6. SINIF TÜRKÇE
EDİTÖR Turgut MEŞE
YAZAR Komisyon
Bütün hakları Editör Yayınevine aittir.
Yayıncının izni olmaksızın kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekânik yollarla ya da fotokopi yoluyla basımı,
çoğaltılması ve dağıtımı yapılamaz.
Editör Yayınevi bir Data Yayınları markasıdır.
ISBN / TARİH
978-605-280-068-3 / 04-06-20
SERTİFİKA NO 16199
KAPAK TASARIMI Editör Yayınevi Dizgi Ekibi
SAYFA TASARIMI Editör Yayınevi Tasarım Ekibi
BASKI VE CİLT Melih Ambalaj
ANKARA
İLETİŞİM
İvedik Organize Sanayi Matbaacılar Sitesi 1518 Sok. Mat-Sit İş Merkezi No:2/20
Yenimahalle / ANKARA Tel: 0 312 384 20 33 - 0 505 925 57 81
Fax: 0312 342 23 58 www.editoryayinevi.com Kitap hakkında görüş ve önerileriniz için
WhatsApp hattımız: 05422620337
SÖZCÜKTE YAPI VE EKLER
TEST 15 ...46
TEST 16 ...49
TEST 17 ...52
3.TEMA YAZIM KURALLARI
TEST 18 ...55TEST 19 ...58
TEST 20 ... 61
TEST 21 ...64
TEST 22 ...67
NOKTALAMA İŞARETLERİ
TEST 23 ...69TEST 24 ...72
TEST 25 ...75
TEST 26 ...78
TEST 27 ... 81
1.TEMA SÖZCÜKTE ANLAM
TEST 1 ...5TEST 2 ... 9
TEST 3 ... 12
TEST 4 ... 15
SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM
TEST 5 ... 18TEST 6 ... 21
TEST 7 ...24
2.TEMA CÜMLEDE ANLAM
TEST 8 ...26TEST 9 ...29
TEST 10 ... 31
TEST 11 ...34
TEST 12 ...37
TEST 13 ...40
TEST 14 ...43
İÇİNDEKİLER
6.TEMA
ŞİİR BİLGİSİ - SÖZ SANATLARI
TEST 44 ...139
TEST 45 ...143
TEST 46 ...146
METİN TÜRLERİ
TEST 47 ...149TEST 48 ...152
7.TEMA ANLAM BÜTÜNLÜĞÜNÜ BOZAN İFADELER
TEST 49 ...155TEST 50 ...158
SÖZLÜ İLETİŞİM - GÖRSEL OKUMA- MEDYA METİNLERİ
TEST 51 ...161TEST 52 ... 165
8.TEMA SÖZEL MANTIK VE MUHAKEME
TEST 53 ... 168TEST 54 ...172
CEVAP ANAHTARI ...175
4.TEMA PARÇADA ANLAM
TEST 28 ...84TEST 29 ...88
TEST 30 ... 91
TEST 31 ...95
TEST 32 ...99
TEST 33 ... 103
TEST 34 ... 105
TEST 35 ... 109
5.TEMA İSİMLER (ADLAR)
TEST 36 ... 113TEST 37 ... 117
SIFATLAR (ÖN ADLAR)
TEST 38 ... 120TEST 39 ...123
ZAMİRLER (ADILLAR)
TEST 40 ... 126TEST 41 ... 129
EDAT - BAĞLAÇ - ÜNLEM TEST 42 ...132
TEST 43 ... 136
TEST 1
1
ŞİFRE
- Bal arısı zehri açık renkte, kokusuz, su gibi sıvı bir madde olup, keskin ve acı bir tadı vardır. İçinde
bulunan alarm feromonları nedeniyle aromatik özellik taşır. Berrak asidik yapıda olan arı zehri, oda sıcaklığında ağırlığının %30-40‘ını kuruyarak kaybeder ve açık sarı renge dönüşür.
Yukarıda verilen parçada geçen bazı sözcüklerin anlamları aşağıda verilmiştir. Bu sözcükleri parçadan bularak verilen bulmacaya yerleştiriniz.
ARI ZEHRİ
1- Organizmaya girdiğinde kimyasal etkisiyle fizyolojik görevleri bozan ve miktarına göre canlıyı öldürebi- len madde, ağı, sem
2- Bir şeyin benzerlerinden veya baş- ka şeylerden ayrılmasını sağlayan nitelik, hususiyet, hasiyet, hassa, mahsusluk
3- Cisimler tarafından yansılanan ışı- ğın gözde oluşturduğu duyum 4- Etkili, sert
♥ ● ♦ ♪
♥
●
♪ ♦
Buna göre şifre aşağıdakilerden hangisi olur?
A)
K A L E
B)L E K E
C)
E M E K
D)K E S E
2 - 5. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Toplumsal yaşam bir bulmaca gibidir. Bir yandan neredeyse hepimiz toplum içinde yaşamayı ve diğer insanlarla ilişki kurmayı gayet iyi bir biçimde başarıyoruz. Başka insanlarla konuşabiliyor ve onlara ce- vap verebiliyoruz; onlar da bize az ya da çok, anlayabileceğimiz biçimlerde cevap veriyorlar. Hepimiz toplumsal ilişkiler için bazı çerçevelerin belirlenmiş olduğunun farkındayız.
Toplumsal yaşamı düzenleyen kurallara uymak bireyleri daha uyumlu ve daha huzurlu kılacaktır.
Toplumsal kurallar, toplumsal yaşama dair her alanda düzenlemeler içeriyorsa şu soru açığa çıkar:
Toplumu bir bütün olarak ele alan ve anlamaya çalışan özel bir akademik disiplin olarak sosyolojiye neden ihtiyaç duyuyoruz? Doğduğumuz andan itibaren öğrendiğimiz bilgilerimizi kullanarak gayet iyi bir şekilde yaşayabiliyorsak neden toplumun yapısına dair birçok zor soru sorarak olayları karmaşık- laştırıyoruz? Bu soruların cevaplarından biri, bazı insanların içindeki merak ve genel bilgilerle yetinmek istememesidir. Bu tür insanlar daha sistematik bir biçimde ve inceden inceye düşünmek isterler, daha iyi tespit edilmiş gerçekler ve daha güvenilir açıklamalar talep ederler, diğer bir deyişle sosyal bilimci olmak isterler. Diğer bir cevap da aslında sahip olduğumuz genel bilgilerle her zaman dünyayı çok iyi idare edemediğimizdir. Çatışmalar hatta savaşlar yaşanıyor. Sosyologların tüm bu sıkıntıları ortadan kaldırabileceğini, herkes için huzurlu, mutlu bir hayatın temelini sağlayabileceğini düşünmek hoş olurdu ama ne yazık ki bunu yapamazlar.
