• Sonuç bulunamadı

ÜREME ORGANLARININ YAPISAL ÜREME ORGANLARININ YAPISAL ve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARIve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "ÜREME ORGANLARININ YAPISAL ÜREME ORGANLARININ YAPISAL ve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARIve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARI"

Copied!
83
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

ÜREME ORGANLARININ YAPISAL

ÜREME ORGANLARININ YAPISAL

ve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARI

ve FONKSiYONEL BOZUKLUKLARI

(2)

ÜREME ORGANLARıNıN ÜREME ORGANLARıNıN

KONJENITAL BOZUKLUKLARı

KONJENITAL BOZUKLUKLARı

(3)

Embriyonel hayatta erkekliğe farklanmada Embriyonel hayatta erkekliğe farklanmada

erkek fetusun gonadlarından salgılanan erkek fetusun gonadlarından salgılanan

testeron hormonunun etkisi ile müllerien testeron hormonunun etkisi ile müllerien

kanalları gerilerken

kanalları gerilerken wolfian kanalları wolfian kanalları

gelişimini sürdürerek erkek genital sistemi gelişimini sürdürerek erkek genital sistemi

oluşur.

oluşur.

(4)

Dişiliğe farklanmada dişi fetusun Dişiliğe farklanmada dişi fetusun

gonadları testeron salgılamadığı için gonadları testeron salgılamadığı için

wolfian kanalları gerileyerek müller wolfian kanalları gerileyerek müller

kanalları gelişimini sürdürür ve dişinin kanalları gelişimini sürdürür ve dişinin

üreme sistemi oluşur.

üreme sistemi oluşur.

(5)

Başlangıçta çift taraflı gelişen müller kanal Başlangıçta çift taraflı gelişen müller kanal

sisteminin lümenlerini ayıran bir septum sisteminin lümenlerini ayıran bir septum

vardır.

vardır.

Embriyonel hayatın 8. haftasında bu iki Embriyonel hayatın 8. haftasında bu iki

kanalın alt kısmı birleşerek uterus ve vajinayı, kanalın alt kısmı birleşerek uterus ve vajinayı,

birleşmemiş olarak kalan üst kısımları da birleşmemiş olarak kalan üst kısımları da

fallop tüplerini oluşturur.

fallop tüplerini oluşturur.

Embriyonal gelişmenin başlangıcında rektum Embriyonal gelişmenin başlangıcında rektum

ve mesanenin beraberce açıldığı ve kloaka ve mesanenin beraberce açıldığı ve kloaka

adını alan boşluk,

adını alan boşluk, urorektal septum ile ikiye urorektal septum ile ikiye

(6)

Arkadaki bölüm rektumu, öndeki bölüm Arkadaki bölüm rektumu, öndeki bölüm

urogenital sinusu oluşturur.

urogenital sinusu oluşturur.

Urogenital sinusden vestibulum vajına, dış Urogenital sinusden vestibulum vajına, dış

genitaller, uretra ve sken bezleri oluşur.

genitaller, uretra ve sken bezleri oluşur.

Bu sırada gelişen uterus ve vajına aşağı Bu sırada gelişen uterus ve vajına aşağı

doğru büyür ve uregenital sinusle temas doğru büyür ve uregenital sinusle temas

kurar.

kurar.

Ürogenital sinüs içine giriş noktasında müler

Ürogenital sinüs içine giriş noktasında müler

(7)

Genital organların çok kısa olarak Genital organların çok kısa olarak

açıklanan embriyonel gelişme seyrinde açıklanan embriyonel gelişme seyrinde

bir çok dış faktörün (enfeksiyon, toksik bir çok dış faktörün (enfeksiyon, toksik

maddeler, radyosyon gibi) etkisi ile maddeler, radyosyon gibi) etkisi ile

sapmalar ya da belirli bir gelişme sapmalar ya da belirli bir gelişme

noktasında duraklamalar sonucu noktasında duraklamalar sonucu

anomaliler meydana gelebilir

anomaliler meydana gelebilir

(8)

Üreme sistemi organ anomalileri aşağıdaki Üreme sistemi organ anomalileri aşağıdaki

faktörlerin etkisi ile ortaya çıkar;

faktörlerin etkisi ile ortaya çıkar;

Embriyonik gelişim faktörleri Embriyonik gelişim faktörleri

Genetik faktörler

Genetik faktörler

Endokrin faktörler

Endokrin faktörler

(9)

EMBRIYONIK GELIŞIM EMBRIYONIK GELIŞIM

FAKTÖRLERI FAKTÖRLERI

Genetik ve hormonal yapısı normal olduğu Genetik ve hormonal yapısı normal olduğu halde anoksi, enfeksiyonlar özellikle viral halde anoksi, enfeksiyonlar özellikle viral

enfeksiyonlar(kızamıkcık), toksik maddeler enfeksiyonlar(kızamıkcık), toksik maddeler

(ilaçlar) ve radyasyon gibi dış etkenler, (ilaçlar) ve radyasyon gibi dış etkenler,

embriyonel hayattaki organagenezis embriyonel hayattaki organagenezis

sürecinin değişik kademelerini etkileyerek sürecinin değişik kademelerini etkileyerek

agenezis, atrezi, stenoz, kaynaşma hataları agenezis, atrezi, stenoz, kaynaşma hataları

gibi genital sistemin gelişim bozukluklarına

gibi genital sistemin gelişim bozukluklarına

(10)

EMBRIYONIK GELIŞIM EMBRIYONIK GELIŞIM

FAKTÖRLERI FAKTÖRLERI

Bu gelişim bozuklukları şöyle sınıflandırılır.

Bu gelişim bozuklukları şöyle sınıflandırılır.

Agenesi Agenesi : Belirli bir organın meydana : Belirli bir organın meydana gelmemesi.

gelmemesi.

