GÖLLERİN
OLUŞUMLARINA GÖRE
SINIFLANDIRILMASI
Göller jeolojik oluşumlarına göre 6 gruba ayrılır:
1.TEKTONİK ORİJİNLİ GÖLLER 2.VOLKANİK ORİJİNLİ GÖLLER 3.GLASİYAL ORİJİNLİ GÖLLER
4.ÇÖKÜNTÜ VE YIKINTI İLE OLUŞAN GÖLLER
5.KARSTİK GÖLLER
6.ALÜVYON BARAJ GÖLÜ VE LAGÜNLER
1. TEKTONİK ORİJİNLİ GÖLLER
Tektonik havzalar volkanik olaylar dışındaki çeşitli yer
kabuğu hareketleri ile meydana gelirler ve çeşitli şekillerde oluşurlar.
GÖL GÖL
I.Tip tektonik havza oluşumu yer kabuğundaki çökmeler(fay oluşumları) ile meydana gelir. Bunlar GRABEN’lerdir.
Sibirya’nın doğusundaki Baykal Gölü, Afrika’da Tanganyika Gölü, oluşumu Amerika’da Taho Gölü Graben tip göllere örnektir.
GÖL GÖL
Graben Gölünün Yandan Görünüşü
Graben Gölünün Üstten Görünüşü
GRABEN GÖLÜ OLUŞUMU
HORST : Yükselti Bloğu GRABEN : Çöküntü Bloğu
Graben Gölü Oluşumu
II. Tip tektonik havza oluşumu deniz tabanının bazı
kısımlarının yükselmesi ile olur ve çok sayıda göl havzası meydana gelir
III. Tip tektonik havza oluşumu yer kabuğundaki eğilmeler veya
kıvrılmalarla olur. Bu durum mevcut drenaj sistemlerini tersine çevirir.
Bunun en iyi örneği Doğu Afrika’da görülmektedir. Doğu Afrika’da
Viktorya Gölüne dökülen Kofu nehri akış yönü değişerek, bu bölgedeki bir vadiyi doldurmuş ve Kloga gölünün oluşmasına neden olmuştur.
IV. Tip tektonik havza oluşumu çok büyük göl havzalarını ortaya çıkaran yer kabuğu kıvrılmalarıdır. Örneğin:
Afrika’da Viktorya Gölü, Amerika’da Thurston Gölü.
Türkiye’deki göllerin çoğu tektonik karakterlidir.
Örneğin: Burdur Gölü, Tuz Gölü, İznik Gölü, Sapanca Gölü, Salda Gölü, Eğirdir Gölü, Manyas Gölü, Apolyont Gölü
Burdur Gölü
SALDA GÖLÜ
(Burdur)
İZNİK GÖLÜ
EĞİRDİR GÖLÜ
EĞİRDİR GÖLÜ
TUZ GÖLÜ
Tuz Gölü
SAPANCA GÖLÜ
2. VOLKANİK ORİJİNLİ GÖLLER
Dünyanın pek çok bölgesinde volkanik aktivitelerle meydana gelmiş göl havzaları bulunmaktadır
Volkanik orijinli göllerin en çok bilineni KRATER gölleridir. Bu göller yanardağ kraterlerinin su ile dolmasıyla meydana gelir. Krater gölleri 3 şekilde meydana gelir:
Önceden mevcut olan ve değişikliğe uğramamış bir volkan konisinde
Volkanik patlamalarla olan çöküntülerde
Yanardağ kenarlarının içeri çökmesi ile
KRATER ÇUKURU
Büyük havzalar oluşturan yanardağ konisinin çökmesi KALDERAS olarak isimlendirilir.
GÖL Krater Gölü
GÖL
KALDERA OLUŞUMU
KALDERA OLUŞUMU
Crater Lake National Park, Oregon
KRATER GÖLÜ (Uzaydan görünüşü)
Krater Gölü, Oregon
Meke Gölü (Konya)
Konya'nın Karapınar ilçesinde bulunan ve büyüleyici görüntüsüyle ''Dünyanın Nazar Boncuğu'' olarak adlandırılan Meke Gölü'nün kurumuş son hali, Tuz Gölü'nü aratmıyor.
Kapadokya bölgesinde Aksaray-Niğde sınırında yer alan krater gölü Narlıgöl son yıllarda suların çekilmesi ile birlikte kalp görünümü kazandı. Gölün derinliği : 1365m.
Diğer bir volkanik orijinli gölde LAV gölleridir.Bunlar yanardağ patlamalarından sonra lavların farklı şekilde soğuması ile oluşan
havzalarda meydana gelirler. Yine lavların akarak meydana getirdiği setler içinde oluşan göller veya bu lavların vadilerin önünü kapatması ile oluşan volkanik orijinli göllerde mevcuttur.
LAV GÖLÜ
Van gölü Van gölü
(volkanik orjinli lav gölü) (volkanik orjinli lav gölü)
Nemrut krateri Nemrut krateri
Nemrut krateri Nemrut krateri
