Modification of Ring Spinning Machine for Producing Core Yarn Containing Elastane

(1)

TEKSTİL VE MÜHENDİS (Journal of Textiles and Engineer)

http://www.tekstilvemuhendis.org.tr

Ring İplik Eğirme Makinesinin Elastan İçerikli Özlü (Kor) İplik Üretmek Üzere Modifikasyonu

Modification of Ring Spinning Machine for Producing Core Yarn Containing Elastane

Deniz VURUŞKAN¹, Osman BABAARSLAN², İlhami İLHAN³

1Gaziantep Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Gaziantep

2Çukurova Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Adana

3Çukurova Üniversitesi, Adana MYO, Tekstil Bölümü, Adana

Online Erişime Açıldığı Tarih (Available online): 01 Nisan 2013 (01 April 2013)

Bu makaleye atıf yapmak için (To cite this article):

Deniz VURUŞKAN, Osman BABAARSLAN, İlhami İLHAN (2013): Ring İplik Eğirme Makinesinin Elastan İçerikli Özlü (Kor) İplik Üretmek Üzere Modifikasyonu, Tekstil ve Mühendis, 20: 89, 1-10.

For online version of the article: http://dx.doi.org/10.7216/130075992013208901

(2)

TMMOB Tekstil Mühendisleri Odas

UCTEA Chamber of Textile Engineers Tekstil ve Mühendis

Journal of Textiles and Engineer

Yl (Year) : 2013/1 Cilt (Vol) : 20 Say (No) : 89

Journal of Textiles and Engineer Cilt (Vol): 20 No: 89 Tekstil ve Mühendis

SAYFA 1

Aratrma Makalesi / Research Article

RNG PLK ERME MAKNESNN ELASTAN ÇERKL

ÖZLÜ (KOR) PLK ÜRETMEK ÜZERE MODFKASYONU

Deniz VURUKAN¹* Osman BABAARSLAN²

lhami LHAN³

1Gaziantep Üniversitesi, Tekstil Mühendislii Bölümü, Gaziantep

2Çukurova Üniversitesi, Tekstil Mühendislii Bölümü, Adana

3Çukurova Üniversitesi, Adana MYO, Tekstil Bölümü, Adana

Gönderilme Tarihi / Received: 26.11.2012 Kabul Tarihi / Accepted: 26.02.2013

ÖZET: Son yllarda ülkemizde esnek üretim amaçl, daha çok ithal teknoloji kullanlarak modernize edilen makine- lerde farkl iplik tipleri üretilmeye çallmaktadr. Bu modernizasyonlarn çounda yurt d kaynakl teknolojiler kullanldndan, bu çalmada konvansiyonel üretim yapan bir ring iplik eirme makinesinin tamamen yerli olanak- larla elektronik ve tam kontrollü olarak elastan içerikli kor iplik üretmek üzere modifikasyonu anlatlmtr. Söz konusu modernizasyon, Çukurova Üniversitesi Tekstil Mühendislii Bölüm laboratuvarnda bulunan 56 ilik bir ring iplik eirme makinesine uygulanm ve TÜBTAK tarafndan da desteklenmitir.

Anahtar Kelimeler: Esnek üretim, otomasyon, modifikasyon, ring iplik eirme makinesi, özlü iplik

MODIFICATION OF RING SPINNING MACHINE FOR PRODUCING CORE YARN CONTAINING ELASTANE

ABSTRACT: In recent years, different types of yarns are produced by using flexible machines which is modernized with imported technology in our country. In this study, a modification of a conventional ring spinning is explained for producing core-spun yarns which contain elastane. This modification is applied for a 56 spindles ring spinning machine which is situated in the Çukurova University Textile Engineering Department Laboratory made by using purely domestic interests. This study is supported by TUBTAK for financially.

