YARGITAY 9. HUKUK DA RES

(1)

YARGITAY

9. HUKUK DA‹RES‹

(2)

(3)

E: 2003/5607 K: 2003/18351 T: 30.10.2003

‹fi HUKUKU • HUSUMET • BAK‹YE SÖZLEfiME SÜRES‹

• DAVACININ BAfiKA B‹R ‹fiTE ÇALIfiMASI (BK m. 325)

Özet: Borçlar Kanunu’nun 325. madde- sinden do¤an bakiye sözleflme süresi alaca-

¤› belirlenirken; davac›n›n bakiye süre içinde baflka bir iflte çal›fl›p çal›flmad›¤›, di¤er bir ifl- ten kazand›¤› ya da kazanmaktan kasten fe- ragat etti¤i gelirlerinin bulunup bulunmad›¤›

araflt›r›lmal›d›r.

Davac›, k›dem tazminat›, ücret ve bakiye süre ücretinin ödetilmesine karar verilmesini istemifltir.

Yerel mahkeme, iste¤i k›smen hüküm alt›na alm›flt›r.

Hüküm süresi içinde daval› avukat› taraf›ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

1- Dosyadaki yaz›lara, toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni gerektirici sebeplere göre, daval›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2- Mahkemece davac› iflçinin bakiye süre ücreti tutar›ndaki tazminat iste¤i de hüküm alt›na al›nm›flt›r. Ancak davac›n›n bakiyesüre içinde bir baflka iflte çal›fl›p çal›flmad›¤›, di¤er bir iflten kazand›¤›yada kazanmaktan kasten feragat etti¤i gelirleri bulunup bulunmad›¤› araflt›r›lmam›flt›r.

Borçlar Kanunu’nun 325. maddesi uyar›nca an›lan hususlar araflt›r›larak davac›n›n daval›ya ait iflyerinde çal›flmamaktan dolay› tasarruf etti¤i miktar indirilmek suretiyle bakiye süre ücreti tutar›ndaki tazminat iste¤i belirlenmelidir. Bu hukuki olgu dikkate al›nmaks›z›n an›lan tazminat hakk›nda hüküm kurulmufl olmas› hatal› olup, bozmay› gerektirmifltir.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ( * ) Gönderen: Av. Hulki ÖZEL, Mersin Barosu Baflkan›

(4)

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- S I N A , peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 30.10.2003 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2005/37152 K: 2006/5675 T: 07.03.2006

‹fi HUKUKU • ‹fiÇ‹N‹N AYLIK ÜCRET‹N‹N TESP‹T‹

• HER AY DE⁄‹fiEN M‹KTARDA ÖDEME

• SAAT ÜCRET‹NE GÖRE ÜCRET TESP‹T‹

Özet: Ücret bordrolar›nda saat ücreti bel- li olan iflçiye, fazla çal›flma ve bayram ücret- leri ilavesiyle her ay de¤iflik miktarlarda üc- ret ödendi¤i anlafl›ld›¤›na göre; ayl›k ödeme miktarlar› de¤il, saat ücreti miktar› esas al›- narak talep konusu iflçilik haklar› hesaplan- mal›d›r.

Taraflar aras›ndaki, ihbar ve k›dem tazminat›, fazla çal›flma ve izin ücreti, bayram, hafta ve genel tatil gündeliklerinin ödetilmesi davas›n›n yap›lan yarg›lamas› sonunda; ilamda yaz›l› nedenlerle gerçekleflen mikta- r›n faiziyle birlikte daval›dan al›narak davac›ya verilmesine iliflkin hüküm süresi içinde duruflmal› olarak temyizen incelenmesi daval› avukat›nca istenilmesi üzerine dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu¤u anlafl›lm›fl ve duruflma için 7.3.2006 Sah günü tayin edilerek taraflara ça¤r›

ka¤›d› gönderilmiflti. Duruflma günü daval› ad›na avukat geldi. Karfl› taraf ad›na kimse gelmedi. Duruflmaya bafllanarak haz›r bulunan avukat›n sözlü aç›klamas› dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

