ÖĞRENME HALKASI
YAKLAŞIMI
Ö
ĞRENMEH
ALKASIY
AKLAŞIMI Piaget tarafından ileriye sürülen zihinsel gelişim kuramı üzerine temellendirilmiş bir yaklaşımdır.
İlk kez Robert Karplus ve arkadaşları tarafından geliştirilmiştir.
Öğrencilerin kavramsal gelişim yoluyla kazandıkları bilgilerin sınıfta tartışılması esasına dayalıdır.
Sınıf ortamındaki uygulaması üç aşamalı olarak gerçekleştirilir.
1. İnceleme ve veri toplama aşaması(keşif-araştırma)
2. Kavram tanıtımı aşaması
3. Kavram uygulama aşaması
1.İ
NCELEME VEV
ERİT
OPLAMAA
ŞAMASI Öğrenciler yeni bir öğrenme ortamında kendi çabaları, tepkileri ve aksiyonlar ile deneyim kazanırlar.
Öğrenme ortamında yeni karşılaştıkları araç-gereçleri ve diğer materyalleri öğretmenin veya başka kişilerin yardımı olmadan incelerler ve onlar hakkında deneyim kazanmaya çalışırlar.
İnceleme sırasında öğrencilerin zihinlerinde bir takım sorular ve karmaşık durumlar oluşur.
Soruların cevaplanması ve karmaşık durumların açıklığa kavuşturulması için,
öğrenci öğretmenin vereceği bilgiyi almaya ihtiyaç duyar.
Öğrenci öğrenmeye hazır hale gelmiş olur.
2.K
AVRAMT
ANITIMIA
ŞAMASI İnceleme ve veri toplama aşamasında incelenen örneklerle ilgili kavramların kullanıldığı aşamadır.
Öğrenciye yeni kazandırılacak kavramla ilgili bir tanım verilir.
Kavram tanımı öğretmen tarafından, kitap yada basılı veya görsel bir araç-gereçten de öğrenilebilir.
Öğrencinin bir önceki aşamada kazandığı bilgi ve deneyimleri yorumlaması ve değerlendirilmesi
sağlanır.
2.K
AVRAMU
YGULAMAA
ŞAMASI Öğrencilerin öğrendiği kavramları yeni ve farklı durumlara uygulayarak pekiştirdikleri aşamadır.
Öğrencilerin araç ve gereçlerle fiziksel deneyimi, öğretmen ve diğer öğrencilerle iletişimi önemlidir.
Öğrenilen bilgilerin yeni ve farklı durumlar için
kullanılabilmesi için, öğrencilere farklı durumlarla ilgili sorular sorulur.
Sorular sayesinde öğrenci düşünme,
yorum yapma ve bilgilerini yeni problemin çözümüne uyarlama faaliyetlerini
gerçekleştirir.
Bilgilerini kavrar ve pekiştirir.
Zihinsel gelişim seviyesi ortalamanın altında olan, bu nedenle kendi kazandığı deneyimleri
öğretmenin anlattıkları ile ilişkilendiremeyen öğrenciler için oldukça yararlıdır.
Anlamlı öğrenme gerçekleştirmede güçlük çeken öğrenciler için oldukça yaralı olmaktadır.
Fen öğretiminde öğrenme halkası yaklaşımına uygun yöntemlere yer verilmesi öğrencilerin;
Zihinsel gelişim
Muhakeme
Öğrenme gibi
çeşitli becerilerini olumlu yönde geliştirir.
Somut kavramların öğretiminde etkilidir.
Öğrenme halkası esnek bir modeldir.
Üç aşamanın öğrenme formatı değiştirilebilir fakat sırası
değiştirilemez ya da aşamaların hiçbiri atlanamaz, atlanırsa öğrenme halkası olmaz.
Buradaki ana tez, öğrencilerin önceki inançlarının yeterliliğini sınamaları için olanak sağlayan yeni durumlar hakkında
tartışmalarına ve bunları test etmelerine fırsat vermektir.
