MÜZİK EĞİTİMİNDE KULLANILAN UYGULAMALAR
Serkan DEMİREL1 Öğr.Gör. Erşan YÜREK2 ÖZET
İnsanoğlunun varoluşundan beridir kendini ifade etme şekli olan müzik, yazının da icadı ile, aktarılması daha kolay bir hale gelmiştir. Özellikle sanayi devrimi ile başlayan teknoloji atağı, müzik teknolojilerinin de gelişmesine imkan sağlamış, böylelikle müzik uygulamalarını da çok ayrı bir noktaya ulaştırmıştır. Araştırmanın kapsamında, müzik eğitiminde en çok kullanılan akort ve metronom programları, nota yazım programları, ses kayıt ve düzenleme programları bulunmaktadır. Araştırma, müzik eğitimi alanında kullanılan uygulamaları inceleme ve müzik eğitimi alanında en çok kullanılan uygulamaları tanıtarak hem öğrencilere hem de müzik eğitimcilerine bilgi sağlama amacıyla yapılmıştır. Araştırmada kaynak taraması yöntemi kullanılmış olup, literatür taraması sonrası genelde kullanılan ve kullanılması önerilen programlar ele alınmıştır. Araştırmanın sonucunda ortaya çıkan bulgular sınıflandırılarak analiz edilmiş ve müzik eğitiminde teknoloji kullanımın eğitime katkısının olumlu olabileceği öngörülmüştür. Araştırma, müzik eğitimi alanında kullanılabilecek programların tanıtılması ve eğitmenlerin bu konuda bilgilendirilmesi yönünden önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Müzik, müzik eğitimi, uygulama, teknoloji, bilgisayar
1 Doktorant, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
2 Doktorant, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi TMDK Öğretim Görevlisi
SOFTWARES USED IN MUSIC EDUCATION ABSTRACT
aMusic, which has been a way of expressing itself since the existence of human beings, has become easier to convey with the invention of writing. Especially, the technology attack that started with the industrial revolution has enabled the development of music technologies, thus bringing the music applications to a very different point. Within the scope of the research, there are tuning and metronome programs, music notation software, sound recording and editing programs, which are most used in music education. Providing information to both learners and music educators was provided by researching, examining applications used in the field of education and introducing the most used applications in the field of music education.
The method of literature review was used in the research, and after the literature review, the programs generally used and recommended to be used were discussed. The findings of the research were classified and analyzed, and it was predicted that the use of technology in music education could contribute positively to education. The research is important in terms of introducing programs that can be used in the field of music education and informing the instructors on this issue.
Key words : Music, music education, application, technology, computers
GİRİŞ
İnsanoğlunun varoluşundan beri, hayatın birebir içinde olan müzik duyguları aktarma aracı olmanın yanı sıra, insanın bir kültür aracı olarak görülmüştür. Eski çağlarda müziğin bir tedavi olarak görüldüğü ve insanoğlunun müzik aracılığı ile korunma ihtiyacını karşıladığı bilinmektedir.
2009 yılında yayınlanan bir araştırmada belirtilenlere göre, yeni bulanan bulgulara göre, 35000 yıllık bir çalgı olan kemikten yapılmış flüt şimdiye kadar bulunan en eski çalgı olarak kabul edilmiştir. Bu araştırma öncesinde en eski çalgının 30000 yıla kadar uzandığı düşünülmüştür3. İnsanoğlu, yazıyı diğer ifade şekillerinden nispeten daha sonra kullanmaya başlamıştır. Bunun bir sonucu olarak da, eski insanlardan günümüze ulaşan kalıntılar, belli bir noktaya kadar gitmektedir. Müzik alanında da, gerek çalgı kalıntıları gerekse mağara resimlerinden faydalanılarak elde edilen bulgular neticesinde analizler yapılmaktadır. Günümüzde bilinen en eski müzik notasyonu MÖ 1950 li yıllara dayanan Sümer döneminde bir kil tabletin üzerine çivi yazısıyla yazılmış “lipit-Ishtar” ilahisini çalmak için yazılmış bir müzik talimatıdır4 .
