ORTOPEDİK ENGELLİ ÇOCUKLAR

ORTOPEDİK ENGELLİ ÇOCUKLAR

• 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Hükümlerine dayanılarak hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde ortopedik engel ‘iskelet, kas ve eklemlerdeki hastalık, bozukluk ya da yetersizlikten dolayı bireyin eğitim performansının ve sosyal uyumunun olumsuz yönde

etkilenmesi durumu olarak tanımlanmaktadır

• ORTOPEDİK ENGELİN NEDENLERİ

• Ortopedik engel ve süreğen hastalıkların nedenleri

• doğum öncesi,

• doğum anı

• doğum sonrası olmak üzere üç grupta toplanabilir.

• Doğum Öncesi Nedenler

• Kalıtım,

• akraba evlilikleri,

• anne, baba arasındaki kan uyuşmazlığı,

• anne-baba yaşı,

• annenin kullandığı ilaçlar,

• annenin hamilelik sırasında radyasyon,

• X ışınlarına maruz kalması, anne adayının kızamık,

• kızamıkçık, kabakulak gibi hastalıkları hamilelik sırasında geçirmesi,

• annenin aşırı yorgunluk ve stres yaşaması

•

alkol ve uyuşturucu gibi maddeler kullanımı,

• annenin sistemik bir hastalığının olması,

• ailenin sosyo-ekonomik ve kültürel durumu,

• kazalar, annenin çalışması,

• hamilelik döneminde yaşanan psikolojik problemler,

• anne adayının yetersiz ve dengesiz beslenmesi,

• anne-babanın çocuk sahibi olmaya hazır olmamaları gibi nedenler doğum öncesi

nedenler arasında yer almaktadır

• Doğum Anı Nedenler

• doğum sırasında yaşanan doğum travmaları,

• annenin pelvisinin dar olması,

• bebeğin kusurlu geliş şekilleri,

• bebeğin boynuna kordonun dolanması gibi nedenlerle bebeğin oksijensiz alamaması,

• forseps ve vakum gibi araçların uygun biçimde kullanılmaması

• bebeğin başının çok fazla basınçla karşılaşması,

• erken ya da geç doğum,

• çoğul gebelikler

• Doğum Sonrası Nedenler

• Bebeğin ilk yaşantıları,

• çevresel uyarıcılar,

• bebeğin ateşli bir hastalık veya havale geçirmesi,

• bebeğin kanında fazla biluribin birikmesi sonucunda beyinin hasar görmesi,

• bulaşıcı hastalıklar, bebeğin yetersiz ve dengesiz beslenmesi,

• bebeğin ihmal ve istismar edilmesi,

• düşme,

• trafik kazası gibi travmalara maruz kalması,

• akran grupları,

• sosyo ekonomik ve kültürel düzey,

• kitle iletişim araçları,

• savaşlar gibi olumsuz çevre koşulları doğum sonrası nedenler olarak

ele alınabilir

ORTOPEDİK ENGELLİ ÇOCUKLARIN SINIFLANDIRILMASI

• Ortopedik Engelin Derecesine Göre Sınıflandırma

• Engelin derecesine göre yapılan sınıflandırmada ortopedik engelliler;

hafif, orta ve ağır derecede yetersizlik olmak üzere üç gruba

ayrılmaktadır.

• Hafif derecede yetersizlik: Bireyin yaşamını sürdürmek için herhangi

bir destekleyici araca veya alete gereksinim duymaması, yaşamını

bağımsız veya çok az bağımlı olarak devam ettirmesi, herhangi bir

tedavi veya eğitim durumunda motor ve algı becerilerinde gerileme

olasılığının bulunması durumudur.

• Orta derecedeki yetersizlik: Engelli olan bireyin yaşamını

sürdürmede engelin tipine göre destek sağlayan bir araca gereksinim

duymasıdır. Bireysel ihtiyaçlarını yardımcı araç (yürüme cihazı,

koltuk değneği, uyarlanmış aletler vb) kullanarak gidermesi, okul

başarısını ve yaşına uygun motor yeteneklerinin kazanılmasını

etkileyen duyu-algı bozukluklarının olması durumudur.