Bu yolla, öğrencilerin inanışları (ön bilgileri) yeni durumla çeliştiğinde dengesizlik ortaya çıkabilir ve öğrencilerin
kavram oluşturma için gereken yolları kullanmada bilinçli ve becerikli olmaları sağlanır (Renner, Abraham ve Birnie;
1998).
ETKİNLİK : Y
ÜZME VEB
ATMASu Zeytinyağı Alkol
ETKİNLİK : Y
ÜZME VEB
ATMA İnceleme ve veri toplama aşaması
1. Araç gereçlerin hazırlanması
2. Öğrencilerin hangi cisimlerin hangi sıvıda yüzeceğini ya da batacağını tahmin etme
3. Tahminlerini kaydedme ve uygulamalarını öğrenciye yaptırma
Kavram tanıtımı aşaması
1. Grup tartışması veya soru cevap yöntemi ile sonuçları irdeleme
2. Öğretmen yüzme ve batma kavramlarını tanımlar
Kavram uygulama aşaması
1. Öğrencilerin değişik araç gereçleri tuzlu su, süt ve sıvı sabun kullanarak deneyi tekrarlamaları istenir. Kavramı pekiştirmeleri sağlanır.
ETKİNLİK : A
SİT Mİ?, B
AZ Mİ?
Asit Baz
ETKİNLİK : A
SİT Mİ?, B
AZ Mİ?
İnceleme ve veri toplama aşaması
1. Araç gereçler hazırlanır
2. Öğrencilere iki farklı asit verilir, mavi ve kırmızı turnusol kağıdında ne gibi değişiklik yaptığını gözlemeleri istenir. Baz ile de aynı işlem yaptırılır
3. Asit ve bazlar verilerek pH kağıdında nasıl değişiklik yaptıklarını gözlemeleri istenir
4. Öğrencilere üç farklı asit ve baz verilerek mavi ve kırmızı turnusolu nasıl değiştirdiklerini gözlemeleri istenir.
5. Suyun asidik ve bazik özelliği konusunda veri toplamaları için behere bir miktar su koyup nasıl değişiklik yaptığını gözlemeleri istenir.
Kavram tanıtımı aşaması
1. Öğrencilerin gözlemlerinin sonuçlarını ifade etmeleri istenir.
2. Asit ve bazlarla ilgili olarak verilmesi gereken tanım, özellik ve açıklamalar öğrenciye verilir.
Kavram Uygulama Aşaması
1. Öğrencilere asit-baz olduğu belirtilmeden çözeltiler verilir. Turnusol ve pH kağıdı ile bunların asit mi baz mı olduklarını incelemeleri istenir.
JEROME BRUNER’İN
ÖĞRENME KURAMI
ÖĞRENME HALKASI YAKLAŞIMI
İnceleme ve Veri Toplama
Kavram Uygulama Kavram
Tanıtımı
Bruner’e göre bilişsel gelişim,bireyin kendisine ve
başkalarına ne yaptığını ve ne yapacağını artan bir kapasite ile açıklamasıdır.
Bruner bilişsel gelişimi üç başlıkta incelemektedir:
1.Eylemsel Dönem 2.İmgesel Dönem 3.Sembolik Dönem
1.Eylemsel Dönem: Çocuğun çevresindeki nesnelerle ilgili yaşantıları onlara temas ederek,dokunarak,hareket
ettirerek anlam kazanır.Onlar için nesneler bir takım eylemleri gerçekleştirdikleri objelerdir.
Örneğin;kalem yazdığı,bisiklet bindiği,kaşık yemek yediği bir nesnedir.
2.İmgesel Dönem:Çocuğun görsel belleği gelişmiştir.Bilgi imgelerle taşınır.Herhangi bir nesneyi veya olayı görmeden de onu resmedebilir.
Örneğin;bir uçağın resmini,bir arabanın resmini,bir denizin resmini onu görmeden de çizebilir.
Bruner’in eğitime ilişkin görüşleri:
Eğitimciler çocukların bilişsel gelişim düzeylerini tanımalıdır.
Çocukların öğrenmesini sağlamak için özellikle okul öncesinde ve ilköğretimin ilk yıllarında somut nesne,materyal ve olaylarla
çalışmaları sağlanmalıdır.