2 Yukarıdaki metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Nitel anlamlı kelimeler kullanılmıştır.
B) Somut kelimelere yer verilmiştir.
C) Yansıma sözcüklere yer verilmiştir.
D) Soyut kelimelere yer verilmiştir.
3 Parçadaki “Toplumsal yaşam bir bulma- ca gibidir.” ifadesi ile söylenmek istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayatın her alanında çözümü zor prob- lemler bulunmaktadır.
B) Hayatımızdaki unsurlar birbiriyle alakalı ve bu unsurların çözümü aralarındaki ilişkilere bağlıdır.
C) Hayatımızdaki problemleri çözmek için boşa uğraşmamak gerekmektedir.
D) Problemler çözüme ancak biz onlarla uğraşmayı bıraktığımız an kavuşur.
4 Yukarıdaki parçada altı çizili sözcüğün özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Soyut kelime B) Terim anlamlı kelime C) Nicel anlamlı kelime D) Özel anlamlı kelime
5 Yukarıdaki parça ile ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenebilir?
A) Paragrafın ilk cümlesinde somutlamaya başvurulmuştur.
B) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
C) Deyim kullanılmamıştır.
D) Genelden özele doğru bir sıralama ya- pılmıştır.
6 Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük anlamca ötekilerden farklıdır?
A) Çok çalışıyor ancak istediği sonuca ulaşamıyordu.
B) Sizi bekleyeceğiz yalnız çok gecikmeyin.
C) Günler geçiyor lakin ondan bir haber gelmiyordu.
D) Çocukları sevelim çünkü onlar gelece- ğimizdir.
7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “şim- di” sözcüğü, “Annen şimdi gelir, ağlama.”
cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A) Olayın bu boyutta olduğunu şimdi du- yuyorum.
B) Çoban, şimdi ağıla doğru gitti.
C) Şimdi anlarız olayın iç yüzünü.
D) Doktor Pelin şimdi çıktı, koşarsanız yetişirsiniz.
8 Şairler, duyduklarını anlatırken salt somut sözcüklerle yetinmez, soyut sözcüklerden de yararlanırlar.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde, soyut anlamlı sözcüğe yer verilmemiştir?
A) Yan yana sessizce mevsimle keder.
B) Hicrana aldanmış kalbimde geçsin.
C) Esen rüzgârlara sen neşeni ver.
D) Tahtayı kurt oydu, taş yosunlandı.
9 I. Vazoyu evin ortasına koymuş.
II. Ekmeği ortasından bölüp yarısını kar- deşime verdi.
III. Evin sahibi kiracıları kışın ortasında so- kağa attı.
IV. Tarlanın ortasına geldiğimizde babamı gördük.
“Orta” sözcüğü, yukarıdaki cümlelerin hangilerinde aynı anlamda kullanılmış- tır?
A) I ve IV B) II ve IV C) I ve III D) III ve IV
10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Bu söylenenlere kulak vermelisin, dedi.
B) Bu toplantıda da sağlıklı bir çözüm önerisine rastlamadım.
C) Son olaylar, bizi Suriye ile savaşın eşi- ğine getirdi.
D) İnsan nasıl da hafifliyor; dertsiz, tasa- sız olunca.
11 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Bu kısır anlayışı terk etmedikçe onunla anlaşamayız.
B) Onu yakından tanıyınca ne denli dar düşünceli olduğunu anladım.
C) Ancak iki adım atabildi, yığıldı kaldı.
D) Çocukta en derin etkiyi bırakan öğret- menleridir.
12 Aşağıda verilen şekillerde harflerle belirtilen alanlara, çevrelerindeki sözcüklerin çağrıştırdık- ları en uygun kavramlar yazılacaktır.
A
Düzen
Yasa Hak
C
Meclis Millet
Ülke
B
Parti Oy
Demokrasi
Buna göre harflerle belirtilen yerlere getirilecek kavramlar hangi seçenekte doğru ve- rilmiştir?
A B C
A) Hukuk Seçim Devlet
B) Uyarı Karar Tecrübe
C) Değer Seçmen Önem
D) Eşitlik Tercih Başarı
13 ve 14. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Nasrettin Hoca’nın Akşehir’de kadılık yaptığı günler...
Yoksul bir adam, elindeki bir parçacık ekmeği ile birlikte bir aşçı dükkânının önüne gitmiş, orada fokur fokur kaynamakta olan bir et çömleğinin başına geçmiş ve sonra ekmeği çömlekten çıkan buhara tutarak yemeye başlamış.
Bunu gören dükkan sahibi, “Ver bakalım tirit parasını.” demiş. Adamın yakasına sarılmış.
Yoksul adam, “Yahu!” demiş dükkân sahibine. “Ben senin ne etinden aldım ne de etin suyundan, insaf et.” demiş. Dükkân sahibi, yoksul adamı yakaladığı gibi Nasrettin Hoca’nın önüne getirmiş. Olayı an- lattıktan sonra, “Bu adamdan şikâyetçiyim, paramı isterim Kadı Efendi.” demiş. Nasrettin Hoca, bir de yoksul adamı dinlemiş. Sonra cebinden birkaç akçe çıkarıp sallamaya başlamış. Sonra dükkân sahibi- ne, “Bu sesi duydun mu?” diye sormuş.
Dükkân sahibi, “Duydum, Kadı Efendi.” demiş.
Nasrettin Hoca, “Bu ses, senin hakkın olan sestir. Al hakkını ve durma git.” demiş.