Bununla birlikte yeniden yapılandırılabilen en eski yazılı melodi, Hurrian Hymn Text dir. Suriye’
de keşfedilen ve Çivi yazısı metninde yazılı bir kil tablet üzerinde korunan bu melodi 3400 yıllık geçmişi olduğu düşünülmektedir5.
Pisagor’un temelini attığı nota sistemi, demir çubukların belli bir matematiksel düzen içinde şekillendirerek 12 ton sisteminin ortaya çıkarmıştır6 .
Boetheus, latin harfleri ile kullanılan bir sistemde notalara isim vermiştir (BROWNE, 1981, s.
5-54). Boethes’ dan sonra modern notasyonun kurucu kabul edilen Guido D’ Arazzeo, şarkı ve ilahileri öğretmek için geliştirdiği yöntem ile ünlü olmuştur7.
Nota yazıları tarihsel olarak sıralamak gerekirse; Alfabetik Dönem, • Neumatik Dönem, • Dizekli Neumatik dönem ve Günümüzdeki Nota Şeklinin Oluşmaya Başlaması, • Dizekli Süreli Müzik Yazısına Geçiş Dönemi, (oransal) • Ölçekli Nota Yazısı (Mensural Notasyon) Dönemi, (oval) • 17. Yüzyıl Günümüzde Kullanılan Nota Şekline Geçiş Dönemi, • 19. Yüzyıl ve Sonrası Gelişen Uygulamalar, • Grafik ve Resimlerle İfade Edilen Nota Yazıları, • Elektronik Nota Yazıları (GÜNGÖR, 2015, s. 81-89).
İnsanlar, kendi seslerinin müzik için yetersi olduğunu gördükten elinde bulunan teknoloji ile çalgılar yapmıştır. Yukarı da belirtildiği üzere kalıntılar çok eskilere dayanmaktadır. Tarih boyunca teknoloji ve sanayi ilerlemeleri ile birlikte müzikte teknoloji kullanımı da ilerlemeye başlamıştır. Çalgılarda yapılan değişiklikler ile, çalgı virtüözleri ortaya çıktı ve müziksel dönemler yaşandı. Bununla birlikte e 19. Yy sonralarına doğru ortaya çıkan gramofon, müzik teknolojileri alkanında müthiş bir gelişmedir. Özellikle sanayi devriminden sonra teknolojinin büyük bir atağa kalkması neticesinde, günümüzde müzik alanında, dolayısıyla müzik eğitimi alanında teknolojik uygulamalar göz ardı edilemez.
Bu araştırmada, müzik eğitimi alanında kullanılan programlar karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve analizler yapılmıştır.
1. Tuner ve Metronomlar
3http://www.nytimes.com/2009/06/25/science/25flute.html adresinden erişilmiştir.
4https://ancientlyre.com/the-oldest-written-melody-in-history adresinden erişilmiştir.
5https://ancientlyre.com/the-oldest-written-melody-in-history adresinden alındı
6http://www.midicode.com/tunings/Tuning10102004.pdf adresinden alındı
7https://www.britannica.com/biography/Guido-dArezzo-Italian-musician adresinden alındı
Müzikte notalar ne kadar önemliyse, notaları bilinçli olarak akort etmek, kendi çaldığının bilincinde olmak da o kadar önemlidir. Özellikle bir çalgıya yeni başlayan öğrencilerin çalgılarının karakterini bilmesi ve akordu düzgün olan bir çalgıyla çalışmaya başlaması aslında sadece o zamanki değil, kendi müzik geleceği açısından da önem taşımaktadır. Aynı şekilde ritimsel olarak bilinçli çalışmada da benzer ifadeler kullanılabilir. Dolayısıyla müzik eğitimcilerinin de belli başlı araçlar kullanarak ve öğrencisine bu araçları kullanmayı öğreterek kişisel farkındalığı artırmak suretiyle müzik eğitimi içerisinde öğretimi sağlaması önemlidir. Bu bağlamda 3 adet program değerlendirilerek bulgular sunulmuştur.
