• Sonuç bulunamadı

Akarsu seki depoları

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Akarsu seki depoları"

Copied!
11
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Akarsu seki depoları

10. hafta

(2)

Seki basamakları yardımıyla:

• Kazılma birikme oranı

• Tektonik yükselme hızı

• Deniz seviyesi değişimi

• Havza koşullarındaki değişim

• Kapma

• Tektonik ötelenme miktarı

• Akarsu ortamının özellikleri

• İklim değişimi vb bilgilere ulaşılabilir

(3)
(4)

• Seki oluşumu ve kalıcılığı

Akarsu sekisi oluşumunu dört grup süreç sağlar: (1) kabuksal hareketler, özellikle tektonik ve izostatik hareketler; (2) östatik deniz seviyesi değişimleri; (3) iklimsel değişimler ve (4) akarsu kapması. Bu faktörler pek çok durumda eş zamanlı olarak birlikte işlev yapar. Akarsu kapması ile oluşan akarsu sekileri özel bir durumdur. Eğer daha alçakta yer alan bir akarsuyun yukarı kesimi, daha yüksek taban seviyesine sahip bir akarsuyu kaparsa, kapılmış akarsu, aniden kendisininkinden daha düşük yeni bir kaide seviyesine sahip olduğu için, kendi vadi tabanını derine kazar. Bu tek bir süreçtir ve sadece bir seki seviyesi oluşturur. Kabuksal hareketler derine

kazılmayı tetikleyebilir. Deniz seviyesindeki östatik bir alçalma, eğer deniz tabanı akarsudan daha az eğimli ise kıyıdan içerlere doğru gerçekleşen geriye doğru bir aşınmaya yol açabilir. Statik deniz seviyeleri, yanal aşındırmaya ve vadi

genişlemesine yol açar. Yükselen deniz seviyeleri farklı süreçlere neden olur.

Örneğin, Pleyistosen dönemi buzul-buzularası döngüleri sırasında deniz

seviyesinin 100 metreden fazla alçalması ve tekrar yükselmesi, Avrupa kıyılarındaki akarsu vadilerinin pek çoğunda sekiler dizisinin oluşmasına neden olmuştur.

Kaynak: Doğan, U. Jeomorfolojinin Temelleri. Nobel Yayınevi, 2016. (translate Editor: Huggett R.J. Fundamentals of Geomorphology. Routhledge, Third Edition, 2011.)

(5)
(6)

• Sekiler bir vadinin erozyondan korunmuş

kesimlerinde bulunmaktadırlar. Mendereslerin

iç kenarlarındaki düşük eğimli (dış bükey) yamaçlar da böylesine erozyondan korunmuş bir

yerdir. Akarsu yatağını derine kazarken dışbükey yamaçtan uzaklaşır ve akarsu aşındırması içbükey yamaçta gerçekleşeceği için, dışbükey yamaç

akarsu tarafından aşındırılmaz. Kollara ait vadilerin

birleştiği yerlerdeki burunlar da erozyona uğramaktan korunmuş yerlerdir.

Kaynak: Doğan, U. Jeomorfolojinin Temelleri. Nobel Yayınevi, 2016. (translate Editor: Huggett R.J. Fundamentals of Geomorphology. Routhledge, Third Edition, 2011.)

(7)
(8)
(9)
(10)
(11)

Seki basamakları

Referanslar

Benzer Belgeler

Akdeniz Bölgesinin batı sınırına yakın bir yakın bir yerde akan ve Köyceğiz ile Fethiye arasındaki yerlerden geçerek Akdeniz’e dökülen büyük bir

Rutilus rutilus, Chondrostoma nasus, Anguilla anguilla, Sander lucioperca ve Perca fluviatilis gibi balıklara

Akarsuların bu bölgeleri, yumurta bırakan, göç eden birçok balık türünün geçici olarak kaldıkları yerdir.. Bu balıklara örnek olarak

Akarsu primer üreticileri akarsu gölge olmadığı zaman çok önemlidir.... yapraklar ve yapraklarını döken ağaçların döküntüleri akarsu besininde önemli

Kanal kenarlarından cidar etkisinin olmadığı düşünülen kanal genişliğinin % 20’si kadar içerideki bir hat boyunca ve akım ekseninde oluşan rölatif akım derinlikleri

• Akarsu yatak depoları orta ve kötü boylanma gösteren, orta derecede yuvarlanmış çakıl, kum matriksli çakıl veya kum depolarından oluşur.. Bu depolar

Bir başka ifadeyle, akarsu tarafından bir jeomorfolojik eşik aşılarak yataktaki depolanmayı veya net depolanmanın olmadığı sabit durumu sona erdiren kazılma

• Akıcı lavların yayılmasıyla oluşan volkanik platolar • Volkanik tüflerin birikimiyle oluşan volkanik platolar • Asit karakterli lavların oluşturduğu volkan konileri