Hazırlanalım
Düz yazı ile bitişik eğik el yazısı arasında ne gibi faklılıklar vardır? Düşünce- lerinizi söyleyiniz.
2.2. Harflerin Birleşme Durumları
Osmanlı Türkçesi Alfabesi
Kelimeninbaşında ortasında
sonunda
Kelime
sonunda Kelime
ortasında Kelime
başında Harfin müstakil hâli
ء�� ،ااا ء ،ا � ،ا � ،ا ء ،ا
ببب ب ب ب ب
ﭗﭙﭙ ﭗ ﭙ پ پ
تتت ت ﺘ ت ت
ثثث ث ﺜ ث ث
Dikkat
Osmanlı Türkçesi alfabesinde harfler genel olarak birbirine bitiştirilerek yazı- lır. Harfler, bitişme sırasında kelimenin başında, ortasında ve sonunda değişik şekiller alır.
İnceleyelim
Aşağıdaki tabloda Osmanlı Türkçesi alfabesindeki harflerin birleşme durum- ları gösterilmektedir. Tabloyu inceleyerek Osmanlı Türkçesi alfabesindeki harfle- rin kelime başında, ortasında ve sonunda aldığı şekilleri öğrenmeye çalışınız.
İKİNCİ ÜNİTE 34
Osmanlı Türkçesi Alfabesi
Kelimeninbaşında ortasında
sonunda
Kelime
sonunda Kelime
ortasında Kelime
başında Harfin müstakil hâli
ججج ج ج ج ج
ﭻ چ ﭼ چ
ححح ح ح ح ح
خخخ خ خ خ خ
د د د د د د د
ﺬ ﺬ ذ ﺬ ﺬ ذ ذ
ر ر ر ر ر ر ر
ز ز ز ز ز ز ز
ﮋ ﮋ ژ ﮋ ﮋ ژ ژ
سسس س س س س
ششش ش ش ش ش
صصص ص ص ص ص
ضضض ض ض ض ض
ططط ط ط ط ط
ظظظ ظ ظ ظ ظ
ععع ع ع ع ع
غغغ غ غ غ غ
ففف ف ف ف ف
ققق ق ق ق ق
ككك ك ك ك ك
كﮕگ ك ﮕ گ گ
ڭﯖﯕ ڭ ﯖ ﯕ ڭ
للل ل ل ل ل
ممم م م م م
ننن ﻦ ن ن ن
و و و و و و و
ههه ه ه ه ه
لا لا لا لا لا لا لا
ىيي ى ﻴ ﻳ ی
Yazalım
Aşağıda verilen harflerin ses karşılıklarını ve yazım şekillerini (başta-ortada- sonda) harfin altındaki kutucuklara örnekteki gibi yazınız.
ژ گ و ظ ذ ك ا
... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ر ق ب ط د ص خ
... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ﭗ ڭ ﻴ ﺜ ه ز غ
... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ع س ف چ ل ت ض
... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
ء ج لا م ش ن ح
... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ...
kef ortada
Dikkat
Aşağıdaki harfler kendinden sonra gelen harflerle birleşmez, bunların dışın- da kalan harfler birleşir.
لا و ژ ز ر ذ د ا
هبملا لوب تليژ هيلزب لﭼر يكذ زید كما
İKİNCİ ÜNİTE 36
Eşleştirelim
Aşağıdaki kutucuklarda ayrı ve bitişik yazılışları verilen harfleri örnek- teki gibi uygun şekilde eşleştiriniz.
Pekiştirelim
Kitabınızın “Ek Etkinlikler” bölümünde yer alan (140. sayfa) “Harfler Kutuda”
etkinliğini yapabilirsiniz.
غاط ق ا ر ی ا ب
طولوب ك چ ی چ
كچيﭼ ن ا غ ا س ق ا ص
ناغاسقاص ط و ل و ب
قاریاب غ ا ط
قارپاي ق ا ر پ ا ي
شنوك ش ن و ك
Harfler Kutuda
Aşağıdaki işlemleri sırasıyla yapınız.
1. Harflerin başta, ortada ve sondaki şekillerini gösteren tablodaki harfleri inceleyiniz.
2. Sınıfça belirlediğiniz harfleri öğretmeninizin yardımıyla kâğıtlara ayrı ayrı kopya ediniz.
3. Harflerin bulunduğu kâğıtları katlayıp bir kutu içerisine atınız.
4. Kutudan çektiğiniz harflerin isimlerini söyleyiniz.
ء ،ا � ،ا � ،ا ء ،ا
ب ب ب ب
ﭗ ﭙ پ پ
ت ﺘ ت ت
ث ﺜ ث ث
ج ج ج ج
ﭻ چ ﭼ چ
ح ح ح ح
خ خ خ خ
د د د د
ﺬ ﺬ ذ ذ
ر ر ر ر
ز ز ز ز
ﮋ ﮋ ژ ژ
س س س س
ش ش ش ش
ص ص ص ص
Ünite 2
EK ETKİNLİKLER 141
ض ض ض ض
ط ط ط ط
ظ ظ ظ ظ
ع ع ع ع
غ غ غ غ
ف ف ف ف
ق ق ق ق
ك ك ك ك
ك ﮕ گ گ
ڭ ﯖ ﯕ ڭ
ل ل ل ل
م م م م
ﻦ ن ن ن
و و و و
ه ه ه ه
لا لا لا لا
ى ی
Kendinden sonraki harflerle birleşenler
تلف قﭙج صشب ث ،ت ،پ ،ب
خبط ﻦچم حرج خ ،ح ،چ ،ج
شرع مشﭼ توس ش ،س
صقر رصم غاص ض ،ص
ظعو لظف شیط ظ ،ط
عنام هدعق ینع غ ،ع
فينم لقط رجف ق ،ف
كچيﭼ ركپ لﯕوگ ڭ ، گ ،ك
للخ ﻦلك سنل ل
لما لامك كشم م
ﻦلگ تنج ضقن ن
هچپ هكلهت سكره ه
یكيا يرنيپ زاي ی
Kendinden sonraki harflerle birleşmeyenler
امك ساط جبا ا
دقم مادي لصد د
ﺬخا بﺬج یكذ ذ
برنم هﭼرس بجر ر
یزق لزب رهز ز
ژرش طﮋن تلژ ژ
وفص یوگ دنو و
لاعا دلاب هشلا لا
İnceleyelim
Aşağıdaki tablolarda harflerin bitişik yazılışları (kelime başında, ortasında ve sonundaki şekilleri) gösterilmektedir. Harflerde meydana gelen şekil değişiklik- lerini, harf adlarını birbirinize söyleyerek inceleyiniz.