Aplasi Aplasi : Belirli bir organın gelişmesinin : Belirli bir organın gelişmesinin sağlıklı bir şekilde devam etmemesi

sağlıklı bir şekilde devam etmemesi

Atresie Atresie : Belirli bir organ ile ilgili boşlukların : Belirli bir organ ile ilgili boşlukların teşekkül etmemesi

teşekkül etmemesi

(11)

Uterusun Gelişim Bozuklukları

Uterusun Gelişim Bozuklukları

Vajinanın Gelişim Bozuklukları

Vajinanın Gelişim Bozuklukları

(12)

PELVIS DESTEK YAPILARININ PELVIS DESTEK YAPILARININ

BOZULMASI

BOZULMASI

(13)

Pelvik organların kas ve fasial desteğinin Pelvik organların kas ve fasial desteğinin

zayıflaması ve uzaması anlamına gelir.

zayıflaması ve uzaması anlamına gelir.

(14)

Uterus ve vajina pelviste, kardinal ve utero Uterus ve vajina pelviste, kardinal ve utero

sakral ligamentler ile başta levator ani olmak sakral ligamentler ile başta levator ani olmak

üzere pelvik diaframın kasları ile normal üzere pelvik diaframın kasları ile normal

anatomik yerlerinde tutunurlar.

anatomik yerlerinde tutunurlar.

Bu ligament ve kaslar zayıfladığında uterus ve Bu ligament ve kaslar zayıfladığında uterus ve

vajen normal yerlerinden aşağı doğru vajen normal yerlerinden aşağı doğru

sarkarak uterovajinal ve vajinal prolapsuslara sarkarak uterovajinal ve vajinal prolapsuslara

neden olurlar.

neden olurlar.

(15)

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvisin konjenital nörolojik bozukluğu Pelvisin konjenital nörolojik bozukluğu : : Konjenital nörolojik bozukluk spina bifida

Konjenital nörolojik bozukluk spina bifida

kökenli olabilir ve bu nedenle pudental sinir kökenli olabilir ve bu nedenle pudental sinir

ve pelvis alt bölümü sinirlerinde yetersizlik ve pelvis alt bölümü sinirlerinde yetersizlik

ortaya çıkar. Bu durumda bu sinirlerin ortaya çıkar. Bu durumda bu sinirlerin

etkilediği organların fonksiyonlarında etkilediği organların fonksiyonlarında

bozulmalar görülür.

bozulmalar görülür.

(16)

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvis yumuşak dokularının travmaya bağlı Pelvis yumuşak dokularının travmaya bağlı zarar görmesi:

zarar görmesi: Olguların çoğu doğrudan Olguların çoğu doğrudan doğum ile ilgilidir. Tekrarlayan doğumlarda, doğum ile ilgilidir. Tekrarlayan doğumlarda,

doğum kanalının aşırı gerilmesine bağlı, levator doğum kanalının aşırı gerilmesine bağlı, levator

ani kas demetinde ayrılma olur ve fasia gerilir.

ani kas demetinde ayrılma olur ve fasia gerilir.

Doku hasarı dıştan görülmediği ya da çok az Doku hasarı dıştan görülmediği ya da çok az

olduğu durumlarda bile derin destek dokularda olduğu durumlarda bile derin destek dokularda

hasar fazla olabilir. Levator ani kas demetindeki hasar fazla olabilir. Levator ani kas demetindeki

ayrılmaya bağlı perine ve rektumun normal ayrılmaya bağlı perine ve rektumun normal

desteği kaybolur.

desteği kaybolur.

(17)

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Intraabdominal basıncın artmasına neden Intraabdominal basıncın artmasına neden olan durumlar:

olan durumlar: Ağır yük kaldırma ile ilgili bir Ağır yük kaldırma ile ilgili bir işte çalışanlar, ağır hasta kaldıran hemşireler, işte çalışanlar, ağır hasta kaldıran hemşireler, kronik kabızlık çeken kişiler, kronik öksürüklü kronik kabızlık çeken kişiler, kronik öksürüklü

şişman kadınlar bu duruma birer örnektir. Büyük şişman kadınlar bu duruma birer örnektir. Büyük

pelvik tümörler ve sarkık karın (pendulus pelvik tümörler ve sarkık karın (pendulus

abdomen) gibi durumlar da kronik abdomen) gibi durumlar da kronik

intraabdominal basınç yükselmesine ve pelvis içi intraabdominal basınç yükselmesine ve pelvis içi

destek sisteminin bozulmasına neden olurlar destek sisteminin bozulmasına neden olurlar

(18)

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Pelvik relaksasyona neden olan faktörler:

Menopoz döneminde ovarial hormonların Menopoz döneminde ovarial hormonların pelvik dokular üzerine olan etkisi kaybolur:

pelvik dokular üzerine olan etkisi kaybolur:

Özellikle pelvis kan akımını ve yumuşak dokuları Özellikle pelvis kan akımını ve yumuşak dokuları

etkiliyen estrojen kaybı önemlidir. Estrojen etkiliyen estrojen kaybı önemlidir. Estrojen

eksikliği pelvik kanlanmanın azalmasına neden eksikliği pelvik kanlanmanın azalmasına neden

olurken yumuşak dokularda elastikiyetini olurken yumuşak dokularda elastikiyetini

kaybeder. Vajina ve vulvada atrofik değişiklikler kaybeder. Vajina ve vulvada atrofik değişiklikler

görülür. Menopozda estrojen takviye tedavisi, görülür. Menopozda estrojen takviye tedavisi, doku elastikiyetini ve kanlanmayı koruması ve doku elastikiyetini ve kanlanmayı koruması ve genital prolapsusun gelişmesini ve ilerlemesini genital prolapsusun gelişmesini ve ilerlemesini

geciktirmesi nedeni ile önemlidir.

geciktirmesi nedeni ile önemlidir.

(19)

UTEROVAJINAL PROLAPSUS UTEROVAJINAL PROLAPSUS

Uterusu destekleyen kardinal ligamentin Uterusu destekleyen kardinal ligamentin doğumdan sonra eski haline dönememesi doğumdan sonra eski haline dönememesi

sonucu gelişir.

sonucu gelişir.

Bu ligamentin gevşemesi sonucu uterus vajinal Bu ligamentin gevşemesi sonucu uterus vajinal duvara asılarak vajina aksından aşağı doğru iner.

duvara asılarak vajina aksından aşağı doğru iner.