1- Dosyadaki yaz›lara, toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni gerektirici sebeplere göre, daval›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2- Davac› iflçinin ayl›k ücretinin miktar› konusunda taraflar aras›n- da uyuflmazl›k söz konusudur. Davac› iflçi, ücretinin 800 Amerikan Do- lar› net oldu¤unu ileri sürmüfl, daval› ise saat ücretinin 1.85 Amerikan Dolar› oldu¤unu savunmufltur. Davac› tan›klar›ndan biri ayl›k ücretin

(5)

700-800 Amerikan Dolar› civar›nda oldu¤unu aç›klam›fl, di¤er tan›k ise saat ücretinin 1.85 Amerikan Dolar› oldu¤unu belirtmifltir.

Dosyaya daval› iflverence sunulan cari hesap kart›nda davac›ya ayl›k 600-900 Amerikan Dolar› aras›nda de¤iflen ücret ödemeleri bulunmakta- d›r, daval› iflveren söz konusu ödemelerin ücretle birlikte fazla çal›flma, hafta tatili ve bayram, genel tatil çal›flmalar›n› da kapsad›¤›n› aç›klam›fl- t›r. Daval›n›n an›lan savunmas› ve banka kay›tlar›na göre davac›ya gün- lük 1.85 Amerikan Dolar› üzerinden ücret ödemesi yap›ld›¤› ve buna ek olarak fazla çahflma, hafta tatili ve bayram, genel tatil ücretlerinin öden- di¤i anlafl›lmaktad›r.

Mahkemece ayl›k ücretin 750 Amerikan Dolar› olarak kabulü ile istek konusu iflçilik haklar›n›n hüküm alt›na al›nmas› hatal›d›r. Bilirkifli- den ek hesap raporu al›narak davac› tan›¤›n›n beyan›nda geçen saat üc- reti 1.85 Amerikan Dolar› kabul edilmek suretiyle davaya konu ihbar ve k›dem tazminatlar› ile izin ücreti hesaplanarak hüküm alt›na al›nmal›d›r.

3-Davaya konu olan fazla çal›flma, hafta tatili ile bayram ve genel ta- til ücretlerinin de her ay de¤iflen miktarlarda ödendi¤i anlafl›lmakla, an›- lan isteklere hak kazan›lmas›na olanak bulunmamaktad›r. Mahkemece bahsi geçen isteklerin reddi yerine yaz›l› flekilde kabulüne karar verilmesi de hatal› olmufltur.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, daval› yarar›na takdir edilen 450 YTL duruflma avukatl›k paras›n›n karfl› tarafa yükletilmesine, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 7.3.2006 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

(6)

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2005/27660 K: 2006/7386 T: 27.03.2006

‹fi HUKUKU• ‹fiE ‹ADE KARARI

• ‹fiVERENE BAfiVURMA • ‹fiVEREN AVUKATINA YAPILAN ‹HBARIN USUL VE YASAYA AYKIRI OLMASI*

Özet: ‹fle iade davas› sonucunda feshin geçersizli¤ine karar verilmesini izleyen aflama- da özel yetkisi olmayan ifleren avukat›na ihbar yap›larak tekrar ifle bafllat›lma istenemez.

Davac›, boflta geçen süre ücreti ile sekiz ayl›k ücreti tutar›nda tazminata ödetilmesine karar verilmesini istemifltir.

Yerel mahkeme, iste¤i k›smen hüküm alt›na al›n›flt›r.

Hüküm süresi içinde taraflar avukatlar›nca temyiz, edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

Davac› iddias›nda daval› hakk›nda evvelce açm›fl oldugu davada ifl akdinin feshinin geçersizli¤inin tespitine karar verildi¤ini, karar›n Yarg›- tay onanmas›ndan geçerek kesinleflti¤ini belirterek bu ifl aktinin haks›z feshi nedeniyle bir ayl›k yasal sürede iflverene baflvurdu¤unu ancak ifle bafllat›lmad›¤›n› belirterek boflta geçen süre ücreti ile sekiz ayl›k ücreti tutar›nda tazminata karar verilmesini istemifltir.

