OKULLARDA ÖZEL EĞİTİM UYGULAMALARI

(1)

OKULLARDA ÖZEL EĞİTİM

UYGULAMALARI

(2)

ÖZEL EĞİTİM HİZMETLERİ

KONUSUNDA ÖNEMLİ MEVZUAT

 5378 Sayılı Kanun (01/07/2005)

 573 Sayılı KHK (30/05/1997)

 Özel Eğitim Hizmetleri Yön.(31/05/2006)

 Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri Yönergesi (TD. Şubat 2010/2629)

(3)

EĞİTSEL DEĞEĞERLENDİRME VE TANILAMA

Eğitsel amaçla bireyin tüm gelişim alanındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ile eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi sürecidir.

Eğitsel değerlendirme ve tanılama işlemleri RAM’larda kurulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından yapılır. (5378 S.K -16.md., ÖEHY- 7. md.)

(4)

ÖZEL EĞİTİM DEĞERLENDİRME KURULU KİMLERDEN OLUŞUR

 RAM Müdürünün görevlendireceği Müdür Yardımcısı veya Bölüm Başkanı Başkanlığında

 Özel eğitim hizmetleri bölüm başkanı

 Rehber Öğretmen

 Özel eğitim öğretmeni

 Biresin velisi

 Varsa gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen ve çocuk gelişimi ve eğitimcisinden oluşur

ÖEHY Md- 19 : RAM’ın teklifi ve milli eğitim müdürlüğünün onayı ile RAM’larda kurulur.

(5)

5378 Sayılı Özürlüler Kanunu

Eğitsel değerlendirme

Madde 16- Özürlülerin eğitsel değerlendirme ve tanılaması il milli eğitim müdürlükleri rehberlik araştırma merkezlerinde uzman kişilerden oluşan ve özürlü ailesinin yer aldığı özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yapılır ve eğitim plânlaması geliştirilir.

(6)

Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği

Eğitsel değerlendirme ve tanılama

MADDE 7–(2) Bireyin eğitsel değerlendirme ve tanılaması rehberlik ve araştırma merkezinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından nesnel, standart testler ve bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarıyla yapılır. (Değişik ikinci cümle:RG-14/3/2009-27169) Tanılamada;

bireyin özürlü sağlık kurulu raporu ile zihinsel, fiziksel, ruhsal, sosyal gelişim özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri, eğitim performansı, ihtiyacı, eğitim hizmetlerinden yararlanma süresi ve bireysel gelişim raporu dikkate alınır.

(7)

EĞİTSEL TANILAMA SÜRECİNDE SORUMLULUKLAR

 Farkına Varma: Bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından önemli ölçüde ayrılan bireyleri gözlemleyerek fark etmek

 Sağlık Taraması: Öğretmen, öğrenciye ilişkin gözlemlerini ailesiyle paylaşır. Öğrencinin sağlık problemi olup olmadığının belirlenmesi için aileyi sağlık kurumuna yönlendirir.

Sınıf Öğretmeninin Sorumlulukları

(8)

 Bilgi Toplama: Öğrencinin güçlük çektiği alanları azaltmak ve sınıf içi etkinliklere uyumunu sağlamak için bilgi toplar.

- Akademik yönden güçlü ve zayıf olduğu alanlar

- Aile ortamındaki durumu, ailenin çocuğun eğitimine katkısı

- Geçirdiği kaza ve hastalıklar ve bunlara karşı alınan önlemler

- Süreğen hastalığının olup olmadığı, ilaç kullanıyorsa hangi saatlerde aldığı ve yan etkileri

(9)

 Okulun rehber öğretmenini bilgilendirerek önerilerine başvurur

 Toplanan bilgileri değerlendirir, akademik ve sosyal ortama dahil etmek için gerekli tedbirleri alır.

- Uygulanmakta olan programın farklılaştırılması - Ortamın fiziksel özelliklerinin değiştirilmesi

- Öğretim yöntem ve tekniklerinde düzenlemeler yapılması - Öğretim materyallerinde düzenlemeler yapılması

(10)

 Alınan tedbirlere rağmen öğrenci eğitim hizmetlerinden yararlanamadığı takdirde, özel eğitim ihtiyacının belirlenmesi amacıyla «Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu» nu doldurarak okul idaresine verir

(11)

Rehber öğretmenin Görev ve Sorumlulukları

 Sınıf öğretmeniyle işbirliği içinde öğrenciye ilişkin bilgi toplar, öğrencinin ihtiyaçlarını değerlendirir.