13 Yukarıdaki metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Eş sesli sözcükler kullanılmıştır.
B) Deyim örneklerine yer verilmiştir.
C) Mecaz anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
D) Zıt anlamlı sözcükler bir arada kullanıl- mıştır.
14 Altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir?
A) Bir şeyin etrafında yer almak B) Başına bir örtü örtmek C) Kazanç bırakmak
D) Başı arkaya doğru döndürmek
TEST 2
1 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt an- lamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?
A) Artık keskin soğuklar da başlamıştı, romatizmadan her yeri ağrıyordu.
B) Atatürk, eğitimde bazı yenilikleri ge- rekli görüyordu.
C) Erciyes kararır, ak ak bakışır.
D) Sen de tam suratsızlaşacak zamanı buldun ha!
2 “Onda bu işi bitirecek yürek yok.” cümle- sinde ‘‘yürek’’ sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir kullanım yoktur?
A) Duyguları ağır basmış; onu affedeme- mişti.
B) Sonunda sen de benim gibi harcanıp gideceksin.
C) Verdiği ince karşılık beni de şaşırttı.
D) Gezi programımızda bu yöreler yoktu.
3 Bir hastane dönüşü sandviç almak için eli- ni cebine attığı anda, cüzdanının yanında olmadığını fark etti.
Bu cümle ve onu oluşturan sözcükler için aşağıdakilerden hangisi söylene- mez?
A) “yanında” sözcüğü gerçek anlamıyla kullanılmıştır.
B) “elini” sözcüğü gerçek anlamının dışın- da kullanılmıştır.
C) “attığı” sözcüğü, başka bir sözcüğün anlamca yerini tutmuştur.
D) “hastane” sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır.
4 Düşme!
Düşersen, bağımsızlığını ilan eder dostların, Görüş günlerin yasaklanır, gelenin gidenin olmaz.
Bayram eder düşmanların, düşme!
Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisine uygun bir kullanım vardır?
A) Karşıt anlamlı sözcükler B) Terim anlamlı sözcükler C) Yansımalı sözcükler D) Dolaylama
5 I. Bilmiyorum ne haldeyim Gidiyorum gündüz gece II. Bilemedim gece ile gündüzü
Seçemedim güneş ile yıldızı III. Küçüksu’da gördüm seni
Gözlerinden bildim seni IV. Dost bildiğim insanlar
Şimdi düşman safında
“Bilmek” sözcüğü yukarıdaki numara- landırılmış cümlelerin hangilerinde bir- birine benzer anlamda kullanılmıştır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) II ve IV
6 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi nicel anlamıyla kullanılmıştır?
A) Okulun karşısına büyük bir apartman dikildi.
B) Derin bir insan olduğu her hâlinden belliydi.
C) Herkes tarafından sevilen iyi bir insandı.
D) Bu hatası kendi geleceğini yaktı.
7
%18
%12
%22 %25
%23
‘‘GİTMEK’’ SÖZCÜĞÜNÜN BAZI ANLAMLARI VE BU ANLAMLARI 6/A SINIFINDA KULLANAN ÖĞRENCİLERİN ORANI
Tüketilmek, harcanmak Belli
bir amaçla bir yere devam
etmek veya bir
işle uğraşmak Yeter ol-
mak, yetmek, yetişmek
Değerlen- dirmek, saymak,
karşılamak
Bir şey zarar görmüş
olmak
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisini %25’lik dilime giren öğrencilerden biri söy- lemiş olabilir?
A) Duvarın boyası gitmiş.
B) İki ton kömür üç ay gider.
C) Eline geçen paranın çoğu da İstanbul’da çoluğa çocuğa gidiyor.
D) Bu iş hoşuma gitmedi, tuhafıma gitti.
8 ve 9. soruları aşağıdaki metne göre cevap- layınız.
Tarihe dayalı oyunları yazmadan önce tarih kay- naklarına yöneliyor, bu bilimin bana sağladığı bütün belgeleri inceliyor, bu arada gerekli notları alıyorum. Daha sonra kuluçka dönemi başlıyor.
Tarihin kişileriyle birlikte yaşıyor, onlarla sevinip onlarla kaygı duyar bir hâle geliyorum. Derken onlarla özdeşlik kuruyor, onlar oluyorum.
8 Yukarıdaki metinle ilgili aşağıda verilen- lerden hangisi yanlıştır?
A) Zıt anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
B) Eş sesli sözcükler kullanılmıştır.
C) İkilemelere yer verilmiştir.
D) Gerçek anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
9 Metinde geçen altı çizili sözcüğün cüm- leye kattığı anlam aşağıdakilerden han- gisidir?
A) Onlarla aynı olmak B) Kendini kaybetmek C) Onları benimsemek D) Onları yadsımak
10 “Çözülmek” sözcüğü aşağıdaki cümlele- rin hangisinde mecaz anlamda kullanıl- mamıştır?
A) Çıkara dayalı arkadaşlıklar çabucak çözülür.
B) Kaza yapmış denince annemin eli aya- ğı çözüldü.
C) Ekonomik zorluklar karşısında aileler çözülüyor.
D) Bahçedeki çamaşır ipini zorlandık çö- zerken.
11 Aşağıdaki altı çizli sözcüklerden hangisi nitel anlamlıdır?
A) Meyveler çürümeye başlamıştı.
B) Ağacın boyu yıllardır aynı.
C) Çocuğun ateşi çıkmıştı.
D) Ağustosta sıcak havalar bunaltacak.
12 “Yüzmek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamıyla kullanıl- mıştır?
A) Masalar, sandalyeler toz içinde yüzü- yordu.
B) İnsanlar bu gölde sebze artıklarıyla bir- likte yüzüyordu.
C) Sınavı kazanmış, mutluluk içinde yüzü- yordu.
D) Eseri yayımlandığında bir rüya alemin- de yüzüyordu.
13 “Tutmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılma- mıştır?
A) Bu moda tutmadığı için eskiye dönüldü.
B) Böyle havada beni deniz tutar.
C) İki erik yedim; midem tuttu yine.
D) Küçüğü havalara fırlatır fırlatır tutardı.
