YKS-4 2. OTURUM (ALAN YETERLİLİK TESTİ) SORU KİTAPÇIĞI 12. SINIFLAR İÇİN GENEL AÇIKLAMA

2. OTURUM (ALAN YETERLİLİK TESTİ)

SORU KİTAPÇIĞI

1. Bu kitapçıkta sırasıyla Türk Dili ve Edebiyatı – Sosyal Bilimler-1 Testi, Sosyal Bilimler-2 Testi (Tarih-2, Coğrafya-2, Felsefe Grubu, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi), Matematik Testi, Fen Bilimleri Testi bulunmaktadır.

2. Bu testler için verilen toplam cevaplama süresi 180 dakikadır. Bu süreyi, cevaplayacağınız testleri dikkate alarak kullanınız.

3. Bu kitapçıktaki testlerde yer alan her sorunun sadece bir doğru cevabı vardır. Bir soru için birden çok cevap yeri işaretlenmişse o soru yanlış cevaplanmış sayılacaktır.

4. Bu testler puanlanırken her testteki çoktan seçmeli sorularda doğru cevaplarınızın sayısından yanlış cevaplarınızın sayısının dörtte biri düşülecek ve kalan sayı o testle ilgili ham puanınız olacaktır. Bu nedenle, hakkında hiçbir fikriniz olmayan soruları boş bırakınız.

GENEL AÇIKLAMA

12. SINIFLAR İÇİN

YKS-4

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI – SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ

1. Bu testte sırasıyla,

Türk Dili ve Edebiyatı (1–24) Tarih-1 (25–34) Coğrafya-1 (35–40) alanlarına ait 40 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının “Türk Dili ve Edebiyatı – Sosyal Bilimler-1” için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1. Bence sanatçı “benim okurum” gibi bir ayrıma girme- melidir. Sanatçı için öteki olmaz, diye düşünüyorum.

Bu parçaya altı çizili sözün kattığı anlam aşağıda- kilerden hangisidir?

A) Sanatçının topluma yaranmaya çalışmaması B) Sanatçının dışlayıcı olmaması

C) Sanatçının yaptığı işi sevmesi D) Sanatçılar arasında ayrım yapılması

E) Sanatçının kendini toplumdan soyutlamaması

2. Düşen bir çığdan, hiçbir kar tanesi kendini sorumlu tutmaz.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakın cümledir?

A) Bir işgâl söz konusu olduğunda bunun sorumlusu yöneticiler değil, o savaşı yaratan fikirlerdir.

B) Tarihte öyle şahsiyetler vardır ki bütün bir toplumun hatalarının cezasını çekmiş ve buna rağmen top- lumlarına küsmemişlerdir.

C) Sorumlulukların eşit paylaşılmadığı ortaklıklarda başarı, bazen en az çalışanın bile olabilir.

D) Dilimizdeki bu kirlenme, çeşitli edebiyat dönemle- rine mal edilmiş ve hiçbir şair ya da yazar bu suçu üzerine almamıştır.

E) Sanat, belirli dergiler etrafında toplanan yeni nesiller sayesinde asıl kimliğine kavuşacaktır.

3. Yukarıdaki parçada Ölüdeniz ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Etkileyiciliğine

B) Kumunun ve maviliğinin güzelliğine C) Doğasının güzelliğine

D) Fethiye ile olan mesafesine

E) Ziyaretçi sayısının her geçen gün arttığına

4. I. Neden – sonuç cümlesine yer verilmiştir.

II. İnsana özgü özellikler doğaya aktarılmıştır.

III. Gözlem gücünden yararlanılmıştır.

IV. Doğa devinim içinde aktarılmıştır.

V. İçten bir anlatım söz konusudur.

Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak yukarıdakilerden hangi ikisi söylenemez?

A) I ve II B) II ve III C) IV ve V D) II ve IV E) II ve V

3 ve 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.

Hayatta mutlaka en az bir kez görmeye ve sularında yüzmeye değer maviliklerden biridir Ölüdeniz. Akılları dondurucu bir doğaya sahiptir. Fethiye’den Ölüdeniz’e, iki yanı çam ormanlarıyla kaplı 13 km’lik bir yol uzanır.

Yolun sonunda Mavi Bayraklı Belcekız Koyu’nun mavi- liği hemen gözünüzü kamaştırır. Bembeyaz kumsalı ve ışık kırılmalarıyla beyazdan maviye renk değiştiren de- niziyle Mavi Bayraklı Belcekız Halk Plajı’nın tamamında sıklıkla deniz suyuna ilişkin ölçümler yapılır. Yine Mavi Bayraklı Kumburnu Halk Plaji, lagün olması nedeniyle özeldir. Kumu ve akvaryum maviliğindeki suyu önemli bir özellik olsa da Ölüdeniz’de yüzmenin en güzel yanı denizi çevreleyen doğadır.

5. Biraz düşündüm de derinden Ben nasıl unuturum dünleri Niye zindan ediyorum günleri Zevk almalı aşkın kederinden dizeleriyle ilgili olarak

I. “-den” ekleri zengin kafiyedir.

II. “-ün” ekleri tam kafiyedir.

III. Sarmal uyakla oluşturulmuştur.

yargılarından hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II.

D) I ve III. E) II ve III.

6. Divan şiirinde şairler; “sanat için sanat” anlayışını benimsemiş ve toplumsal konulara pek yer verme- mişlerdir. Divan şiirinde en çok kullanılan nazım biçimi olan gazeller de aşk, kadın, şarap gibi konuları işleyen şiirlerdir. Şairler bu şiirlerde sevgiliden yüz bulamayan ve acı çeken âşık olarak kendilerini tanımlar, sevgiliye asla ulaşamaz ve aşk dolayısıyla acı çekerler.

Aşağıda gazellerden alınmış olan beyitler incelen- diğinde hangisinin içerik olarak bu genel yargının dışında kaldığı söylenebilir?

A) Haddeden geçmiş nezâket yâl ü bâl olmuş sana Mey süzülmüş şîşeden ruhsar-ı âl olmuş sana B) Gör zâhidi kim sâhib-i irşâd olayım der Dün mektebe vardı bugün üstâd olayım der C) Hattım hisabın bil dedin gavgalara saldın beni Zülfüm hayalin kıl dedin sevdalara saldın beni D) Aşık isen ağlamakla bitmez iş, bir çare gör Sen gerek yaş dök, gerek hûnâb gelsün çeşmine E) Cihânın cânısın sensiz vücûdumda hayat olmaz

Bana senden cüdâ olmak gibi müşkil memât olmaz

7. I. Oğuz Kağan Destanı: Oğuz Kağan’ın yaşamıyla ilgili bilgileri içeren destandır. Hun Türklerine ait olan bir destandır.

II. Şu Destanı: Uygurların hükümdarı olan Şu ile İskender’in orduları arasında geçen savaşları ve Şu’nun ulusunu nasıl yücelttiği anlatılır.

III. Bozkurt Destanı: Göktürklerin Çinlilerle olan savaşı ve daha sonra bozkurttan nasıl türedikleri anlatılır.

IV. Ergenekon Destanı: Göktürklerin çoğalmaları, madencilikle uğraşmaları anlatılır.

V. Alp Er Tunga Destanı: Saka Türklerinin komutanı olan Alp Er Tunga’nın (Efrasiyab) İranlılarla yaptığı savaşlar ve kahramanlıklar anlatılır.

Yukarıdaki numaralanmış destanların açıklamala- rından hangisi yanlış verilmiştir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

8. I. Asıl mesleği doktorluk olan şair; Anadolu’yu, hasta çocukları, mutsuz insanları anlatmıştır. Köy Öğret- menine Mektuplar, Sakarya Meydan Savaşı önemli eserleridir.

II. “Türkçe’m benim ses bayrağım” dizesiyle Türkçeye sevgisini anlatan şair, yapma destanlarıyla tanın- mıştır.

III. Aynı zamanda ressam olan şair, sosyal içerikli şiirler de yazmıştır. Dol Karabakır Dol, Yaradana Mektuplar, Delifişek adını duyurduğu eserlerdir.

IV. Edebiyatımızda “evler şairi” olarak anılmış; “ev-aile, yakın çevre” üçgenini şiirlerinde anlatmıştır.

V. Şiirlerinde sen-ben ikilemini ele alan şair; dize sa- yısını en aza indirmiş, yer yer ironik söyleyişe yer vermiştir.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki numaralanmış cümlelerde özellikleri verilen sanatçılardan değil- dir?