1.1. Piascore Programı
Cep telefonu veya tablet gibi aletlerin kendi mikrofonları ile kullanılabilen bir akort programıdır8. Programın ücretsiz versiyonu da bulunmakla birlikte ücretli versiyonu ek bazı yararlar sunmaktadır.
Programda hem istenilen sesi verebilmesi hem de alabilmesi bakımında seçenekler bulunmaktadır.
1.2. Pro Metronome
Pro Metronome, adlı metronom uygulaması, hem günlük pratikte hem de sahne performansında güçlü bir araçtır9.
Uygulamada hem artı eksi tuşlarıyla hem de “tap” tuşuna basarak belli bir tempo vurmak suretiyle ritim ayarlamak mümkündür. Ücretsiz versiyonu olduğu gibi ücretli versiyonunda bir takım ek yararlar sunulmuştur. Bu programda sadece metronom özelliği kullanılmaktadır.
1.3. Soundcorset
Soundcorset, mevcut sesin perdesini gösteren, aynı zamanda nota değişikliklerini grafik ile gösteren, sesin şiddetini grafikle gösteren bir programdır10
Programın içinde kendi kayıtlarınızı tutmanıza imkan sağlayan bölüm mevcuttur. Bu bölüm sayesinde, kaydedilen ses kayıtları, sonradan dinlenebilir.
Aynı zamanda metronom özelliğini de bünyesinde bulunduran program gerek artı eksi tuşlarıyla gerekse tap tuşuyla ritim ayarlama özelliğine sahiptir.
Programda, flaş ile görsel olarak da destek sunan uygulamanın aynı zamanda düşük pil kullanım modu da mevcuttur.
2. Nota Yazım Araçları
Müzikte yazılı ifade şekli olan nota yazma, birçok değişik yaşayarak ulusal dil gibi şekil olarak günümüze ulaşmıştır. Teknolojinin de gelişmesiyle birlikte, günümüzde kullanılan uygulamalar ile nota yazım araçları günden güne özellik geliştirmektedirler. Bir enstrümanla veya ses dalgalarıyla daha sonra da deşifre edilebilecek şekilde bilgisayar ile notaları yazmaya imkân veren bu programlar, evrensel nota yazım kurallarını dikkate almaktadır. Programla nota yazmanın en önemli faydası zamandan tasarruf etmektir. Özellikle aynı pasaj tekrar yazılıyorsa veya bir melodi başka bir çalgıya daha yazılacaksa veya transpoze gibi bir şey yapılacaksa, nota yazım programları bu konuda çok hızlıdır. Ayrıca, orkestrasyon yazımları sırasında yazılan notaların denetimi için komple orkestrayı toplayarak bir eseri çaldırmaktan ziyade programla
8http://piascore.com sitesinden alınmıştır
9https://apps.apple.com/us/app/pro-metronome-tempo-beat-subdivision-polyrhythm/id477960671
10https://soundcorset.com/, 2020 adresinden alındı
yazılan notayı çaldırmak çok ekonomiktir. Bu bağlamda aşağıdaki nota yazım programları incelenmiştir.
2.1. Notion 6
Presonun programı olan Notion 6 programında, nota yazma ile birlikte el yazması notaların da belli bir sevide programa aktarılması programın en önemli özelliklerinden birisidir. Mp3 ve xml gibi dışa aktarım dosya türleri sayesinde kullanıcıyı desteklemektedir. Programın ses kütüphanesinin ünlü müzisyenler ve orkestra kayıtlarının kullanılarak oluşturulması neticesinde gerçekçi seslere sahiptir11.
Programda nota yazarken çizim yöntemi ile girişi mümkündür. Özellikle tablette giriş kolay yapılmaktadır.