14 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangi- si mecaz anlamda kullanılmamıştır?
A) Çocuk ailenin aynasıdır, derler.
B) Korkağın tekidir, onda yürek ne gezer!
C) Ülkemiz pek çok uygarlığın beşiği sa- yılır.
D) Tatlı dilli, sevecen biriydi Adem usta.
TEST 3
1
...
3 4
2 1
...
...
...
1 - Birlik durumda yaşayan aynı türden organizmaların oluşturduğu topluluk 2 - Amaç ve çıkarları bir olanların
oluşturdukları çalışma ortaklığı 3 - Gayretli, çalışmayı seven, faal
4 - Kuşların ve başka hayvanların barınmak,
yumurtlamak, ku- luçkaya yatmak,
yavrularını büyütmek veya yavrulamak için türlü şeylerden yaptıkları ve türlü biçimlerde hazırladıkları barınak
Yukarıda verilen numaralı yerle- re getirilmesi gereken sözcükleri tanımlardan yola çıkarak bulma- cadan bulunuz. Bulduğunuz söz- cüklerin üzerini çiziniz. Çizmediği- niz harfleri soldan sağa okuyarak bir cümleye ulaşacaksınız.
S E
E
L K
K K Ç
Ç
C
Ç
Ğ C
İ S
D U L I A A Ş L U
İ L D
L L B
B A
A A
A
A A K
K
A İ
İ İ
İ
İ
I I
A İ R
R R
R K L A Ş R R
Y Ç
R R
R
R
R K
O
O L
L
L L
L
Y
Y Y U V A I
I
I
I
Ü E
E
E E
K N
N
N
N K B A
S A
Buna göre ulaşılan cümle aşağıdakilerden hangisi olur?
A) Büyük işler başarmak istiyorsan küçük karıncalar gibi çalışkan olmalısın.
B) Devler gibi eser vermek için karıncalar gibi çalışmak gerekir.
C) Karınca, güzelim harmanları görmez de bir tanecik buğdayın üstüne titrer.
D) Sular yükseldikçe balıklar karıncaları yer, sular çekildikçe karıncalar balıkları yer.
2 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Ne istersen yap ama ailemizin adına leke sürme.
B) Altın saçları dalgalanıyordu rüzgârda.
C) Keskin bir yemek kokusu salona kadar uzanmıştı.
D) Sen de mi iftiraya kurban gittin?
3 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi mecaz anlamda kullanılmamıştır?
A) Çocuklarına karşı çok katıydı.
B) Sazlar şarkıcının sesini boğuyordu.
C) Elinde ince bir kızılcık sopası vardı.
D) Adamın böyle sulu hareketler yapma- sına kızmıştım.
4 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çi- zili sözcük gerçek anlamı dışında kulla- nılmamıştır?
A) Babam daima “Büyük düşünün.” derdi.
B) İnsan, evlat acısına tahammül edemez elbette.
C) Salon, sanatçıyı büyük bir coşkuyla al- kışladı.
D) Güneş, bulutların ardından gülümsedi yine.
5 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Nereden buldun bu gevşek adamı?
B) Büyükanne yumuşak kalpli bir kadındı.
C) Bütün anlattıkları masal, inandın mı?
D) Ona sakın güvenme, batakçının biridir.
6 I. Bize bağırınca ağzının payını verdim.
II. Ayağını çıkarmadan içeri girince anne- sinden azar işitti.
III. Konuyla ilgili bilgileri ne yazık ki ağzım- dan kaçırdım.
IV. Bu yıl kara elmas diyarına gitmeyi dü- şünüyor.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “Kış geldi, sobayı yakmak gerek.” cümlesinde- kine benzer bir mecaz vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV.
7 Aşağıdakilerin hangisinde “dokunmak”
sözcüğü gerçek anlamda kullanılmış- tır?
A) Akşamki yemek bana dokundu herhal- de, midem ağrıyor.
B) Konunun özüne dokunmadan kısa bir konuşma yaptı.
C) Ucuna şöyle bir dokundum, parmağım kesildi.
D) Sözlerim size dokundu ki böyle tavır koydunuz.
8 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi mecaz anlamda kullanılmamıştır?
A) Böyle bir çerçeveden bakarsak sorunu çözemeyiz.
B) Bu iş uzadıkça dallanacağa benziyor.
C) O kalemiyle geçinen ender yazarları- mızdan biridir.
D) Masanın üzerinde plastikten yapılmış bir çakmak vardı.
9 - 11. soruları aşağıdaki metne göre cevap- layınız.
Geniş bir ovanın üzerinde bir köy, bu köyün de bir tanecik ırmağı varmış. Irmağın suları aynı anda köyün bütün tarlalarına yetecek kadar gür olmadığından her gün bu ırmağı bir köylü kendi tarlasını sulamak için kullanıyor, diğerleri de sıranın kendisine geleceği günü bekliyorlar- mış. Ancak bir gün köyün açıkgözlerinden biri ırmaktan kendi tarlasına gizli gizli bir kanal ya- pıp, diğer köylüler bu durumu fark etmesin diye kanalın üstünü toprak ve samanlarla kapatmış.
Böylece tarlasına her gün yeteri kadar su ge- liyor, bolca mahsul alıyormuş. Bir süre sonra ırmağın suları azalıp, bu açıkgözün tarlasından bereket fışkırınca köylüler vaziyetten kuşkula- nıp adamın tarlasına baskın yapmışlar. Bir de bakmışlar ki kanallar suyla dolu ve üzerinde otlar yüzüyor. Cevap belli: “Uyanığa da bakın hele ..!”
9 Bu parçada anlatılan olayı karşılayan deyim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ateş püskürmek
B) Saman altından su yürütmek C) Mısır’daki sağır sultan duydu D) Zıvanadan çıkmak
10 Yukarıdaki parça ile ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez?
A) İkilemeler kullanılmamıştır.
B) Betimleyici ifadelere yer verilmiştir.
C) Bağlama ögelerine yer verilmiştir.
D) Deyim kullanılmıştır.