A) Sabahattin Kudret Aksal B) Behçet Necatigil C) Ceyhun Atuf Kansu D) Özdemir Asaf E) Fazıl Hüsnü Dağlarca

10. Yılanların Öcü, Burdur’a bağlı Karataş köyünde geç- mektedir. Muhtarın haksızlığına uğrayan köy insanı- nın savaşını anlatır. Irazca’nın oğlu Kara Bayram ile evlerinin önüne ev yapan komşuları Haceli arasında sürtüşme, muhtarın zengin olduğu için Haceli’nin tarafını tutmasıyla bir haksızlığa dönüşecektir.

Tütün Zamanı, yazın aileleriyle bağa çıkan komşu çocukları Zeliş ile Cemal’in aşkını konu almakta ve bu konunun etrafında okuyucuya köy insanını ve köy yaşamını da tanıma fırsatı vermektedir.

Yukarıda tanıtılan yapıtlar, sırasıyla aşağıdaki sa- natçılardan hangisine aittir?

A) Kemal Tahir – Fakir Baykurt B) Samim Kocagöz – Sabahattin Ali C) Fakir Baykurt – Necati Cumalı D) Yaşar Kemal – Samim Kocagöz E) Necati Cumalı – Sabahattin Ali 9. Mecnun çöllere düşmüş,

Leyla için.

Ferhat dağları delmiş, Şirin için.

Sensiz geçen günler, haftalar, aylardan sonra Ben var ya ben

Senin için

Parmağımı bile oynatmam.

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisinin örneği yoktur?

A) Tedric (Derecelendirme) B) Tekrir (Tekrarlama) C) Telmih (Hatırlatma) D) Terdit (Şaşırtma) E) Teşbih (Benzetme)

12. İlk oyunu Büyük Şehir, İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda sah- nelendi ve büyük ilgi gördü. Bu ilgi üzerine çalışmalarını tiyatroda yoğunlaştırdı. Türkiye’de Cumhuriyet’ten sonra ortaya çıkan değişimleri, mizah unsurlarını kullanarak anlattığı oyunları kendisine yaygın bir ün kazandırdı.

Biçim denemelerine de giriştiği oyunlarında bütün toplum katlarından ve her çevreden insanı tiplemeye çalıştı. Paydos adlı eseri Atina’da oynandı, bunun üze- rine eseri ilk kez yurt dışında oynanmış ilk Türk tiyatro yazarı unvanını almış oldu.

Bu parçada kendisi ve eserleri hakkında bilgi verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Orhan Asena B) Recep Bilginer C) Turan Oflazoğlu D) Cevat Fehmi Başkut E) Refik Erduran

11. Jean Valjan: 14 yaşımdayken karnımı doyurabilmek için bir parça ekmek çaldığımda beni zindana attılar ve orada tam 6 ay bedava ekmek verdiler. Hayatın adaleti budur.

Raskolnikov: Ben de bir tefeci kadını öldürdüm ama bunu polise itiraf edemedim çünkü kocakarıyı öldürdüm ama parayı almaya cesaret edemedim, taşın altına gizledim. Duygularımı bir tarafa bıraktım ve aklım bana

“Bu suçu itiraf etme!” diyor. Ne kadar da kötüyüm.

Jean Valjan: Tanrı, hiçbir çocuğu “kötü olsun” diye yaratmaz! Onu kötü yapan toplumdur. Hislerime daya- narak söylüyorum ki siz iyi bir delikanlısınız.

Raskolnikov: Ah, Jean Valjan ne kadar da hassassınız.

Oysa toplumu tarafsızca bir gözlemleseniz göreceksi- niz, dünya hassas kalpler için bir cehennemdir.

İki ayrı eserin kahramanlarına ait olan yukarıdaki kurgusal diyalogda adı geçen karakterlerin temsil ettikleri edebî akımlar aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

Jean Valjan Raskolnikov A) Romantizm Realizm B) Realizm Romantizm C) Natüralizm Romantizm D) Romantizm Natüralizm E) Klasisizm Romantizm

13. Yedi Meşalecilerden olan ----, şiirde pek fazla ısrarcı olmayıp edebiyat araştırmalarına da yönelmiştir. Türk tiyatrosu üzerine, orta oyunu ve Karagöz başta olmak üzere araştırmalar yapmıştır. Fransız edebiyatını örnek alan yazarın şiirlerinde özlem, ayrılık gibi konular görül- mektedir. Kalemin Ucu, Orta Oyunu ödül aldığı önemli eserlerdendir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getlrilmelldlr?

A) Cevdet Kudret Solok B) Muammer Lütfi Bahşi C) Yaşar Nabi Nayır D) Vasfi Mahir Kocatürk E) Kenan Hulusi Koray

16. (I) Cumhuriyet Dönemi halk şiirinde halkın duygu ve düşüncelerine tercüman olan eserler yazılmıştır.

(II) Gelenekte olduğu gibi usta-çırak ilişkisi içinde ye- tişme devam etmiştir. (III) Saz eşliğinde, şiir söyleme geleneği sürse de saz çalmayan şairler de yetişmiştir.

(IV) Divan şiirinin etkisinden çıkamayan bazı şairler Arapça-Farsça sözcük kullanımını artırarak dönemin sade dil anlayışına aykırı davranmışlardır. (V) Âşık Mahzuni Şerif, güncel siyasi konulara yer verdiği taş- lamalarıyla tanınmıştır.

Cumhuriyet Dönemi halk şiirleriyle ilgili yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

15. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen eserle uyuşmamaktadır?

A) Padişahları olan ve Kafdağı’nın arkasında yaşayan Simurg’u aramaya çıkan kuşların hikâyesinin anla- tıldığı bu eser, alegorik ve tasavvufi bir mesnevidir.

(Mantıku’t Tayr)

B) Eşek; arpa, buğday işleyip rahata kavuşmayı, öküz- ler gibi olmayı düşleyerek giderken yolda yeşermiş bir tarla görür. Tarlaya girip öküzler gibi ekini yiyip bitirdikten sonra zevk ve neşe ile anırmaya başlar.

Tarlanın sahibi ise bu durumu görmüş ve çok sinir- lenmiştir. (Harname)

C) Mevlana, bu eserinde âdeta “Kur’an-ı Kerim”i hikâyeler, kıssalar ve deyimler aracılığıyla anlatmış- tır. Eser, 6 cilt ve 25.700 beyitten oluşur. Eserin dili Farsça olup eser, yazıldığı nazım biçimi ile aynı adı almıştır. (Divan-ı Kebir)

D) Fuzuli, bu kasidesini Hz. Muhammed’i övmek amacıyla yazmıştır. Şiirin rediflerini “su” sözcüğü oluşturduğu için eser, bu şekilde adlandırılmıştır.

(Su Kasidesi)

E) “Kaza Okları” anlamına gelen eserde Nefi, bazı devlet adamlarını ve şairleri ahlâk ve edep dışı bir üslupla hicvetmiştir. (Siham-ı Kaza)

14.

Yukarıdaki eser adları ile özellikleri eşleştirildiğinde hangi iki eser dışta kalır?

A) IV ve V. B) I ve II. C) I ve IV.

D) II ve III. E) III ve V.

Eser Eser Hakkında Bilgi

I. Kutadgu Bilig

II. Atabetü’l Hakayık

III. Divan-ı Hikmet

IV. Dede Korkut Hikâyeleri

V. Divan-ı Lügati’t Türk

• Ahmet Yükneki’nin, Kara- hanlı beylerinden Muham- med Dad Sipehsalar’a he- diye ettiği, ahlâklı insan olmanın yollarını ve ahlâk ilkelerini açıkladığı çeşitli ahlâki öğütlerden oluşan bir eserdir.

• Eser, insanlara dünyada tam anlamıyla mutlu olmak için gereken yolu göster- mek amacıyla Yusuf Hâs Hacib tarafından kaleme alınmıştır.

• Eser, Oğuzların hayatının anlatıldığı on iki destansı hikâye ve bir ön sözden oluşmuştur.

20. Estetik, sanat, felsefe, resim, İslam sanatları konusunda yapıtları olan profesördür. 1940’tan sonra deneme tü- ründe eserler kaleme almıştır. Cumhuriyet Dönemi’nde deneme türünün en başarılı yazarlarındandır. Gözlemci ve araştırmacı olan yazarın, yazıları inandırıcıdır. Dene- melerinde yoğun ve özlü düşünceler olan yazar kesin konuşur. Günlerin Götürdüğü, Düş’ün Payı, Yokuşa Doğru, Edebiyat Üzerine, Edebiyat Konuşmaları, Şiir Üzerine Düşünceler, Denemeler eserlerinde onun bu özelliklerini görmek mümkündür.

Yukarıdaki parçada hakkında bilgi verilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şevket Rado B) Suut Kemal Yetkin C) Nurullah Ataç D) Sabahattin Eyüboğlu E) Ahmet Haşim 17. I. Olayın merkezinde yer alan kişinin ağzından, ya-

şananların bizzat anlatılmasıdır. Birinci tekil şahıs ekiyle “ben” tarzı bir anlatım kullanılır.