Mahkemece davac› iste¤i do¤rultusunda karar verilmifltir.

Somut olayda davac› taraf›ndan feshin geçersizli¤inin tespitine iliflkin karar Dairemizce 8.12 2004 tarihinde onanm›fl ve davac› 9.12.2004 tarihli ihtarname ile ifle iade davas›nda daval› flirketin vekilli¤ini yürüten avukata baflvurarak ifle bafllat›lmas›n› istemifltir. Daval› iflveren taraf›n- dan ‹stanbul 2. Noterli¤ince 15.12.2003 tarihinde Avukat Serap'a verilen vekaletname “umumi vekaletname” mahiyetinde olup bu yönde vekile, özel bir yetki verilmemifltir. Ve davaya vekalet davas›n›n sonuçlanmas› ve hükmün icra edilmesi ile son bulur. Bu sebeple davac›n›n usulüne uygun olarak süresi içerisinde ifle bafllat›lmas› için iflverene baflvurdu¤u kabul edilemez Mahkemece davan›n reddi gerekirken yaz›l› gerekçe ile kabulü hatal› olup bozmay› gerektirmifltir.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ( * ) Gönderen: Av. Serap BÖLÜKBAfiIO⁄LU

(7)

SONUÇ: Temyiz, olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- S I N A , peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 27.3.2006 gönünde oybirli¤i ile karar verildi.

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2005/38308 K: 2006/17432 T: 19.06.2006

‹fi HUKUKU •FAZLA ÇALIfiMALAR • KANITLAMA YÖNTEM‹ •

‹fiÇ‹N‹N ÜCRET‹N‹N TESP‹T‹ • ‹MZALI BORDROLAR*

Özet: Fazla mesai yap›ld›¤›n›n ve hafta tatillerinde çal›fl›ld›¤n›n somut ve net olarak kan›tlanmas› gerekir. Bu konuda varsay›ma dayan›larak hüküm kurulamaz.

Dosyada bulunan imzal› bordrolara kar- fl› davac›n›n itiraz› bulunmuyor ise, bordrola- ra karfl› davac›n›n itiraz› bulunmuyor ise, bordrolardaki ücretlere itibar edilerek iflçilik haklar› hesaplanmal›d›r.

Davac›, fazla mesai, hafta tatili gündeli¤i ile ücret alaca¤›n›n ödetil- mesine karar verilmesini istemifltir.

Hüküm süresi içinde daval› avukat› taraf›ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü

YARGITAY KARARI

1-Dosyadaki yaz›lara toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni ge- rektirici sebeplere göre, daval›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2-Davac› daval› iflyerinde günde 3-4 saat fazla mesai yapt›¤›n›, hafta sonlar› çal›flt›¤›n› iddia ederek fazla mesai ve hafta sonu çal›flma ücreti- nin hüküm alt›na al›nmas›n› istemifl mahkemece istekler hüküm alt›na al›nm›flt›r. Dinlenen davac› tan›klar› davac›n›n fazla mesai yapmad›¤›n›, hafta sonlar› da çal›flmad›¤›n› beyan etmifl daval› tan›klar› da benzer ma- hiyette beyanda bulunmufllard›r. Hükme esas al›nan bilirkifli raporunda ise iflyerinin k›rsaldaki bir maden oca¤› oluflu çal›flma koflullar›, davac›- n›n iflyerindeki ikamet koflullar›n›n içiçeli¤i ve üretiminin niteli¤i gere¤i

(8)

hafta tatillerinde çal›flt›¤› ve gün de üç saat fazla mesai yapt›¤› varsay›m- sal olarak kabul edilip hesaplama yap›lm›flt›r. Oysa fazla mesai yap›ld›¤›

ve hafta tatillerinde çal›fl›ld›¤›n›n somut ve net olarak ispatlanmas› flart olup dosyada bu yönde bir delil mevcut olmad›¤› halde bu iki iste¤in hü- küm alt›na al›nmas› hatal›d›r.

