4. konu
Bedenin Ele Geçirilmesi
6. hafta
• Bu hafta ele alacağımız Bedenin Ele Geçirilmesi
konusu ve vizeden sonraki haftanın Dinsel Tecrübe konusu, belki de Levy-Bruhl’ün din ve büyünün
farklı bir anlama biçimine karşılık geldikleri tezinin açıklanmasına temel teşkil ediyor.
• Bilimin, verileri akli bir süzgeçle elde etmesi, analiz etmesi ve aslen rasyonel bir izleyiciye sunması,
dinin bu tarz bir analizle yakalanması zor duygusal boyutunu gözden kaçırabilir.
• Bu iki konu etrafında antropolojinin toplumsal
gerçeğin duygusal boyutunun resmedilmesine dair arayışına tanıklık edeceğiz.
6. hafta
• Bedenin ele geçirilmesi, dünyanın birçok yerinden farklı dinsel inanışların ağırlıkta olduğu antropolojik
topluluklarda tecrübe edildiği dile getirilen bir dinsel gerçeklik. İçlerine kötü bir ruhani varlığın girdiği kadın ve sınırlı sayıda olsa da erkek, bazı insanları
zombileştiren ve onları tarlası için işçi tutan çiftlik sahibi gibi anlatılar etnografik metinlerde azımsanmayacak
miktarda karşımıza çıkmaktadır (Boody ve zhar;
Comarofflar; vs.). Bu durum başka disiplinlerde bir tür bedensel veya ruhsal hastalığa işaret olarak
yorumlansa da antropolojik literatür bedenin ele
geçirilmesi vakaları etrafında toplumsal organizasyona ve benliğin sunuluşuna dair şemalar üretiyor.
6. hafta
• Aynı zamanda popüler metinlerin konusudur bedenin ele geçirilmesi. Amerikan sinemasında, yaşanmış bir gerçeğe dayandığı ibaresi ile her sene onlarca film dolaşıma
girmektedir. Son dönem Türkiye korku sinemasında üretilen örnekleri de azımsanmayacak kadar çoktur.
• Fakat enteresan bir farklılık göze çarpar bu iki
formülasyonda. Hıristiyan kötü ruhların ele geçirdiği bedenler, bilimsel gerekçelendirmenin her alana
uygulanamayacağı fikri etrafında bir dinsel mevzi
kurarken İslami korku filmleri, bedeni ele geçirilenlerin veya bunu çıkarmak için uğraşan din adamlarının doğru yoldan, özellikle maddi ihtiraslar temelinde sapmış
oldukları kurgusunu işler.
6. hafta
• Bu hafta aynı zamanda, bedenin ele geçirilmesi konusunda çekilmiş üç film üzerine konuşacağız.
• The Exorcist (1973): Özellikle bilim ve din karşıtlığının nasıl kurulduğu.
• The Exorcism of Emily Rose (2005). Antropolog bilirkişinin davaya yaklaşımı.
• Üç Harfliler: Marid (2010). Maddiyatın, paranın ve bunlarla ilişkinin kurgulanışı.