Sistosel ve rektosel hemen daima uterus Sistosel ve rektosel hemen daima uterus

prolapsusuna eşlik eder. Çünkü uterusun aşağı prolapsusuna eşlik eder. Çünkü uterusun aşağı

doğru inmesi sırasında diğer yapılarda aşağı doğru inmesi sırasında diğer yapılarda aşağı

doğru çekilerek normal pozisyonlarını doğru çekilerek normal pozisyonlarını

kaybederler kaybederler

(20)

UTEROVAJINAL PROLAPSUS UTEROVAJINAL PROLAPSUS

Uterus prolapsusu ya da desensusun üç de Uterus prolapsusu ya da desensusun üç de recesi vardır.

recesi vardır.

– Birinci derece: Uterus vajinal kanal içine doğru Birinci derece: Uterus vajinal kanal içine doğru iner, ancak serviks vajinal açıklığa u laşmam iner, ancak serviks vajinal açıklığa u laşmam

ıştı r.

ıştı r.

– Ikinci derece: Uterusun gövdesi vajinal ka Ikinci derece: Uterusun gövdesi vajinal ka nalda, serviks vajinal açıklığa ulaşmış an cak nalda, serviks vajinal açıklığa ulaşmış an cak

dışarı çıkmamıştır.

dışarı çıkmamıştır.

– Üçüncü derece: Kompleyt prolapsus da denir. Üçüncü derece: Kompleyt prolapsus da denir.

Serviks ve uterus vajinal açıklıktan çıkmıştır ve Serviks ve uterus vajinal açıklıktan çıkmıştır ve

vajinal kanalda inversiyon var dır.

vajinal kanalda inversiyon var dır.

(21)
(22)

VAJINAL PROLAPSUS VAJINAL PROLAPSUS

Prolapsus, vajen duvarının yetersizliği ile ilgilidir. Prolapsus, vajen duvarının yetersizliği ile ilgilidir.

Vajen duvarının ön üst kısmının yetersizliğinde Vajen duvarının ön üst kısmının yetersizliğinde mesane (sistosel), ön alt bölümünün

mesane (sistosel), ön alt bölümünün

yetersizliğinde uretra (uretrosel), arka üst yetersizliğinde uretra (uretrosel), arka üst

duvarın yetersizliğinde ince barsaklar (enterosel), duvarın yetersizliğinde ince barsaklar (enterosel),

arka orta-alt duvarın yetersizliğinde rektum arka orta-alt duvarın yetersizliğinde rektum

(rektosel) vajen duvarı ile birlikte aşağı doğru (rektosel) vajen duvarı ile birlikte aşağı doğru

iner.

iner.

(23)

Sistosel Sistosel

Sistosel, mesanenin aşağı doğru inerek Sistosel, mesanenin aşağı doğru inerek vajen ön duvarından çıkıntı yapmasıdır.

vajen ön duvarından çıkıntı yapmasıdır.

Veziko-vajinal septumdaki destek Veziko-vajinal septumdaki destek dokularının hasar görmesi sonucu dokularının hasar görmesi sonucu

gevşemesi ile ortaya çıkar.

gevşemesi ile ortaya çıkar.

Baş-pelvis uyuşmazlığı, zor ve uzun doğum Baş-pelvis uyuşmazlığı, zor ve uzun doğum eylemi ya da hızlı doğum eylemi, vezikal

eylemi ya da hızlı doğum eylemi, vezikal ve vajinal duvar yapılarının gerilmesine ve ve vajinal duvar yapılarının gerilmesine ve

incinmesine neden olur

incinmesine neden olur

(24)

Sistosel Sistosel

Mesane boynu ve uretra, prezente olan fetus Mesane boynu ve uretra, prezente olan fetus kısmı ile pubik kemiğin arasında sıkışır ya da kısmı ile pubik kemiğin arasında sıkışır ya da

prezente olan kısmın önünde aşağı doğru prezente olan kısmın önünde aşağı doğru

baskılanır.

baskılanır.

Yumuşak doku incinmeleri genellikle vajinal Yumuşak doku incinmeleri genellikle vajinal epitelin arkasında ortaya çıktığı için gözle epitelin arkasında ortaya çıktığı için gözle

görülmez.

görülmez.

Sistosel ve uretrosel böyle bir olaydan sonra Sistosel ve uretrosel böyle bir olaydan sonra ortaya çıkarlar. Vajen ön duvarındaki bu

ortaya çıkarlar. Vajen ön duvarındaki bu gevşeme her doğumla birlikte artar.

gevşeme her doğumla birlikte artar.

(25)
(26)

Sistosel Sistosel

Kadın ayakta durduğunda zayıflamış olan ön Kadın ayakta durduğunda zayıflamış olan ön vajinal duvar mesaneyi destekleyemez, veziko- vajinal duvar mesaneyi destekleyemez, veziko-

vajinal septum aşağı doğru çekilerek iner, vajinal septum aşağı doğru çekilerek iner,

mesane uzar ve kapasitesi artar.

mesane uzar ve kapasitesi artar.

Mesanenin tamamen boşalması zorlaşır. Çünkü Mesanenin tamamen boşalması zorlaşır. Çünkü sistosel mesane boynunun altına düşer.

sistosel mesane boynunun altına düşer.

Sistosel genellikle rektosel ve uterus prolapsusu Sistosel genellikle rektosel ve uterus prolapsusu ile beraber bulunur.

ile beraber bulunur.

Kadın genellikle aşağı doğru sarkma hissinden ve Kadın genellikle aşağı doğru sarkma hissinden ve vajinadan bir kitlenin çıkıntısından yakınır.

vajinadan bir kitlenin çıkıntısından yakınır.

(27)

Sistosel Sistosel

Sistosel, vajinanın ön duvarında yaptığı çıkıntı ile Sistosel, vajinanın ön duvarında yaptığı çıkıntı ile teşhis edilir.

teşhis edilir.

Mesane boynu ve uretra hasar görmedikçe, idrar Mesane boynu ve uretra hasar görmedikçe, idrar tutmada bir sorun olmaz.

tutmada bir sorun olmaz.