• Ağır derecede yetersizlik:

• Engelli bireyin herhangi bir yardımcı araca veya desteğe bağımlı olması, bireysel ihtiyaçlarını karşılamada tam bağımlı olması

nedeniyle yardımsız yapamaması, okul başarısını ve yaşına uygun motor yeteneklerinin kazanılmasını engelleyen duyu-algı

bozukluklarının olması durumudur

• Ortopedik Engelin Oluştuğu Yere Göre Sınıflandırma

• Engelin oluştuğu yere göre yapılan sınıflandırmada ortopedik

engelliler merkezi sinir sistemi ile ilgili yetersizlikler, kas iskelet

sistemi ile ilgili yetersizlikler ve sağlık ile ilgili yetersizlikler olmak

üzere üç grupta ele alınmaktadır.

• Sinir sistemi ile ilgili olarak ortaya çıkan ortopedik yetersizliklerden

serebral palsi, sipina bifida, çocuk felci, multiple sklerosis, omurilik

zedelenmesi ve travmatik beyin yaralanmaları ve Rett sendromu en

çok görülen çeşitleridir.

• Kas İskelet Sistemi İle İlgili Yetersizlikler

• Kas iskelet sistemi ile ilgili yetersizlikler kemik, eklem ve kaslarla ilgili yetersizlikleri içermektedir. Kas iskelet problemleri çocuğun

ayaklarını, kollarını, eklemlerini ya da omurlarını etkilemesi nedeniyle çocuğun yürümesi, ayakta durması, konuşması ya da ellerini

kullanması güç olmaktadır. Kas iskelet sistemi ile ilgili yetersizlikler doğuştan olabileceği gibi sonradan da kazanılabilir. Kalıtımsal

bozukluklar, bulaşıcı hastalıklar ya da gelişimsel yetersizlikler kas iskelet sistemi ile ilgili yetersizliklerin nedenleri arasında yer

almaktadır

• Sağlıkla İlgili Yetersizlikler

• Çocuklarda uzun süre görülen halsizlik, yorgunluk, bitkinlik, iştahsızlık,

günlük aktivitelerini yerine getirmede yetersizlik sağlıkla ilgili

yetersizliklerin belirtileri arasında yer almaktadır. Sağlıkla ilgili

yetersizliklerden epilepsi, astım, şeker hastalığı, kistik fibrosiz,hemofili,

yanıklar, AİDS, kanser en yaygın hastalıklar arasında yer almaktadır.

• ORTOPEDİK ENGELLİ ÇOCUKLARDA TANI VE DEĞERLENDİRME

• Ortopedik engelli olan çocukların tanılanması tıbbi ve psikometrik verilere göre olmakta ve tanılama doktor tarafından yapılmaktadır.

• Tıbbi veriler,

• yetersizliği oluşturan nedenler, yetersizliğin oluş zamanı, yeri ve

derecesi nasıl bir gelişim göstereceğine ilişkin verilerden oluşmaktadır

• Değerlendirmenin amacı, çocuğun eğitiminde ne

derece ilerlediğini ölçebilme, sonraki dönemlerde ne tip eğitimin çocuğa yararlı olabileceği konusunda

önerilerde bulunabilme ve çocuğa uygun eğitim

programlarını hazırlayabilmedir.

• ORTOPEDİK ENGELLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMLERİ

• Ortopedik engeli olan çocukların yetersizlikleri daha çok

hareketlerle ilişkili olmasından dolayı çocuklar kaynaştırma

eğitimi dahilinde normal okullara ve özel eğitim okullarına

devam etmektedirler .

• Ortopedik engelli çocukların eğitiminde şu kriterler dikkate alınmalıdır:

 Çocuğun engeline erken tanı konulmalı ve çocuk psikolojik ve tıbbi açıdan değerlendirilmelidir.Çocuğun engelinin zamanı ve nedeni saptanmalıdır.

 Ortopedik engelli çocuğun yetenek ve becerileri belirlenmelidir.

 Çocuğun eğitimine erken başlanmalı ve aile ile işbirliği yapılmalıdır.

 Çocukların eğitimleri için gerekli olabilecek gerekli malzemeler sağlanmalıdır.

• Ortopedik engelli çocukların eğitiminde disiplinlerarası (doktora, psikolog,

fizyoterapist konuşma terapisti, öğretmen) çalışma yapılmalıdır

 KAYNAKLAR

• Aral,N., 2011. Okul Öncesi Eğitimde Kaynaştırma, İstanbul: Morpa Yayınları.

• Aral, N. ve Gürsoy, F. 2007. Özel eğitim gerektiren çocuklar ve özel eğitime giriş. İstanbul:

Morpa Kültür Yayınları.