Keywords: Flexible production, automation, modification, ring spinning machine, core yarn

* Sorumlu Yazar/Corresponding Author: vuruskan@gantep.edu.tr DOI: 10.7216/130075992013208901, www.tekstilvemuhendis.org.tr

(3)

Journal of Textiles and Engineer Cilt (Vol): 20 No: 89

SAYFA 2 Tekstil ve Mühendis

1. GR

Tüketiciler bir kuma veya ipliin yapsnda sentetik lif varln; mukavemet, uzun ömür, boyutsal stabilite gibi fonksiyonel özellikler bakmndan tercih etse de, salk ve tutum özellikleri açsndan doal lifleri tercih etmek- tedirler. Bu durum, harmandan sentetik-doal lif kar-

ml iplik üretimine alternatif bir iplik yapsnn arat- rlmasna yol açmtr. Aratrmalar sonucunda 1970’li yllardan sonra tekstilde ürün yelpazeleri genilemi ve bu genilemeyle birlikte özlü iplikler de ortaya çkmtr [1]. Özlü iplikler, ayn merkezli iki lif demetinden olu-

an bir yapya sahiptir. Bu lif demetlerinden ilki, iplie fonksiyonel özellik katmak için kullanlan ve iplik mer- kezinde bulunan öz, dieri ise daha çok konfor özelli-

inden dolay kullanlan ve özü kaplayan (sarg) d

tabakadr. Özlü iplik yaplarnda bulunan merkez ve sarg lifi olarak çok çeitli lif demetleri kullanlabilmek- tedir [2]. Özlü iplikleri çeitli üretim teknikleri ile üret- mek mümkündür.

Elastan lifler son yllarda özlü iplik yapsnda skça öz olarak kullanlmaktadr. Elastan lifi yüksek uzama kabi- liyetine sahiptir ve belirli bir uzamaya kadar üzerindeki kuvvet kalktnda deforme olmadan, çabuk bir ekilde eski haline dönebilme yeteneine sahiptir. Elastanl

kumalar, vücudun hareketine göre ekil almakta ve böylece kullancya olabildiince fazla bir hareket öz- gürlüü sunmaktadr. Vücudu son derece iyi saran elastanl iplik/kuma yaplar vücut hareketlerine duyar- llk gösterirler. Dayankl ve uzun ömürlüdür. Bu özel- lii, esnekliinin bir sonucudur. Rahat ve pratik giyimli kyafetlerde kullanm ile kyafetler konfor kazanr. nce ve ipeksi bir tutumu vardr. Ayrca elastanl giysilerde diz ve dirsek izleri de olumamaktadr. Elastan, kullanl- d kumata krklk ve buruukluu engelleyici ekilde görev yapmaktadr. Elastan lifleri, günümüzde hemen hemen her alanda kullanlmaktadr. Kullanm alanlar

ana balk olarak, çoraplar, iç çamar, pijama, d giyim (takm elbiseler, abiye kyafetler, jeanler vs), spor giyim (eofmanlar, özel sporcu kyafetleri vs), döeme- lik kumalar olarak özetlenebilir. Elastanl iplikler do- kuma ve örmede kullanlabilmektedirler. Dünyada elastan kullanm her geçen yl artmaktadr. Elastan lifi üreticileri yllk %8-10 düzeyinde art tahmin etmekte- dirler [3].

Elastan merkezli özlü iplik (elastomerik iplik) üretimi, çeitli iplik eirme makinelerinin modifikasyonu sonu-

cunda yaplabilmektedir. Elastomerik özlü ipliklerin en yaygn üretildii eirme sistemi, ring iplik eirme siste- midir. Air-Vortex ve OE-Rotor gibi eirme sistemleri ile de özlü iplik üretimi mümkün olsa da, bu sistemler sa- nayide çok fazla kullanlmamaktadr.

2. MODFKASYON YÖNTEM

D tabakay oluturan ksa stapel lifler ile iplik merkezine yerleecek olan elastan filament, ring iplik eirme makinesinin ön çekim silindir çiftinin kstrma noktasn- da birlemektedir. Ring iplik eirme sisteminde elastan özlü ipliin üretilebilmesi için makineye elastan bobinlerini tayacak ve ayn zamanda elastann kontrollü biçimde sevkini salayacak pozitif besleme silindirleri ve elastann ipliin merkezine verilmesini salayacak V- yivli elastan klavuzlar (çekim sistemi ön bask silindiri üzerinde) eklenmelidir. Ring iplik eirme makinesinde elastan özlü iplik üretim prensibi ve elastan besleme silindirleri ile V-yivli klavuzun makine üzerindeki po- zisyonlar ekil 1’de gösterilmitir.

