ol du ¤u hal de ik-sir kul lan ma dan ha re ket eder se (ve ya oda ka pa-t›r sa) elin de ki tüm ik sir le ri kay be der.
Gi rifl ya pa cak la r› ka p› ko nu sun da an la fla ma-yan kah ra man la r› m›z kav ga edip fark l› ka p› lar dan gi rifl yap ma ya ka rar ve rir ler. Bü yük Cin’in ol du ¤u oda ya ilk ula flan kah ra ma n› m›z onu kur tar m›fl ola cak t›r.
Var sa y›m lar:
• Hi ka ye miz 2 oyun cu ara s›n da ki bir oyun flek lin de oy na na cak t›r. Siz den is te nen bu oyu nu oy na ya cak bir kod yaz ma n›z.
• 1. oyun cu la bi ren tin Ku zey Ba t› kö fle sin-den, 2. oyun cu ise Gü ney Do ¤u kö fle sin den bafl-la ya cak t›r.
• La bi ren tin bo yut la r› n x m’dir. nsa t›r sa y›-s› n›, msü tun sa y› s› n› ifa de et mek te dir (2 ≤n,m ≤ 30).
• Bir oyun cu nun di ¤e ri nin bu lun du ¤u oda ya git me sin de (iki oyun cu nun ay n› an da ay n› oda da bu lun ma s›n da) bir sa k›n ca yok tur.
• Prog ra m› n›z ilk ola rak “cin.gir” isim li dos-ya dan la bi rent bil gi si ni oku ma l› d›r. Da ha son ra stan dart gir di den (stdin) oyun cu nu ma ra s› n› oku-ya rak oyu na bafl la ma l› d›r. Oyun es na s›n da, s› ra ken di sin de ise stan dart ç›k t› ya (stdo ut) ham le si ni
bas ma l›, s› ra ra kip te ise stan dart gir di den ra ki bin ham le si ni oku ma l› d›r.
Gir di-Ç›k t›: cin.gir:
Gir di dos ya s› cin.gir’in ilk sa t› r›n da la bi ren tin bo yut la r› n› gös te ren n(sa t›r sa y› s›) ve m(sü tun sa y› s›) tam sa y› la r› bu lu na cak t›r. Ta kip eden n adet sa t› r›n her bi rin de ara la r›n da bi rer bofl luk bu lu nan m adet tam sa y› (0, 1, 2 ve ya 10’dan bü-yük bir sa y›, s› ray la bü tün oda lar için, bofl oda lar için 0, do lu oda lar için 1, Bü yük Cin’in bu lun du-¤u oda için 2, ik sir bu lu nan oda lar için de oda da-ki ik sir sa y› s› + 10 sa y› s› {örn: 3 ik sir bu lu nan bir oda için 13}) bu lu na cak t›r.
stan dart gir di – stan dart ç›k t›:
Prog ra m› n›z ilk ola rak stan dart gir di den si zin prog ra m› n› z›n oyun cu nu ma ra s› n› be lir ten bir adet tam sa y› oku ya cak t›r. Bu sa y› bi rin ci oyun cu için 1, ikin ci oyun cu için 2
ola-cak t›r.
‹ler le yen afla ma lar da, ham-le s› ra s› kar fl› da ki oyun cu da ise stan dart gir di den onun yap t› ¤› ham le yi oku ya cak, s› ra ken di-sin de ise stan dart ç›k t› ya ken di ham le si ni ya za cak t›r. Ham le, ha re ket için ‘H’ ve ya oda ka-pat mak için ‘O’, ve yön be lir-ten bir ve ya 2 ka rak ter den (ik-sir kul la n› l› yor sa 2 de ¤il se 1) ve ta kip eden sa t›r so nu ka rak-te rin den (‘\n’) olufl ma l› d›r. (Yön ka rak ter le ri: Ku zey: ‘K’ , Gü ney: ‘G’ , Do ¤u: ‘D’ , Ba t›: ‘B’ ) (ka rak ter ler ara s›n da bofl-luk yok tur)
Ör nek Ham le ler: HK (ku zey yö nün de 1 ka re iler-le)
HKK (ku zey yö nün de 2 ka re iler le <ik sir kul lan>) OK (ku zey yö nün de ki oda y› ka pat)
OKG (ku zey ve gü ney yön le rin de ki oda la r› ka pat <ik sir kul lan>)
Ör nek Ham le ler:
HK (ku zey yö nün de 1 ka re iler le)
HKK (ku zey yö nün de 2 ka re iler le <ik sir kul-lan>)
OK (ku zey yö nün de ki oda y› ka pat)
OKG (ku zey ve gü ney yön le rin de ki oda la r› ka-pat <ik sir kul lan>)
De ¤er len dir me:
• Yaz d› ¤› n›z kod, ve ri len her la bi rent için gön-de ri len bü tün di ¤er kod lar ile hem 1. hem gön-de 2. oyun cu için oy na ya cak t›r.
• Her han gi bir an da yan l›fl bir ham le ya pan oyun cu o oyu nu kay bet mifl sa y› la cak t›r. Yan l›fl ham-le, ka pa l› bir oda ya (son ra dan da ka pa t›l m›fl ola bi-lir) git me ye ça l›fl mak, ka pa l› bir oda y› tek rar ka pat-ma ya ça l›fl pat-mak, ra kip oyun cu nun ol du ¤u oda y› ka-pat ma ya ça l›fl mak, la bi ren tin d› fl› na ç›k ma ya ça mak, ik si rin ol ma d› ¤› hal de ik sir kul lan ma ya ça l›fl-mak, yan l›fl bir ka rak ter bas mak vb. ola bi lir.
• Oyun cu la r›n kod la r›, bi zim ya za ca ¤› m›z bir ha kem ko du ara c› l› ¤›y la oy na t› la cak t›r. Oyu nun bafl-la t›l ma s›, so na er di ril me si, kar fl› ta ra f›n ham le si nin si zin gir di ni ze ile til me si gi bi ifl lem ler ha kem kod ta-ra f›n dan ya p› la cak t›r.