II. Gerçekleşen olayları bizzat gören ve bunları taraf- sız bir şekilde okuyucuya aktaran kişidir. Anlatıcı, olayları gördüğü kadarıyla üçüncü tekil şahıs ağzıyla aktarır.

III. Tanrısal bakış açısına sahip anlatıcı, gözlemci gibi olayları görür ve izler ancak olayın merkezindeki kişilerin iç dünyasını, duygularını, düşüncelerini de hakim bir şekilde okuyucuya aktarır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde verilen anla- tıcı bakış açıları aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A) Gözlemci – Kahraman – İlahi B) Kahraman – İlahi – Gözlemci C) Kahraman – Gözlemci – İlahi D) İlahi – Gözlemci – Kahraman E) Gözlemci – İlahi – Kahraman

18. ---- yazar bir görüş ya da savunma öne sürer ya da bir konuda açıklama yapar. Yazar, öne sürdüğü düşünceyi açıklayıp kanıtlar ve bunu yaparken de söylediklerini inandırıcı kılacak örneklerden, karşılaştırmalardan ve nesnel verilerden yararlanır.

---- ise yazar herhangi bir konuda kesin bir sonuca varmaz. Kendi kişisel görüşlerini, düşüncelerini ortaya koyar ve söylediklerini kanıtlama kaygısı yaşamaz.

Yukarıdaki parçalarda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Makalede – Denemede B) Denemede – Fıkrada C) Fıkrada – Makalede D) Söyleşide – Denemede E) Eleştiride – Fıkrada

19. Öykülerinde topluma uyum sağlayamayan, itilmiş, yalnız insanların iç dünyalarına eğilmiştir. Gerçek yaşamın görünmeyen yanını yapıtlarına yansıtmıştır. Sonraları birey-toplum çelişkisini işleyen romanlar yazmıştır. Alı- şılmış değer yargılarını romanlarında irdelemiştir. Yarın Yarın, Bir Cinayet Romanı gibi eserleri de çok okunan eserlerindendir.

Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangi- sidir?

A) Adalet Ağaoğlu B) Nezihe Meriç C) İnci Aral D) Pınar Kür

E) Nazlı Eray

21. Bir vakte erdi ki bizim günümüz Yiğit belli değil mert belli değil Herkes yarasına derman arıyor Devâ belli değil dert belli değil

Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) 11’li hece ölçüsü ile yazılmıştır.

B) Redife yer verilmiştir.

C) Toplumsal yergi söz konusudur.

D) Nazım biçimi semaidir.

E) Zengin uyak kullanılmıştır.

22. ----, dış dünyayı realizm, natüralizm ve parnasizimde olduğu gibi gerçek çizgileriyle ve objektif olarak sanata taşımayı değil; dış dünya, tabiat ve objelerin insan ve sanatkâr üzerinde bıraktığı intibalar çerçevesinde yansıtmayı ele alır. ----, ise yirminci yüzyıl başlarında İspanyol ressam Picasso ve Fransız ressam Georges Braque tarafından resimde başlatılmış, sonra öteki sanat kolları ile birlikte edebiyata da geçmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir?

A) Klasisizm – Kübizm B) Kübizm – Romantizm C) Empresyonizm – Kübizm D) Kübizm – Empresyonizm E) Empresyonizm – Sembolizm

23. 1950-60 yılları arasında roman yazarlarında olduğu gibi oyun yazarlarının sayısında da büyük bir artış, oyunla- rın konularında çeşitlenme göze çarpıyor. Yine toplum sorunları ön planda olmakla birlikte yazarların toplum sorunlarına değişik hareket noktalarından yöneldikleri görülüyor. Bireyi hareket noktası olarak alan Fazilet Ec- zanesi ve Huzur Çıkmazı adlı oyunlarda değişen toplum koşulları karşısında bağnazca düşünceleri yüzünden yanlış bir ahlâk düşüncesiyle yaşamdaki değişikliklere karşı çıkanlar verilir. Hürrem Sultan, Tohum ve Toprak, Atçalı Kel Mehmet, Şeyh Bedrettin’de tarihsel olaylar- dan ve kişilerden hareket edilerek yazılmış oyunlardır.

Mine’de kadını bir mal gibi kullanan ve bunu doğal sayan bir çevrenin yaşamı anlatılmıştır. Bu dönemde bireyden çevreye ve topluma doğru genişleyen oyunlar arasında en tanınanı Cengiz Han’ın Bisikleti’dir. Pembe Evin Kaderi’nde ve Kaneviçe adlı oyunlarda ise kuşaklar arasındaki kopuş ve yabancılaşma anlatılmıştır.

Bu parçada eserinden söz edilmeyen sanatçı aşa- ğıdakilerden hangisidir?

A) Necati Cumalı B) Turgut Özakman C) Refik Erduran D) Haldun Taner E) Recep Bilginer

27. Osman Bey Bizans tekfurlarının kendi aralarındaki mücadelelerinden faydalanıp Sorkun, Taraklı ve Göy- nük topraklarını fethederek beyliğin sınırlarını Bizans yönünde genişletti. Bu durum Bizans tekfurlarını ra- hatsız etmeye başladı. Tekfurlar, Osman Bey’i ortadan kaldırmak için bir tuzak hazırladılar. Ancak Harmankaya Tekfuru Köse Mihal, bu durumu Osman Bey’e haber verdi. Bunun üzerine Osman Bey, gerekli tedbirleri alarak bu tekfurları yenilgiye uğrattı. Yarhisar, Bilecik ve İnegöl’ü ele geçirdi( 1299). Bir süre sonra beyliğin merkezini Bilecik’e taşıdı.

Parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yer almaz?

A) Osman Bey döneminde Bizans ile yapılan mücadele yöntemleri nelerdir?

B) Osman Bey Bizans’tan hangi toprakları almıştır?

C) Osmanlı Beyliği ilk dönemlerinde sınırlarını hangi yönde genişletmiştir?

D) Osman Bey ile Bizans İmparatorunun karşılaştığı savaşın adı nedir?

E) Osman Bey, beyliğin merkezini hangi kente taşımış- tır?

28. 1792 de Rusya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan Yaş Antlaşması’na göre,

– Kırım’ın Rusya’ya ait olduğu kabul edildi.

– Dinyester Nehri iki devlet arasında sınır olarak belirlendi.

Buna göre,

l. Osmanlı Devleti nüfuz kaybına uğramıştır.

ll. Osmanlı Devleti Kırım üzerindeki siyasi haklarını kaybetmiştir.

lll. Rusya, Karadeniz yoluyla İstanbul ve Boğazları tehdit edebilecek güce ulaşmıştır.

yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebi- lir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

24. Şiirlerinde daha çok aşk, ayrılık, özlem temaları görülür.

Oğlu Vedat’ın ölümü üzerine hayatın boşluğu, ölüm ve acı gibi derinliklere yönelmiştir. Birçok şiiri çağdaş sanat müziğinin popüler bestecileri tarafından bestelenmiştir.

İstanbul’da kendi adına bir sanat galerisi kurmuştur.

Yaşamının son döneminde mizah dergisi “Çarşaf”ta mizah şiirleri yazmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bedri Rahmi Eyüboğlu B) Ümit Yaşar Oğuzcan C) Fazıl Hüsnü Dağlarca D) Asaf Halet Çelebi E) Mustafa Necati Karaer

25. Orhan: “...Uygur Devleti’nin yıkılmasından sonra bu devletin sınırları içinde yaşayan Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri tarafından 840 yılında kuruldu.”

Zafer: “Satuk Buğra Han’ın İslamiyet’i kabul edip Ab- dülkerim adını almasıyla birlikte Orta Asya’daki ilk Müslüman Türk devleti hâline geldi.”

Bu diyalogda sözü edilen Türk-İslam devleti, aşa- ğıdakilerden hangisidir?

A) Karahanlılar B) Gazneliler C) İhşitler D) Eyyubiler E) Memlükler

26. Hz. Ebubekir, Medine’de düzeni sağladıktan sonra Arabistan’ın farklı yerlerinde başlayan ve ridde denilen dinden dönme olaylarını bastırdı. Yemen’de ortaya çıkan yalancı peygamberler sorununu çözdü ve zekât vermek istemeyen isyancı Arap kabilelerini itaat altına aldı. Hz. Ebubekir Dönemi’nin önemli olaylarından biri de Kur’an-ı Kerim’in kitap hâline getirilmesi oldu.