Öğretim,bilişsel süreçlerin aşamalarına uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Öğretimde yakından uzağa ilkesi benimsenmelidir.
Çocuğun kazanacağı yeni yaşantılar eski yaşantılara uygun olmalıdır.
Çocukların kendi hızlarıyla öğrenmelerine olanak sağlanmalıdır.
Öğretmenler,öğrenmenin sosyal boyutu göz ardı edilmemelidir.
1.Kavram Öğretimi ve Aşamaları:Bruner’e göre öğrenme kavram öğretimi ile gerçekleşir.Örneğin;
Kavramın Adı: Kuvvet
Kavramın Tanımı: Duran bir cismi harekete geçiren veya hareket halindeki bir cismin sabit hızla hareketine devam etmesine veya durmasına sebep olan etkidir.
Kavramın Özellikleri:Kuvvet vektöreldir.Dinamometre ile ölçülür.
Kavramın Önemi:İş yapabilmek için kuvvet gereklidir.
Kavramla İlgili Örnekler:Sürtünme kuvveti,yerçekimi kuvveti,manyetik kuvvet
Bruner’e göre öğrenciler bu sırayı izleyerek kavramları sınıflandırır.Yeni durumla karşılaştıklarında eski
kavramlarla ilişkilendirirler.
2.Öğrenmenin gerçekleşmesi buluş yoluyla gerçekleşir:
Bruner de Piaget gibi,öğrenme sürecinin öğrencinin aktif katılımıyla gerçekleşmesi gerektiğini savunur.Çünkü buluş
yoluyla öğrenme;öğrencilerin zihinsel yeteneklerini kullanarak kendi kendilerine bilimsel bilgi edindikleri bir öğretim
yöntemidir.Bruner’e göre öğrenciler bilgiye kendileri ulaşmalıdır ve bunu yaparken de mutlaka deneysel çalışmalar yapmalıdır.
Bruner buluş yoluyla öğretimin öğrencilerin zihinsel gelişmişlik düzeylerine göre üç farklı şekilde uygulanabileceğini belirtir.Bunlar;
1.Bağımlı buluş yoluyla öğretim
2.Yarı serbest buluş yoluyla öğretim 3.Serbest buluş yoluyla öğretim
1.Bağımlı buluş yoluyla öğretim:
Öğrencilerin zihinsel gelişmişlik düzeyi düşüktür.
Öğrencilerin bilişsel süreç becerileri gelişmemiştir.
Öğretmen problemin çözüm yollarını verir ve çözümü öğrenciye bırakır.
Çözüm ders kitabında yoktur.
2.Yarı serbest buluş yoluyla öğretim:
Öğrencilerin zihinsel gelişmişlik düzeyi orta seviyededir.
Öğrencilerin bilişsel süreç becerileri gelişmiştir.
Öğretmen sadece problemi ortaya koyar.
Çözüm için kullanılacak yöntemleri ve çözümü öğrenciye bırakır.
3.Serbest buluş yoluyla öğretim:
Öğrencilerin zihinsel gelişmişlik düzeyi oldukça yüksektir.
Öğretmen problemin belirlenmesini ve çözümünü tamamen öğrencilere bırakmıştır.
Öğretmenin bu süreçteki rolü,öğrenciler çalışmaları sonuçlandırdıktan sonra gerekli kontrolleri yaparak geri bildirim sağlamaktır.
JEROME BRUNER’İN ÖĞRENME KURAMI
Bu üç uygulamada da esas olan öğrencilerde keşfetme duygusunu uyandırmaktır.
Öğrencilerin buluş yoluyla güdülenmeleri fen bilimlerine olan ilginin artmasına yardımcı olur.
Bruner’e göre bilişsel gelişim için çocuğun diğer çocuklarla etkileşimi de onun zihinsel gelişimini olumlu etkiler.Bunun için öğrencilerin otuma düzeninde kolayca hareket edebilecekleri,
öğretmen ve araç‐gereçlerle etkileşimde bulunacakları şekilde çok boyutlu düzenlenmelidir.