2.2. Musescore
MuseScore, Windows, macOS ve Linux için çok çeşitli dosya biçimlerini ve giriş yöntemlerini destekleyen bir puan yazarıdır. Genel Kamu Lisansı altında ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılım olarak yayınlanmıştır12. Klavye, fare ya da midi yoluyla nota yazmak mümkündür. Latin harf isimleriyle nota yazımı mümkün olan programda, bu sebeple ilk başlayanlar için kolay bir kullanıma sahip olduğu gözlemlenmiştir. Programın ses bankası diğerlerine nazaran az olsa da boyutu ve kullanım kolaylığı bu eksiğini kapatmaktadır.
2.3. Sibelius
Sibelius, müzik notalarını oluşturmak, düzenlemek ve yazdırmak için kullanılır. Bir bestecinin veya aranjörün en karmaşık notalar (modern orkestra müziği gibi) dahil her tür müziği not almasını sağlar. Ayrıca notaların çalınmasına veya MIDI veya ses dosyalarına dönüştürülmesine ve bir CD oluşturulmasına izin verir. Ek olarak, skorlar video veya sese senkronize edilebilir.
Sibelius ayrıca, yerleşik müzik öğretim materyalleri ve bir ağ üzerinde yazılımın birden çok kopyasını çalıştırma ve yönetme yeteneği gibi eğitici özellikler içerir. Üçüncü taraf yazılımlar, basılı müzikten bir Sibelius skoru taramak ve oluşturmak için kullanılabilir13. Sibelius programının ücretli ve ücretsiz versiyonları bulunmaktadır. Ücretsiz versiyonunun kullanımı oldukça kısıtlıdır. Sibelius programında Türk müziği notasyonu bulunmamaktadır.
2.4. Finale
Profosyonel bir nota yazma programı olan finale, PDF, MIDI, MusicXML ve ses dosyalarını imkan sağlamaktadır14. Araştırmada incelenen diğer müzik programları gibi midi girişi gibi bazı özelliklerinin yanı sıra, sonradan yüklenen bir eklentiyle Türk müziği notasyonunda bulunan bazı özel işaretleri de yazmaya imkan sağlamaktadır. Finale programı, ücretsiz versiyonunda kısıtlı kullanım sunmakla beraber ücretli versiyonunda birçok kolaylık sunmaktadır. Ayrıca sonradan indirilen ses bankalarıyla da daha gerçekçi sesler çaldırmak mümkündür.
3. Ses Kayıt Programları
Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte müzik eğitimi ile ilgili kurum ve kuruluşlarda öncelikli olarak yapılması gereken dijital dünya ile birlikte hareket etmektir. Müzik eğitimi lisans programlarında, bilgisayar destekli olarak birçok program ve uygulama kullanılmaya devam edilmektedir. Kullanılacak olan yazılımların hangi müzik eğitiminde hangi alanlarda tercih
11https://www.presonus.com/products/notion, 2020 sitesinden alınmıştır
12 https://musescore.org/tr/news, 2020 sitesinden alınmıştır
13https://musicprintinghistory.org/sibelius
14https://www.finalemusic.com
edilmesi gerektiği ve hangilerinin eğitim sisteminde birbirleriyle doğrudan ilişkisi bakımından kullandıkları metotlar ile örtüşebileceğinin saptanması öngörülmektedir. Son yıllarda ses kayır teknolojisinin gelişmesiyle, birçok program ve uygulama müzik eğitiminde kullanılmaya ve öğrencilere ders yoluyla aktarılmaya devam etmekte olup, öğrencilerin kendi alanlarında gelişimine katkıda bulunmaktadır. Bundan sonraki adım, gerekli olan donanım niteliklerinin saptanmasıdır. Ses kayıt teknolojilerinin önemli olanlarından Cubase, Studio One, Logic Pro, Pro Tools, Ableton Live ile Reaper müzik eğitiminde kullanılması önerilen ve önemli özelliklere sahip olan ses kayıt programları olarak öne çıkmaktadır.