Buna göre Hz. Ebubekir Dönemi ile ilgili;

I. Arabistan’da karışıklıklar yaşandığı II. Devlet otoritesinin sağlanmaya çalışıldığı III. Mezhep farklılıklarının ortaya çıktığı çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

29. ………., ekonomisini güçlendirmek için sıcak de- nizlere inme politikası izlemiştir. Bu politika zamanla Osmanlı Devleti ile bu devleti rakip hale getirmiştir.

Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Fransa B) İngiltere C) İtalya

D) Venedik E) Rusya

30. Yakınçağda Avrupa’da ortaya çıkan gelişmeler ve sonuçlarıyla ilgili olarak verilen aşağıdaki eşleştir- melerden hangisi yanlıştır?

Olay Sonuç A) Fransız İhtilali Milliyetçilik akımının

yaygınlaşması

B) 1830 İhtilalleri Avrupa’da mezhep

savaşlarının başlaması

C) Sanayi İnkılabı Hammadde ve pazar

yarışının hızlanması

D) Viyana Kongresi Mutlak krallıkların

siyasi güçlerini devam

ettirmek için ittifaklar

kurması

E) 1848 İhtilalleri İşçi sınıfının haklar

kazanması

31. I. Yönetim şeklinin değişmesini sağlayan çalışmalar yapılmıştır.

II. Milliyetçi isyanlara karşı önlem alınmıştır.

III. Demokratik adımlar atılmıştır.

IV. Kültürel ıslahatlara ağırlık verilmiştir.

V. Devlet otoritesini artırmak amaçlanmıştır.

Yukarıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti’nde XVIII.

ve XIX. Yüzyıl ıslahatlarının ortak özellikleri arasında yer alır?

A) V B) IV C) III D) II E) I

32. XIX. yüzyılda memurlar maaşa bağlanarak tımar siste- mi kaldırıldı. Devlet memurlarının mallarına el koyma sistemi olan müsadere usulünün kaldırılmasıyla da memurlar güvence altına alınmış oldu.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

A) Devletin kişilerin mallarına el koyma uygulamasına son verilmiştir.

B) Tımar sisteminin bozulması, mali sistemde yenilik- lere ortam hazırlamıştır.

C) Laik devlet olma yolunda gelişmeler yaşanmıştır.

D) Memurların devlete duyduğu güven arttırılmaya çalışılmıştır.

E) Özel mülkiyet anlayışının gelişmesine ortam hazır- lanmıştır.

33. Osmanlı ülkesinde yaşanan aşağıdaki gelişmeler- den hangisi doğrudan devletin egemenlik haklarını hiçe sayan bir gelişmedir?

A) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesi B) Sened-i İttifak’ın imzalanması

C) Dış borçların ödenmesinin Duyun-u Umumiye İdaresi’ne bırakılması

D) Osmanlıcılık fikir akımının yaygınlaşması E) Meşrutiyet yönetimine geçilmesi

34. I. Sened-i İttifak: Padişah ilk kez kendi otoritesi dı- şındaki Anadolu ve Rumeli’de güçlenen ayanların varlığını kabul etmiş, ayanlara ve çocuklarına bazı haklar tanımıştır.

II. Tanzimat Fermanı: Padişah, bu ferman doğrultu- sunda hazırlanacak yasalara uyacağına ant içmiştir.

III. II. Meşrutiyet: Padişah Anayasa, vatana ve millete sadık kalacağına yemin etmiştir.

Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda meydana gelen bu gelişmelerden hangilerinin padişahların yetkilerinin sınırlandırılmasında etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

36. Nüfus politikaları, nüfusun niteliğini ve niceliğini etkile- yen bilinçli uygulamalardır.

Dünyada,

I. nüfus artış hızını artırma, II. nüfusun niteliğini iyileştirme, III. nüfus artış hızını azaltma

amacıyla uygulanan üç farklı nüfus politikası vardır.

Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde, bu nüfus politikalarını uygulayan ülkeler doğru sırayla veril- miştir?

I II III

A) İngiltere İran Hindistan

B) Çin İngiltere Türkiye

C) Almanya Çin İngiltere

D) Türkiye Hindistan İsveç

E) Çin Fransa Hindistan

35. Aşağıda, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’ne (OPEC) üye belli ülkelerin üyelik yılları farklı renklerle gösteril- miştir.

Buna göre verilen ülkelerden hangisinin OPEC üyeliği 1971 yılında gerçekleşmiştir?

A) Suudi Arabistan B) Nijerya

C) Cezayir D) İran

E) Ekvador

37. Aşağıdaki haritaların hangisinde, bir doğal afet türü, bu doğal afetin etkili olduğu bölgelerle yanlış eşleştirilmiştir?

Sel ve taşkın C)

Çığ düşmesi D)

Kasırgalar A)

Ekstrem depremler B)

Orman Yangınları E)

1961 1962 1967 1969

1971

1963

1975 2007 2018

1960 Kurucu Üyeler

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI – SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ BİTTİ.

CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

39. Aşağıdaki dünya haritasında beş alan gösterilmiştir.

Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi, bulunduğu kıtada nüfusun en az olduğu yerler ara- sındadır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

III IV

I

V II

40. Aşağıdaki haritada ilk yerleşmelerin kurulduğu başlıca alanlar gösterilmiştir.

Bu uygarlıkların kurulduğu yerlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Verimli tarım alanları ile su kaynaklarının bulunması B) Deniz kıyısında yer almaları

C) Zengin orman örtüsüyle kaplı olmaları D) Sıcaklık ve yağışın fazla olması E) Yer şekillerinin dağlık olması

Ekvator Mısır

Mezopotamya Hint Çin

38. Aşağıda, oluşumuna göre yağış türleri gösterilmiştir.

Söz konusu yağış türlerinin en çok görüldüğü yerler; aşağıdaki Türkiye haritalarının hangisinde doğru gösterilmiştir?

I II

Sıcak hava

Soğuk hava

III

E)

III

II I A)

I II III

B)

II III

I C)

II III I

D)

III I II

SOSYAL BİLİMLER-2 TESTİ

1. Bu testte sırasıyla,

Tarih-2 (1–11)

Coğrafya-2 (12–22) Felsefe Grubu (23–34) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (35–40) alanlarına ait 40 soru vardır.

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi almayan öğrenciler için 41–46 arası Felsefe Grubu soruları yer almaktadır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının “Sosyal Bilimler-2” için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

3. Hz. Ömer ve Hz. Osman Dönemi’nde görülen,

I. İlk İslam donanmasının kurularak Kıbrıs’ın fethedil- mesi

II. Müslümanlar arasında ilk hoşnutsuzlukların başla- ması

III. Kuran-ı Kerim’in çoğaltılarak eyaletlere gönderilmesi IV. Beytü’l-Mal’ın kurulması

V. Ülke topraklarının vilayetlere ayrılması

gelişmelerinin halife dönemleri ile eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Hz. Ömer Hz. Osman

A) IV – V I – II – III

B) II – III – V I – IV

C) I – IV I – III – V

D) I – III – IV II – V

E) II – III I – IV – V

4. Türkiye Selçuklu Devleti’nde malın cinsi, fiyatı ve ne miktarda üretileceği esnaf loncaları tarafından belirle- nirdi. Zor durumda olan esnafa yardım edilir veya kredi sağlanırdı. İstenilen kalitede mal üretmeyen ve kurallara uymayan esnaf teşkilattan çıkartılarak cezalandırılırdı.

Bu bilgiler değerlendirildiğinde Loncaların,

I. Tüketici haklarını koruma II. Haksız rekabeti önleme III. Vakıfları denetleme IV. Ticari davalara bakma

gibi yetkilerden hangilerine sahip oldukları söyle- nemez?

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II D) II ve III E) III ve IV 2. Haçlı Seferleri sonucunda Doğu-Batı ticareti büyük

ölçüde gelişti. Batı Akdeniz ve limanları (Venedik, Ce- nova, Marsilya gibi) önem kazandı. Doğu-Batı ticaretinin gelişmesine bağlı olarak Avrupa’da bazı tüccarlar zen- ginleşti. Seferlere gerekli parasal desteğin sağlanması için kralların Venedikli bankerlerden borç para almaları bankacılık sisteminin gelişmesine ortam hazırladı. Av- rupalılar doğudaki bazı bitki, baharat, porselen ve cam eşyayı, ipek ve pamuklu kumaşları, halıları ülkelerine götürdüler. Seferler neticesinde Anadolu, Suriye ve diğer bölgeler tahrip oldu, tarımsal üretim azaldı, ticari hayat durgunlaştı.

Sadece bu gelişmeler, Haçlı Seferlerinin aşağıdaki alanlardan hangisi ile ilgili sonuçları arasında oldu- ğu söylenebilir?

A) Ekonomik B) Bilimsel C) Dinsel D) Eğitim E) Siyasal 1.

