ECH 208 Açık Ders Notları
14. hafta
ANTİPERSPİRANLAR ve
DEODORANTLAR
Terleme
Terlemenin insan vücudu için çok önemli faydaları
vardır.
1- ter bezlerinin yaydığı sıvı, vücuttan atıldıktan
sonra buharlaşır ve böylece vücudun aşırı
sıcaklarda ısı dengesini korur
2- insan vücudundaki üre, ürik asit, tuz ve diğer
zararlı maddeler terleme yoluyla dışarı atılır
Terleme
Erişkin bir kişide ter bezi sayısı toplam 2-5 milyon
arasında değişir.
Bunların yaklaşık 3 milyonu kokusuz, berrak bir
sıvı salgılayan ter bezleridir.
Berrak ter salgılayan bezlerin çoğu ayak tabanı,
eller ve yüz bölgesinde bulunur.
Koyu kıvamlı ve kokulu ter salgılayan ter bezleri ise
koltuk altı ve genital bölge gibi belirli yerlerde bulunur.
Terleme
Ter sıvısı vücutta ekrin ve apokrin ter bezlerinden
salgılanır.
İlk salgılandığında buharlaşarak uçar ve vücudun
soğumasına yardım eder.
Ter salgılandığı anda asidik karakterdedir ve
kokusuzdur.
Bu asidik madde zaman, sıcaklık ve mikroorganizma
faaliyetleri sonucu bazik karakterde olan amonyağa dönüşür.
Ter önleyicilerdir.
Özellikle koltuk altı bölgesinde ter kanallarını
mekanik olarak tıkayarak terin dışarı atılmasını, dolayısıyla terlemeyi engelleyen preparatlardır.
Antipersipiranlar
İçeriklerinde :
Aluminyum klorhidrat
Aluminyum zirkonyum klorhidrat
Antipersipiran maddelerin etki mekanizmaları :
1- kullanılan ürünün içindeki ter kesici
moleküllerin ter kanalına sızıp burada çökmesi
ve jelimsi bir tıkaç oluşturarak kanalı tıkaması
2- ter kanalının deri yüzeyine açılan ağzını
Ter bezlerinin uçlarının tıkanması ve kullanılan
asit tuzlarının bakterilerin büyümesini
engellemesi ile ter akışı önlenir.
Bu nedenle etkin bir ter önleyici aynı zamanda bir
deodoran
olarak da kabul edilebilir.
Ancak bir deodoran, ter önleyici
olarak kabul edilemez.
Ter kesmez, ancak terleme ile oluşan kötü kokuları
önler.
Apokrin ter bezlerinin (koltuk altı, kulak, göğüs ve
genital bölge de toplanmış ter bezleri) asidik yapıdaki salgılarının yapısını kırıp kötü koku oluşturan
bakterileri ortadan kaldırır.
Deodorantlar
Deodorant etkisi,
*antibakteriyel etki ve
*istenmeyen kokuları güzel kokularla maskeleme
Triklosan cilt üzerindeki mikroorganizmaları
Ter bezleri salgı oluşturduklarında oluşan ter, steril ve
kokusuzdur. İstenmeyen kokular ter cilde yayıldıktan sonra etraftan gelen bakteriler nedeni ile oluşur.
Terin bileşiminde lipitler, proteinler vardır. Bu
proteinlere gelen bakterilerin sayısı bir anda artar ve kokunun artmasını sağlar.
Ter kokusunu gideren kozmetiklerin buradaki
görevi bakterilerin üremesini ve etkilerini
Krem (emülsiyon)
Uçucu silikon yağı içeren toz
Sulu alkollü çözelti
Çubuk (mum)
Ayaktaki istenmeyen kokular,
yağ ve aminoasitlerin, terlemeyle oluşan nem
etkisiyle,
bakteriyel yıkımı sonucu açığa çıkar. Bu ürünler, bakteriyel yıkımı uzun süre
engelleyebilmelidir.
Ayağı rahatlatan ve hoşa gitmeyen kokuları
uzaklaştıran preparatlardır.
Genel olarak sprey şeklinde hazırlanırlar.
Hem doğrudan ayağa hem, ayakkabı içine hem de
çorap ve ayakkabının üzerine sıkılarak kullanılan çeşitleri bulunur.
Genital bölgenin temizliği ve oluşan kötü
kokuların uzaklaştırılması için kullanılırlar.
Genital bölge temizliğinde sabun kullanılması
doğru değildir.
Sabun vajinanın doğal dengesini bozar ve
bakterilerin üremesi için uygun alkali bir ortam
oluşturur.
Vajinal deodoranların bileşimlerinde esas olarak,
mikroorganizmaların üreyip kötü koku oluşturmasını engelleyen maddeler bulunur.
En çok kullanılan maddeler :
Klorheksidin Triklosan