Müzik alanındaki pek çok kullanıcıya büyük kolaylıklar sağlayan sequencer (çok kanallı kayıt) programları, müzik öğretmeninin mesleksel yaşantısında içinde bulunduğu müziksel yalnızlığına çare olabilecek yeterliğe sahiptir. Özellikle görev yaptıkları okullarda gerek ders içi, gerek ders dışı etkinliklerde piyano, keyboard gibi eşlikleme çalgısı bulamayan müzik öğretmenlerinin bu duruma paralel olarak olumsuz yönde etkilendikleri, müzik öğretimi ortamlarının ülkemizde istenilen düzeyde olmadığı ve hatta hiç olmadığını da göz önünde bulundurursak, günümüzün müzik öğretmenleri adaylarına müzik teknolojisinin nimetlerini sunmamız bir gerekliliktir. (YENGİN, 2014, s. 40)
3.1. Cubase
Cubase, Steinberg firması tarafından tasarlanan ve bireysel olarak herkesin evinde kullanabileceği, sanal stüdyo ortamı sunan ses ve midi uygulamasıdır. Cubase’in öne çıkan özellikleri ve eklentileri sayesinde istediğiniz enstrümanları kullanıp kendi müziğinizi oluşturabilir ve kayıt altına alabilirsiniz. Cubase programı teknik olarak beceri isteyen ve hayal gücünüzle birleştiği anda ortaya kayda değer projelerin çıkması konusunda önemli bir program olarak yer alır. Birçok sürümü kullanılmakta olan cubase, son olarak 10,5 sürümü kullanılmakta ve tüm dünyada her birey tarafından tercih edilmektedir.
Cubase’in yaygı olarak kullanılan üç önemli versiyonu mevcuttur. Bunlar;
Pro, Artist ve Elements olarak bilinir. Bu üç önemli versiyona baktğımızda, Pro versiyonu en kapsamlı olarak bilinir ancak bu versiyon ekonomik olarak biraz pahallıdır. Pro versiyona nazaran daha düşük olarak adlandırılan Artist ve Elements, açabileceği audio ve midi kanalları sınırlıdır. Özellikle müzik eğitiminde lisans programlarında yer alan teknoloji dersleri ile ilişkili derslerde, Cubase’in artist versiyonu tercih edilmektedir. Ortalama bir ev stüdyosu için cubase artist versiyonda yer alan sanal enstrümanlar, pro versiyonda da bulunmaktadır. Bu versiyon öğrencilerin tercih ettiği ve ekonomik olarakta üniversitelerin müzik bölümlerinde yer alamasını sağlayan bir uygulamadır.
3.2. Pro Tools
Pro Tools, ses kayıt programı olarak tasarlanmış aslında Digidesign olarak bilinmekte olup, şu anda ise Avid Technology tarafından geliştirilen olan bir hard disk ses kayıt, miks ve prodüksiyon uygulamasıdır. İçerisinde ses arabirimleri, DSP işlemcileri, kontrol arabirimleri ile Pro Tools yazılımından meydana gelmektedir. MacOS ve Windows platformlarıyla uyumlu bir yazılımdır. Günümüzde çoğu ses kayıt stüdyosunda ve film-belgesel stüdyosunda ses ve müzik üretimi amacıyla kullanılmaktadır. Pro Tools, müzik ve post-prodüksiyon için (film, belgesel, video ve multimedya için ses) günümüzde, ses ve midi kayıt, besteleme, düzenleme ve miks ve masaüstü video desteği ile en yaygın kullanılan yazılımlarındandır. Pro Tools yazılımı, esasen üretim ve ileri düzey profesyonel yapımların tüm üretim işlevlerini basite indirgenmiş olarak kullanımlı bir arayüzde kolayca elde etmelerini sağlamaktadır. Pro Tools, çok yönlü yazılım olarak bir dijital kayıt ve düzenleme programı olarak sistemetik bir yapıya sahip olduğu düşünülmektedir.. Hard Disk ses kaydı, grafik arayüzle ses düzenleme işlemleri, midi, Dijital
Sinyal İşleme (Digital Sound Processing - DSP), oluşumlarını bilgisayar destekli bir şekilde sunar. QuickTime ve Avid video dosyalarını bir araya getirme yeteneği ile Pro Tools, ileri düzey video düzenleme ve video ile miksi birleştirme özelliği ile endüstri standardı olmuştur.