Tarih Öncesi dönemlere ait Anadolu’da bulunan yer- leşimler ve bu yerlerin önemli özelliklerine yönelik eşleştirmelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

YERLEŞİM

YERİ ÖZELLİK

I. Çayönü Tahıl üretimi ve hayvanların evcil- leştirilmesine dayalı köy hayatının yaşandığı ilk yerleşmelerdendir.

II. Çatalhöyük Günümüzden yaklaşık 9 bin yıl öncesine tarihlenen Çatalhöyük 8.000 kişilik nüfusuyla o dönemin en büyük ve en kalabalık yer- leşmelerinden biri olarak kabul edilmektedir.

III. Göbeklitepe Dünyanın bilinen en eski ve en büyük tapınak yerleşkesi olarak bilinmektedir.

6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde pa- dişahın muhafız birlikleri olan kapıkulu süvarileri arasında yer almaz?

A) Sipahiler B) Silahtarlar C) Garipler D) Ulufeciler E) Topçular

7. Coğrafi Keşifler sonucunda Atlas Okyanusu kıyıla- rının önem kazanması, aşağıdaki ülkelerden han- gisinin ticaretteki payının azalmasında, doğrudan etkili olmuştur?

A) İspanya B) İtalya C) İngiltere

D) Fransa E) Portekiz

8. Viyana Kongresi’nde Avrupa’da sınırların korunması kararı alınmış ancak İngiltere ve Fransa Osmanlı topraklarındaki Yunan Ayaklanmasına destek vererek sınırların değişmesine neden olmuşlardır.

Avrupa devletlerinin tutumlarındaki bu farklılık aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Osmanlı toprak bütünlüğünü önemsemeleriyle B) Çıkarları doğrultusunda hareket etmeleriyle C) Azınlıkların Osmanlı Devleti’ne bağlılıklarını arttır-

mak istemeleriyle

D) Osmanlı topraklarında milliyetçi isyanları reddetme- leriyle

E) Kapitülasyonlara yaygınlık kazandırmaya çalışma- larıyla

9. Osmanlı Devleti’nde XVIII. yüzyılda yapılan aşağı- daki ıslahat çalışmalarından hangisi donanmayı güçlendirmeye yönelik olarak yapılmıştır?

A) Nizam-ı Cedit ordusunun kurulması B) Mühendishane-i Berri Hümayun’un açılması C) Mühendishane-i Bahr-i Hümayun’un açılması D) Sürat Topçuları Ocağı’nın açılması

E) Humbaracı Ocağı’nın kurulması

10.Osmanlı Devleti’nde görülen aşağıdaki gelişmeler- den hangisi, mevcut rejimin değiştirilmesi amacına yöneliktir?

A) Sened-i İttifak’ın imzalanması B) Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması C) Nizam-ı Cedit Ocağı’nın kurulması D) 31 Mart Olayı’nın yaşanması E) Divan Örgütünün kaldırılması 5. I. İran

II. Avusturya III. Venedik

Yukarıdaki devletlerden hangilerinin XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti için stratejik bir tehdit unsuru oluş- turduğu söylenebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

11. Sanayi İnkılabı ile birlikte kentlerde büyük fabrikalar kurulmuş, makineleşmenin sonucunda oluşan üretim fazlası, yeni pazar arayışını hızlandırmıştır.

Bu gelişmelerin süreç içerisinde Avrupa’da,

I. Uluslararası ekonomik rekabetin artması II. Sömürgecilik yarışının hız kazanması III. Kapalı pazar ekonomisinin yaygınlaşması

sonuçlarından hangilerine ortam hazırladığı söyle- nebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III

13. Aşağıda verilen durumlardan hangisi, Türkiye’nin jeopolitik önemini son yıllarda daha da artıran bir özellik değildir?

A) Hem ABD hem de Rusya gibi iki güçlü ülke ile belli askeri ekonomik ve siyasi iş birlikleri yapması B) Türkiye’nin Avrupa doğal gaz geçişi üzerinde bu-

lunması

C) Deniz terminallerini daha yoğun kullanmaya başla- ması

D) Dış alımda sanayi ürünlerinin payının önemli boyut- larda olması

E) Komşularıyla yeni siyasi, ekonomik ve sosyal an- laşmalar imzalaması

12.

Çanakkale Ankara Erzurum 40°K

Yukarýdaki haritada görüldüðü gibi ayný enlemde yer alan üç kentte;

I. yaþanan gece ve gündüz süresi, II. yetiþtirilen ürün türleri,

III. yer þekillerinin yapýsý,

IV. öðle vakti güneþ ýþýnlarýnýn düþme açýsý

gibi özelliklerden hangilerinin kesinlikle ayný oldu- ðu söylenebilir?

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV

14.

Yukarıdaki haritada bir iklim tipinin dünya üzerindeki yayılış alanı gösterilmiştir.

Buna göre bu iklim tipiyle ilgili olarak;

I. yağış rejimi basınç merkezlerinin mevsimsel hare- ketliliğine bağlı olarak düzensizlik göstermektedir, II. bitki örtüsü uzun boylu ot toplulukları olup, suyun

yeterli olduğu sulak alanlarda yer yer ağaç topluluk- larına da rastlanmaktadır,

III. okyanus akıntılarının etkisiyle yağış miktarı fazladır.

IV. mevsimlik muson rüzgârları bu iklim tipinin genel özelliklerini belirlemektedir

yargılarından hangilerine varılabilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Ekvator

15.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen Dünya’nın 21 Aralık konumuna ait bir özellik değildir?

A) Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne öğle vakti dik açı ile düşer.

B) Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saat gündüz yaşanır.

C) Kuzey Yarım Küre’de kış, Güney Yarım Küre’de ise yaz mevsiminin başlangıç tarihidir.

D) Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer.

E) Kuzey Yarım Küre’de en uzun gece, Güney Yarım Küre’de ise en uzun gündüz yaşanır.

16.

Okyanus Okyanusal

kabuk Okyanusal kabuk

Magma

Yukarýda iki okyanusal levhanýn çarpýþtýðý bir bölge gösterilmiþtir.

Buna göre, sözü edilen levha sýnýrýnda;

I. volkanik ada yaylarý, II. derin deniz çukurlarý, III. kývrým daðlarý, IV. deniz tabaný yayýlmasý

olaylarýndan hangilerinin görülmesi beklenmez?

A) Yalnýz I B) Yalnýz IV C) II ve III D) I ve IV E) III ve IV

17. Ekvator’da yıl boyunca 12 saat gece, 12 saat gündüz yaşanmaktadır.

Aşağıda verilenlerden hangisi, Ekvator’da gece- gündüz sürelerinin yıl boyunca eşit olmasının nedenidir?

A) Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinin elips şeklinde olması

B) Dünya’nın ekseni etrafında 24 saatte dönmesi C) Aydınlanma çemberinin Ekvator’u yıl boyunca iki

eşit parçaya bölmesi

D) Mevsim sürelerinin yarım kürelerde eşit olmaması E) Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığının değişmesi

18. Aşağıdakilerden hangisi, Mısır Medeniyeti’nin or- taya çıkmasında etkili olan unsurlar arasında yer almaz?

A) Zengin yer altı kaynaklarının olması

B) Geniş ve verimli tarım alanlarının bulunması C) Önemli su kaynaklarının bulunması

D) Elverişli iklim koşullarına sahip olması E) Deniz kıyısında bulunması

19. Aşağıdakilerden hangisi, bir yerleşim biriminin köy ya da kent sayılmasında bir ölçüt olamaz?

A) Coğrafi konum özelliği B) Konut sayısının çokluğu C) Nüfus sayısı

D) Ekonomik etkinliklerinin türü E) İdari yapı

21. Aşağıdaki haritada, iğne yapraklı ormanların oluşturdu- ğu kuzey ormanlarının dağılışı gösterilmiştir.

Söz konusu bölgede aşağıda verilen toprak tiple- rinden hangisinin yaygın olarak görüldüğü söyle- nebilir?

A) Podzol B) Laterit C) Lös

D) Rendzina E) Tundra

20. Aşağıdaki grafikte 1955-2020 yılları arasında dünya nüfusundaki artış oranı (‰) gösterilmiştir.

Bu verilere göre, aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Nüfus artış hızında dalgalanmalar vardır.

B) Nüfus artış hızının en fazla olduğu yıllar 1965-1970 yılları arasıdır.

C) Nüfus artış hızında, beş yıllık dönemlerde en hızlı düşüş 1955’ten 1960 yılına geçişte yaşanmıştır.

D) 1970’li yıllardan sonra doğumlarla ölümler arasın- daki fark giderek artmıştır.

E) Dünya nüfusu sürekli artmıştır.