Her ne kadar makine üzerine yerletirilmesi gereken ek donanmlar ayn ise de, bir ring iplik eirme makinesi, elastanl iplik üretmek üzere iki ekilde modifiye edile- bilir. Bunlar; elastan besleme silindirlerinin hareketi makine üzerinde bulunan son çekim silindirinden dililer yardmyla ald “mekanik sistem” ve elastan besleme silindirlerinin hareketi dorudan dardan yani ilave bir motordan ald “elektronik sistem”dir. Elektronik sistemin, mekanik sisteme göre iki büyük avantaj bulun- maktadr. Birincisi; mekanik sistemde elastan besleme silindirlerinin hareketi dililer yardmyla ön çekim silindirinden almas nedeniyle her elastan çekim deeri için ayr dili kullanmak gerekliliidir. Burada elastan çekim oran ön çekim silindiri ile elastan besleme silindirleri arasndaki hz farkndan dolay olumaktadr. Bu durumda, makine üzerinde farkl elastan çekim deerlerinde çallmas gerektiinde makine durdurulmakta ve hareket aktarm yapan dililer deitirilmektedir. kinci- si; mekanik sistemde elastan çekim orannn elektronik sistemde olduu kadar hassas bir ekilde ayarlanamama- sdr. Mekanik sistemde çekim oran hassasiyeti dilinin di saysna bal iken, elektronik sistemde motorun dönü hassasiyetine baldr. Dolays ile elektronik sistemde mekanik sistemle uygulanamayan çekim deer- lerini ve daha da ötesi istenilen her çekim orann uygu- lamak mümkündür.

(4)

Ring plik Eirme Makinesinin Elastan çerikli Özlü (Kor) plik Üretmek Üzere Modifikasyonu

Deniz VURUKAN

Osman BABAARSLAN, lhami LHAN

ekil 1. Ring makinesinde elastan özlü iplik üretim prensibi [4]

Bu avantajlarndan dolay çalmann yapld ring iplik eirme makinesindeki modifikasyon ilemi için, elastan besleme silindirlerinin dardan bir servo motor ile kontrol edildii “elektronik sistem” modeli tercih edil- mitir. Ayrca, makineye çalma esneklii ve kolayl

kazandrmak ve farkl fantezi efektleri üretebilmek adna, orta ve arka çekim silindirlerinin kontrol edilmesi amacyla çekim silindirleri makine ana motorundan ayrlm ve makinenin her iki tarafnda da (sa ve sol taraftaki iler) birer servo motor kullanlmtr. Bunun sonucu olarak, makinenin ana motoru sadece ilere ve son çekim silindirine hareket vermektedir.

3. MODFKASYON ÇN GEREKL DONANIM Mevcut ring iplik eirme makinesinin, elastan içerikli özlü iplik üretmek üzere yaplan modifikasyonu aadaki admlardan olumaktadr.

x Çekim silindirleri ana motorun tahrik sisteminden ayrlm ve bu silindirleri servo motorlara balamak için gerekli iletim mekanizmalar kurulmutur.

x Çekim silindirlerini tahrik edecek servo motorlarn makine gövdesine uygun ekilde yerletirilmesi sa- lanmtr.

x Silindir hzlarn ölçerek geri besleme sinyallerini üretecek olan enkoderlerin makine gövdesine balan- t elemanlar yardmyla balanmas gerçekletiril- mitir.

x Elastan lifini beslemek amacyla, elastan bobinlerini tayarak calk görevi görecek ve liflerin çekim böl- gesine istenilen çekim orannda beslenmesini salayacak silindirlerin ve servo motordan gelen tahriki iletecek hareket mekanizmas kurulmutur.

(5)

x Elastan besleme mekanizmasn tahrik edecek servo motorlar makine gövdesine balant elemanlar yardmyla balanmtr.

x Bask silindirlerinin üzerine yerleecek olan elastan merkezleme elemanlarnn (V-yivli klavuz) montaj ilemleri yaplmtr.

x Sistemi kontrol edecek bilgisayar yazlmnn olutu- rulmas ve sistem üzerine adaptasyonu gerçekleti- rilmitir.

Bu çerçevede yaplan genel modifikasyonu gösteren

ema, ekil 2’de verilmitir.

Modifikasyonun tasarm ekil 2’de görüldüü gibi oluturulduktan sonra kullanlacak elektronik ve mekanik donanmlar aadaki ekilde belirlenmitir.

