Hasta haklarının 3 düşmanı: Özel hastanelerdeki ek ücret, hekime ulaşamamak ve hasta mahremiyetinin çiğnenmesi.Her yıl 26 Ekim Hasta Hakları Günü olarak kutlanıyor. Ancak hasta, doktor ve hastane koridorları
üçgeninde yaşananlara hasta hakları açısından bakıldığında Türkiye ’de hastaların haklarını bilmediği ortaya çıkıyor. Hasta Hakları Aktivistleri Derneği Başkanı Orhan Demir, “Bu konuda devletin bilgilendirmeleri de yetersiz.
Vatandaşın hakkını bilerek sağlık hizmeti alması sistemin de daha rahat işlemesini sağlayacaktır. Hatta hastanelerde yaşanan hekime karşı şiddet olaylarının da büyük ölçüde azalmasına vesile olacaktır” diyor. Hasta hakkının ihlali durumunda kimi zaman cezai müeyyideler uygulanmasının mümkün olduğunu da belirten Demir, bazı hastanelerde bu kararların sumenaltı edildiğini belirtiyor. Demir’e göre hasta hakkı ihlallerine dair şikâyetlerde ilk üç sırayı özel hastanelerdeki ek ücretler, kamu ve üniversite hastanelerinde hekime ulaşamamak ve hasta mahremiyetinin ihlali alıyor.
Hak arama korkusu
Hasta olarak hakkını bilen hastaların küçük bir azınlık olduğuna dikkat çeken Demir, hakkını arayan hastanın da hastanede tepki gördüğüne dikkat çekiyor.
Demir, “Özellikle kamu hastanelerinde yatarak tedavi gören bir hasta şikâyetini bildirdiğinde sağlık hizmeti alamayacağını ya da hastaneden uzaklaştırılacağını düşünüyor. Bu durumda hasta ‘kabullenilmiş çaresizlik’ içine girip, kendisine yapılan hasta ihlalini normal bir şey gibi karşılıyor. Bazı hekimler, hasta haklarını kabullenmiş değil. Özellikle kamu ve üniversite hastanelerinde belli bir yaşın üzerindeki hekimler, hasta haklarını teoride kabul etmiş gibi görünseler de pratikte kabul edilmemiş bir durum söz konusu” diyor.
Dernek Başkanı Demir 1998 yılında Hasta Hakları Yönetmeliği yayımlanmasına rağmen, halen Hasta Hakları Kanunu’nun yapılmadığına dikkat çekiyor: “Normalde yönetmelikler, kanunları açıklayıcı yönergelerdir. Aslında yıllardır Hasta Hakları Kanunu olmadığı yalnızca yönetmeliği olduğu için, ironik bir biçimde kanunsuz bir
yönetmelikle hasta hakkı ihlali ile ilgili cezalar kesiliyor. Bu yüzden gerçekten cezai bir işlem yapılamıyor ve sadece kınama tarzı cezalar verilebiliyor. Hasta Hakları Kurulu, yapılan bir şikâyetle ilgili hasta hakkı ihlali kararı almasına rağmen, bazen hastane başhekimliği tarafından bu kararlar sumenaltı ediliyor. Bu yüzden herhangi bir idari işlem yapılamıyor.”
Hastalardan hak ihlali şikâyetleri
Birçok özel hastanede, hastalar neredeyse bedavaya yaptıracakları tedaviler için ağır faturalar ödemek zorunda kalıyor. Aslında hastalar için trafik kazalarından, hamileliğe, acil müdahaleden, tüp bebek tedavisine kadar devlet tarafından tanınan haklar mevcut.
Randevu almamak, randevu alsa bile hekime ulaşamamak, hekime ulaşsa bile kendisiyle yeteri kadar ilgilenilmemesi gibi konularda şikâyetler var.
Hastalar, kamu ve üniversite hastanelerinde saygı görme haklarının ihlal edildiğine dikkat çekiyor. Hasta mahremiyeti ihlali şikâ-yetleri yoğun. Özellikle kamu hastanelerinde, hastanın hekim seçme hakkının tam uygulanaması da şikâyet konusu.
Radikal-28-10-2012