25

15

5 20

10

195519601965197019751980198519901995200020052020 0

‰

23. İnsan, varlığa ilişkin tüm bilgilere “dış deney ve iç deney”

adı verilen iki sürecin sonucunda ulaşır. Dış deney, nesnel gerçekliğin beş duyu aracılığıyla fark edilmesidir.

İnsan, dış deney verilerini biriktirdikten sonra iç deney işlemini gerçekleştirir. Bu süreçte, dış deney verilerini birbirinden ayırt eder, birbiriyle karşılaştırır ve onları çeşitli biçimlerde birleştirir.

Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılabilir?

A) Doğru bilginin kaynağı, deney öncesi akıl ilkeleridir.

B) Yaşamda işlevsel olan bilgiler doğrudur.

C) İnsan zihninde deney öncesi bilgiler vardır.

D) Bilgi, duyusal verilerden bağımsızdır.

E) Varlığa yönelik bilgiler deneyimlerin ürünüdür.

24. İnsan doğrudan ve aracısız olarak yalnızca kendi tec- rübesini, en iyi ve en yetkin biçimde kendi bilinç akışını ve süresini bilebilir. Bu ise kavramlaştırılabilen bir bilgi değildir. Var olan her şey akıl ve analiz yoluyla değil içgörü ile bilinebilir.

Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılabilir?

A) Varlığın bilgisi olgularla sınırlıdır.

B) Bütün bilgiler görecelidir.

C) Şüphe, doğru bilgiye ulaşmada araçtır.

D) Doğru ve apaçık bilgiye sezgiyle ulaşılır.

E) Düşünmenin nesnesi, gerçekliğin bilgisidir.

25. Ay tutulmasını baştan sona izledikten sonra, kaydedilen gözlemler bir tür betimlemedir. Ancak “Dünya Güneş’le Ay arasına girer. Ay, Güneş’ten ışık alamaz. Güneş’ten ışık alamayan şeyler karanlık göründüğünden, Ay da bize karanlık görünür.” dendiğinde ortaya konan bilgi bir açıklama niteliği taşır.

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi bilimsel açıklamayı yansıtan bir ifadedir?

A) Tek bir gözleme dayanarak ulaşılan yargılardır.

B) Mutlak nitelikteki bilimsel ifadelerdir.

C) Olayların oluş nedenlerini gösteren cümlelerdir.

D) İddia düzeyindeki, varlığı betimleyici nitelikte cüm- lelerdir.

E) Bir olasılığı ifade eden yargılardır.

26. “Bir daha başarısızlığa uğramamak için ne yap- malıyım?” sorusunu, bazı kişiler sürekli “Hiçbir şey yapmamak!” diye cevaplandırır. Çünkü daha önce yaşadıkları bazı olumsuz deneyimler, bu tür genelle- meler yapmalarına neden olmuştur. İnsanlar sevmekten korkar, kaybetmekten korktuğu için. Duygularını ifade etmekten korkar, reddedilmekten ürktüğü için. Yaşa- nan başarısızlıkların etkisi yaşanacaklara engel olur.

Yapılması gereken ise başarısızlıkları ne unutmak ne de büyütmektir.

Bu parçada, aşağıdaki kavramların hangisinden söz edilmektedir?

A) Adaptasyon B) Öğrenilmiş çaresizlik C) Duyusal bellek D) Geri bildirim E) Savunucu yükleme

27. Başka bireylerin davranışlarını ve bu davranışların yarattığı sonuçları görerek, o davranışı öğrenip öğren- meyeceğine karar verme, insanların kullandığı öğrenme yöntemlerinden biridir. Örneğin; bir sınıf ortamında bir öğrencinin davranışının takdir edilmesi, diğer öğrencile- rin de o davranışı yapmaya başlamalarını sağlar. Sınıf ortamında geçerli olan bu durum, olumlu veya olumsuz pekiştireçler kullanılarak toplum içinde de uygulanabilir.

Bu sayede, başkalarının davranışlarını gören bireyler, kendi davranışlarını şekillendirmektedir.

Bu parçada sözü edilen öğrenme türü aşağıdakiler- den hangisidir?

A) Model alma B) Kavrayış

C) Farkına varmadan D) Psikomotor E) Sezgisel

22.

Yukarýdaki Türkiye haritasýnda, iþaretli alanlarýn bitki örtüleri aþaðýdakilerden hangisinde doðru verilmiþtir?

I II III

A) Maki Orman Bozkýr

B) Maki Bozkýr Orman

C) Orman Çayýr Bozkýr

D) Orman Orman Maki

E) Bozkýr Bozkýr Bozkýr

I II

III

29. – Toplum içindeki sosyal sınıflar herhangi bir yasayla veya inanca dayalı ilkeyle belirlenmez.

– Bir kişinin sosyal sınıfının belirlenmesinde statüleri, çoğunlukla da kazanılmış statüleri etkilidir.

– Sosyal sınıf, kişiler arasında özellikle maddi kay- nakların mülkiyet ve kontrolü gibi ekonomik temelli farklılıklara dayanır.

– Prestij, geleneksel ve kültürel değerler gibi ekonomik temele dayanmayan farklılıklar, önemini kısmen yitirmiştir.

Bu maddelerde aşağıdaki tabakalaşma sistemlerin- den hangisinin özellikleri verilmiştir?

A) Kapalı tabakalaşma sistemi B) Kast sistemi

C) Yarı açık sınıf tabakalaşma sistemi D) Zümre sistemi

E) Açık tabakalaşma sistemi

28. “Kendilerini çok iyi tanımadığım halde yaşı, cinsiyeti ne olursa olsun, Azerbaycanlılara ve onlarla ilgili her konuya karşı özel bir ilgi, sevgi, yakınlık duyarım.

Çünkü ailem oradan gelmedir ve oranın insanlarına, oranın topraklarına ait öykülerle büyüdüm.” Bu sözler, kişiyi etkileyen uyaranın ne olduğunun anlaşılması için oluşturulmuş zihinsel bir yapıdır ve buna şema denir.

Bu parçaya göre şemalar için aşağıdakilerden han- gisi söylenebilir?

A) İrade dışı tepkilere yol açar.

B) Sosyal etkileşimi olumsuz etkiler.

C) Otomatik olarak yargıda bulunmaya yardım eder.

D) Kitle içinde, bireysel sorumluluk duygusunu azaltır.

E) Bilgiler arasındaki ilişkiyi yorumlamaya yardımcı olur.

30. Her insanın biyolojik bir varlık olduğu kadar toplumsal bir varlık, bir kültür taşıyıcısı, içinde yaşadığı toplumun bir ürünü olduğu açıktır. Toplum da kültür de bireylerin davranışlarıyla var olurlar, daha doğrusu, bireyin davra- nışlarında açığa çıkarlar. Her insan bir grup içinde doğar ve toplumsal niteliklerini de bu grup içinde kazanır.

Bir toplumda yaşamak için gereken bilgi ve değerler, gruplar aracılığıyla bireye aktarılır. Ancak bu süreç, bir toplum içerisinde dahi tek bir biçimde gerçekleş- mez. Bu sürecin ‘uyumlu’ olma ihtimali gibi ‘uyumsuz’

olma ihtimali de mevcuttur. Toplumsal hayatta her an karşılaştığımız çeşitlilik, toplum-birey ilişkisinin tek bir biçimde olmadığını ifade eder.

Bu parça aşağıdaki kavramlardan hangisini açıkla- yıcıdır?

A) Statü aktarımı B) Yatay hareketlilik C) Kapalı tabakalaşma D) Toplumsallaşma E) Toplumsal grup

31. Mübeccel Belik Kıray’a göre geleneksel toplumların aile yapısı köylere oranla metropollerde önemli ölçüde değişir. Aileye ücretli emeğin girişi ve ailenin birçok fonksiyonunun aile dışındaki uzmanlaşmış kurumlara, resmi örgütlere geçmesi bunların en önemlileridir. Met- ropol ailesi, kendini kentsel yaşamın değişen ögelerine uydurma kapasitesi göstermektedir. Metropol aileleri, modern teknolojinin kurumları tarafından yaratılmış, farklılaşmış, kurumlaşmış ve örgütlü bir çevrede yaşa- maktadır. Kentleşme süreçlerinin; aile yapısı, kültürel ilişkiler, değerler ve normlar üzerindeki etkisi büyüktür.

Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşı- lamaz?

A) Kent ile kırsal yerleşim bölgelerinin aile yapıları farklılık gösterir.

B) Kentlerde, bireylerin değişime uyma hızı yavaştır.

C) Kentteki sosyal ilişkilerde yazılı normlar etkindir.

D) Kentteki kültürel yapı, sosyal değişmeyi hızlandırı- cıdır.

E) Kentteki üretim ilişkileri köye göre değişiklik göster- miştir.