 Öğrenciye ilişkin bilgilerini öğretmenle ve aileyle paylaşır

 Öğrenci ile ilgili kayıtları tutar, istenilen raporları düzenler.

(12)

Okul Yönetiminin Sorumlulukları

İhtiyaç duyulan araç-gereci temin eder.

Öğrencinin ihtiyaçları doğrultusunda okul içinde düzenlemeler yapar.

Öğrencinin eğitsel değerlendirme ve tanılamasının yapılması için Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu’ nu RAM’a gönderir.

(13)

EĞİTSEL DEĞERLENDİRME VE TANILAMA

Bireyin, velisinin ya da okul/kurumun yazılı başvurusu (Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu)

Okula/kuruma kayıtlı öğrenciler için Bireysel Gelişim Raporu

Destek eğitim amaçlı müracaatlarda tıbbi tanılaması ile ilgili Sağlık Kurulu Raporu

GEREKLİ BELGELER ÖEHY – 9. mad

(14)

RAM’DA YAPILAN DEĞERLENDİRME

Aileden alınan bilgiler

Kaba değerlendirme bilgileri

Okuldan gelen bilgiler

Zeka testlerinden elde edilen bilgiler doğrultusunda öğrencinin eğitim

performansı, zeka durumu, yönlendirileceği okul, kurum, program hakkında karar

verilerek ÖZEL EĞİTİM DEĞERLENDİRME KURULU RAPORU hazırlanır

(15)

Eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda birey hakkında;

 Normal Eğitime Devam

 Tam Zamanlı Kaynaştırma

 Yarı Zamanlı Kaynaştırma Eğitimi (Özel Eğitim Sınıfı)

 Gündüzlü Özel Eğitim Okulu

 Yatılı Özel Eğitim Okulu

Kararı verilir ve karar RAM’ın bulunduğu yere göre il veya ilçe özel eğitim hizmetleri kuruluna gönderilir

(16)

Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu doğrultusunda öğrencinin okula/kuruma, programa yerleştirme işlemi İl/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından yapılır.

İl/İlçe Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu

- MEM Şube Müd/Müd Yrd. Başkanlığında - Özel Eğt.Değerlendirme Kurulu Bşk.

- Özel Eğt. Okul Müdürü - Rehber Öğretmen

- Özel Eğitim Öğretmeni

- Varsa Gez.Özel Eğt.Gör.Yapan Öğretmen

(17)

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ NEDİR?

Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimlerini, destek eğitim hizmetleri de sağlanarak yetersizliği olmayan akranları ile birlikte resmî ve özel; okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan özel eğitim uygulamalarıdır.

(ÖEHY 23. md)

(18)

KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ TÜRLERİ

1. Tam Zamanlı Kaynaştırma Eğitimi

2. Yarı Zamanlı Kaynaştırma Eğitimi (Özel Eğitim Sınıfı)

3. Tersine Kaynaştırma Eğitimi

(19)

1. TAM ZAMANLI KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ

 Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı normal sınıftadır.

 Öğrenci gün boyunca normal sınıfında eğitim alır.

 Destek eğitim odası, özel araç-gereç ve eğitim materyalleri ile destek sağlanır.

 Eğitim programları bireyselleştirilerek uygulanır

 Öğrenci kayıtlı olduğu okulda uygulanan eğitim programını takip eder.

(20)

Tam Zamanlı Kaynaştırma Eğitimi Yapılan Okullarda Sınıf Mevcutları

Okul Türü Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenci Sayısı

Sınıf Mevcudu

Okul Öncesi 2 10

1 20

Diğer

Kademeler

2 25

1 35

Bir sınıfta ikiden fazla özel eğitime muhtaç öğrenci bulunmamalıdır.

(21)

2. YARI ZAMANLI KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ (ÖZEL EĞİTİM SINIFI)

 Özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda milli eğitim müdürlüğü tarafından açılır

 Öğrencilerin bazı derslere yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı sınıfta ya da ders dışı etkinliklere birlikte katılmasıyla yapılır

 Öğrencinin kaydı özel eğitim sınıfındadır.

(22)

 Özel eğitim sınıfında birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır ve sınıfta aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür.

 Öğrencilerin takip ettiği program esas alınarak eğitim performansı ve ihtiyaçları doğrultusunda BEP hazırlanır.

