Kristal artropati nedir?
İnflamasyona yol açan kristallerin, eklemde
birikimi nedeniyle oluşan, tekrarlayan ataklarla seyreden monoartritlerdir.
Gut: Monosodyum Ürat Monohidrat(MSUM) kristallerinin birikimidir.
Kalsiyum Pirofosfat Artropatisi (pseudogut):Kalsiyum Pirofosfat
dihidrat(CPPD) kristallerinin birikimidir.
Ürik Asit
Ürik asit pürin
metabolizmasının son ürünüdür.
Ürik asit ürat şeklinde ekstrasellüler sıvıda çözünmüş olarak
bulunur.
Ürik asid
Pürin Metabolizması Gıdasal pürinler
Endojen pürin sentezi Pürin
nükleotitleri
Doku nükleik asitler
Pürinler Hipoksantin
Ksantin
Ksantin oksidaz
Ürik asit Renal atılım %80
Glomerüler filtrasyon %100 GİS’den atılım %20
Ksantin oksidaz
HİPERÜRİSEMİ
Serumda ürik asit düzeyinin 37ºC’de
erkeklerde 7 mgr/ dl, kadınlarda 6 mgr/ dl üzerinde olmasıdır.
(Kadınlarda serum ürat seviyesinin düşük olma nedeni östrojenlerin ürat klirensini artırmasına bağlıdır) Serumda ürik asit düzeyinin 7 mgr/ dl
üzerinde olması gut ve renal taş oluşumunu
arttırır.
HİPERÜRİSEMİ
Hiperürisemi nedenleri:
Sentezde artma:
*Enzim anormallikleri
*Yıkımında artış(Örneğin psöriasis)
*Pürinli gıdadan zengin diyet
Atılımında azalma:
*Renal patolojiler
*Diüretik, aspirin kullanımı
*Ketoasidoz
Epidemiyoloji
Gut, daha çok erkek hastalığı olarak bilinir.
Hastalık tipik olarak orta
yaşlarda (40-60) gözlenir ve 30 yaşın altında oldukça nadirdir.
Kadınlarda ise menopoz öncesi gut artrit atağı çok nadirdir
(postmenopozal kadın).
Klinik
Gut’un gelişmesi 4 evreyi kapsar:
Asemptomatik hiperürisemi
Akut gut artriti
İnterkritikal gut
Kronik tofüslü gut
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ
Sadece serum ürik asit düzeyinin yüksek olduğu durumdur.
Artrit, tofus yada ürat böbrek taşları
yoktur.
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ
Hiperürisemik hastada kontrol altında tutulması gereken faktörler:
*Obezite
*Hipertrigliseridemi
*Alkol kullanımı
*Diüretik tedavi
*Kontrolsuz hipertansiyon
*Diyet
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ
Diyet:
*Pürinden fakir diyet yeterli değil.
*Kırmızı et gibi
hayvansal kaynaklı proteinler, alkol ve baklagiller-ıspanak
gibi sebzelerden uzak
durulmalıdır.
ASEMPTOMATİK HİPERÜRİSEMİ-TEDAVİ
Ürik asit düzeyini azaltan
ilaçlar(Antihiperürisemik ilaçlar):
AKUT GUT ARTRİTİ
İlk akut gut artriti atağı erkeklerde 40-60
yaş arası, kadınlarda 60 yaşından sonra
görülür.
AKUT GUT ARTRİTİ
İlk atak % 85-90 oranında
monoartikülerdir ve en sık 1.
Metotarsofalengeal eklem tutulur.
Daha az sıklıkla ayak bilekleri, dizler, el bilekleri, el parmakları ve
dirsekleri tutabilir.
Gut artriti daha önce bozulmuş olan bir eklemde, örneğin yaşlı kadınların Heberden nodüllerinde görülebilir.
(Gut hasarlı eklemde daha kolay gelişir)
AKUT GUT ARTRİTİ
AKUT GUT ARTRİTİ
Çoğu kez artrit atağı çok ani olup gece yattıktan sonra, bazen de sabah ayağa kalkıp üstüne bastığında ortaya çıkar.
Birkaç saat içinde tutulan eklemde ısı artışı, kırmızı
morumsu renk değişimi, şişlik
ve aşırı hassasiyet oluşur.
AKUT GUT ARTRİTİ
İnflamasyonun sistematik bulguları olarak lökositoz, ateş ve sedimentasyon artışı
meydana gelir.
Tedavi edilmeyen akut atağın seyri
değişkendir. Hafif atak 1-2 gün içinde
kendiliğinden yatışır ancak şiddetli ataklar günlerce, haftalarca sürebilir.
Ataklar hafifleyince eklem üzerindeki deri
deskuame olur, hasta semptomsuz hale gelir
ve interkritikal gut dönemine girer.
AKUT GUT ARTRİTİ-TEDAVİ
Akut gut artriti tedavisinde kullanılan ilaç tedavisi
Diyet
FTR
KRONİK TOFÜSLÜ GUT
İnterkritikal dönemden sonra girilen fazdır.
İki önemli özelliği vardır:
1) Poliartiküler artrit 2) Tofus oluşumu
Tofaköz birikimlerin oluşum hızı:
*serum ürat seviyesi ( esas belirleyici)
*hiperüriseminin süresiyle
*renal hastalık şiddetiyle İlişkilidir.
KRONİK TOFAKÖZ GUT
Tofus
*Tofuslar, meydana gelen üratı süratle elimine
edememekten oluşmaktadır.
*Klasik tofüs yerleşim yeri kulakta heliks ve daha az sıklıkla antiheliksdir.
Parmaklarda, deri
kıvrımlarının üzerinde,
eller, dizler ve ayaklarda
oluşurlar.
TANIM
Gut benzeri monoartrit atakları ile
seyreden ancak ürat kristalleri yerine kıkırdak ve sinoviyal sıvıda kalsiyum
pirofosfat dihidrat (CPPD) kristallerinin
birikimlerinin saptandığı depo hastalığıdır.
CPPD kristalleri ile ilişkili klinik tablolar CPPD depozisyon hastalığı olarak
tanımlanmaktadır (Pseudogut)
Kondrokalsinosis: Kartilajda intraartiküler
lineer kalsifikasyonlar
Epidemiyoloji
CPPD kristal depozisyon hastalığı 1000’de 1 sıklıkta oluşur.
İleri yaşlarda özellikle 65 yaşından sonra görülür. 80 yaş ve üzerinde %50’ye ulaşır.
Kadınlarda daha sıktır.
Patogenez
Monosodyum Ürat Monohidrat kristalleri ve Kalsiyum Pirofosfat dihidrat kristalleri
osteoartritin ağır formlarına eşlik etmekte ve hem de normal eklemlere göre osteoartritik veya inflamatuar hastalıktan etkilenmiş
eklemlerde daha sık rastlanmaktadır.
KLİNİK
Pseudogut
Akut mono- veya poliartrit atakları şeklindendir.
Ağrı, eritem, hassasiyet nedeniyle gut veya septik artrit ile karıştırılabilir.
Ataklar bir gün veya haftalar içindeki bir süreçte kendiliğinden düzelir.
Guttan daha az ağrılıdır.
En sık dizler tutulur.
Ateş ve sedimentasyon hızı atak esnasında yükselebilir.