KITLIK VE TOPLUMLARIN ORTAK İKTİSADİ SORUNLARI
İnsan ihtiyaçları sınırsızdır. Oysa kaynaklar sınırlıdır. İnsanların gereksinimlerini karşılayacak olan kaynakların ve üretim faktörlerinin kıt olması herkesi ihtiyaçlarını daha iyi tatmin edebilmek amacıyla çaba harcamaya yöneltir.
Hiçbir toplumda her an bütün insanların ihtiyaçlarını karşılayacak kadar üretim
yapılamaz.
Bu durum kaynak kıtlığı olarak
adlandırılır.
KITLIK VE TOPLUMLARIN ORTAK İKTİSADİ SORUNLARI
Sınırlı kaynaklarla sınırsız isteklerin bazılarını karşılamak durumunda olan toplumlar da hangi mallar; “ne kadar üretilecek?” “nasıl üretilecek”, “kimler için üretilecek?” şeklindeki üç soruya cevap aramaktadırlar.
Ekonomistler ne - nasıl - kimler için üretilecek sorularını
kumanda ya da piyasa mekanizmaları ile
cevaplandırırlar.
KITLIK VE TOPLUMLARIN ORTAK İKTİSADİ SORUNLARI
Kumanda Mekanizması
sorular, siyasal gücü kontrol eden bir kişi (diktatör) veya organ (meclis) tarafından cevaplandırılır.
Kumanda mekanizması, sosyalist denilen sisteme özgü bir mekanizmadır.
Piyasa Mekanizması
ne – nasıl – kimler için üretilecek soruları tüketicilerin fayda maksimizasyonu, üreticilerin kâr maksimizasyonunu amaçlayan iktisadi davranışları ile cevaplandırırlar. Piyasa mekanizması kapitalist denilen sisteme özgü bir mekanizmadır.
Sahip olunan kaynakların tam olarak kullanıldığı duruma
tam istihdam
denir.KAYNAKLARIN ETKİN KULLANIMI: FIRSAT MALİYETİ - PARASAL MALİYET
Seçim yapma zorunluluğu bazı şeyleri elde edebilmek için başka şeylerden vazgeçmek demektir.
Bir şeyi elde etmek için vazgeçilmek zorunda
kalınan şey alternatif (fırsat) maliyettir.
KAYNAKLARIN ETKİN KULLANIMI: FIRSAT MALİYETİ - PARASAL MALİYET
Fırsat maliyeti kıtlıkla karşı kaşıya bulunan insanların yaptıkları tercihleri önemli ölçüde etkiler. Eğer bir hizmetin fırsat maliyeti artıyorsa insanlar bunu almak istemezler ve bunun yerine daha ucuz olanı ikame etmeye çalışırlar. Burada karşımıza fiyat çıkmaktadır.
Piyasa ekonomilerinde her şeyin bir fiyatı vardır.
Bir malı satın almak için vazgeçtiğimiz TL miktarı o mal için
parasal fiyattır.
ÜRETİM İMKANLARI EĞRİSİ (SINIRI)
Üretim imkanları eğrisi ekonominin önemli
kavramlarından olan kıtlık, seçim (tercih) ve fırsat (alternatif) maliyet gibi temel kavramları açıklamada
kullanılan önemli modeldir.
Üretim teknolojisi ve kaynaklar veri/sabit iken üretilebilecek maksimum mal bileşimlerinin
geometrik yerine
üretim imkanları eğrisi (sınırı)
denir.
TURİZM NEDİR?
Boş zamana sahip kişilerin kendi isteklerine bağlı olarak maddi olmayan ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla bir yerden başka bir yere zamanı değerlendirmek, eğlenmek ve değişik deneyimler elde etmek için geçici yer değiştirmelerinin yarattığı sosyal ve ekonomik olaya