11 Parçada anlatılan köylü ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenemez?
A) Kurnaz B) Cingöz
C) Uyanık D) Akıllı
12 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “uyarı, bir şeyi anımsatma” anlamı vardır?
A) Beni aramayı nasıl unutursun?
B) Ne yazık ki eğitim seviyemiz her yıl kö- tüye gidiyor.
C) Yarın bu kitabın kütüphaneye iadesi için son gün.
D) Kim mutlu olmayı istemez ki?
13 Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden han- gisi gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Arabayı bu kadar yükleyince hayvan çekemedi tabii.
B) Kardeşim, bu anlattıklarını kimseye yutturamazsın!
C) O kendini bizden pek yükseklerde gö- rürdü.
D) Sami, tokadı yiyince gözünde şimşek- ler çaktı.
14 “Bağlı” sözcüğü aşağıdakilerin hangi- sinde sözlükteki ilk anlamıyla kullanıl- mıştır?
A) Evine, çocuklarına, dostlarına bağlı bir adamdı.
B) Hastamızın iyileşmesi ona gösterece- ğimiz özene bağlıymış.
C) “Korkmayın gelemezler, hepsi bağlı!”
diye bağırdı.
D) Bence demokrasiye bağlı bir yönetici- dir o.
TEST 4
1 “İleri” sözcüğü aşağıdakilerin hangi- sinde, “Villanın az gerisinde duruyorduk.”
cümlesindeki “geri” sözcüğünün anlam- ca karşıtıdır?
A) Babası, ileri düşünceli bir adamdı.
B) Onu istasyonun ilerisinde gördüm.
C) İleride, oğluna bir araba alacakmış.
D) Sözlerinle biraz ileri gittin.
2 Hikâye, en az şiir kadar özen isteyen zor bir uğraştır. Sözcükler --- ister; cüm- leler romanlardaki gibi kolay bir biçimde istediğiniz şekli almaz. Ayrıntıya ve --- direnir.
Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıda- kilerden hangisi getirilebilir?
A) göz nuru - akıcılığa B) emek - söz kalabalığına C) yenilik - sadeliğe D) şiirsel - üsluba
3 Öteden beri aynı işte çalışıyordu.
Yukarıdaki altı çizili sözün yerine aşağı- dakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında bir değişiklik olmaz?
A) Eskiden olduğu gibi B) Sabahtan beri C) Eskiden beri D) Ara sıra
4 Uzun bir zaman uğraşmasına rağmen ke- man çalmayı ancak şöyle böyle öğrenebil- mişti.
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı an- lam aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Hemen hemen her gün görüşüyoruz.
B) Ben de o işlerden az çok anlarım.
C) İşlerimiz yavaş yavaş rayına girecektir.
D) Ara sıra bize de uğrarsanız sevinirim.
5 Yaşadığı dönemde anlaşılamadığı için çağdaşlarınca --- Orhan Veli, kendisinden sonra gelenlerin --- edebiyatımızda hak et- tiği yeri almıştır.
Düşüncenin akışına göre bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- kilerden hangisi getirilebilir?
A) tanınmayan - kıskançlığıyla B) sevilmeyen - tarafsız tavrıyla C) eleştirilen - ilgisiyle
D) eleştirilen - mutluluğuyla
6 Doğadaki varlıkların çıkardığı seslerin tak- lit yoluyla dile aktarılmasına yansıma denir.
Buna göre aşağıdaki ikilemelerden han- gisi yansıma sözcüklerden oluşmuştur?
A) Nar yerken ellerim yapış yapış oldu.
B) Hayri Bey, Tekir Yaylası’nı karış karış bilir.
C) Naylon terlikleriyle yavaş yavaş yürü- yüp gitti.
D) Şırıl şırıl akan dere insana huzur veriyor.
7
KANGUR U
Avustralya sigorta sektörü, her yıl bildirilen 20 binin üzerinde I ki hay- van araç çarpışması vakasının yüzde 80’inden fazlasında kangurula- rın rol oynadığını dile getiriyor. Ülkenin çorak
II ve düşük
III nüfus yoğun- luklu iç kesimlerinde yaygın inanış, kanguru sayılarının “istila düzeyine” ulaştığı yönünde. Bu düşünceye göre, geleneksel olarak onları avlayan Avustralya yaban
IV köpekleri ya da Aborijin avcıların kalmadığı bir ortamda kanguruları öldürmek, ekolojik dengeyi sağ- lamak için yaşamsal bir hâl alıyor.
Parçadaki numaralanmış sözcüklerden,
• I. sözcüğün zıt anlamlısı
• II. sözcüğün eş anlamlısı
• III. sözcüğün zıt anlamlısı
• IV. sözcüğün zıt anlamlısı
bulunarak yukarıdaki bulmacaya yerleştirilecektir.
K L M N P R S Ş
I II III IV
Buna göre bulmacanın P sütununda yer alan harfler aşağıdakilerden hangisidir?
A) M
E İ N
B) E
V Ü N
C) N
M E L
D) T
R K C
8 Necip Fazıl’ın, bütün kitaplarıyla edebiyat dünyamız için derin bir kaynak olduğunu tüm eleştirmenler dile getiriyor.
Bu cümlede geçen “derin bir kaynak ol- mak” sözüyle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir?
A) Eserleriyle geleceği aydınlatmak B) Yazdıklarıyla zengin bir başvuru mer-
kezi olmak
C) Farklı çizgisiyle özgün olmak D) Erişilmez bir bilgiye sahip olmak
9 Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizi- li kelime soyut anlamlı değildir?
A) Sokaktayım, kimsesiz bir sokak orta- sında…
B) Sanki beni bekleyen bir hayal görüyo- rum.
C) İçimde damla damla bir korku birikiyor.
D) Bu karanlık sokakta bitmesin yalnızlı- ğım.
10 “Oğlan dayıya, kız halaya çeker.” cümle- sine “çeker” sözcüğünün kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Buradan gideceğimiz yer, altı saat çeker.
B) Bu çocuk cömertlikte dedesine çekmiş.
C) Bu hastalıktan daha çok çekerim.
D) Özel günlerde mesaj çekmeyi unutma!