Sistosel ilerlerse mesanenin boşaltılamamasına Sistosel ilerlerse mesanenin boşaltılamamasına bağlı tekrarlayan sistitis ve assenden üriner

bağlı tekrarlayan sistitis ve assenden üriner enfeksiyon gelişebilir.

enfeksiyon gelişebilir.

Vajinal yoldan yapılacak cerrahi müdahele, Vajinal yoldan yapılacak cerrahi müdahele,

sorunun düzeltilmesinde başarı sağlar. Bu cerrahi sorunun düzeltilmesinde başarı sağlar. Bu cerrahi yönteme anterior kolporafi ya da anterior onarım yönteme anterior kolporafi ya da anterior onarım

denir. Genellikle ön-arka onarım birlikte yapılır.

denir. Genellikle ön-arka onarım birlikte yapılır.

(28)

Uretrosel Uretrosel

Uretra altındaki paravajinal fasianın Uretra altındaki paravajinal fasianın

herniasyonu ile uretranın valen içine doğru herniasyonu ile uretranın valen içine doğru

çıkıntı yapmasıdır.

çıkıntı yapmasıdır.

Bu durum asemptomatik olabildiği gibi Bu durum asemptomatik olabildiği gibi kadın vajinadaki çıkıntıdan ve stres

kadın vajinadaki çıkıntıdan ve stres inkontinanstan da yakınabilir.

inkontinanstan da yakınabilir.

(29)

Enterosel Enterosel

Kul-de-sak boşluğunu dolduran ince Kul-de-sak boşluğunu dolduran ince barsakların, vajen duvarından çıkıntı barsakların, vajen duvarından çıkıntı

yapmasıdır.

yapmasıdır.

Posterior vajinal herni olarak da bilinir. Bu Posterior vajinal herni olarak da bilinir. Bu durum genellikle uterus prolapsusu ve

durum genellikle uterus prolapsusu ve vajinal histerektomi sonrasında görülür.

vajinal histerektomi sonrasında görülür.

Kadın sorununun farkında olmayabilir ya Kadın sorununun farkında olmayabilir ya da pelvik basınç ve sırt ağrısından yakınır.

da pelvik basınç ve sırt ağrısından yakınır.

(30)
(31)

Enterosel Enterosel

Enterosel, rektovajinal muayene sırasında, Enterosel, rektovajinal muayene sırasında, rektovajinal septumun kalınlığında artmanın rektovajinal septumun kalınlığında artmanın

ya da kadın öksürtüldüğünde muayene ya da kadın öksürtüldüğünde muayene

eden parmakta basınç hissinin alınması ile eden parmakta basınç hissinin alınması ile

teşhis edilir.

teşhis edilir.

(32)

Rektosel Rektosel

Rektosel, vajinal fasia ve rektovajinal septumun Rektosel, vajinal fasia ve rektovajinal septumun gevşemesi ya da yırtılması ile ön rektal duvarın gevşemesi ya da yırtılması ile ön rektal duvarın

hemiasyonudur.

hemiasyonudur.

Rektumun vajen duvarından çıkıntı yapmasıdır. Rektumun vajen duvarından çıkıntı yapmasıdır.

Rektosel hafif ise çok az belirti verir. Rektosel hafif ise çok az belirti verir.

Rektoselin ilerlediği durumlarda kadın ayakta Rektoselin ilerlediği durumlarda kadın ayakta iken vajinal açıklıktan büyük bir çıkıntı şeklinde iken vajinal açıklıktan büyük bir çıkıntı şeklinde

kendini gösterir. Bu durum yatar pozisyonda kendini gösterir. Bu durum yatar pozisyonda

kaybolur kaybolur

(33)
(34)

Rektosel Rektosel

Rektosel, konstipasyona ve hemoroide Rektosel, konstipasyona ve hemoroide neden olduğu gibi aşağı doğru ıkınma neden olduğu gibi aşağı doğru ıkınma

hissini ve pelvik organların düşme hissini hissini ve pelvik organların düşme hissini

de yaratır.

de yaratır.

Her defekasyonda kadın zorlanır. Her defekasyonda kadın zorlanır.

Gaita, incelmiş olan rektovajinal duvara Gaita, incelmiş olan rektovajinal duvara tazyik eder ve onun daha çok gerilmesine tazyik eder ve onun daha çok gerilmesine

neden olur.

neden olur.

(35)

Rektosel Rektosel

Bazı kadınlar vajinal duvardan parmakla Bazı kadınlar vajinal duvardan parmakla

basınç yaparak defekasyonu kolaylaştırırlar.

basınç yaparak defekasyonu kolaylaştırırlar.

Cerrahi müdahele ile zayıflamış kaslar Cerrahi müdahele ile zayıflamış kaslar desteklenerek bu sorun düzeltilebilir. Bu desteklenerek bu sorun düzeltilebilir. Bu

cerrahi yöntem

cerrahi yöntem posterior onarım posterior onarım ya da ya da posterior kolporari

posterior kolporari olarak bilinir. olarak bilinir.

(36)

Pelvik Prolapsusun Genel Pelvik Prolapsusun Genel

Belirtileri Belirtileri

Uzun süre ayakta kalmakla ortaya çıkan pelviste Uzun süre ayakta kalmakla ortaya çıkan pelviste dolgunluk, aşağı doğru sarkma ve gerilme hissi, dolgunluk, aşağı doğru sarkma ve gerilme hissi,

Vajenden ele kitle gelmesi Miksiyon ve Vajenden ele kitle gelmesi Miksiyon ve defekasyon şikayetleri.

defekasyon şikayetleri.

ldrar yapmada ve defekasyonda güçlük ya da sık ldrar yapmada ve defekasyonda güçlük ya da sık idrar gibi.

idrar gibi.

Stres inkontinans Stres inkontinans

Sırtın alt kısmında ağrı Sırtın alt kısmında ağrı

Yorgunluk hissi Yorgunluk hissi

Koitusta rahatsızlık Koitusta rahatsızlık

(37)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Prolapsus, vajen muayenesi ile saptanabilir. Prolapsus, vajen muayenesi ile saptanabilir.