(23)

ÖZEL EĞİTİM SINIFI TÜRLERİ

 Bulunduğu Okulun veya Kurumun Eğitim Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları

 Bulunduğu Okulun veya Kurumun

Programından farklı Bir Program

Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları

(24)

Bulunduğu Okulun/Kurumun Eğitim

Programını Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları

 İlköğretim veya ortaöğretim programlarını takip edebilecek durumda olan öğrenciler için açılan özel eğitim sınıflarıdır.

 Aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür.

 Özel eğitim sınıf öğretmenleri görev yapar.

 Görme ve işitme yetersizliği olan öğrenciler için açılan sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır. 1-4 sınıflarda dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. 5. sınıftan itibaren normal sınıflarında eğitim görürler.

(25)

 Zihinsel yetersizliği ve otizmi olan öğrenciler için açılan 1-4 ve 5-8 sınıflarda birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır

 Dersler sınıf öğretmenleri tarafından okutulur.

Özel yetenek gerektiren dersler, din kültürü ve ahlak bilgisi, yabancı dil derslerinin alan öğretmeni tarafından okutulması esastır.

 Öğrenciler okulda uygulanan programı takip ederler ve programa göre BEP hazırlanır.

(26)

Bulunduğu Okulun veya Kurumun

Programından Farklı Bir Program Uygulayan Özel Eğitim Sınıfları

 İlköğretim veya ortaöğretim programlarını takip edemeyecek durumda olan öğrenciler için açılan özel eğitim sınıflarıdır.

 Aynı tür yetersizliği olan öğrenciler eğitim görür.

 Birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılır.

 Bu sınıflarda özel eğitim öğretmenleri görev yapar.

(27)

 Sınıf mevcutları takip edilen programın uygulandığı okullardaki mevcutlara göre belirlenir.

 Dersler 1-4, 5-8, 9-12. sınıflarda sınıf öğretmenleri tarafından okutulur. Özel yetenek gerektiren dersler, meslek dersleri ile din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin alan öğretmenleri tarafından okutulması esastır

(28)

ÖZEL EĞİTİM SINIFI ÖĞRENCİ SAYILARI

OKUL TÜRÜ

ÖZÜR TÜRÜ

GÖRME İŞİTME HAFİF

ZİHİNSEL OTİSTİK ORTA/AĞIR ZİHİNSEL OKUL

ÖNCESİ 10 10 10 4 6

İLKOKUL 10 10 10 4 8

ORTAOKUL - - 10 4 8

LİSE/

YAYGIN - - 15 4 10

(29)

………. OKULU

A SINIFI

B

SINIFI ÖZEL EĞİTİM SINIFI

BULUNDUĞU OKULUN PROGRAMININ DIŞINDA PROGRAM UYGULAYAN ÖZEL

EĞİTİM SINIFI (Orta ve Ağır Zihinsel Engelli

BULUNDUĞU OKULUN PROGRAMINI

UYGULAYAN ÖZEL EĞİTİM SINIFI (Görme, İşitme, Hafif Düzeyde

Zihinsel Engelli)

(30)

Destek Eğitim Odası Nedir?

 Özel gereksinimli öğrenciye destek hizmeti sağlamak amacıyla hazırlanmış eğitim ortamıdır.

 Özel eğitim hizmetleri kurulunun önerisi doğrultusunda milli eğitim müdürlükleri tarafından açılır.

 Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler ile üstün yetenekli öğrencilere yönelik açılabilir.

(31)

Destek Eğitim Odası

 Özel eğitim öğretmenleri, sınıf öğretmenleri ve alan öğretmenleri görevlendirilir.

 Birebir eğitim yapılması esastır. Aynı performansa sahip öğrencilerle grup eğitimi de yapılabilir.

 Destek eğitim odasında eğitim alacak öğrenciler, BEP biriminin önerisi doğrultusunda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri okul yürütme komisyonunca belirlenir.

(32)

 Öğrencinin destek eğitim odasında alacağı haftalık ders saati, haftalık toplam ders saatinin

%40’ını geçemez.

 Destek eğitim hizmetleri okulun ders saatleri içinde yapılır.

 Destek eğitim odalarında görev alan ve 30 saatini dolduran kadrolu sınıf öğretmenlerine 8 saate kadar daha ek ders ücreti karşılığı görev verilebilir.

 Destek eğitim odasında derse giren öğretmenlere ve özel eğitim sınıfı öğretmenlerine ek dersleri %25 fazlasıyla ödenir.

(33)

BEP BİRİMİNİN

OLUŞTURULMASI VE

BEP HAZIRLAMA SÜRECİ

(34)

BEP BİRİMİ KİMLERDEN OLUŞUR?

