Taksim’de trafi

Taksim’de trafiği yeraltına almak için Cumhuriyet Caddesi’nde başlatılan tünel inşaatında önce arkeologlar mı çalışacak yoksa iş makineleri mi tartışması sürerken inşaatı üstlenen Kalyon İnşaat, iş makinelerini sahaya soktu bile. Daha önce Cenevizlilerden kalma mezarlara rastlanan Taksim hızla kazılıyor. Burgu makineyle toprak un ufak

edilirken, dozerler de kepçeleriyle alanı kazıyor.

Taksim'de önce arkeologların araştırma yapmasına ilişkin tartışmalar sürerken, iş makineleri çalışmaya başladı. Uzmanlar tepkili: Bu durumda tarihi eserden eser kalmaz...

Taksim’de trafiği yeraltına almak için Cumhuriyet Caddesi’nde başlatılan tünel inşaatında önce arkeologlar mı çalışacak yoksa iş makineleri mi tartışması sürerken inşaatı üstlenen Kalyon İnşaat, iş makinelerini sahaya soktu bile. Daha önce Cenevizlilerden kalma mezarlara rastlanan Taksim hızla kazılıyor. Burgu makineyle toprak un ufak

edilirken, dozerler de kepçeleriyle alanı kazıyor. İstanbul Arkeoloji Müzesi dün iki arkeoloğu iş makinelerinin başında durması için görevlendirdi. Ancak uzmanlar Taksim’e önce iş makinelerinin sokulmasına tepkili. Taksim’de tünele karşı olmadığını ancak yöntemin doğru yapılması gerektiğini belirten ve dört ay öncesine kadar da 2 Numaralı Koruma Kurulu’nun başkanlığını yapan Prof. Mete Tapan, Taksim’e iş makinelerinin girmesini şöyle değerlendirdi: “Koruma Kurulu, ‘Kazı müze denetiminde yapılacak’ diye karar alıyorsa proje başlamadan önce arkeologlar burada elle sondaj kazısı yapacak anlamı taşır. İş makinesiyle arkeolojik kazı yapamazsınız. Arkeolojik kazılar tamamlanır, iş makinesi girer. Kurul bu kararı alırken arkeolog üyesine yöntemini sorarak karar verir. Şehir plancı ya da mimar bunu bilemez. İş makinesinin girmesine müze izin vermez. Kurul ‘Sondaj yapacaksın, sonra arkeolog girecek, sonra iş makinası girecek’ gibi yol yöntem belirlemez. ‘Müze denetiminde’ der ve müze de ne yapacağını bilir.”

Arkeolog Prof. Dr. Mehmet Özdoğan da Taksim’deki tartışmanın yersiz olduğunu düşünüyor. çünkü burada arkeolojik katmanlar, tarihi mezarlar olduğundan, İstanbul’u az çok bilen herkesin haberdar olduğu görüşünde:

“Dünya standartlarına, Venedik Sözleşmesi dahil Türkiye ’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı bir yöntem uygulanıyor. İş makinesinden sonra arkeolog girmez. Proje aşamasında arkeologlara danışılır. Sondajlar açılır,

arkeolojik açıdan bir sıkıntı yoksa proje hayata geçirilir. İş makinesi girince hiçbir arkeolojik buluntuya

rastlayamazsınız. Arkeologların yatırımcıyla birlikte projede çalışmaları gerekirdi. Yenikapı’da kimin aklındaydı batık çıkacağı, ilk İstanbul’luların orada yaşadıkları? Arkeologların görevi işi aksatmak değil, işi makul sürede tamamlayıp bilimsel verileri elde etmek. Bu bölgenin mezarlık olduğunu kaynaklar bize gösteriyor. İş makineleri girince buradan arkeolojik veri beklemek hayal olur.”

‘Bunun adı defineci kazısıdır’

Daha önce Sulukule’de iş makinelerini önlerine atlayarak engellemeye çalışan emekli müze uzmanı Dr. Şeniz Atik de “Taksim’de yapılanın aynısını Sulukule’de yaşadık” diyor: “Sulukule’de de iş makineleri arkeolojik alanı darmadağın etti. Dozer operatörünün başında arkeolog durmaz. O operatör arkeoloğu dinlemez zaten. İş makinesinin önüne

atladım da durdu. Arkeolojik tabakaları iş makineleri ile kaldırdığınızda bilimsel olarak göreceğiniz bir şey kalmaz. Bunun adı defineci kazısı olur. Biz altın aramıyoruz ki! Arkeologlar boşuna mı alanları günlerce kazmayla, küçük aletlerle kazıyorlar?”