36. “Hiç yaratan bilmez mi? O, en ince işleri görüp bilmek- tedir ve her şeyden haberdardır.”

(Mülk Suresi, 14. ayet) Yukarıdaki ayette Allah’ın hangi sıfatlarına değinil-

miştir?

A) Kelam – İrade B) Kudret – Semi C) İlim – Basar D) Hayat – Tekvin E) Beka – Vucüd

35. İslami eserlerin, eski el yazma kitaplarında görülen, ışık, gölge ve hacim duygusu, derinlik yansıtılmadan yapılan küçük ve renkli resim sanatıdır. Bu sanat, kağıt ve deri üzerine, sulu boya ve altın suyu kullanılarak çok ince fırçalarla yapılır.

Bu parçada aşağıdaki sanat dallarından hangisini anlatılmaktadır?

A) Ebru B) Minyatür

C) Ahşap oymacılığı D) Bakır kabartma E) Hat

37. Onları esirgeyerek alçak gönüllülükle üzerlerine kanat ger ve de ki: “Rabb’im! Küçüklüğümde onlar beni mer- hametiyle nasıl yetiştirmişse şimdi de sen onlara öyle merhamet et!”

(İsrâ Suresi, 24. ayet) Kur’an-ı Kerim’in bu ayeti aşağıdaki konulardan

hangisiyle ilgilidir?

A) Mal edinme hakkıyla B) Ana-baba hakkıyla C) Komşuluk hakkıyla D) Seyahat hakkıyla E) İrade hürriyetiyle

35.-40. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip Okulları öğrencileri/mezunları cevaplayacaktır.

32. “Lastik gibi bir adam” ifadesi eğer spor alanından bahse- diyorsak fiziksel esneklik anlamına gelirken, aynı ifade dürüstlük ve netlik gibi insani meziyetler konuşulurken ikiyüzlülük anlamına da gelebilir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Semantik çok anlamlılık B) Sentaktik çok anlamlılık C) Pragmatik belirsizlik D) Semantik belirsizlik E) Pragmatik çok anlamlılık

33. Hiçbir katı sıvı değildir.

Hiçbir sıvı katı değildir.

Verilen önermeler arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ters döndürme B) Karşıtlık

C) Altıklık D) Çelişiklik

E) Düz döndürme

34. Hiçbir kuş, kanatlı değildir. (Yanlış) Bütün kuşlar kanatlıdır. (Doğru) Hiçbir insan öğretmen değildir. (Yanlış) Bütün insanlar öğretmendir. (Yanlış)

Karşı olma karesi kuralları dikkate alındığında bu önermeler aşağıdakilerden hangisine örnektir?

A) Altık önermelerden tümel olumsuz doğruysa tikel olumsuz da doğrudur.

B) Tikel olumlu doğru ise, alt karşıtı olan tikel olumsuz doğru veya yanlış olabilir.

C) Çelişik önermelerden biri doğruysa diğeri kesinlikle yanlıştır.

D) Tümel olumsuz yanlış ise, üst karşıtı olan önerme doğru veya yanlış olabilir.

E) Tikel önermeler doğru ise, bunların altıkları olan tümel önermeler bazen doğru, bazen yanlış olurlar.

39. Hz. Muhammed (s.a.v) için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Karar alırken sadece vahiyle gelen bilgilere başvu- rurdu.

B) Sabırlı ve kararlı bir kişiliğe sahipti.

C) Arkadaşlarıyla görüş ve önerilerini istişare ederdi.

D) Olaylar karşısında her insan gibi o da sevinç ve üzüntü duygularını yaşardı.

E) Allah’tan aldığı emirleri insanlara eksiksiz tebliğ ederdi.

40. Aşağıda verilen ekollerden hangisi diğerlerine göre farklı bir alanda ortaya çıkmıştır?

A) Eşarilik B) Malikilik C) Hanefilik D) Hanbelilik E) Şafiilik

41. Bilim dalları olguların farklı yöntemlerle incelenmesi gerekliliğinden doğmuştur. Toplumun temel özellikleri sosyolojiye ait yöntemlerle, bireyin davranışlarının birtakım yasalara dayandırılarak açıklanması psikoloji bilimiyle, doğa kanunlarını açıklamak ise fizik, kimya, biyoloji gibi doğa bilimleriyle mümkündür. Bu nedenle, bilimlerin ortak bir noktada buluşturulması mümkün değildir.

Bu parça, klasik bilim görüşünün aşağıdaki hangi açıklamasına eleştiri niteliğindedir?

A) Bilimler, doğrusal bir süreçte ilerlerler.

B) Bilim insanı nesneldir.

C) Bilim bir gün bütün sorulara cevap bulacaktır.

D) Bilim, olgusaldır.

E) Bütün bilimler fizik bilimi altında toplanabilir.

38. I. Evrenin yaratılışında yüce ve kudret sahibi bir gücün etkisi yoktur.

II. Gerçekleşen tüm olaylar zorunlu bir şekilde ortaya çıkan bilimsel yasaların sebep - sonuç ilişkileridir.

III. Madde tek gerçektir ve kendiliğinden meydana gelmiştir.

IV. Dinlerin konusu içerisinde giren kavramlardan yalnızca metafizik âlemi ve varlıkları doğru kabul ederler.

Yukarıda verilen bilgilerden hangileri materyalizm için doğru bilgilerdir?

A) I ve III B) I ve IV C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) I, II ve III

41.-46. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar cevaplayacaktır.

42. Kuhn’un düşüncesine göre, bilim kesintisiz akıp giden bir süreç değil, aksine kesintilerle, kopmalarla ve dev- rimci dönüşümlerle gelişen bir alandır.

Buna göre, Kuhn’un bilim anlayışı aşağıdakilerden hangisiyle çelişir?

A) Bilimin doğrusal bir büyüme grafiği izlediğiyle B) Bilimde sapmalar yaşandığıyla

C) Bilimin yanılmazlık iddiası taşımıyor olmasıyla D) Bilimde paradigmalar oluşturulmasıyla

E) Bilimin, üretildiği toplumsal yapıdan etkilenmesiyle

SOSYAL BİLİMLER-2 TESTİ BİTTİ.

CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.

43. Bir bireyin davranış veya inançlarını, başka bir kişi veya grubun davranış ve görüşleri doğrultusunda değiştirme- sidir. Ricalara, zorlamalara, grup baskısına bir cevap olarak davranışta ve ifade edilen tutumlarda yüzeysel, geçici bir değişme şeklinde ya da bir otorite emrine göre davranma şeklinde ortaya çıkabilir.

Bu parçada açıklanan kavram aşağıdakilerden han- gisidir?

A) Şema B) Sosyal etki

C) Tutum D) Ön yargı

E) Yükleme

44. Bir fabrikada çalışan işçiler, gece mesailerinde dö- nüşümlü olarak birbirlerinin yerine bakmakta ve diğer işçinin bir süre dinlenmesini sağlamaktadır.

Karşılıklılık esasına dayanan bu toplumsal etkileşim tipi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Benzeştirme B) Uyarlama

C) İş birliği D) Rekabet

E) Mübadele

45. Haber bültenlerinde sıkça izlediğimiz haberlerden biri de görevini uygun şekilde yerine getirmeyen kişilerin yarat- tığı olumsuz sonuçlardır. Hangi meslek olursa olsun o mesleğin gerektirdiği belirli roller vardır. Bunu başarıyla yerine getirenler, toplumda farklı bir saygınlık düzeyine sahip olmaktadır. Aksi durumda toplum, görevini yerine getirmeyen kişilere bir yaptırım uygulamakta ve o kişi toplum içinde saygınlığını yitirmektedir.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin önemi üze- rinde durulmaktadır?

A) Mübadele B) Yatay hareketlilik C) Sosyalleşme D) Toplumsal prestij E) Rekabet

46. I. “Rica ederim.”

II. “Vah vah, çok üzüldüm.”

III. “Türkiye, ılıman iklim kuşağındadır.”

IV. “Ödevlerimi düzenli yapacağıma söz veriyorum.”

Bu maddelerde dilin aşağıdaki hangi görevi örnek- lendirilmemiştir?

A) Eylemsel B) Bildirme C) Yaptırma

D) Belirtme E) Törensel

MATEMATİK TESTİ

1. Bu testte 40 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının “Matematik Testi” için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

1.

A

3

2 1

Şekildeki her dikdörtgenin içine, tam altındaki iki dikdörtgenin içindeki sayıların çarpımı yazıldığında A değeri kaç olur?

A) 6 B) 18 C) 24 D) 36 E) 54

2. 25 . (35)^x

sayısının asal olmayan 22 tane doğal sayı böleni olduğuna göre, x doğal sayısı kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7

3. Ortak bölenlerinin en büyüğü 18 olan iki basamaklı ve birbirinden farklı üç pozitif tam sayının toplamı en çok kaçtır?