3.3. Logic Pro
Logic Pro , macOS platformu için tasarlanmış dijital ses iş istasyonu (DAW) olarak midi sıralayıcı yazılım uygulaması olarak bilinmektedir. Tarihsel süreç içerisinde olarak 1990'ların başında oluşturulan notator mantıksal yazılım sonradan yerini Alman yazılım geliştirici C-Lab tarafından geliştirilmiştir. Apple , 2002 yılında Emagic'i satın aldıktan sonra ve Logic'in adını Logic Pro olarak değiştirmiştir. 2015 yılında yapılan bir ankete göre, Ableton Live'dan sonra en popüler ikinci DAW olarak popülerliğini korumaktadır.
Logic Pro, Logic'in en ileri düzey sürümü olarak bilinmektedir. Profesyonel müzik yapım projeleri, düzenleme ve miks işlemleri için güncelleştirilmiş yeni araçlar yaratıcı sonuçları hızlı bir şekilde elde etmek üzere tasarlanan modern bir arabirim etrafında oluşturulmuştur. Logic Pro ses kayıt yazılımı konusunda daha fazla sistematik bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. İçerisinde çoğu ses alanı barındıran ve müzik aleti, efekt ve loop koleksiyonu bulunmaktadır. Müzik üretmek adına ses kütüphanesinin yanında, farklı çalgıların ses dosyalarını kullanma fırsatını sunmaktadır.
3.4. Studio One
Studio One , müzik ile ilgili sesleri oluşturmak, kaydetmek, birleştirmek ve mastering yapmak için kullanılan bir dijital ses iş istasyonu (DAW) uygulaması olarak tüm dünyada güncel olarak kullanılmakta ve işlevselliği aynı zamanda video için de mevcuttur. PreSonus tarafından geliştirilmiş olup ve macOS ve Windows için kullanıma uygundur. Yazılımın ticari sürümlerine bakıldığında (Studio One Artist ve Studio One Professional olarak kullanılan) ve buna ek olarak, PreSonus ayrıca azaltılmış işlevselliğe sahip ücretsiz bir sürüm olarak da kullanılır. (Studio One Prime olarak bilinir). Profesyonel sürümü, PreSonus Sphere aylık abonelik programının bir parçası olarak da mevcuttur.
PreSonus Studio One 4.5 Professional, yeni nesil Impact XT ve Sample One XT vst enstrümanlar, inanılmaz bir Drum Editor, Harmonik Düzenleme fonksiyonlu Chord Track ve diğer DAW'lardan AF içe / dışa aktarma verilerini içeren yeni özelliklerle donatılmıştır. Studio One 4.5 Professional, iş akışınızı düzenlerken yaratıcılığınızı geliştirir. Sıfır gecikmeli ses motoru, en yeni yüksek kaliteli ses kartları ile rakipsiz bir performans sunar.XT plug-in PreSonus StudioLive Serisi III mikserler ile sorunsuz bir şekilde eşleşir. Modern kayıt ve döngü odaklı müzik prodüksiyonu, sağlam sürükle-bırak işlevselliği ve çoklu teknik desteği ile geleneksel kayıt stüdyosu modelinin en iyisini bir araya getiren zarif,tek pencereli çalışma alanıdır, Studio One 4.5 Pro size esneklik sağlar. Yaratıcılığınızı hızlandırmak için ihtiyacınız olan araçlar içerisinde fazlası ile vardır15.