Tedavi için, hafif prolapsuslarda kegel egzer- Tedavi için, hafif prolapsuslarda kegel egzer- sizleri önerilebilir.

sizleri önerilebilir.

Ancak kadının şikayetleri fazla ve sık sık sistit Ancak kadının şikayetleri fazla ve sık sık sistit oluyorsa tedavi cerrahi yöntemle yapılmalıdır.

oluyorsa tedavi cerrahi yöntemle yapılmalıdır.

Sistosel, rektosel ve vajinal duvar prolapsusu Sistosel, rektosel ve vajinal duvar prolapsusu anterior ve posterior kolporafi ile çözümlenir.

anterior ve posterior kolporafi ile çözümlenir.

(38)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Sistosel Onarımı Sistosel Onarımı : Anterior kolporafide, : Anterior kolporafide, ön vajinal duvar açılır, sistosel vajinal

ön vajinal duvar açılır, sistosel vajinal

duvardan ayrılır, vajinal duvar ile sistosel duvardan ayrılır, vajinal duvar ile sistosel

arasındaki fasiyal tabaka süturlarla arasındaki fasiyal tabaka süturlarla

kuvvetlendirilerek sistosel silinir. Daha kuvvetlendirilerek sistosel silinir. Daha

sonra fazlalık olan vajinal duvar çıkarılarak sonra fazlalık olan vajinal duvar çıkarılarak

absorbe edilen süturlarla kapatılır.

absorbe edilen süturlarla kapatılır.

(39)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Mancester Onarımı Mancester Onarımı : Sistosel : Sistosel onarıldıktan sonra vajinal duvar onarıldıktan sonra vajinal duvar

kapatılmadan transvers servikal kapatılmadan transvers servikal

ligamentlerin ve uterosakral ligamentlerin ligamentlerin ve uterosakral ligamentlerin

kısaltılmasını ve bazen vajen içine doğru kısaltılmasını ve bazen vajen içine doğru

uzamış serviksin amputasyonunu uzamış serviksin amputasyonunu

kapsayan cerrahi bir işlemdir. Genellikle kapsayan cerrahi bir işlemdir. Genellikle

ön-arka onarımla birlikte uygulanır.

ön-arka onarımla birlikte uygulanır.

(40)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Rektosel Onarımı Rektosel Onarımı : Posterior kolporafide, : Posterior kolporafide, arka vajinal duvar hareketlendirilir,

arka vajinal duvar hareketlendirilir,

rektosel posterior vajinal duvardan aynlır, rektosel posterior vajinal duvardan aynlır,

fasiyal tabaka süturlarla güçlendirilerek fasiyal tabaka süturlarla güçlendirilerek

rektosel ortadan kaldırılır. Fazla vajinal rektosel ortadan kaldırılır. Fazla vajinal

mukoza alınarak vajinal duvar kapatılır

mukoza alınarak vajinal duvar kapatılır

(41)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Enterosel Onarımı Enterosel Onarımı : Vajina ve rektum : Vajina ve rektum arasından aşağı doğru inen douglas

arasından aşağı doğru inen douglas

peritonunun üzerini örten üst-arka vajinal peritonunun üzerini örten üst-arka vajinal

duvar (enterosel sakı) açılır, ön ve arka duvar (enterosel sakı) açılır, ön ve arka

onanmda izlenen süreç aynen uygulanır.

onanmda izlenen süreç aynen uygulanır.

(42)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Uterus prolapsusunda onarım Uterus prolapsusunda onarım : Uterus : Uterus prolapsusu kopleyt ise ligamentler son

prolapsusu kopleyt ise ligamentler son derece gevşek olacağından en iyi tedavi derece gevşek olacağından en iyi tedavi

yöntemi histerektomidir. Histerektomi yöntemi histerektomidir. Histerektomi

vajinal ya da abdominal yoldan yapılabilir.

vajinal ya da abdominal yoldan yapılabilir.

(43)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Ön-arka onarımlarından sonra postoperatif Ön-arka onarımlarından sonra postoperatif bakımın iki temel amacı olmalıdır.

bakımın iki temel amacı olmalıdır.

– Enfeksiyonu önlemek,Enfeksiyonu önlemek,

– Sütur üzerine olan baskıyı önlemek Sütur üzerine olan baskıyı önlemek

(44)

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Kateter bakımı, çıkan idrar miktarının yakın Kateter bakımı, çıkan idrar miktarının yakın

gözlemi, perine bakımı ve barsak bakımı önem gözlemi, perine bakımı ve barsak bakımı önem

taşır.

taşır.

Defekasyon sırasında dokulardaki gerilmeyi Defekasyon sırasında dokulardaki gerilmeyi

önlemek için hastanın kabız kalmaması gerekir.

önlemek için hastanın kabız kalmaması gerekir.

Bu nedenle hastanın, hastaneden çıktıktan sonra Bu nedenle hastanın, hastaneden çıktıktan sonra

da laksatif kullanması önerilir.

da laksatif kullanması önerilir.

Postoperatif periyoda hastanın ağır kaldırması, Postoperatif periyoda hastanın ağır kaldırması, uzun süre ayakta kalması, yürümesi, ya da uzun uzun süre ayakta kalması, yürümesi, ya da uzun

süre oturması kontraindikedir. Tam iyileşme süre oturması kontraindikedir. Tam iyileşme

sağlanıncaya kadar cinsel aktiviteden kaçınması sağlanıncaya kadar cinsel aktiviteden kaçınması

da önerilir.

da önerilir.

(45)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Bir çok kadın doğum zedelenmeleri sonucu Bir çok kadın doğum zedelenmeleri sonucu kontrolleri dışında idrar kaçırır.

kontrolleri dışında idrar kaçırır.

Üriner kontrolun kaybı olan bu durum, Üriner kontrolun kaybı olan bu durum,

intraabdominal basıncın artmasına neden olan intraabdominal basıncın artmasına neden olan

fiziksel zorlanmalar (öksürük, aerobik, ağırlık fiziksel zorlanmalar (öksürük, aerobik, ağırlık

kaldırma, koşma gibi durumlar) sırasında ortaya kaldırma, koşma gibi durumlar) sırasında ortaya

çıkar.

