Artan gıda fiyatları onlarca ülkede isyan dalgasına yol açmışken, ilk kez üst perdeden bunun küresel ısınmanın bir neticesi olduğu ve krizin savaşlara sebep olacağı uyarıları geldi.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy dün küresel ısınma ve açlık arasındaki ilişkiyi net olarak ortaya koyarken, IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn da artan gıda fiyatlarının hükümetlerin devrilmesi ve savaşların çıkması gibi sonuçlara gebe olduğunu söyledi.
Sarkozy, sera gazı salımının yüzde 80'inin müsebbibi 16 ülkenin ekonomi bakanlarının katıldığı Paris'teki Ana Emisyon Yayıcı Ülkeler zirvesinde, dünya liderlerinin şimdiye dek dinsel etkenlerle izaha kalkıştığı Sudan'ın güneybatı bölgesi Darfur'daki savaşı bir başka yönüyle okudu. 'Küresel ısınmanın açlık, isyan, çatışma ve savaş getirdiğini' belirten Sarkozy, "İklim değişikliğin halihazırda güvenlik üzerinde kayda değer etkisi var" dedi. Sarkozy, kuraklık, ekili alanlar ve balıkçılık için çekişmenin özellikle Afrika'da ciddi sorunlara yol açtığını belirtip ekledi:
"Yoksulları göç etmeye iten ve ardından savaşlara yol açan iklim değişikliğinin etkisiyle bu patlayıcı karışımı
Darfur'da görüyoruz. Bu yolda ilerlersek iklim değişikliği, hiçbir şeyi olmayan insanları bir şeyleri olan bölgelere göçe teşvik edecek ve Darfur krizi onlarca krizden biri olacak" dedi. Darfur'da beş yılıdır süren savaş 200 bin kişinin canına, 2.2 milyon kişinin göç etmesine mal oldu. BM istatistiklerine göre bölgeye düşen yağış 20 yılda yüzde 40 azaldı.
'Demokrasiler tehdit altında'
Avustralya, Brezilya, Britanya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Güney Kore, Meksika, Rusya, Güney Afrika ve ABD'nin katıldığı konferansta Sarkozy, 37 ülkenin ciddi gıda krizi yaşadığını belirtip Fransa'nın bu yılki acil gıda yardımını iki katına yani 159 milyon dolara çıkardığını da duyurdu. Gıda fiyatlarındaki artışın faktörleri tahılın biyoyakıt olarak kullanılması, Çin ve Hindistan'ın artan et talebini karşılamak için tarlaları hayvan yemine hasretmesi, petrol fiyatlarındaki tırmanış ve dünyanın 'gıda sepetleri'nden Avustralya'daki kuraklık sıralanıyor. Küresel düzeyde gıda fiyatları 2007'nin ortalarından beri yüzde 40 arttı. IMF'nın Fransız asıllı başkanı Strauss-Kahn ise gıda fiyatlarındaki artışın Haiti ve Mısır gibi ülkelerde isyan çıkardığını hatırlatıp "Yeryüre bununla baş etmeli" dedi. IMF şefi, bunun demokrasiyi tehdit eder hale geldiğini belirterek "Kriz tırmanması
demokrasiyi sorgulanır hale getirir. Savaş riski var. Tarih bu tür nedenlerle çıkmış savaşlarla dolu" ifadelerini kullandı. Geçen hafta Haiti'deki isyan başbakan Jacques-Edouard Alexis'in görevden alınmasıyla sonuçlanmıştı.
Strauss-Kahn ayrıca hidrojen motorlar giderek daha etkili hale gelirken küresel ısınmanın önüne daha fazla biyoyakıt tüketerek geçilemeyeceğini kaydetti.
Paris'te, 2013'te hükmü bitecek Kyoto Protokolü'nün yerini alacak anlaşmanın pazarlığı yapılıyor. Ancak ABD'nin 2025'e dek emisyonu düşürme konusunda taahhüt altına girmek istememesi, Rusya, Çin ve Hindistan'ın sorumluluktan kaçınması pazarlıklara engel.
19/04/2008 radikal
