Altay Türklerinin Kahramanlık Destanı:Alıp Manas Mehmet Aça

(1)

r

>

.İM,. M .

ALTAY

Doç, Dr,MfeBrgufc AÜay Tftrlderiaiii

Kahramanlık Deatam Alıp Maaay,

Çşfiire, fConyia 1997i 180

b

,

V : •'...

/5feryiJaünün btivuk Mr ke*imine yayıl mış olan Türk toplulukları, tarihîve coğrafi şartlar sebebiyle bildirlerinden uşak kalmış- lar ve on altıncı yüz yılın sonlarından başla*

. yıp, janusrnsuUa^. Ibaâçır' b irb lrle» ^

berşiz bir şekilde yaşamışlardır. Bu oluşum* .•• da, söaıiîrgfc«i j$$erîn yer alta',ve ya? üstü

kaynaklarını daha rahat bir şekilde kullan* ma va l^nâ^ olmayan ulusları yer yüzttndön silme arzulan başlıca etken ol ca ılşt vır. Zâten geniş bir cdfcrafyaya dagilmış ve doğaf engellerin mağduru olan Türklerin bu m ^ ü r^ T ^ tıi dayâtma ve kaba güç hep* . {ön arttarmişiır. On^dtoku»unftu 5^ aon^

lariyia yirminci yüz yıl«ı ftw«i§şn»e tamamı 1 bü ayn bırakılmış Türk topiüluklannjn yteni-,

^ dteı iüw" âlânda bütünleşmeyi sağlama müca-

.: detoforMe doludur. Siyasi mücadeleler kül-

! fcfep y

de#»

tekh k s ^ | :rt^»ökiHn: y ^ n ı^ k tâ to r «9 W- - lim ad^lâjP i /ve^â^'-'â^rUilıâara'

o^riıakalmış

.

de calttttalar ya&mtslarve bu konuda pek

Tûrklfti# rotan#

mâîaıi 'rûİ'î

ması „ ... . _r ... . tir; Dili, tarihi, kültürü bir

ului birliğinden farklı farklı uiutlâr ortaya

çıkarma - tarfiy'

etnografya vb araştırmaları' sömürgeci ve azenuluslar tarafindan ustaca kuHahilmış-, tır. Bir ulıisun pluşumupdaltf cöjftrafl ve tari-' hİ etîşeas^deia dolayı cartaya çıksa* ve son de-■ rece doffal olan f i^ ilıld â r .dürül müş ve bw4ar' biti^tülerek Ve<& :v* dö|«U ızorlayıcı bir şekilde !yeıü Uluslar (!) yaratıl* maya çalıçümıştıri Bubihm dallarında gay* • misyoner ya da askeri erkândandır

V,. Doksanlı yıîlarin başından itibaren dün- , yanın ikinci birflûpergûctt dan ve en çok da Tojrklerin kaderi üzeriöde'teairlı olan Sovyet : la^piratoşrlüğuIjSat -çokttftt» ‘eşiginekseUnce uzun yıllar boyunca aşılamayan sınırlar daha kolay aşılır ûlmüş,_ WrWrIsriyle .ŞesTeşemeyeh hiKın ■^nynları hi» şy^ya g^P frlfrnill Mm* dan birbirlerini hkberdar etmeye başlamış- , lâfdtüP, Türk* dünyasının dört bir yanındaki

ffiîtmfe ınffifry«wi ffişi aradaki engelleri aşa*

rak Mrinçi elden kaynaklara ulaşma imkânını elde .etmişlerdir* Bunu, yapılmış olahbilimaM çalışmaların <üğj?r ‘Kök Mbıjele- rina aktorümâ» 've nihayet mutoyeeellçalışr malar takip etmeye başlamıştır. Yıllar bö» • yunca Türkiye dışındaki Türklerin edebiyatı, folkloru* tarihi, sanata, co^âfya»,1 iktisadı hakkında malumat sahibi olamayan bilim

l bü- dtautıuı^R kurtulmaya oaşla*uş->

mfonmalr*.» edan bilimsel yajta popûlg^^ fc ^ k süreli

yayındeja^ar-•• araştırmalara dayalı dAtota tezleri ve çak malar yapmaktadırlar. Büt^n bunlar. Türk- lüjfün çıkarlarına hizmet eden ve bilim gerçe- ; ğinihaykıran bir Türkok# mantığını ûîğur- «iiyetiserı ve iMtfeU. ^rilara

4am-3

ena Türkologların yü*û*

na flrçılıieriMykırmaktA ve Tt^kolo^içalı?- l«rapı<aiR,iyi ş J ^ e T » k l^ -taişsAndah

.TCuteöloflardâa birisi de . w u „. f . adlı.

Sâim Sakacglu ila bkUkte haa>rl«ı^ |3to$.-pr* Metin Ergtm'dur. Eryım'tiş bili» ptreleâri da- - hâ sonra 'Gaynialamı^ ® i * ^ ;'Üp:’^ 4lİsts aktarip yayınladığı Baidcüıi Halk Bestam Ural Batır <Ahkaira 19®^) adh daeri^e Mim . çevresinde yemdes görmüşlerdir.- Türk

(2)

efsa-CJİık"|^«âfe:

0

i«rtod

6

yogtııüaffertttif olalı

'M«tüı Bfrgutfrati »on çahfmftai'Olrin M p Ma-

ri*İI^Konya tfg^jççtijfeaia aylanla

yay*m-M tnin btfdeisfc**» fik iaukayaaatt »te s * d a a t i ^ ^ c i ^ ^ K ayâtoia >

w s z & t

8

s s e m g £

meüjıe Mmolmoıtur. -ir ,,: AşMMu’daki atıklık yM<o«|lmı getinmkte-,-V Krt»bmmOT»wamieTttrkûh#s»ll*m*U- f c - B u ^ ^ ^ y ^ t a ^ m « y ,c « .

••î^frlyife «HüH>h»li>jhlBİı •. ,

bı^alûlmama*! ier*kÜ4im vmpiaagMadap* * , ; ^

' jÇ İı^^ttafl p i ^s?fi®*- 1' **%* . ^ M 1 faştan Mado* ’ .

i f B H S H ğ W s & S S â

. da topl$fe_.,_,— .,T.

ın ^ .A İta rd * e t* n la £

» * » * • v

y m ^ A ğ m fo ««üıyukı

. , - ,WkSn^,- 1rt, t,if „,ırfii tı:^j-:t.. ıitıj TtuTi— • :4fcı^Ö W N ki Karatodpak» «>*»0», o m r -T»

1 ■

(3)

I'

v>.

8