çıkar.

Bu duruma stres inkontinans (baskıya bağlı idrar Bu duruma stres inkontinans (baskıya bağlı idrar kaçırma) denir. Stres inkontinansın doğurganlık kaçırma) denir. Stres inkontinansın doğurganlık

çağında görülme olasılığı düşük, post menopozal çağında görülme olasılığı düşük, post menopozal

(46)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

ldrar kontrol yeteneği ya da uriner ldrar kontrol yeteneği ya da uriner kontinans şu oluşumlar ile sağlanır.

kontinans şu oluşumlar ile sağlanır.

– Mesane ile uretral kavşaktaki açının varlığıMesane ile uretral kavşaktaki açının varlığı – Perine tabanının desteği Perine tabanının desteği

– Uretra çevresindeki kaslar Uretra çevresindeki kaslar

(47)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Normalde uretra ile mesanenin arka duvarı Normalde uretra ile mesanenin arka duvarı arasındaki açı diktir ve idrar yaparken bu arasındaki açı diktir ve idrar yaparken bu

açı düzleşir.

açı düzleşir.

Bu açı sayesinde iç uretra sfinkteri, Bu açı sayesinde iç uretra sfinkteri,

mesaneden gelen idrara direniş gösterir.

mesaneden gelen idrara direniş gösterir.

Stres inkontinansında mesane içindeki Stres inkontinansında mesane içindeki basıncın artması ile bu açı düzleşir ve basıncın artması ile bu açı düzleşir ve

sfinkter direnci azalarak idrar kaçışı olur.

sfinkter direnci azalarak idrar kaçışı olur.

(48)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Perine tabanının desteği ile uretra ve Perine tabanının desteği ile uretra ve

mesane karın içinde normal pozisyonda mesane karın içinde normal pozisyonda

kalır ve intraabdominal basınç kalır ve intraabdominal basınç

yükselmelerinde basıncın eşit olarak yükselmelerinde basıncın eşit olarak

dağılımı sağlanarak idrar kaçması önlenir.

dağılımı sağlanarak idrar kaçması önlenir.

Pelvik taban zayıflığında, intraabdominal Pelvik taban zayıflığında, intraabdominal basınç artışı sonucu mesane boynu

basınç artışı sonucu mesane boynu

anatomik olarak yer değiştirmesi sonucu anatomik olarak yer değiştirmesi sonucu

idrar kaçışı ortaya çıkar.

idrar kaçışı ortaya çıkar.

(49)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Uretra çevresindeki pubokoksikal kaslar ise Uretra çevresindeki pubokoksikal kaslar ise istemli kasların tonüsünü korur.

istemli kasların tonüsünü korur.

Bu kasların zedelenmesi ile idrarın istemli Bu kasların zedelenmesi ile idrarın istemli kontrolu kaybolur.

kontrolu kaybolur.

(50)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Uriner inkontinansı hazırlayan faktörler pelvik Uriner inkontinansı hazırlayan faktörler pelvik relaksasyonu hazırlayan faktörlerle aynıdır

relaksasyonu hazırlayan faktörlerle aynıdır

Zor ve uzun ya da hızlı doğum eylemine bağlı pelvis Zor ve uzun ya da hızlı doğum eylemine bağlı pelvis dokularının

dokularının travmaya travmaya maruz kalması maruz kalması

Çok Çok ve ve sık doğuma bağlı pelvik dokuların tonüsünü sık doğuma bağlı pelvik dokuların tonüsünü

kaybetmesi, özellikle pendulus abdomen (sarkık karın) kaybetmesi, özellikle pendulus abdomen (sarkık karın) gelişmesi ile pelvis içi destek sisteminin bozulması

gelişmesi ile pelvis içi destek sisteminin bozulması Menopozda estrojen eksikliğine bağlı dokularda Menopozda estrojen eksikliğine bağlı dokularda

kanlanmanın bozulması

kanlanmanın bozulması ve ve atrofinin gelişmesi atrofinin gelişmesi

(51)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

– Pelvik anatomik yapının ya da sinirlerin Pelvik anatomik yapının ya da sinirlerin konjenital bozukluğu

konjenital bozukluğu

– Karın içi basıncın sürekli artmasına neden olan Karın içi basıncın sürekli artmasına neden olan durumlar (şişmanlık

durumlar (şişmanlık ve ve kronik öksürük, kronik kronik öksürük, kronik kabızlık, ağır işte çalışma gibi)

kabızlık, ağır işte çalışma gibi)

(52)

ÜRINER INKONTINANS ÜRINER INKONTINANS

Inkontinans ile birlikte görülen diğer belirtiler; Inkontinans ile birlikte görülen diğer belirtiler;

Miksiyon sıklığıMiksiyon sıklığı; Idrarın gün içinde yedi ; Idrarın gün içinde yedi ve ve daha fazla daha fazla sıklıkta, geceleyin ise iki ya da daha fazla sıklıkta

sıklıkta, geceleyin ise iki ya da daha fazla sıklıkta yapılmasıdır.

yapılmasıdır.

UrgensiUrgensi: Mesanenin 50 ml idrar biriktirmeden acil : Mesanenin 50 ml idrar biriktirmeden acil

miksiyon hissinin oluşmasıdır. Genellikle enfeksiyon ile miksiyon hissinin oluşmasıdır. Genellikle enfeksiyon ile birliktedir.

birliktedir.

DisüriDisüri: Acil miksiyon ile ağrının birlikte bulunmasıdır. : Acil miksiyon ile ağrının birlikte bulunmasıdır.

Enfeksiyona bağlı gelişir.

Enfeksiyona bağlı gelişir.

NoktüriNoktüri: Gece boyunca miksiyon ihtiyacı duymaktır. : Gece boyunca miksiyon ihtiyacı duymaktır.