3-Taraflar aras›nda ücret konusunda yaz›l› bir sözleflme bulunmad›-

¤› gibi tan›klarda bu konuda bilgi vermemifllerdir. Maden Mühendisleri Odas› Asgari ücret tarifesi de ba¤lay›c› de¤ildir. Dosyaya ibraz edilen üc- ret bordrolar› imzal› olup davac› bordrodaki imzalara itirazda bulunma- m›flt›r. Bu nedenle bordrodaki ücretlere itibar edilerek sonuca gitmek gerekirken ücretin yaz›l› flekilde belirlenmesi hatal› olup bozmay› gerektirmifltir.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 19.6.2006 gününde oybirli¤iyle karar verildi.

(9)

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2006/6668 K: 2006/28785 T: 01.11.2006

‹fi HUKUKU • ‹Z‹N ÜCRET‹ ALACAKLARI

• UYGULANACAK YASANIN BEL‹RLENMES‹*

Özet: Birikmifl y›ll›k izin ücretleri hesap- lan›rken, hizmet süreci içerisinde izin ücreti- ne hak kazan›ld›¤› tarihte yürürlükte bulu- nan yasaya göre hesaplama yap›lmal›d›r.

Davac›, ihbar ve k›dem tazminat›, fazla çal›flma ve y›ll›k izin ücreti, hafta ve genel tatil gündeliklerinin ödetilmesine karat verilmesini istemifltir.

Hüküm süresi içinde daval› avukat› taraf›ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü

YARGITAY KARARI

1-Dosyadaki yaz›lara toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni ge- rektirici sebeplere göre, daval›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2-Davac›n›n daval› iflveren yan›ndaki hizmetinin bir bölümü 1475 Say›l› Yasa döneminde geçmifl bir k›sm› da 4857 Say›l› Yasan›n yürürlü-

¤e girmesinden sonra devam etmifltir. Bu durumda y›ll›k izin ücreti alaca¤›n›n hak kazan›ld›¤› tarihte yürürlükte bulunan yasaya göre hesap- lanmas› gerekirken yaz›l› flekilde fesih tarihinde yürürlükte olan yasaya göre tüm hizmet süresinde hak edilen y›ll›k izin ücreti alacaklar› hesaplanarak hüküm kurulmas› hatal› olup bozmaya gerektirmifltir.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 1.11.2006 gününde oybirli¤iyle karar verildi.

(10)

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2006/32912 K: 2007/3305 T: 13.02.2007

‹fi HUKUKU • FAZLA ÇALIfiMALARIN VE ‹fiÇ‹N‹N ÜCRET‹N‹N TESP‹T‹ • SOYUT N‹TEL‹KTEK‹ TANIK

ANLATIMLARININ DE⁄ER‹

Özet: Davac› ile ayn› iflyerinde çal›flma- yan veya davac›n›n çal›flma sürelerini bile- cek durumda olmayan tan›k anlat›mlar›na dayan›larak fazla çal›flmalar tespit edilemez.

Soyut nitelikteki tan›k anlat›m›na dayan›la- rak iflçinin ücreti de belirlenemez.

Davac›, k›dem, ihbar, izin, fazla çal›flma ücreti, alacaklar›n›n ödetil- mesine. Daval› karfl› davac›lar ise, kira bedelinin tahsili davas›n›n yap›- lan yarg›lamas› sonunda; ilamda yaz›l› nedenlerle as›l davada k›smen gerçekleflen miktar›n faiziyle birlikte daval›dan al›narak davac›ya verilmesine karfl› davan›n reddine iliflkin hükmün süresi içinde duruflmal› olarak temyizen incelenmesi daval›lar avukat›nca istenilmesi üzerine dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu¤u anlafl›lm›fl ve duruflma için 31.1.2007 Sal› günü tayin edilerek taraflara ça¤r› ka¤›d› gönderilmiflti.