3.1. Servo Motor

Dönen parçalarn tahrik edilmesi için, elektronik olarak hassas bir ekilde kontrol edilebilme özellii nedeniyle servo motor kullanlmtr. Sistem modifikasyonu,

elastan besleme silindirleri için 1 adet ve çekim silindirleri için de 1 adet olmak üzere toplan 2 adet servo mo- torla yaplabilecekken, sistemin daha esnek bir yapya sahip olmas için, 2 tanesi elastan besleme silindirleri (sa ve sol taraf), 2 tanesi çekim silindirleri (sa ve sol taraf) olmak üzere toplam 4 adet servo motor kullanlmtr (ekil 3). Böylece, makinenin her iki tarafn (sa- sol), ayr ayr kontrol etmek mümkün olmaktadr. Yap- lan hesaplamalar sonucunda kullanlmasna karar verilen servo motor özellikleri Tablo 1’de verilmitir.

Tablo 1. Kullanlan servo motor özellikleri

Üretici Firma Mitsubishi

Sürekli Tork (Nm) 2,4

Maksimum Tork (Nm) 7,2

Güç (kW) 0,75

Maks. Devir (d/dk) 3000

Arlk (kg) 3

ekil 2. Genel modifikasyon tasarm emas (Üstten Görünü) [5]

(6)

Deniz VURUKAN

ekil 3. Kullanlan servo motor

3.2. Redüktör

Çekim sistemini tahrik eden servo motorlara, elastan besleme mekanizmasn tahrik eden motorlara göre daha fazla yük bineceinden bu iki motorun gücünü artrmak amacyla redüktör kullanmak gerekmitir. Çekim sistemini tahrik eden motorlar bask silindirleri ile çekim milleri arasndaki sürtünme kuvvetlerini ve bu dönen parçalarn eylemsizlik momentlerini yenmek zorunda- drlar. Bu kuvvetler elastan besleme mekanizmasndaki sürtünme ve eylemsizlik momenti kuvvetlerinden çok daha fazladr. Hesaplamalar sonucunda kullanlmasna karar verilen redüktörler (2 adet) SHIMPO marka ve VRSF-S9D-750 modeldir (ekil 4).

ekil 4. Servo motorlarn gücünü artrmak için kullanlan redüktör

3.3. Servo Motor Sürücü

PLC (Programmable Logic Controller) cihazlarnda motorlar kontrol etmek için üretilen sinyalleri, motorun anlayaca biçime dönütürerek motoru kontrol etmek için kullanlan elektronik donanmdr. Her bir motor için bir adet sürücü gerektiinden toplam 4 adet Mitsubishi marka ve MR-J2S-70A model sürücü kullanlmtr (ekil 5). Sürücüler sistemin kumanda panosu içerisine monte edilmilerdir.

ekil 5. Servo motor sürücü 3.4.Enkoder

Sistemin istenilen özelliklerde ürün üretebilmesi, kapal

çevrim kontrol yapabilmesine baldr. Kapal çevrimin gerçekleebilmesi için sistemin çknn yani çk silindirlerinin hznn sürekli gözlenmesi gerekmektedir.

Çk hz okuma ilemi için yüksek çözünürlüe sahip enkoderler tercih edilmi ve kullanlmtr.

Makinenin sa ve sol taraflarndaki ön ve arka çekim silindirlerine balanmak üzere toplam 4 adet enkoder kullanlmtr. Kullanlan enkoderler, Mitsubishi marka olup, NOC-S1000-2MWT modelindedir. Kullanlan enkoderin ölçüm hassasiyeti 1000 pulse/devir ‘dir.

Enkoderlerden birinin genel görünüü ekil 6’da verilmitir.

(7)

ekil 6. Sistemde kullanlan enkoder

3.5. PLC Kontrol Ünitesi (Programlanabilir Mantksal Denetleyici)

Modifikasyon çalmas kapsamnda 2 adet Mitsubishi FX1N PLC ünitesi kullanlmtr. PLC’lerin sistemdeki görevleri aada sralanmtr.

x PLC’nin temel görevi, PC üzerinde çalan program- dan üretim verilerini alp kendi kalc hafzasna yazmaktr. PLC üretim verilerini bilgisayar yazl- mndan aldktan sonra bilgisayara ihtiyaç duyma- makta ve üretim srasnda bilgisayardan veri okuma ilemi yapmamaktadr. Yüksek üretim hzlarnda ça- lrken dorudan bilgisayardan veri okuma-yazma ilemleri, veri ve zaman kayplarna yol açabilmek- tedir. Bu nedenle, üretim parametrelerinin üretim balangcnda, kullanc tarafndan bilgisayardan gi- rilmesi ve PLC’ye aktarlmas, böylece sistemin dorudan PLC ile kontrol edilmesi yöntemi tercih edil- mitir.

x Enkoderlerin devir saylarn okumak.

x Orta çekim ve elastan besleme silindirlerinin devir saylarn hesaplayp servo motor sürücülerine kumanda etmek.