(53)

URETRAL SENDROM URETRAL SENDROM

Uretral sendrom, kültür ortamında üretilemeyen Uretral sendrom, kültür ortamında üretilemeyen konvansiyonel organizmalar ya da beklenen

konvansiyonel organizmalar ya da beklenen

sayıdan az miktarda organizma tarafından oluşan sayıdan az miktarda organizma tarafından oluşan

bir sendromdur.

bir sendromdur.

Bu şekilde, bir enfeksiyona bağlı olmaksızın Bu şekilde, bir enfeksiyona bağlı olmaksızın

gelişen pollakuri, dizüri, urgensi ve mesanenin gelişen pollakuri, dizüri, urgensi ve mesanenin

tam boşalamama hissi ile ilgili semptomlar tam boşalamama hissi ile ilgili semptomlar

topluluğundan oluşur.

topluluğundan oluşur.

Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Nedeni tam olarak bilinmemektedir.

(54)

GENITAL FISTÜLLER GENITAL FISTÜLLER

Fistül, iki vücut boşluğu arasında ya da bir Fistül, iki vücut boşluğu arasında ya da bir vücut boşluğu arasındaki anormal geçittir.

vücut boşluğu arasındaki anormal geçittir.

(55)

GENITAL FISTÜLLER GENITAL FISTÜLLER

Ganital fistüller bulundukları yere göre Ganital fistüller bulundukları yere göre şöyle isimlendirilirler:

şöyle isimlendirilirler:

– Vezikovajinal; mesane ile vajina arasındaVezikovajinal; mesane ile vajina arasında – Ureterovajinal; Ureter ile vajina arasındaUreterovajinal; Ureter ile vajina arasında – Uretrovajinal; Uretra ile vajina arasındaUretrovajinal; Uretra ile vajina arasında – Rektovajinal: Rektum ile vajina arasında Rektovajinal: Rektum ile vajina arasında – Vezikouterin; Mesane ile uterus arasında Vezikouterin; Mesane ile uterus arasında

(56)

Fistülleri hazırlayan nedenler Fistülleri hazırlayan nedenler

Doğum travmaları Doğum travmaları : Uzun ve zor doğum : Uzun ve zor doğum

eyleminden sonra ortaya çıkan derin vajen eyleminden sonra ortaya çıkan derin vajen

yırtıkları fistül gelişmesine neden olur.

yırtıkları fistül gelişmesine neden olur.

Histerektomi ya da diğer cerrahi girişimler: Histerektomi ya da diğer cerrahi girişimler:

Özellikle radikal histerektomi sonrası Özellikle radikal histerektomi sonrası

ureterovajinal fistüller gelişebilir. Vajinal ureterovajinal fistüller gelişebilir. Vajinal

histerektomi ya da ön onarımdan sonra da histerektomi ya da ön onarımdan sonra da

uretrovajinal fistüller gelişebilir.

uretrovajinal fistüller gelişebilir.

Kanser infiltrasyonu ve radyum tedavisi Kanser infiltrasyonu ve radyum tedavisi

(57)

Tanı, Tedavi ve Bakım Tanı, Tedavi ve Bakım

Fistül oluşmussa vajenden sürekli idrar Fistül oluşmussa vajenden sürekli idrar sızar ya da vajende gaita bulunur.

sızar ya da vajende gaita bulunur.

Buna bağlı vajina ve vulva dokularında Buna bağlı vajina ve vulva dokularında soyulma ve irritasyon görülür.

soyulma ve irritasyon görülür.

Irritasyon alanlarında ciddi enfeksiyonlar Irritasyon alanlarında ciddi enfeksiyonlar ortaya çıkar.

ortaya çıkar.

Rektovajinal fistüller kötü bir kokuya neden Rektovajinal fistüller kötü bir kokuya neden olurlar.

olurlar.

Kadın kendini sürekli ıslak ve kirli hisseder

Kadın kendini sürekli ıslak ve kirli hisseder

(58)

Tanı, Tedavi ve Bakım Tanı, Tedavi ve Bakım

Vajinal fistüller fiziksel rahatsızlıklara ek olarak ciddi Vajinal fistüller fiziksel rahatsızlıklara ek olarak ciddi psikososyal sorunlara da yol açarlar.

psikososyal sorunlara da yol açarlar.

Kadın kendini toplumdan izole eder ve sosyal ilişkilerini Kadın kendini toplumdan izole eder ve sosyal ilişkilerini keser.

keser.

Kadınlar genellikle sorunları ciddileşinceye kadar doktora Kadınlar genellikle sorunları ciddileşinceye kadar doktora gitmekten kaçınırlar.

gitmekten kaçınırlar.

Doktora geldiklerinde bile sorunlarını tartışmaktan Doktora geldiklerinde bile sorunlarını tartışmaktan utanırlar.

utanırlar.

Vajinal fistülü olan kadınlara sağlık ekibinin tutumu çok Vajinal fistülü olan kadınlara sağlık ekibinin tutumu çok önemlidir. Kabul edici bir tutum içinde olmak onu

önemlidir. Kabul edici bir tutum içinde olmak onu

rahatlatmak ve ihtiyacı olan girişimlerde bulunarak onu rahatlatmak ve ihtiyacı olan girişimlerde bulunarak onu

izlemek hastayı rahatlatmak açısından önemlidir.

izlemek hastayı rahatlatmak açısından önemlidir.

(59)

Tanı, Tedavi ve Bakım Tanı, Tedavi ve Bakım

Vajinal fistüllerin tedavisi zordur. Vajinal fistüllerin tedavisi zordur.

Tedavi, fistülün yerine, genişliğine, Tedavi, fistülün yerine, genişliğine,

nedenine ve kadının genel durumuna göre nedenine ve kadının genel durumuna göre

değişir.

değişir.

Küçük fistüller bir iki ay sonra kendiliğinden Küçük fistüller bir iki ay sonra kendiliğinden iyileşebilirler.

iyileşebilirler.

Bununla birlikte genellikle cerrahi tedavi Bununla birlikte genellikle cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi her zaman iyi sonuç gerekebilir. Cerrahi her zaman iyi sonuç

vermeyebilir.

vermeyebilir.