Duruflma günü daval› ve karfl› davac› ad›na avukat ile karfl› taraf ad›na avukat geldiler. Duruflmaya bafllanarak haz›r bulunan avukatlar›n sözlü aç›klamalar› dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

1-Dosyadaki yaz›lara, toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni gerektirici sebeplere göre, daval› karfl› davac›lar›n afla¤›daki bendlerin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

3-Mahkemece davac›n›n iflyerinde çal›flt›¤› kabul edilen 27 y›l için her gün 3 saat ve haftada 18 saat üzerinden fazla çal›flma ücreti hesaplan- m›fl, mahkemece an›lan istek bak›m›ndan taktiri indirime gidilerek karar verilmifltir. Davac›n›n günlük ya da haftal›k çal›flma süresinin detaylar›- n› davac› tan›klar›n›n bilmeleri mümkün de¤ildir. Fazla çal›flma yap›ld›-

¤›na dair yaz›l› bir delil de bulunmamaktad›r. Böyle olunca mahkemece fazla çal›flma ücreti iste¤inin kabulü do¤ru de¤ildir.

4- Davac› iflçi son ayl›k ücretinin 620.000.000TL net oldu¤unu ileri sürmüfl, daval› iflveren bu ücrete itiraz etmifltir. Ücret konusunda ispata elveriflli yaz›l› bir delil bulunmamaktad›r. Davac› tan›klar›ndan biri dava- c›n›n 500.000.000TL- 600.000.000TL maafl ald›¤›n› kendisinden duydu-

(11)

¤unu aç›klam›flt›r. Bilirkifli raporunda da an›lan tan›¤›n beyan›nda geçen ücretin ortalamas› al›narak son ayl›k ücret, 550.000.000TL net olarak kabul edilmifltir. Somut olayda davac›n›n ayl›k ücretinin asgari ücretin üzerinde oldu¤u yöntemince kan›tlanabilmifl de¤ildir. Davac› tan›¤›n›n soyut nitelikteki anlat›m›na göre sonuca gidilmesi do¤ru olmaz. Ayl›k asgari ücret hesab›yla davac›n›n hak kazanabilece¤i ihbar ve k›dem tazminat› ile izin ücreti hesaplanmal› ve an›lan isteklerle ilgili bir karar verilmelidir.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, daval› yarar›na takdir edilen 500 YTL duruflma avukatl›k paras›n›n karfl› tarafa yükletilmesine, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 13.2.2007 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2006/23813 K: 2007/8905 T: 02.04.2007

‹fi HUKUKU •ZAMANAfiIMI DEF‹

• ISLAHLA ZAMANAfiIMI DEF‹N‹N ‹LER‹ SÜRÜLMES‹

• DAVALIYA TANINAN ‹SLAH OLANA⁄I

Özet: Daval› taraf›n zamanafl›m› def’ini

›slah yoluyla ileri sürebilmesi mümkündür.

Davac›, fazla mesai ücretinin ödenmesine karar verilmesini istemifltir.

Hüküm, süresi içinde taraflar avukatlar›nca temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup, düflünüldü.

1- Dosyadaki yaz›lara, toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni gerektirici sebeplere göre, davac›n› tüm, daval›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2- Yarg›lama s›ras›nda daval› vekili 10.5.2006 tarihli dilekçesiyle sa- vunmas›n› ›slah ederek dava konusu alacaklar›n bir k›sm›n›n zamanafl›- m›na u¤rad›¤›n› belirterek zamanafl›m› def’inini dikkate al›nmas›n› istemifltir. Mahkemece, usulüne uygun olmad›¤› ve süresi içerisinde yap›l- mad›¤› gerekçesiyle daval›n›n zamanafl›m› defi dikkate al›nmam›flt›r. Is-

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

( * ) Dergimizin 2003/3 say›s›n›n 762. Sayfas›nda yay›mlanan Yarg›tay 9. Hukuk Dairesi karar›na bak›n›z.