A) 252 B) 234 C) 216 D) 162 E) 108

4. Pozitif bir A tam sayısının karekökü: B ve C birer pozitif tam sayı olmak üzere A B C= şeklinde yazılabilir.

Verilen eşitlikte C en küçük değerini aldığında, A sayısı önce B kadar mavi renk daire, sonra C sayısı kadar kırmızı renk daire kullanılarak modelleniliyor.

Örneğin;

18 3 2= olmak üzere 18 sayısı

biçiminde modelleniyor.

Yukarıda verilen kurala göre, modellenen aşağıdaki sayılardan hangisinin modelinde kullanılan toplam mavi daire sayısı toplam kırmızı daire sayısına eşit- tir?

A) 40 B) 52 C) 80

D) 125 E) 160

5. f: [–2, 3) → B şeklinde tanımlanan f(x) = 2x + 1

fonksiyonu bire bir ve örten olduğuna göre, B kü- mesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) (–3, 7] B) [3, 7) C) (–3, 3) D) [–3, 3) E) [–3, 7)

6. Gerçek sayılarda tanımlı f ve g fonksiyonları için f(x) = x³ –2x – 3

(f^–1 og)^–1(x) = –3x³ + 6x

eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, y = g(x) fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir?

A) y = – x + 1

3 B) y = – x + 3

3 C) y = – x + 6 3 D) y = – x + 8

3 E) y = – x + 9 3

7. y = f(x) sabit bir fonksiyondur.

f(x) = (a – b – 2)x² + (a + b – 4)x + a⁴ + b⁴ olduğuna göre, f(8) değeri kaçtır?

A) 96 B) 82 C) 72 D) 60 E) 56

8. a ve b gerçek sayılar, x ≠ 1 ve x ≠ –1 olmak üzere,

a

x – 1 + b

x + 1 = 5x – 1 (x – 1) . (x + 1) ifadesine göre, a . b çarpımı kaçtır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

12. x² + 2xy + y² – 3x – 3y – 4

ifadesinin çarpanlarından biri aşağıdakilerden han- gisidir?

A) x + y + 1 B) x + y – 1 C) x + y + 4

D) x + y E) x – y

9. Başkatsayısı 2, derecesi 3 olan P(x) polinomunun x + 1, x + 2 ve x + 3 ile bölümünden kalan 4’tür.

Buna göre, P(0) in değeri kaçtır?

A) 2 B) 4 C) 8 D) 14 E) 16

10. a – 1 a = 3

olduğuna göre, a⁴ + 1

a⁴ ifadesinin değeri eşittir?

A) 11 B) 71 C) 119 D) 121 E) 123

11. m bir gerçel sayı

. ( – )

m2 m1 m m

4 2 28

3+ 2 + 2 =

f p

olduğuna göre, m değeri kaçtır?

A) 1

2 B) 3

4 C) 4

3 D) 2

3 E) 3

2

15. i² = –1 olmak üzere, Z₁ = –³ 1+ –4 Z₂ = –³ 27+ –36 olduğuna göre, Z₂

Z₁ oranı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

16. 5^{x2 – 4x} + 51 – x2 + 4x = 6

denkleminin köklerinin toplamı kaçtır?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

13. x² + mx + 6 x² + 4x + 3

kesrinin sadeleşmiş hali x + 2

x + 1 olduğuna göre, m değeri kaçtır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

14. x+ + =5 1 x

denkleminin çözüm kümesi aşağıdakilerden hangi- sidir?

A) {1} B) {–1} C) {–1, 4}

D) {4} E) {1, 4}

17. x² – (a + 5)x – 7 = 0 x² + (a – 9)x + 7 = 0

denklemlerinin birer kökü eşit olduğuna göre, farklı olan köklerinin toplamı kaçtır?

A) –1 B) 0 C) 2 D) 6 E) 7

18. x² – x + 2 = 0 denkleminin kökleri x₁ ve x₂ dir.

Buna göre, kökleri x₁ – 1

x₂ ve x₂ – 1

x₁ olan ikinci dereceden denklem aşağıdakilerden hangisidir?

A) x² – 2x + 1 = 0 B) 2x² – x + 1 = 0 C) x² – x + 2 = 0 D) 2x² + x – 2 = 0

E) x² – 2x – 1 = 0

19. x – y = 3 x² + 5xy = –9

denklem sisteminin çözüm kümesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) (–1 2, ), – , 2 3

2

f 3p

* 4 ^B) *f^–1,₂³p^,f^2,–₂³p4

C) 1^, , – –, 2

3 2

2

f pf 3p

* 4 ^D) *^{( ,1–2),}f₂^3,–₂³p4

E) (–2 1, ), – , 2 3

2

f 3p

* 4

21.

4

1 <1

– – x2 x 6

f p

eşitsizliğinin çözüm kümesi aşağıdakilerden han- gisidir?

A) R – (–2, 3) B) R – [–2, 3] C) (–2, 3) D) [–2, 3] E) (–3, 4)

22. f(x) = ax² + bx + c parabolü verilmiştir.

a . b . c < 0

olduğuna göre, f(x) = ax² + bx + c parabolü aşağı- dakilerden hangisi olamaz?

A)

O x

y B)

O x

y

C)

O x

y D)

O x

y

E)

O x

y 20. Dik koordinat düzleminde x eksenine A noktasında teğet

f(x)= x² – ax + a + 3 parabolü ve OABC dikdörtgeni aşağdaki şekilde verilmiştir.

Parabolün y eksenini C noktasında kestiği bilindi- ğine göre, OABC dikdörtgensel bölgenin alanı kaç birimkare olabilir?

A)54 B) 48 C) 42 D)36 E)27

y = f(x) y

A x C B

O

23. –2 < x < 3

olmak üzere, x² + 4x + 1 ifadesinin alabileceği tam sayı değerleri kaç tanedir?

A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25

24. a < b < 0 < c olmak üzere, b²x²(b – 2acx) H 0

eşitsizliğin en geniş çözüm kümesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) – , ac b 3 2

f H B) ,

ac b

2 3p

> ∪ {0} C) (–∞, 0) D) ,

ac 0 b

> 2 H E) [0, ∞)

25.

Yukarıda koordinat düzleminde y = a^x – 1

y = b^x – 1 y = c^x – 1

fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğ- rudur?

A) a > b > c B) a > c > b C) b > c > a D) b > a > c E) c > b > a

y = c^x – 1 y = b^x – 1

y = a^x – 1 y

x O

26.

işleminin sonucu kaçtır?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

1

log₂6+log54 log6 − 1

log₃6

29. arcsina arccot 12

= 5

olduğuna göre, a değeri kaçtır?

A) 5

13 B) 12

13 C) 5

8 D) 5

7 E) 7

13 27. Genel terimi

(a_n) = 3 + 5 + 7 + ... + (2n+1) olan dizinin 6. terimi kaçtır?

A) 13 B) 19 C) 23 D) 34 E) 48

28. Ortak farkı 3 ve genel terimi

(a_n) = (b – 2).n + 3b – 7

olan aritmetik dizinin kaçıncı terimi 41'dir?

A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

30.ABC bir üçgen

|AD| = 2 birim, |AE| = 3 birim, |DE| = 5 birim |EC| = |DB| = 6 birim, |BC| = x

Yukarıdaki verilere göre, |BC| = x kaç birimdir?

A) 7 B) 8 C) 7 2 D) 8 3 E) 9 2 B

A

2 3

6 6

x C

D 5 E

31. ABC bir üçgen ve |AD| = |DC|

|AB| = 12 cm, |BD| = 8 cm, m(ABD) < 90°

Yukarıdaki verilere göre, |BC| nin alabileceği en büyük tam sayı değeri kaç cm dir?

A) 18 B) 19 C) 24 D) 30 E) 39

A

C D

8 12

B

33. ABE bir dik üçgen

[AB] ⊥ [BC], [AD] ⊥ [DC], [AE] ⊥ [BE]

|AE| = |DC|, |AD| = 6 birim, |BC| = 4 birim, |BE| = x

Yukarıdaki verilere göre, |BE| = x kaç birimdir?

A) 2 B) 2 3 C) 3 2

D) 2 5 E) 2 6

A

6

D

C

B 4

x E

32. ABC bir üçgen, [CF] kenarortay ve [DE] ∩ [CF] = {K}

|BD| = |DC| = 8 cm, |EC| = 12 cm

|DK|

|KE| = 2

3, |AE| = x

Yukarıdaki verilere göre, |AE| = x kaç cm dir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

A

E F

B D C

K 12

x

8 8