Bilim ve Teknik Şubat 2021
İlk Millî
Gözetim
Radar Sistemi
Dr. Özlem Kılıç Ekici[TÜBİTAK Bilim ve Teknik DergisiTürkiye’nin havacılık sektöründe kullanmak amacıyla geliştirdiği ilk havaalanı radar sistemi olan Millî Gözetim Radarı, Devlet Hava Mey-danları İşletmesi Genel Müdürlü-ğü ve TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi
Gü-venliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi iş birliği ile yerli ve millî olarak geliştirildi (https://bilgem. tubitak.gov.tr/tr/urunler/mgr-millî-gozetim-radari). Kuş sürüsü ya da drone gibi havadaki canlıların ve
nesnelerin belirlenip takip edil-mesi amacıyla 2010 yılında başla-tılan KUŞRAD projesi kapsamın-da geliştirilen Millî Gözetim Ra-darı, havaalanı radar sistemi ola-rak görev yapacak ve hava trafik kontrol hizmetlerinde kullanıla-cak. Geliştirilen havaalanı radar sistemi hava trafik kontrol hiz-metlerine sürekli bilgi aktaracak ve böylece tüm yer ve uçuş ha-reketleri izlenebilecek. Bu sayede hava trafiğinin güvenli, düzenli ve hızlı bir şekilde gerçekleşme-si sağlanacak.
Millî radar sistemi hem birincil hem de ikincil gözetim radarına sahip. Geliştirilen bu sistem, hı-zı 216-1080 kilometre/saat arasın-da olan tüm hedefleri takip ede-biliyor ve aynı anda 1000 kadar hedefi izleyebiliyor. Ayrıca yağış alan bir bölgeyi ve o bölgedeki yağış yoğunluğunu da belirleye-biliyor.
Son kontrol süreçleri tamam-lanan Millî Gözetim Radarı’nın önümüzdeki birkaç ay içinde Ga-ziantep Havalimanı’nda hizmet vermeye başlaması planlanıyor.
Ülkemizde Geliştirilen
Yerli ve Millî Teknolojiler
76_77_yerli_milli_subat_2021.indd 46
77
TÜBİTAK 1511- Bilgisayar Destek-li Tasarım ve Benzetim (Simülas-yon) Sistemlerinin Geliştirilmesi Çağrısı başlığı altında desteklenen bir proje kapsamında bir sanal ger-çeklik ürünü geliştirildi. Bu ürün, üretim aşamasında fiziksel proto-tipe geçmeden önce üç boyutlu ta-sarımların sanal gerçeklikte görün-tülenmesini ve değerlendirilmesi-ni sağlayan bir uygulama yazılımı (https://infotron.com.tr/arge-inovas-yon/rot-realization-of-things/). Tamamı yerli ve milli kaynaklarla, ODTÜ Teknokent’te geliştirilen bu ürüne RoT Studio (Realization Of Things - Nesnelerin Gerçekliği Stüd-yosu) adı verildi. Bu ürün sayesinde başta otomotiv ve savunma sanayisi
olmak üzere, endüstriyel üretimdeki planlama, tasarım, üretim, servis, ba-kım, test, kalite kontrol ve eğitim gibi her aşamada sanal ortamlardan ya-rarlanılabilecek.
Tasarım gözlüğü sayesinde, dijital or-tamda oluşturulan bir sahnede üç boyutlu ürün modelinin gereksinim-lere uygun tasarlanıp tasarlanmadı-ğı sanal prototip üzerinde kontrol edilebilecek. Sanal ortamda tasarımı gözden geçirirken üründeki sorunla-rın işaretlenip ekran görüntüsünün alınabileceği serbest fırça, sesli not alma, sesli görüşme, ölçü ve kesit al-ma gibi araçlar da bulunuyor.
Bu sanal gerçeklik uygulaması ya-zılımı sayesinde coğrafi olarak fark-lı yerlerde fakat aynı işletmenin ça-tısı altında çalışanlar, gerçek ortam-da bir araya gelmeden aynı sahne ve aynı veri üzerinde eş zamanlı ürün doğrulama, tasarımı gözden geçirme, kalite kontrolü, geometrik analiz ve ürün eğitimi yapabilecek-ler. Böylece geliştirilen bir endüstri-yel ürün hakkında karar verme reçlerinin hızlandırılması ve bu sü-reçte fiziksel prototip ihtiyacının da azaltılması amaçlanıyor. n
RoT Studio
Sanal Gerçeklik Yazılımı
76_77_yerli_milli_subat_2021.indd 47