Sistem, sa ve sol olmak üzere birbirinden bamsz iki ksm olarak tasarland için iki adet PLC kullanlmtr. Küçük uygulamalar için tasarlanm, Mitsubishi FX1N PLC’ler, 2 adet servo motor sürebilme özelliine sahiptir. Kullanlan PLC’lerden birinin görünüü ekil 7’de verilmitir.

ekil 7. PLC cihaznn genel görünüü 3.6. Elastan Besleme Silindiri

Makine üzerinde elastan bobinlerini tama ve kontrollü biçimde sevk etme görevini yerine getiren elastan besleme silindirleri, hafif olmas bakmndan alüminyum malzemeden yaplmtr. Yüzey sürtünmesinin azaltl- mas ve yüzey pürüzlülüünün ortadan kalkmas için eloksel kaplama teknii ile kaplanmtr. Silindir d

çap 50 mm, silindir et kalnl ise 5 mm’dir. Elastan besleme silindirleri makine boyunca, iki taraftan yataklanarak yerletirilmitir. Bir taraflar sadece yatak içerisinde kalrken, dier uçlarndan servo motorlardan hareket alabilecekleri dililere balanmtr. Elastan besleme silindirlerinin makine üzerine yerleimini göste- ren teknik çizim ekil 8’de verilmitir.

(8)

Deniz VURUKAN

ekil 8. Elastan besleme silindirleri teknik gösterimi [6]

3.7. V-Yivli Klavuz ve Balant Parçalar

Sistemde kullanlmak üzere bu donanmlara ek olarak, 56 adet V-yivli klavuz, 4 adet kay, 4 adet sigorta, 1 adet

alter, 54 adet elastan bobini seperatörü, çeitli ebatlarda dili, civata, somun ve pul kullanlmtr. Ayrca kullanlacak mekanik ve elektronik donanmlarn ring iplik eirme makinesi üzerine montaj srasnda, bu elemanlar

tayacak baz parçalar gerekmitir. Bu tayc (destek) parçalar; enkoder destek parçalar, motor destek parçalar

ve redüktör destek parçalar olarak sralanabilir. Parçala-

rn imalinden önce, Corel Designer programlar kullanlarak teknik resimleri çizilmitir. Ardndan parçalar lazer kesim teknii kullanlarak ST 37 çelik malzemeden kesti- rilmi ve gerekli ksmlara kaynak yaptrlmtr. Destek parçalarn makine üzerinde sa-sol ve ileri-geri hareketle- rini rahat yapabilmeleri için vida delikleri slot eklinde yaptrlmtr. Destek parçalarndan baz örnek çizimler

ekil 9’da gösterilmitir.

ekil 9. Destek parçalar a) Enkoder destek parças b) Servo motor destek parças [6]

(9)

Ring iplik eirme makinesinin, modifikasyon öncesi resmi ekil 10’da, modifikasyon sonras resmi ise ekil 11’de gösterilmitir. Çalma kapsamnda modifiye edilen ring iplik eirme makinesi, Ingolstadt marka R4407 tipi 56 ilik bir makinedir. Makine iletme tipi olup, tek

seksiyon eklinde tasarlanmtr. Modifikasyonun ardndan makinenin her iki tarafnda, birbirinden farkl istenilen numara ve elastan çekim deerlerinde iplikler üreti- lebilmektedir.

ekil 10. Modifikasyon öncesi ring iplik eirme makinesi

ekil 11. Modifikasyon sonras ring iplik eirme makinesi

(10)

Deniz VURUKAN

4. KULLANILAN BLGSAYAR YAZILIMI

Kurulan mekanik sistemi belli bir program çerçevesinde çaltracak olan elektrik ve elektronik sistemin yönetimi için uygun bir yazlm gerekmektedir. Söz konusu yazlm iki bölüm halinde tasarlanmtr. Bunlar kiisel bilgisayarda çalacak olan kullanc arayüz program ve kullanc arayüz program ile tasarlanan ve girilen bilgi- lere uygun olarak ipliin üretilmesini salayacak ekilde