BAŞKAN Okul Müdürü/

Müdür Yrd.

Rehber Öğretmen

Gezerek Özel Eğitim Görevi

Yapan Öğretmen

Öğrenci Velisi Öğrenci

Branş

Öğretmenleri Sınıf

Öğretmeni

(35)

BEP BİRİMİ ÇALIŞMA SÜRECİ

 Öğrenci ile ilgili İl/İlçe Özel Eğitim Hizmetleri Kurulunca alınmış kaynaştırma/özel sınıf kararı okula ulaştığında okul idaresi öğrencinin dersine giren öğretmenleri, rehber öğretmeni öğrenci ve öğrenci velisini, ilk BEP toplantısını yapmak üzere en kısa sürede toplantıya çağırır.

(36)

devamı

İlk BEP toplantısında öğrencinin hangi yetersizlik türüne bağlı olarak kaynaştırma eğitimine alındığı, yetersizliği ile ilgili yapılacak çalışmaların okul/sınıf içerisinde yapılacak fiziksel düzenleme ile giderilip giderilemeyeceği, derslerle ilgili Bireyselleştirilmiş Eğitim Planlarına ihtiyaç olup olmayacağı veya hangi derslerden olacağı, BEP toplantılarının hangi sıklıkla yapılacağı, BEP dosyasının doldurulması, ailenin bilgilendirilmesi ve aileden bilgi alınması, öğrencinin eğitsel performansının alınmasının ne kadar sürede tamamlanacağı, bir sonraki BEP toplantısının tarihi vb.

konular görüşülerek karara bağlanır.

(37)

 Öğrencinin dersine giren tüm öğretmenler, dersleri ile ilgili öğrencinin yapabildiklerini belirlemek, bir yıl, içerisinde kazandırmayı düşündüğü kazanımları tespit etmek amacıyla öğrencinin performansını alarak “Eğitsel Performans” formunu doldururlar. Formun bir nüshası BEP dosyasında saklanır.

 İlk BEP Toplantısında alınan karar doğrultusunda 2. BEP toplantısı düzenlenir. Toplantıda öğretmenler kendi dersleri ile ilgili almış oldukları öğrenci performansı konusunda BEP Birimine bilgi sunarlar. Bu bilgiler sonucu hangi derslerden BEP Planı düzenlenmesine ihtiyaç olduğu, BEP Planı hazırlanmayacak derslerin öğretmenlerinin ne gibi çalışmalar yapacağı ve destek sağlayacağı karara bağlanır.

devamı

(38)

 Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlanması kararı alınan derslerle ilgili öğretmenler, 3N Kaynaştırma adlı kitaptaki açıklamalardan, RAM’da bulunan özel eğitim öğretmenlerinden, özel eğitim okul ve kurumlarındaki özel eğitim öğretmenlerinden, (varsa) gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmenlerden yararlanarak

“Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı” Formu düzenlenir.

(39)

 BEP dosyasının düzenlenmesi, saklanması, öğrenci nakil gittiğinde yeni kuruma gönderilmesi, doldurulan formların bir nüshasının dosyada saklanması, toplantı tutanaklarının hazırlanması, toplantıya katılacakların davet edilmesi konusunda BEP Birim Başkanı gerekli tedbirleri alır.

(40)

BEP HAZIRLAMA SÜRECİ

 İlk BEP Toplantısının Yapılması

 Öğrencinin Performans Düzeyinin Belirlenmesi

 İkinci BEP Toplantısının Yapılarak BEP Yapılacak Derslerin Belirlenmesi

 Uzun ve Kısa Dönemli Amaçların Belirlenerek planın hazırlanması

 BÖP (Bireyselleştirilmiş Öğretim Programı) Hazırlanması

 BEP’in Uygulanması, Değerlendirme ve İzleme

(41)

Dilekçe Örneği

...OKULU MÜDÜRLÜĞÜNE FATİH

Okulunuz ... sınıfı öğrencisi kızım/oğlum ...

özel rehabilitasyon merkezinden destek eğitimi almaktadır. Destek eğitim için Fatih Rehberlik ve Araştırma Merkezi tarafından verilen Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporunun süresi .../.../201.. tarihinde sona erdiğinden/ereceğinden çocuğumun okuldaki durumuyla ilgili “Bireysel Gelişim Raporu” nun doldurularak kapalı ve mühürlü bir zarf içinde tarafıma verilmesini/Fatih Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğüne gönderilmesini arz ederim.

.../.../...

İmza Adı Soyadı ADRES :