NÖROLOJİK HASTALIKLAR

(1)

NÖROLOJİK HASTALIKLAR

(2)

SİNİR SİSTEMİ

 Sinir sisteminde nöron adı verilen sinir

hücreleri ile glia hücreleri adı verilen destek hücreleri olmak üzere iki tip hücre vardır.

 Nöronlar duyuların algılanması,motor ve

emosyonel cevapların oluşturulması, öğrenme ve hafıza gibi fonksiyonların yerine

getirilmesini sağlayan hücrelerdir.

 Bu hücrelerin uyarılabilme özelliği

vardır.

(3)

 Tipik bir nöronun dört kısmı vardır.

- Hücre gövdesi (soma) - Akson

- Dendrit

- Sinaptik terminaller

(4)

SİNİR SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ

 SANTRAL SİNİR SİSTEMİ

 PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ

(5)

 Ayrıca sinir sisteminin dış ortamdan ve

hareket sisteminden gelen duyular ile çizgili kaslara giden motor impulsları taşıyan ve

İSTEĞİMİZ DOĞRULTUSUNDA çalışan bölümüne somatik sinir sistemi denir.

 Düz kaslar,kalp kası ve salgı bezleri gibi

İSTEĞİMİZ DIŞINDA fonksiyon gören organ ve sistemlerden elen duyular ile onlara giden motor impulsları taşıyan bölümüne ise

otonom sinir sistemi denir.

(6)

 Otonom sinir sisteminin sempatik ve

parasempatik olmak üzere genellikle birbirine zıt fonksiyonlar gören veya bir anlamda

birbirini tamamlayan iki kısmı vardır.

 Örneğin parasempatikler sindirim sistemi aktivitesini artırırken sempatikler azaltır.

Vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesi için otonom sinir sisteminin bu iki bölümü

birbirleri ile uyum içinde çalışır.

(7)

BAŞLICA NÖROLOJİK HASTALIKLAR

 MEDULLA SPİNALİS YARALANMALARI

 MULTİPLE SKLEROZ (MS)

 PARKİNSON

 SEREBRO VASKÜLER OLAY ( SVO-İNME)

 POLİNÖROPATİ

 GUILLAIN-BARRE SENDROMU

 AMYOTROFİK LATERAL SKLEROZ

(8)

MEDULLA SPİNALİS YARALANMALARI

 Medulla spinalisin farklı seviyelerden ve çeşitli nedenlerden dolayı hasar gördüğü tablodur.

 Yaralanma seviyesine göre daha alt

segmentlerden inerve olan kısımlarda farklı tablolar görülebilir.

 Konjenital veya sonradan olan tümörler, vertebra kırıkları, spinal kolondaki

enfeksiyonlar, ateşli silah yaralanmaları gibi

durumlar medulla spinalis yaralanmalarına

neden olabilir.

(9)

YARALANMADAN SONRAKİ TABLO

 Lezyon seviyesinin altında flask paralizi

 Haftalar ya da aylar süren spinal şok evresi

 Ekstansör yada fleksörleri tutan spastisite

(10)

MULTİPLE SKLEROZ (MS)

 MS merkezi sinir sisteminin etyolojisi tam

olarak bilinmeyen inflamatuar bir hastalığıdır.

Hastalık bölgesel olarak myelin tabakasında kayıplara yol açar, bunun da MR’daki

görüntüsüne ‘’demyelinizasyon plağı’’ denir.

 Son yıllarda tahribatın sadece myelin

tabakası ile sınırlı kalmayıp bazı vakalarda aksonal kayıpların da geliştiği

belirtilmektedir. Disabilite şiddeti özellikle

aksonal kayıplarla birlikte artmaktadır.

(11)

 Başlangıç yaşı ortalama 20-50 dir.

 Hastalık sebebi olarak otoimmün,viral ve genetik teoriler belirtilmektedir.

 Coğrafi olarak ekvatorda neredeyse

görülmezken kutuplara doğru insidans

artmaktadır.

(12)

KLİNİK SEMPTOMLAR

 Kuvvet kayıpları

 Tonus bozuklukları

 Ataksi

 Kranial sinir tutulumları

 Refleksler

 Parestezi

 Dizestezi

 Anestezi

 Propriosepsiyon kayıpları

(13)

 Mesane ve bağırsak problemleri

 Sıcak intoleransı

 Yorgunluk

 Kognitif problemler

 Psikolojik semptomlar

(14)

PARKİNSON

 1817’de James Parkinson’un semptomlar

kompleksi olarak tanımladığı parkinsonizm;

istirahat tremoru, hipkinezi-bradikinezi ve

rijidite ile karakterize bir hareket hastalığıdır.

Bu bulgulardan en az iki tanesinin varlığı parkinsonizm teşhisini kesinleştirir.

