İTALYAN YENİ GERÇEKÇİLİĞİ
Savaş Sonrasında İtalya ve İtalyan
Sineması
• Yeni gerçekçilik terimini sinema için kullanan ilk kişi Ossessione (Luchino Visconti, 1943) filmine göndermede bulunan film editörü, Mario Serandrei’ydi (Morando Morandini, s.411)
• “Yeni gerçekçilik, bir okul ya da sanat akımı olmaktan çok , dönemin sinemasında savaş yorgunu İtalya ve Direniş gerçekliğine bakışın, onu temsil edişin yeni bir yolu ve gerçekliğe yönelimin bir parçasıydı” (Morando Morandini, s.411).
• İtalyan Yeni Gerçekçiliği II. Dünya savaşı sonrasında İtalya’da oluşan siyasi, ekonomik ve toplumsal yapının bir ürünüydü.
İtalyan Yeni Gerçekçiliğinin Ortaya Çıkmasında Etkili Olan Kaynaklar
• Deneyimli Yönetmen, teknisyen ve senaristler
(De Sica Camerini’den, Rosellini ise De Robertis’den yardım almıştır).
• Cinema, Bianco e nero dergilerinin kaynaklık ettiği entelektüel tartışma ortamı
• Fransız Şiirsel Gerçekçiliği (Jean Renoir sineması)
• Sovyet Sineması
• Amerikan Doğalcılık Edebiyatı
• 1945-1952 yılları arası İtalyan Yeni Gerçekçiliğinin etkili olduğu yıllardır.
• Savaş sonrasında, 1945 yılında Roma Açık Şehir filmiyle başlayıp 1952 yılında Umberto D filmiyle sona ermiştir.
• Roberto Rosellini, Vittorio De Sica ve Luchino
Visconti akımın önde gelen yönetmenleri
olarak değerlendirilmektedir.
İtalyan Yeni Gerçekliğinin Temel Özellikleri
• Gerçek mekanlarda çekim yapılır
• Amatör ya da yarı profesyönel oyuncular kullanılır. (Star sistemi reddedilir).
• Filmler sessiz çekilir ve sonradan dublaj yapılır.
• Kamera genellikle mesafelidir.
• Doğal Işık kullanılır.
• Açık uçlu öykü anlayışı vardır.
• Yalın, basit bir kurgu anlayışı vardır.
• Sıradan insanın sorunları temel alınır. Yoksulluk, işsizlik, evsizlik, göç, savaşın getirdiği tahribat, Güney İtalya’nın az gelişmiş yapısı, kırsal kesimin sorunları belli başlı konuları oluşturur.
Sona Ermesinin Nedenleri
• Yetersiz kültürel birikim (Savaş sonrası düşünce yaşamında dört düşünce belirleyici. Bunlar Marksizm, Varoluşçuluk, sosyalizm ve psikanaliz. İtalyan yeni gerçekçiliğinde marksizmin etkileri var ama diğer düşünceler belirleyici değil.
• 1948 yılında Hristiyan demokratların yönetimi ele geçirmesiyle birlikte, hareketin kaynaklarından biri olan anti faşist cephe çöküyor. Her türlü muhalefet üzerinde sansür uygulanıyor.
Muhalafet sanatı ve kültürü olarak algılandığı için egemen sınıfın hedefi haline geliyor.
• İtalyan seyircileri kaçışçı niteliğiyle öne çıkan beyaz telefon filmlerine yeni gerçekçi filmlerden daha fazla ilgi gösteriyor.
Pembe Gerçekçilik
• Yeni gerçekçilikten sonra pembe gerçekçilik denilen, mutlu sonla noktalanan, içinde melodramatik ve komik öğeleri barındıran filmler çekildi. Gerçekçi olarak adlandırılmasının nedeni, işçi sınıfının öykülerine yer vermesiydi. Daha duygusal, aşk maceralarını anlatan filmler.
Kaynaklar
• Morando Morandini, “Faşizmden Yeni-Gerçekçiliğe İtalya”, s.406-415.
• Nilgün Niş ve Tuğrul Eryılmaz (1981). “Sinemanın
Çağdaşlaşması, Yenigerçekçilik, Yeni Dalga”, YILLIK, s.
Ankara: AÜ. BYYO Yayınları, s.145-178.
(Okuma metinlerinde ayrıntılı kaynak belirtilmeyen bütün makaleler Geoffrey Nowell-Smith
editörlüğünde hazırlanan Dünya Sinema Tarihi
(Kabalcı yay, İstanbul, 2003, çeviren: Ahmet Fethi) kitabından alınmıştır).
