COVID-19: Neler oluyor?

(1)

COVID-19: Neler oluyor?

Dr. Özlem Kurt Azap

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

1 14 Kasım 2020

(2)

Yanıt aradığımız sorular

Nasıl ortaya çıktı?

Kaynak? Ara konak? Neler oldu?

Son durum ne?

Dünyada? Türkiye’de?

Nasıl seyredecek? Ne zaman bitecek?

Kaç kişi etkilenecek? Kendiliğinden mi bitecek? Aşı ile mi bitecek?

COVID-19 bittiğinde sağlık alanındaki “herşey”

düzelecek mi?

“Diğer”hastalıklar ne durumda? COVID öncesinde nerede kalmıştık?

14 Kasım 2020 2

(3)

SARS-CoV-2 Nasıl ortaya çıktı?

 Laboratuvarda üretildi; “kasıtlı” olarak çevreye salındı

 Laboratuvarda üretildi; “yanlışlıkla” çevreye salındı

 “Kendiliğinden” ortaya çıktı

 …..

14 Kasım 2020 3

(4)

14 Kasım 2020

31 Aralık: Çin, DSÖ’ne ağır pnömoni olgularını bildirdi

1 Ocak: Wuhan kentindeki deniz ürünleri ve yaban hayvanı hali/pazarı kapatıldı

Neler oldu?

4

(5)

14 Kasım 2020

Fiyat Listesi:

112 çeşit farklı yaban hayvanı !

Çin’deki “wet market”

5

(6)

14 Kasım 2020

Çin’deki “wet market”

6

(7)

14 Kasım 2020 7

Li Wenliang, 3 Ocak 2020'de Wuhan polisi tarafından "İnternet üzerinden halkı tahrik" suçlamasıyla tedirginlik yaratmak nedeniyle tutuklanmıştır

Bir süre sonra salgının yayılmasının ardından hastanedeki görevine geri dönmüştür

7 Şubat’ta koronavirüs hastalığı nedeniyle kaybedildi

Dr. Li Wenliang (1986-2020)

(8)

Hastalığın adı: COVID-19

Virüsün adı: SARS-CoV-2

SARS

S ^evere

A ^cute

R espiratory S ^yndrome

(Ağır Solunum Yetmezliği

Sendromu)

CoV

Co ^rona

V ^irus

₈

14 Kasım 2020

11 Şubat 2020

(9)

Niçin bu kadar gündem oldu?

14 Kasım 2020 9

SARS: Severe Acute Respiratory

Syndrome

(Ağır Solunum

Yetmezliği Sendromu)

(10)

10 14 Kasım 2020

SARS:

8098 olgu

774 ölüm

(11)

11 14 Kasım 2020

Dr. Carlo Urbani (1956-2003)

(12)

14 Kasım 2020 12

MERS-CoV

(Orta Doğu Ağır Solunum Yetmezliği Virüsü)

Nisan 2012’den itibaren 2494 olgu 858 ölüm

27 ülkede görüldü

(13)

Yeni ve Yeniden Ortaya Çıkan Enfeksiyonlar

13 14 Kasım 2020

(14)

TEK SAĞLIK Yaklaşımı:

İnsan, hayvan ve çevre sağlığı bir arada ele alınmalı

 İnsanlardaki enfeksiyon hastalıklarının %60’ı zoonotik yani hayvan hastalıkları ile ilişkili

 Yeni ortaya çıkan enfeksiyon hastalıklarının %75’i zoonotik

 Yılda ortalama 5 tane YENİ hayvanlarla ilişkili hastalık

ortaya çıkıyor

14 Kasım 2020 ₁₄

(15)

Küresel Havayolları Ağı

15 14 Kasım 2020

(16)

SARS-CoV-2 nereden çıktı?

14 Kasım 2020 16

(17)

14 Kasım 2020 17

“İlk” olgu

(18)

14 Kasım 2020

Yarasadan insana pangolin mi taşıdı?

18

(19)

14 Kasım 2020

Doğru olmayan haberler!

19

(20)

20 14 Kasım 2020

“İnfodemi”

“İnsanların ihtiyacı olduğunda güvenilir ve geçerli kaynakları bulmada zorluk

yaşamasına neden olan -bazıları doğru

bazıları değil- bilgi fazlalığı”

(21)

14 Kasım 2020

Dünya Salon Atletizm Şampiyonası ertelendi

21

(22)

Mobil Dünya Kongresi iptal edildi

14 Kasım 2020 22

(23)

14 Kasım 2020

Yolcu gemileri!

23

(24)

14 Kasım 2020 24

11 Mart 2020

(25)

14 Kasım 2020 25

11 Mart 2020

(26)

14 Kasım 2020 26

DSÖ

Son durum ne?

(27)

Dünyada Durum

DSÖ- Haftalık olarak yeni ortaya çıkan olgular

14 Kasım 2020 27

(28)

14 Kasım 2020 28

DSÖ

(29)

14 Kasım 2020 29

DSÖ

(30)

En çok “etkilenen” 10 ülke

14 Kasım 2020 30

(31)

Ülkeler

14 Kasım 2020 31

(32)

Türkiye ?

14 Kasım 2020 32

(33)

ABD sonuncu sırada!

14 Kasım 2020 33

(34)

Türkiye

14 Kasım 2020 34

(35)

Türkiye

14 Kasım 2020 35

(36)

Yeni Zelanda

14 Kasım 2020 36

(37)

ABD

14 Kasım 2020 37

(38)

İtalya

14 Kasım 2020 38

(39)

Almanya

14 Kasım 2020 39

(40)

Birleşik Krallık

14 Kasım 2020 40

(41)

14 Kasım 2020 41

(42)

14 Kasım 2020 42

Yoğun Bakım Yatakları

(43)

14 Kasım 2020 43

https://www.dogrulukpayi.com/bulten/turkiye-nin-saglik-istatistikleri

Sağlık çalışanları elinden geleni yapıyor…

(44)

14 Kasım 2020 44

(45)

14 Kasım 2020 45

Nasıl seyredecek? Ne zaman

bitecek?

(46)

14 Kasım 2020 46

(47)

Dünya nüfusunun %40-70’i etkilenebilir!

14 Kasım 2020 47

(48)

14 Kasım 2020 48

Bulaşmayı azaltmak niçin önemli?

(49)

14 Kasım 2020 49

https://www.cidrap.umn.edu/sites/default/files/public/downloads/cidrap-covid19-viewpoint-part1_0.pdf

Olası Senaryolar

(50)

14 Kasım 2020 50

Aşılar

(51)

14 Kasım 2020 51

Aşılar

(52)

Aşılar

14 Kasım 2020 52

(53)

14 Kasım 2020 53

Olası Senaryolar

(54)

14 Kasım 2020 54

Dünya Tabipler Birliği: “güvenli ve etkili bir aşının eşitlikçi

ve dünya ölçeğinde dağıtılması” çağrısı

(55)

COVID-19 bittiğinde sağlık alanında “herşey”

düzelecek mi?

14 Kasım 2020 55

(56)

Kızamık…

14 Kasım 2020 56

(57)

14 Kasım 2020 57

(58)

14 Kasım 2020 58

Veba Doktoru-17. yüzyıl

(59)

14 Kasım 2020 59

COVID-19: Neler oluyor?