11
y
Burada senin yaptığın işi de gördük.y
Sinirlendi mi gözü hiçbir şeyi görmezdi.y
Uzaktan geçen gemiyi görüyor musun?y
Bu araba bu sene benim işimi görür.‘‘Görmek’’ sözcüğü yukarıdaki cümle- lerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
12 Aşağıdakilerin hangisinde “pişmek” söz- cüğünün anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır?
Anlamı Kullanımı
A) Isı etkisiyle ye- nilebilir duruma gelmek
Mangaldaki köfte- ler pişti.
B) Isıtma sonucu kullanıma uygun duruma gelmek
Bu fayanslar özel ocaklarda pişer.
C) Zamanla ve kul- lanıla kullanıla istenilen düzeye gelmek
Meyveler pişip olgunlaşınca dal- lardan düşmeye başladı.
D) Bunalacak kadar
sıcaklık duymak O yaz Adana’da güneş ve nemden pişmiştik.
13 “Açık” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “anlaşılır” anlamındadır?
A) Öğretmenlerine karşı açık sözlü ol.
B) Eserlerini açık bir dille yazar.
C) Açık havada gezmeyi severim.
D) Üzerinde açık yeşil bir elbise vardı.
14 Hangi cümlelerde altı çizili sözcükler arasında sesteşlik ilişkisi kurulamaz?
A) Bir çukur da buraya kaz.
Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez.
B) Çocuğun yüzünü yara bere içinde bı- rakmış.
Yüzünde kocaman bir sivilce çıkmış.
C) Ben de yarışmaya katılmayı düşünü- yorum.
Sırtındaki ben, katili ele vermişti.
D) Elindekileri hemen masaya koy!
Bu koy sessizliği ile bilinir.
TEST 5
1
GÖZÜNü UYKU TUTMAMAK
Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde görselde verilen deyimin ifade ettiği anlam yok- tur?
A) O gece Aşağı Sazan uyuyamamıştır, birçok pencerede ışık vardır.
B) Uykum kaçınca aklım bir şeye takılır ve o takıntıyı savuşturuncaya kadar uyuyamam.
C) Ben de sizler gibi adam olurdum, okurdum; okumak bilsem okurdum da uyumazdım.
D) Hasta henüz uyutulamadığından ameliyat başlamadı.
2 ve 3. soruları aşağıdaki metne göre cevap- layınız.
(I) Gözümde tüten ülkem, yüreğimdeki görev hasreti isteğimi artırıyordu. (II) Her şeyin sonu- na geldiğimi hissettiğim zamanlar da oldu. (III) En kıymetli işlerin başı soğandan acı, sonu bal- dan tatlı olur dedim sabrettim. (IV) Sabır, acıyı yüzünü ekşitmeden yutkunmaktır. (V) Bunun içindir ki sürekli yutkundum. (VI) En nihayetinde vazifem bitti, geri döndüm. (VII) Vatana döner dönmez toprağa kapandım. (VIII) Ayağım yere basmıyor, eteklerim zil çalıyordu.
2 Yukarıda verilen cümlelerin hangilerin- de deyim kullanılmıştır?
A) II, IV ve V B) I, IV ve VIII C) I, IV ve VI D) II, III ve VII
3 Parçadaki altı çizili söz öbeğinin cüm- leye kattığı anlam aşağıdakilerden han- gisidir?
A) Çok mutlu olmak
B) Yürürken telaştan ayakları birbirine ta- kılmak
C) Önüne bir engel çıkarmak D) Kendi isteğiyle gelmek
4 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kork- mak” anlamına gelen bir deyim kullanıl- mıştır?
A) Diğer odada konuşulanlara kulak mi- safiri oldu.
B) Geç kaldın diye aklım çıktı.
C) Babası eve geldiğinde burnundan so- luyordu.
D) Paraları görünce gözleri yuvalarından çıktı.
5 Aşağıdaki deyimlerden hangisi anlam- ca diğerlerinden farklıdır?
A) Diş bilemek B) Küplere binmek C) Tepesi atmak D) Nevri dönmek
6 Aşağıdaki atasözlerinden hangisi çalış- manın önemini anlatmaktadır?
A) İşleyen demir pas tutmaz.
B) Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
C) Damlaya damlaya göl olur.
D) Sakla samanı gelir zamanı.
7 Aşağıdaki deyimlerden hangisi “İyi ol- mayan bir şeyi, iyi gibi göstermek” anlamı- na gelmektedir?
A) göz boyamak B) gözü tutmak C) göze gelmek D) göz dikmek
8 Kimi atasözleri, yardımlaşma ve dayanış- ma ile zorlukların üstesinden gelebileceği- mizi öğütler.
Aşağıda verilen atasözlerinden hangisi yukarıdaki açıklamaya örnek olabilir?
A) Taşıma suyla değirmen dönmez.
B) İyilik et denize at, balık bilmezse Halik bilir.
C) Su uyur, düşman uyumaz.
D) Baş başa vermeyince taş yerinden oy- namaz.
9 Metinde geçen “haşır neşir olmak” deyi- miyle anlatılmak istenen nedir?
A) Sevmek, bir şeye ilgi duymak B) Bir varlıkla didişmek, tartışmak C) Kaynaşmak, ilgilenmek D) Kanlı bıçaklı olmak
10 Metinde altı çizili olarak verilen atasö- züyle anlatılmak istenen nedir?
A) Birlikte iş yapmak akrabalığı gerektirir.
B) Ortak iş yapabilmek için iki kişi yeter- lidir.
C) Beraberlik için sevgi gerekmemekte- dir.
D) Ortaklık içerisinde yapılacak işlerde sevgi olmalıdır.