3.5. Ableton
Ableton elektronik müzik adına tasarlanan ve gün geçtikçe kullanımı konusunda popülerliğini yükselten bir ses kayıt ile müzik kayıt yazılımıdır. Beste yapmak, canlı performans, aranje veya kayıt yapmak adına tasarlanan bu program, çok geniş anlamda “müzik yapmak” ifadesinin tanımıdır. Elektronik müzik yapmak isteyen herkes bu programı kullanabilir, hatta hiç
15 https://www.infomusicshop.com/presonus-studio-one-v4 adresinden alındı
enstrüman kullanmadan tamamen yazılımın sunduğu seslerle yeni bir proje oluşturabilmek adına yenilikçi bir yazılım olduğu bilinmektedir. Ableton VST ile kendi ses kütüphanenize sahip olabilme adına imkanları geniş aynı zamanda “Sanal Stüdyo Teknolojisi” sayesinde ses çeşitliliği bir ses dünyasına sahip olmanızı sağlamaktadır.
Ableton’da yaptığınız şarkıları sadece WAV veya AIFF gibi dijital müzik formatlarında almak zorunda değilsiniz – zira program kullanıcıları MIDI formatıyla çalışma kolaylığı sunuyor.
Ableton’dan aldığınız MIDI formatını başka müzik programlarında veya başka müzik programlarından aldığınız MIDI çıktılarını Ableton ile kullanabiliyorsunuz. Örneğin, bilgisayarda beste yazanların yakından bildiği Sibelius programında yazdığınız besteleri, MIDI olarak çıkartıp Ableton’a aktarabilirsiniz. Sonrasında Ableton’daki enstrümanları kullanarak daha zengin ve renkli parçalar üretebilirsiniz. Ableton kullanmayı öğrenmek için biraz meraklı olmaktan başka bir şeye ihtiyaç bulunmuyor. İnternet ve özellikle YouTubeda Ableton’un nasıl kullanılacağına dair ücretsiz videolar ile dolu fakat bu harika müzik programına balıklama dalmadan önce, sağlam bir müzik temeline sahip olduğunuzdan emin olmanız gerekiyor. Evet, müzik bilgisi olmadan da Ableton’da müzik yapabilirsiniz. Fakat sağlam bir müzik teorisi bilgisi ile hem yeni besteler yazmanız hem de bestelerinizi zenginleştirmeniz çok daha kolay olacaktır16.
16 https://musiconline.com.tr/ableton-ogrenmek/ adresinden alındı
SONUÇ VE ÖNERİLER
Araştırmada sırasıyla metronom ve tüner programlarının bir kısmı, nota yazım programlarının önde gelenleri ve önde gelen kayıt ve edit programları incelenmiştir. Elde edilen bulgularda kimi zaman deneme sürümlerinin yeterli geldiği kimi zaman da yetmediği, bütün özellikleri açık programlara ihtiyaç duyulduğu gözlemlenmiştir. Bu sebeple müzik eğitiminde kullanılmak üzere üniversiteler bünyesinde öğrenci ve akademik lisans alınması önerilmektedir.
Elde edilen bulgulara göre, tüner ve metronom programlarının benzer özellikleri olduğu fakat bazı programların birkaç tane özelliği içinde barındırdığı gözlemlenmiştir. Piascore uygulamasının sadece tüner özelliği bulunmasına rağmen algılamasının hızlı olduğu gözlemlenmiştir. Soundcorset uygulaması hem metronom hem de tüner özelliğini bedava sürümünde kullanımına izin vermesi sayesinde, müzik öğretimi için öğreticiler ve öğrenciler için kullanılabilecek makul bir program olabilir. Ayrıca internet bağlantısındaki içine gömülebilen notaların ve pratik yapma zamanı kaydetme gibi özelliği sayesinde çok yönlü bir program olduğu görülmüştür.
İncelenen nota yazım programları, hangi program kullanılırsa kullanılsın kesinlikle kullanıcı dostu programlardır. Araştırmada da vurgulandığı gibi midi girişleri sayesinde çalarak bile nota yazılmasına imkan sağlamaktadırlar. Musecore ve sibeliusda bulunan uluslararası nota isimleri abcd gibi harflerle nota yazma ayrı bir kolaylık olarak görülmüştür. Ayrıca, gerek orkestraya gerekse birden fazla enstrümana nota yazdıktan sonra programla çalınarak kontrol edilmesi, kullanıcıya ekstra bir avantaj sunmaktadır. Nota yazım programı kullanmanın diğer bir avantajı ise “su uçar, yazı kalır” sözünden hareketle yazılan bir notanın sonraki zamana aktarılmasının kolaylaşmasına imkan sağlamasıdır.