PLC cihazn iletecek olan yazlm programdr. Kulla- nc arayüz yazlm kiisel bilgisayarda çalabilecek

ekilde, Visual Basic 6.0 programlama dili kullanlarak, PLC yazlm ise, Melsoft GX Developer FX kod geli- tirme program kullanlarak yaplmtr. PC arayüz prog- ramndan “üretim bilgileri giri sayfas” ekil 12’de verilmitir.

ekil 12. Yazlan arayüz program “Üretim Bilgileri” giri sayfas [7]

(11)

5. SONUÇ

Bu çalma kapsamnda, konvansiyonel üretim yapan bir ring iplik eirme makinesinin elastan içerikli özlü eril- mi iplik üretmek üzere modifikasyonu yaplm, elde edilen yeni sistemin kolayca çaltrlabilmesi ve kontrol edilebilmesi adna Türkçe menüye sahip bir bilgisayar arayüz program yazlmtr. Modifikasyon çerçevesinde geleneksel ring iplik eirme makinesine kurulan sistemde, elastan besleme silindirleri ve çekim silindirleri servo motorlar araclyla tam olarak kontrol edilebil- mektedir. Bu sayede makine, hem düz iplik hem de özlü (elastan, filament, metalik vb.) iplik üretebilir, ayn anda sa ve sol taraflarnda farkl tipte iplik üretebilir ve çe- kim oranlar (iplik ve elastan) çok daha hassas ayarlana- bilir hale gelmitir. Böylece geleneksel bir ring iplik eirme makinesi çok amaçl kullanma uygun, esnek bir yapya kavuturulmutur.

Çalma kapsamnda yaplan modifikasyona benzer bir sistem modifikasyonu ülkemizde daha önce yaplmam- tr. Ring iplik eirme makinesi çeitli yapanc firmalar tarafndan modifiye edilerek fantezi iplik üretimi yapa- bilir hale gelse de, makinenin her iki tarafnn ayr ayr

kullanlabilmesi, Türkçe menüye sahip bir arayüzle kontrol edilmesi ve ayn anda birden fazla ürün yelpaze- sinde üretim yapabilmesi sistemin en büyük avantajlar

olarak karmza çkmaktadr. Sistemle ilgili yaplan deneme üretimlerde, ürün kalitesi ve hzla ilgili konvansiyonel ring iplik eirme makinesinden farkllk olma- mtr. Sistem, beklenilen kalite ve hzda üretim yapa- bilmektedir.

TEEKKÜR

Bu çalma, TÜBTAK tarafndan 107M134 proje ko- duyla desteklenen bir Aratrma Projesinden yararlanla- rak gerçekletirilmitir. Desteklerinden dolay

TÜBTAK’a teekkür ederiz.

KAYNAKLAR

1. Yeilkütük, N., (2000), Ring plik Makinelerinde Sargl

pliklerin (Core Yarn) Erilmesinde Baz Üretim Parametre- lerinin plik Özelliklerine Etkilerinin ncelenmesi, Yüksek Li-

sans Tezi, Uluda Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bur- sa, (73s).

2. Babaarslan, O., (2001), Method of Producing a Polyes- ter/Viscose Core-Spun Yarn Containing Spandex Using a Modified Ring Spinning Frame, Textile Research Journal, 71(4):367-371.

3. http://www.textileworld.com/Articles/2000/February/Knitting _Apparel/Stretching_For_Success.html (2012)

4. Örtlek, H. G., Babaarslan, O., (2002), Elastan çerikli Kombi- ne plik Üretimi ve Bu pliklerin Kullanmnda Karlalan Problemler, Tekstil &Teknik Dergisi, 212:114-138.

5. Vurukan, D., (2010), Elastan çerikli plik Üretmek Üzere Modifiye Edilen Ring Makinasnda Üretim Deikenlerinin Optimizasyonu ve plik Kalitesi Üzerindeki Etkisi, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, (235 s).

6. Babaarslan, O., lhan, ., Vurukan, D., (2009), Fantezi (Core- spun ve antuklu) plik Üretimi için Konvansiyonel Ring plik Eirme Makinasnn Modernizasyonu, Proje No: 107M134, TÜBTAK Aratrma Projesi Sonuç Raporu, Adana, (81 s).

7. lhan, ., (2010), Ring plik Makinesi çin Elektronik Kontrol- lü antuk Sisteminin Gelitirilmesi ve antuklu plik Özellikle- rinin ncelenmesi, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, (319 s).