 Parkinson hastalığı da parkinsonizmin

yaklaşık %85 ini oluşturur. Ortalama

başlangıç yaşı 50 olup erkeklerde daha

fazladır.

(15)

HASTALIĞIN TEMEL SEMPTOMLARI

 TREMOR: Ekstremitelerin distalinde ve özellikle ellerde unilateral başlar. Sıklıkla başparmak ve işaret parmağının ritmik ve

alternatif opozisyonu ile para sayma hareketi tarzındadır. Stres ve anksiyete tremorun

şiddetlenmesine sebep olabilir.

 RİJİDİTE: Parkinson rijiditesi klinik olarak pasif harekete karşı direnç ve kassal

gevşemeye ulaşamama olarak

tanımlanmaktadır.

(16)

 HİPOKİNEZİ-BRADİKİNEZİ (AKİNEZİ): Akinezi

hareket yokluğu anlamına gelmekte ve parkinson hastalığının motor hareketi başlatma ve yapmada zorluk olarak tanımlanmaktadır. Akinezi genellikle hastalığın en fazla özür yaratan bulgusudur.



Hastalık ilerdedikçe akinezinin şiddeti de artar.

Hastalığın balangıcında sadece bradikinezi varken, ilerleme ile birlikte hipokinezi de ortaya çıkar.



Bradikinezi ve hipokinezi yürüyüş bozukluğu, yutma

güçlüğü, konuşma bozuklukları (mırıldanır tarzda),

mimik hareketlerinde azalma (maske yüz), yavaş ve

küçük yazı yazma ( mikrografi ) gibi problemlere

neden olur.

(17)

SEREBRO VASKÜLER OLAY (SVO)

 Beyin dokusunun içine ani bir kanama ya da kan akımının aniden kesilmesi stroke (inme) olarak adlandırılır.

 Risk faktörlerinin kontrolündeki gelişmeler nedeniyle SVO insidansında düşme

gözlenmekle birlikte yine de ölüm nedenleri arasınada 3. sırada gösterilmektedir.

 İnsidansı da yaşla birlikte artış gösterir.

(18)

Major Risk Faktörleri

 Yaş

 Hipertansiyon

 Kardiyak hastalıklar

 Diabet

 Önceki SVO ya da geçici iskemik atak

(19)

 Hemipleji : Serebral dolaşımdaki patolojik değişiklikler sonucu gelişen ve vücudun bir yarısında nöromusküler fonksiyon

bozuklukları ile karakterize vasküler bir sendromdur. SVO’ların en sık bulgusudur.

 Genel olarak da proksimal fonksiyonlar distallere göre, alt ekstremite de üst

ekstremiteye göre daha erken geri döner !!

(20)

POLİNÖROPATİ

 Birden fazla periferik sinirin motor, duyusal ve otonomik tutulumlarla karakterize bir

patolojisidir.

 55 yaş üzerindeki popülasyonda %10

oranında görülür ve bu popülasyonda en sık görülen diyabetik polinöropatidir.

 Patolojinin yerine göre olan sınıflamada aksonal dejenerasyon, segmental

demyelinizasyon ve nöronopati olarak

sınıflandırılır.

(21)

GUILLAIN BARRE SENDROMU

 Etyolojisi tam olarak bilinmeyen, periferik sinirler ve sık olarak kraniyel sinirlerin de

şiddetli demyelinizasyonu ile karakterize akut gelişme gösteren bir polinöropati tipidir.

 Paraliziler alt ekstremite distalinden başlar ve ortalama 24-72 saat içinde yukarı doğru

ilerler. Kraniyal sinirlerin de etkilendiği

durumlarda disfaji, solunum problemleri,

fasiyal tutulum gelişir.

(22)

 Yüksek ateş görülebilir.

 Paraliziler simetriktir.

 Eldiven-çorap tarzında duyu kayıpları mevcuttur.

 DTR leri azalmış veya kaybolmuştur.

 Bulgu ve belirtiler 4 hafta içinde maksimum

düzeye ulaşır ve 8 hafta içinde de belirin iyileşme dönemi başlar.

 Yaklaşık bir yıl içinde de genellikle sekel

bırakmadan iyileşir. Bazı vakalarda düşük ayak

gibi sekeller kalabilir.

(23)

AMYOTROFİK LATERAL SKLEROZ (ALS)

 Yetişkin başlangıçlı motor nöron

hastalıklarının en yaygın tipi olan ALS hem alt hem de üst motor nöronları etkileyen hızlı

progresyon gösteren bir hastalıktır. Başlangıç yaşı 55-75 dir.

 Etyoljisi henüz bilinmemektedir. Ağır metal intoksikasyonları, DNA tamir enzim