Araştırmada ele alınan ses kayıt ve düzenleme programlarının, öğretim materyali geliştirme aracı olarak kullanılmasına yönelik yapılan tespitlerin müzik eğitimi adına uygun niteliklere sahip olduğu söylenebilir. Araştırılan bu çalışmanın yürütülecek diğer çalışmalar adına önemli bir referans kaynağı olabileceği öngörülmektedir. Bu araştırma kapsamında kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirildiği öngörülmektedir. Müzik eğitiminde teknolojinin yaygın olarak kullanımı, modern araç-gereç tasarımları gibi konularda çalışacak olan eğitimciler bu ölçeğin kapsamını genişleterek çelitli çalışmalar planlayabilirler. Sonuç olarak müzik eğitimi veren kurum ve kuruluşlarda ses-kayıt teknolojisi ile bilgisayar destekli programların, üniversitelerin müzik eğitimi lisans müfredatlarında ders olarak yer alması ve aynı zamanda bu programların lisanslı olarak öğrencilerin kullanımına sunulması, araştırmamızın başında gelen çözüm ve öneriler olarak katkıda bulunmasını amaçlamaktadır.
KAYNAKÇA
Britannica, T. E. (2021). Encyclopædia Britannic. Encyclopædia Britannic, Erişim:
10.12.2021: https://www.britannica.com/biography/Guido-dArezzo-Italian-musician adresinden alındı
BROWNE, A. C. (1981). The a-p System of Letter Notation. Musica Disciplina (Vol 35), 5-54.
FRAZER, P. A. (2001), Midicode, Erişim: 10.12.2021:
http://www.midicode.com/tunings/Tuning10102004.pdf adresinden alındı.
GÜNGÖR, K. (2015). Nota Yazısının Tarihsel Gelişimi. Sahne ve Müzik Eğitim Araştırma Dergisi, 81-89.
Piascore (2020), Erişim, 10.12.2021, http://piascore.com/service/ adresinden alındı
Pro metronome (2020), Erişim, 10.12.2021, https://apps.apple.com/us/app/pro-metronome- tempo-beat-subdivision-polyrhythm/id477960671 adresinden alındı
Musescore (2020), Erişim, 10.12.2021, https://musescore.org/tr adresinden alındı
Sibelius (2020), Erişim, 10.12.2021, https://musicprintinghistory.org/sibelius/ adresinden alındı
Soundcorset (2020), Erişim, 10.12.2021, https://soundcorset.com/ adresinden alındı Finale (2020), Erişim, 10.12.2021, https://www.finalemusic.com/ adresinden alındı
Presonus (2020), Erişim, 10.12.2021, https://www.presonus.com/products/notion adresinden alındı
Studio one (2020), Erişim, 10.12.202, https://www.infomusicshop.com/presonus-studio-one- v4 adresinden alındı
LEVY, M. (2020). Ancientlyre.com, Erişim: 15.12.2020 https://ancientlyre.com/the-oldest- written-melody-in-history adresinden alındı
Musiconline (2020), Ableton Öğrenmek, Erişim: 15.12.2020, https://musiconline.com.tr/ableton-ogrenmek/ adresinden alındı
WILFORD, J. N. (2009, 6 25). New York Times. New York Times: Erişim: 10.15.2020 http://www.nytimes.com/2009/06/25/science/25flute.html adresinden alındı
YENGİN, A. (2014). Müzik Teknolojilerinin Örgün Müzik Eğitiminde Kullanılma Durumlarına İlişkin Öğretmen Görüşleri: Burdur İli Örneği. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Müzik Eğitimi Yüksek Lisans Programı.
