«DÜZENLEME»NİN ANLAMI
«DÜZENLEME» ve «SINIRLAMA»nın aynı anlama gelip gelmediği tartışmalıdır.
Negatif hürriyet anlayışı: Her düzenleme aynı zamanda bir sınırlamadır. Ancak çoğunluk görüşü bu yönde değildir.
Düzenlemenin bir sınırlama getirip getirmediğini anlamak için, hakkın konusunu (düzenlediği yaşam kesitini) daraltıp daraltmadığına bakmak gerekir.
Norm alanında daralma varsa bu bir sınırlamadır.
Hakkı güçlendiren, etkili şekilde korumayı amaçlayan düzenlemelerin ise sınırlama olduğu söylenemez.
DÜZENLEME REJİMLERİ
ÖNLEYİCİ REJİMLER DÜZELTİCİ REJİM
Yasaklayıcı önleme
Düzeltici önleme
Basit önleme
ÖNLEYİCİ REJİMLER
Hak ve özgürlükler, henüz kullanılmadan önce bazı kayıtlar altına sokulur.
Bunun amacı hakların sınırlarının aşılmasını ya da kötüye kullanılmasını baştan önlemektir.
Sonradan cezalandırmak yerine idare baştan tedbir alır.
Söz konusu hürriyet ancak idarenin rızasıyla kullanılabilir.
Esnek ya da katı olmasına göre üçe
ayrılmaktadır.
BASİT ÖNLEME
Özgürlüğün kullanılması için izin almaya gerek yoktur.
Özgürlüğün kullanılacağının ve buna ilişkin bazı hususların ilgili makamlara bildirilmesi yeterlidir.
(Bildirim)
İdarenin işini çeşitli yönlerden kolaylaştırmaktadır:
Gözetim altında tutma ve bastırma
Sistemle amaçlanan hususlar iki tanedir:
kötüye kullanım halinde sorumluları tespit etmek;
İdarenin özellikle kamu düzeninin ilgilendiren kimi durumlarda gerekli önlemleri almasını güvence altına
BASİT ÖNLEME
Basit önlemedeki bildirimler bazen sadece idarenin dikkatini çekmeyi amaçlayabilir;
bazen ise izin rejimine yaklaşan (yasaklama
sonucunu doğurabilen) bildirimler de söz
konusu olabilmektedir.
DÜZELTİCİ ÖNLEME
Önceden hukuk kurallarıyla belirlenmiş
objektif koşulların yerine getirilmesi halinde idarenin ilgiliye özgürlükten yararlanma izni vermesi zorunludur.
Objektif şartlar sağlanmışsa idarenin/yetkilinin takdir yetkisi yoktur; izin vermek zorundadır.
İdarenin reddetmesi halinde gerekçelerini
göstermesi de zorunludur ve bu durumda
yargısal yollar da açıktır.
YASAKLAYICI ÖNLEME
Özgürlüğün kullanılması için izin verme
konusunda kamu makamları mutlak bir takdir yetkisine sahiptirler.
Özgürlükler için en elverişsiz önleme biçimidir.
İdarenin keyfiliğine açık bir sistemdir.
DÜZELTİCİ REJİM
Hak ve özgürlüğü kullanan kişi, tüm sorumluluk kendisine ait olmak üzere özgürlüğünün serbestçe kullanabilir.
Bu rejimde izin, bildirim gibi koşullar getirilmemiştir.
Kişi, özgürlüğü kullanırken bunun sınırlarını aşarsa bunun sonuçlarına katlanmayı göze almaktadır.
Yetkili makamların özgürlüğün kullanımına
müdahalesi ancak özgürlük kullanıldıktan sonra ve sınırlar aşılmışsa söz konusu olur.
Bu sistem kural olarak demokratik rejimlere daha yakın durmaktadır.