(12)

lah, taraflardan birinin yapm›fl oldu¤u usul iflleminin karfl› taraf›n oluru- na ba¤l› olmaks›z›n tamamen veya k›smen düzeltilmesine denir. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 83. ve devam› maddelerinde düzenle- nen ›slah müessesesi sadece davac›ya hak tan›maz. Usulünce yap›lm›fl olan daval› taraf ›slah› da geçerlidir. Esasa cevap süresi içinde ileri sürül- medi¤inden davac› taraf›n savunman›n geniflletilmesi yönündeki itiraz›

ile karfl›laflmas› mümkün olan zamanafl›m› definin ›slah yoluyla yap›lma- s›nda usule ayk›r› bir yön bulunmamaktad›r. Bu nedenle, daval›n›n ›slah yoluyla zamanafl›m› definin kabulü gerekirken bu husus gözetilmeden hüküm kurulmufl olmas› hatal›d›r.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- S I N A , peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine 02.04.2007 gününde oybirli¤iyle karar verildi.

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2007/602 K: 2007/9465 T: 05.04.2007

‹fi HUKUKU • ‹fiLETMEN‹N BÜTÜNÜNÜ SEVK VE ‹DARE EDEN PERSONEL • ‹fiGÜVENCES‹ HÜKÜMLER‹

(‹flK m. 18/son)

Özet: ‹flletmenin bütününü sevk ve idare etme yetkisi bulunan ve genel müdüre de ve- kalet edebilen davac›n›n iflveren vekili konu- munda bulundu¤u dikkate al›narak ifl güven- cesi kapsam› d›fl›nda oldu¤u sonucuna var›l- mal›d›r.

Davac›, ifle iadesine karar verilmesini istemifltir.

Yerel mahkeme, iste¤in kabulüne karar vermifltir.

Hüküm süresi içinde daval› avukat› taraf›ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü.

YARGITAY KARARI

Dosya içerisinde mevcut davac› ile ilgili görev tan›m belgesinde dava- c›n›n iflletmenin teknik ifllerden sorumlu genel müdür yard›mc›s› oldu¤u ve genel müdüre vekalet yetkisinin mevcut oldu¤u anlafl›lmaktad›r. Da- vac› bu konumu ile iflletmenin bütünü sevk ve idare eden iflveren vekili genel müdürün yard›mc›s› durumundad›r. Bu nedenle 4857 Say›l› Yasa-

(13)

n›n 18/son bendinde belirtilen ifl güvencesi kapsam› d›fl›ndaki personel niteli¤indedir. Bu nedenle davac›n›n ifle iade iste¤inin reddi gerekirken kabulü hatal›d›r. Dairemizce 4857 Say›l› Yasan›n 20/3 maddesi uyar›n- ca afla¤›daki flekilde karar verilmifltir

SONUÇ: Yukarda aç›klanan gerekçe ile;

1- Mahkemenin karar›n› BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI- NA,

2-Davan›n REDD‹NE

3-Harç peflin al›nd›¤›ndan yeniden al›nmas›na yer olmad›¤›na, 4-Davac›n›n yapt›¤› yarg›lama giderinin üzerinde b›rak›lmas›na 5-Daval› kendisini vekille temsil ettirdi¤inden avukatl›k asgari ücret tarifesi uyar›nca takdir edilen 450 YTL ücreti vekaletin davac›dan al›narak daval›ya verilmesine,

6-Daval› taraf›ndan peflin yat›r›lan temyiz harc›n›n iste¤i halinde kendisine iadesine kesin olarak 5.4.2007 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

(14)

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2007/2602 K: 2007/11122 T: 17.04.2007

‹fi HUKUKU •‹fiYER‹NDE F‹‹LEN ÇALIfiMASA DA MESLEK‹ ÜNVANI NEDEN‹YLE SORUMLULUK ÜSTLENEN K‹fi‹N‹N HAKLARI

Özet: ‹flyerinde fiilen çal›flmam›fl olmas›- na karfl›n, meslek ünvan› nedeniyle sorumlu- luk üstlendi¤i anlafl›lan davac›n›n ücrete hak kazand›¤› sonucuna var›lmal›d›r.