9 - 12. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Süreyya, beş yıldır evli olduğu karısı Suat’la birlikte babasına ait, şehre uzak bir bağ evinde oturmakta- dır. Ancak buradan hoşlanmamakta, denize yakın bir yerde yaşamak istemektedir. Eşinin bu arzusunu yerine getirmek
I
isteyen Suat Hanım babasından aldığı parayla Boğaziçi’nde bir yalı kiralar. Yalıya Süreyya’nın halasının oğlu Necip’i de davet ederler
II
. Süreyya sürekli denizle haşır neşir olurken Suat ile Necip piyano çalarak vakit geçirirler
III
. Bir zaman sonra Suat, Necip ile ortak noktasının Süreyya’dan daha fazla olduğunu fark eder. Ne de olsa değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan olur. Yaz tatili sü- resince Suat ile Necip arasında duygusal bir yakınlaşma olur. Fakat bu yakınlaşmayı ahlâki bulmadık- ları için birbirlerine açılamazlar. Namus, sadakat gibi değerleri çiğnemek istemezler. Necip yalıdan ayrılmayı çıkış yolu olarak görür
IV
. Giderken Suat’ın eldiveninden birini gizlice yanına alır. Bir süre sonra Necip’in tifoya yakalandığı haberi gelir. Sürreyya ile Suat, Necip’i ziyarete giderler. Ondan iyileşme dönemini yalıda geçirmesini isterler. Bu sırada eldivenin Necip’te olduğu ortaya çıkar
V
. Suat olayı anlar.
Necip utancından sapsarı olur. Üçü birlikte tekrar yalıda yaşamaya başlar. Suat ile Necip arasındaki duygusallığı sezmeye başlayan Süreyya yaz bitip eylül ayı bitince konağa döner. Suat’ın ruh dünyasın- da adeta bir yıkım yaşanmaktadır. Artık Suat için hayat, eylül ayında sararan ve çürüyen yapraklar de- mektir.
11 Metinde geçen “fark etmek” deyimi aşa- ğıdakilerden hangisiyle aynı anlamda kullanılmıştır?
A) Kapının yüksekliğini ancak eğildiğinde fark etmişti.
B) Öç almanın fırsatını yakalamış gibi ko- nuştuğunu fark etti.
C) Konuşma kesildi, şimdi yabancı sesleri daha iyi fark etmekteyim.
D) Başımın ağrısı ilaçları kullanmadan öncesine göre fark etti.
12 Yukarıdaki metinde numaralandırılmış ifadelerden hangileri deyim değildir?
A) I ve II B) Yalnız IV
C) III ve V D) IV ve V
TEST 6
1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre cevap- layınız.
“Ailelerin... dedim kendi kendime. Ama ailem yani karım ve çocuklarım da sadece birer insan. Ben nasıl geldiysem bu dünyaya, onlar da öyle geldiler;
onlar da ya bir yalanın içinde yaşamaya devam edecek ya da korkunç gerçeği görmek zorunda kalacaklar. Niçin yaşamaları gerekiyor ki? Neden onları sevmem, korumam, yetiştirmem ve de onla- ra göz kulak olmam gerekiyor ki?
Onları seviyorsam eğer, onlardan hakikati sak- layamam. Bilginin her bir basamağı, onları ha- kikate kılavuzlar. Hakikat ise ölümün kendisidir.”
1 Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Somut kelimeler B) Yansıma kelimeler C) Soyut kelimeler D) Soru anlamlı kelimeler
2 Parçada geçen altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bilgi, her aşamasında insanı doğruya götürür.
B) Bilgi, insanı yorabilir.
C) Bilgi, nesnel bir kavramdır.
D) Bilgi, insanları derinden etkileyen bir olgudur.
3 Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz öbeği deyim değildir?
A) Her şeyde kılı kırk yarmasan olmaz sanki, derdi eşim.
B) Olanları duyunca iyice gözümden düştü.
C) Kalemi kağıdı alıp annesine mektup yazmaya başladı.
D) Dün gece gözümü kırpmadan yatakta döndüm durdum.
4 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?
A) Hiçbir tuzağa düşmez, kesinlikle faka basmaz.
B) Ahmet Bey’in sessiz kaldığına bakma, o gün görmüş biridir.
C) Kendisi hakkında konuşulduğunu anla- yınca dikkatle dinlemeye başladı, kulak kesildi.
D) Yanlış davranışları olunca çocuklarını hemen uyarır, kulaklarını bükerdi.
5 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla deyim kullanılmıştır?
A) İyi şiirler yazamamasına rağmen sürek- li boy göstermeye çalışıyor, eleştirmen- lerin gözünü boyuyordu.
B) İyi şiir yazamıyor olabilir ama hikâ- yecilikte çoğu yazara taş çıkarttığı da unutulmamalıdır.
C) Eski şairlere ettiği hakaretler yüzünden tüm eleştirmenler onu boykot ediyor.
D) Lisan bilmeden yapmaya çalıştığı şiir çevirileri, şiir felaketlerine yol açtı.
6 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?
A) Kendisine yapılan son haksızlıktan sonra çok kızmış, küplere binmişti.
B) Babasının ölümüyle dünya başına yıkıl- mıştı.
C) Çok yorulmuş, ayaklarına kara sular in- mişti.
D) Derdini bir türlü anlatamıyor, dili dön- müyordu.
7
I- ...
III-...
II- ...
IV- ...
Numaralı yerlere görsellerle uyumlu olacak şekilde aşağıda verilen deyimlerden hangi- leri getirilmelidir?
I II III IV
A) Alıp başını gitmek Tüyleri diken diken olmak İçine kurt düşmek Çam devirmek
B) Aklı başına gelmek Diken diken olmak Kurt ağzı bağlamak Tepe taklak etmek
C) Baş başa vermek Diken üstünde oturmak Kurt gibi Çamura bulaşmak
D) Başa çıkmak Gözüne diken olmak Paçayı kurtarmak Dağları devirmek
8 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kullanılmamıştır?
A) O kalem kaşlı da bahçeye geldi.
B) Onun ayak oyunlarını bilirim ben.
C) O konudaki sözleri, yüreğime su serpti.
D) O, her zaman ipe un sererdi.
9 Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizi- li sözlerden hangisi bir deyimin içinde kullanılmamıştır?
A) Onu yola getirmek için çok uğraştı.
B) Kötü arkadaşları, çocuğu yoldan çıkardı.
C) Evinize birkaç kez geldim ama yine de evinizin yolunu bulamadım.
D) Bir yolunu bulup kitapları almalıyım.
10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim yoktur?