Taraflar aras›ndaki, ücret alacaklar›n›n ödetilmesi davas›n›n yap›lan yarg›lamas› sonunda; ilamda yaz›l› nedenlerle gerçekleflen reddine iliflkin hükmün süresi içinde duruflmal› olarak temyizen incelenmesi davac›

avukat›nca istenilmesi üzerine dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu¤u anlafl›lm›fl ve duruflma için 17.4.2007 Sal› günü tayin edilerek taraflara ça¤r› ka¤›d› gönderilmiflti. Duruflma günü davac› ad›na avukat geldi. Karfl› taraf ad›na kimse gelmedi. Duruflmaya bafllanarak haz›r bulunan avukat›n sözlü aç›klamas› dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

Davac›, açm›fl oldu¤u bu davada, daval›ya ait yap› denetim flirketinde mimar olarak çal›flt›¤›n› ve ücretlerinin ödenmedi¤ini ileri sürerek üc- ret alacaklar›n›n tahsiline karar verilmesini talep etmifltir.

Daval› ise aralar›nda ifl iliflkisinin bulunmad›¤›n› ve davac›n›n fiilen hiç çal›flmad›¤›n› yap› denetim flirketlerinde mimar bulundurma yüküm- lü¤ü sebebiyle isminin geçti¤ini savunmufltur.

Mahkemece davac›n›n iflyerinde fiilen çal›flmad›¤›, sadece yasal yü- kümlülük sebebiyle isminin bildirildi¤i, ücrete hak kazanamayaca¤› ge- rekçesiyle davan›n reddine karar verilmifltir.

Davac›n›n iflyerinde filen çal›flt›¤› kan›tlanamam›fl olsa da, daval› flir- ket taraf›ndan çal›flanlar listesinde davac› ad›na yer verildi¤i bir k›s›m belgelerin davac› ad›na iflleme konuldu¤u, bir dönem Sosyal Sigortalar Kurumu’na primlerinin de yat›r›ld›¤› anlafl›lmaktad›r. Davac›n›n bu iflleme kat›ld›¤› ve 11.8.2000 tarihli taahhütnameyi noterden düzenleyerek 300.000.000TL brüt ayl›k ücretle çal›flaca¤›n› aç›klad›¤› da anlafl›lmakta- d›r. Böyle olunca davac› daval›ya ait iflyerinde fiilen çal›flmam›fl olsa da- hi, meslek ünvan› sebebiyle sorumluluk üstlendi¤i anlafl›lmakla taahhüt- namede belirtilen ücrete hak kazand›¤› kabul edilmelidir. Böyle olunca davac›n›n yap› denetim flirketinde mimar bulundurma zorunlulu¤unun bulundu¤u 24.5.2001 tarihine kadar olan dönem için ücrete hak kazan-

(15)

d›¤›n›n kabulü gerekir. Bu yönde gerekli hesaplamaya gidilerek istek yö- nünden bir karar verilmelidir.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, davac› yarar›na takdir edilen 500 YTL duruflma avukatl›k paras›- n›n karfl› tarafa yükletilmesine, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 17.4.2007 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2007/8892 K: 2007/17995 T: 05.06.2007

‹fi HUKUKU •ÖLMÜfi K‹fi‹YE DAVA AÇILAMAYACA⁄I

• FERAGAT • AD‹ ORTAKLI⁄A KARfiI AÇILAN DAVADA HUSUMET Özet: Dava tarihinde sa¤ olmayan kifliye karfl› dava aç›lamaz. E¤er böyle bir dava aç›lm›fl ise davadan feragat da kabul edile- mez. Zira aç›lmayan bir davadan feragat mümkün de¤ildir. Adi ortakl›kta ortaklar›n birlikte daval› gösterilmeleri gerekir. Husu- met yarg›laman›n her safhas›nda mahkeme- ce resen dikkate al›nmas› gereken bir husus- tur.

Taraflar aras›ndaki, ihbar ve k›dem tazminat›, fazla çal›flma ve izin ücreti, bayram, hafta ve genel tatil gündelikleri ile ikramiye alacaklar›n›n ödetilmesi davas›n›n yap›lan yarg›lamas› sonunda; ilamda yaz›l› nedenlerle gerçekleflen miktar›n faiziyle birlikte daval›dan al›narak davac›ya verilmesine iliflkin hüküm süresi içinde temyizen incelenmesi davac› ve Dursun avukat›nca istenilmesi ve daval› avukat›nca da duruflma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek iflin duruflmaya tabi oldu¤u anlafl›l- m›fl ve duruflma için 5.6.2007 Sal› günü tayin edilerek taraflara ça¤r› ka-

¤›d› gönderilmiflti. Duruflma günü daval› ad›na avukat geldi. Karfl› taraf ad›na kimse gelmedi. Duruflmaya bafllanarak haz›r bulunan avukat›n sözlü aç›klamalar› dinlendikten sonra duruflmaya son verilerek dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

Davac›n›n çal›flt›¤› geminin daval› olarak gösterilen Fatih ve Mustafa taraf›ndan adi ortakl›k fleklinde çal›flt›r›ld›¤› ve daval› gösterilen Musta-

(16)

fa’n›n dava tarihinden önce 28.2.2005 tarihinde vefat etti¤i anlafl›lmakta- d›r. Dava tarihinde hayatta olmayan kifli hakk›nda dava aç›lmas› müm- kün de¤ildir. Aç›lmayan bir davadan da feragat geçerli kabul edilemez.

Husumet yarg›laman›n her safhas›nda mahkemece resen nazara al›nma- s› gereken bir husustur. Adi ortakl›kta adi ortaklar›n birlikte daval› gös- terilmesi gerekir. Öncelikle Mustafa’n›n mirasç›lar› usulünce davaya da- hil edilmeli, deliller toplanmal› ve sonucuna göre hüküm kurulmal›d›r.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- SINA, sair temyiz hususlar›n›n bilahare incelenmesine, daval› yarar›na takdir edilen 500 YTL duruflma avukatl›k paras›n›n karfl› tarafa yükletil- mesine, peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 05.06.2007 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

(17)

YARGITAY 9. HUKUK DA‹RES‹

E: 2006/32314 K: 2007/18333 T: 11.06.2007

‹fi HUKUKU •TEMETTÜ • ‹KRAM‹YE • PR‹M

• KISTELYEVM USULÜNE GÖRE ÖDEME*

Özet: Temettü ödeme tarihinde ifl sözlefl- mesi hakl› olarak feshedilmifl olsa da, iflçinin fiilen çal›flt›¤› süreyle orant›l› olarak hak ka- zand›¤› bedel kistelyevm esas›na göre he- saplanmal›d›r.

Davac›, ihbar ve k›dem tazminat›, izin ücreti ile temettü ikramiyesi- nin ödetilmesine karar verilmesini istemifltir.

Yerel mahkeme, iste¤i k›smen hüküm alt›na alm›flt›r. Hüküm süresi içinde davac› avukat› taraf›ndan temyiz edilmifl olmakla dosya incelendi, gere¤i konuflulup düflünüldü:

YARGITAY KARARI

1- Dosyadaki yaz›lara toplanan delillerle karar›n dayand›¤› kanuni gerektirici sebeplere göre, davac›n›n afla¤›daki bendin kapsam› d›fl›nda kalan temyiz itirazlar› yerinde de¤ildir.

2- Davac›n›n temettü ödeme tarihinde ifl sözleflmesi hakl› olarak fes- hedilmifl olsa da Dairemizin yerleflik kararlar› uyar›nca çal›flt›¤› süreyle orant›l› olarak hak kazand›¤›n› mahkemece k›stelyevm esas›na göre an›- lan alaca¤a karar verilmesi gerekirken gerekçe gösterilmeden reddi hata- l›d›r.

SONUÇ: Temyiz olunan karar›n yukar›da yaz›l› sebepten BOZULMA- S I N A , peflin al›nan temyiz harc›n›n istek halinde ilgiliye iadesine, 11.6.2007 gününde oybirli¤i ile karar verildi.

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ( * ) Gönderen: Av. Erdo¤an BAHÇEC‹K