A) İyi insan başkasının elindekine göz dikmez.
B) Bazı konuları yeniden gözden geçir- meliyiz.
C) Bu hatayı gözden kaçırmış olmalıyız.
D) Parlak ışıktan gözlerimizi korumalıyız!
11 Aşağıdaki atasözlerinden hangisi “Kör ile yatan şaşı kalkar.” atasözüyle yakın anlamlı değildir?
A) Üzüm üzüme baka baka kararır.
B) İsin yanında duran is, misin yanında duran mis kokar.
C) Öfkeyle kalkan zararla oturur.
D) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan...
12 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kullanılmıştır?
A) Ovanın ortasındaki dağ, olanca büyük- lüğüyle herkesi büyülüyordu.
B) Sel olup akmış, diyar diyar gezerek yurt aramışlardı.
C) Başını gökyüzüne kaldıran papatya, güneşe gülümsedi.
D) Kuşlar baharın şarkısını söylüyorlar.
13 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikile- meyi oluşturan sözcükler tek başlarına kullanılabilir?
A) Yine abur cubur yiyerek karnını doyur- du.
B) Mırın kırın etme de şu işi yapıver.
C) Önünde sonunda bu cinayet çözüle- cektir.
D) Öğrenciler paldır küldür içeriye girdi.
14 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?
A) Annesi kızıyla konuştuktan sonra ona:
Söylediklerim kulağına küpe olsun, dedi.
B) İşin başına kendisi geçti, işi o yöneti- yor; dizginleri ele aldı artık.
C) Dayısının cimriliği herkesçe bilinir, o eli sıkılığıyla tanınır.
D) Her şeyi kendim yapmak zorundayım bundan böyle; iş başa düştü.
TEST 7
1
ACI
Ameliyattan sonra yaralarından dola-
yı çok acı çekti.
Bilirsin ki dost acı söyler.
Allah çocukları- mın acısını gös- termesin bana.
O günlerin acısını çıkarabilmesine imkân tanımalıydı.
1 2 3 4
Aşağıdakilerden hangisi, bu deyimlerdeki altı çizili sözcüklerin karşıladığı anlamlardan biri değildir?
A) Ağrı B) Doğru C) Ölüm D) Üzüntü
2 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başla- rına kullanılamaz?
A) Abuk subuk konuşarak herkesi sıktı.
B) Yalan yanlış bilgilerle bizi de kandırdı.
C) Doğru dürüst bir iş bulamadı.
D) Kapı kapı dolaşıp köpeğini arıyor.
3 Aşağıdaki atasözlerinden hangisi farklı bir düşünceyi dile getirmektedir?
A) Yalnız taş, duvar olmaz.
B) Bir koltuğa iki karpuz sığmaz.
C) Komşu, komşunun külüne muhtaçtır.
D) Yalnız öküz, çifte koşulmaz.
4 Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde “tek- rar tekrar söylemekten usanmak” anlamına gelen bir deyim kullanılmıştır?
A) Kardeşinin adını dilinden düşürmedi.
B) Komşunun çocuklarını diline dolamıştı bir kere.
C) Hatalı olduğunu anlatıncaya kadar di- limde tüy bitti.
D) Dili açılınca susmayı unuttu bizimki.
5 ‘‘Deha; yüzde bir ilham, yüzde doksan do- kuz terdir.’’
Yukarıda verilen özdeyiş hangi konuda söylenmiştir?
A) Yetenek B) Zekâ C) İlgi D) Çalışmak
6 “Bazı atasözleri hem gerçek hem de me- caz anlam ifade edebilir.”
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu açıklamayı örneklendirecek türdendir?
A) Üzüm, üzüme baka baka kararır.
B) Körle yatan, şaşı kalkar.
C) Bir başa bir göz yeter.
D) Ateş, düştüğü yeri yakar.
7 “Dil” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi- sinde bir deyimin içinde yer almamıştır?
A) Bardaktaki sıcak suyu içmeye çalışır- ken dilim yandı.
B) Onu ikna etmek için çok dil döktüm.
C) Adalet konusunda bize dili döndüğü kadar açıklama yaptı.
D) Dün akşamki yemekte de dilini tutama- yıp herkesi sıktı.
8 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen ikileme farklı bir yolla oluşturulmuştur?
A) Çocuk, deftere eğri büğrü çizgiler çizi- yordu.
B) Onunla da iyi kötü günlerimiz oldu.
C) Çoluk çocuk toplanmıştı meydanda.
D) Yanımızda ufak tefek eşyalar da vardı.
9 Bazı atasözleri yalnızca mecaz anlamlıdır.
Bu atasözlerinde asıl kastedilen anlam, ilk bakışta fark edilmeyen anlamdır.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bu açıklamayı örneklendiren bir atasözüne yer verilmiştir?
A) Bugünün işini yarına bırakma.
B) Dost, dostun ayıbını yüzüne söyler.
C) Körle yatan şaşı kalkar.
D) Dost ile ye, iç; alışveriş etme.
10 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyi- me yer verilmemiştir?
A) Ahmet Çavuş askerlere ağız açtırmı- yordu.
B) Çalışanlarına hep tepeden bakardı.
C) Zavallı çocuğun çığlıkları yüreğimize işlemişti.
D) Burnundan soluyamadığı için ağzı açık bir şekilde uyuyordu.
11 Aşağıda verilen söz gruplarından han- gisi atasözü değildir?
A) Atı alan Üsküdar’ı geçti.
B) Armut, dibine düşer.
C) Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
D) Dost sözü acıdır.
12 Aşağıda verilen söz gruplarından han- gisi deyim değildir?
A) Ağzı olan konuşuyor.
B) Yerin kulağı var.
C) Dili kılıçtan keskin.
D) Ekmek elden, su gölden.
13 Yaptıklarından, ipe sapa gelmez biri oldu- ğu anlaşılıyordu.
Bu cümlede “ipe sapa gelmez” deyimiy- le anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kabahat sayılacak bir davranışta bu- lunmak.
B) Şakaya katlanamamak.
C) Akıl ve mantık dışı davranan, tutarsız.
D) Bıktırmak, usanç vermek.