(60)

Tanı, Tedavi ve Bakım Tanı, Tedavi ve Bakım

Cerrahi işlemden önce dokulardaki ödem Cerrahi işlemden önce dokulardaki ödem ve inflamasyonun iyileşmesi için 6 aylık bir ve inflamasyonun iyileşmesi için 6 aylık bir

zaman gerekir.

zaman gerekir.

Bu zaman içinde sık ve dikkatli perine Bu zaman içinde sık ve dikkatli perine hijyeni ve genel sağlık durumunun

hijyeni ve genel sağlık durumunun iyileştirilmesi, kadının enfeksiyondan iyileştirilmesi, kadının enfeksiyondan

korunması açısından oldukça önemlidir.

korunması açısından oldukça önemlidir.

(61)

Tanı, Tedavi ve Bakım Tanı, Tedavi ve Bakım

Rektovajinal fistüllerin tedavisinde geçici Rektovajinal fistüllerin tedavisinde geçici kolostomi gerekebilir.

kolostomi gerekebilir.

Fistüllü hastalar için hemşire bakımı temelde Fistüllü hastalar için hemşire bakımı temelde sempatik, anlayışlı ve destekleyici olmalıdır.

sempatik, anlayışlı ve destekleyici olmalıdır.

Fistüllü kadınlar idrar ve gaita kaçırmaya bağlı Fistüllü kadınlar idrar ve gaita kaçırmaya bağlı sürekli ıslaklık, temiz olarnama, hem kendine sürekli ıslaklık, temiz olarnama, hem kendine

hem de çevreye koku yayma gibi endişe ve hem de çevreye koku yayma gibi endişe ve

rahatsızlık yaşarlar.

rahatsızlık yaşarlar.

Hemşire hijyenik uygulamalar ile bu Hemşire hijyenik uygulamalar ile bu rahatsızlıkları önleyebilir.

rahatsızlıkları önleyebilir.

(62)

Preoperatif Bakım Preoperatif Bakım

Ameliyattan önce vajinal drenajı azaltmak için Ameliyattan önce vajinal drenajı azaltmak için bazı hastalar sıvı alımını kısıtlamış olabilirler.

bazı hastalar sıvı alımını kısıtlamış olabilirler.

Bu durum enfeksiyon riskini artırır. Hastanın Bu durum enfeksiyon riskini artırır. Hastanın yeterli sıvı alımının önemini anlaması

yeterli sıvı alımının önemini anlaması sağlanmalıdır.

sağlanmalıdır.

Her 4 satte bir perinenin yıkanması (ameliyattan Her 4 satte bir perinenin yıkanması (ameliyattan sonra steril materyel ile), oturma banyoları,

sonra steril materyel ile), oturma banyoları,

vajinal duş ve sık değiştirilen pedler, yeterli bir vajinal duş ve sık değiştirilen pedler, yeterli bir

perine hijyeni sağlamak açısından önemlidir.

perine hijyeni sağlamak açısından önemlidir.

(63)

Preoperatif Bakım Preoperatif Bakım

Koku giderici ve hastanın rahatını sağlayıcı önlemler için Koku giderici ve hastanın rahatını sağlayıcı önlemler için deoderentlı pudralar, ısı lambası ve reçete edilmiş

deoderentlı pudralar, ısı lambası ve reçete edilmiş

irrigasyon solusyonlarının yanında doku direncini artırıcı irrigasyon solusyonlarının yanında doku direncini artırıcı

A ve D vitaminli pomadlar kullanılabilir.

A ve D vitaminli pomadlar kullanılabilir.

Ilık su ve kokusuz, renksiz, yumuşak bir sabun ile perine Ilık su ve kokusuz, renksiz, yumuşak bir sabun ile perine ve çevresini yıkamak da kokunun giderilmesine ve

ve çevresini yıkamak da kokunun giderilmesine ve hijyenin sağlanmasına yardım eder.

hijyenin sağlanmasına yardım eder.

Vajinal duş yapılırken suyun basıncının fazla olmamasına Vajinal duş yapılırken suyun basıncının fazla olmamasına dikkat edilmelidir. Aksi halde basınçlı su , fistül bölgesini dikkat edilmelidir. Aksi halde basınçlı su , fistül bölgesini

(64)

Preoperatif Bakım Preoperatif Bakım

Rektovajinal fistüllü kadınlar için lavman Rektovajinal fistüllü kadınlar için lavman

barsakları temizlemek ve drenajı sağlamak barsakları temizlemek ve drenajı sağlamak

için istemlenebilir.

için istemlenebilir.

Lavman için yumuşak, lastik bir kateter Lavman için yumuşak, lastik bir kateter dikkatle kullanılmalı ve kateterin ucu

dikkatle kullanılmalı ve kateterin ucu fistülün olduğu aksi tarafa

fistülün olduğu aksi tarafa yönlendirilmelidir.

yönlendirilmelidir.

Ameliyattan sonra lavman kesinlikle Ameliyattan sonra lavman kesinlikle kullanılmaz

kullanılmaz

(65)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Ameliyattan sonra bakımın temel amacı Ameliyattan sonra bakımın temel amacı sütura olabilecek basıncı ve enfeksiyonu sütura olabilecek basıncı ve enfeksiyonu

önlemeye yönelik olmalıdır.

önlemeye yönelik olmalıdır.

(66)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Foley kateter, mesane drenajı için Foley kateter, mesane drenajı için postoperatif iki hafta kalabilir.

postoperatif iki hafta kalabilir.

Uriner drenaj dikkatle izlenmeli ve Uriner drenaj dikkatle izlenmeli ve

hastanın yeterli sıvı alması sağlanmalıdır.

hastanın yeterli sıvı alması sağlanmalıdır.

Perine bakımı steril malzeme ile günde en Perine bakımı steril malzeme ile günde en az iki kez, her idrar ve defekasyondan

az iki kez, her idrar ve defekasyondan sonra yapılmalıdır.

sonra yapılmalıdır.

Bu işlem, perine üzerine solusyon Bu işlem, perine üzerine solusyon dökülerek de yapılabilir.

dökülerek de yapılabilir.

(67)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Isı lambası her gün 3 kez 15- 20 dakika Isı lambası her gün 3 kez 15- 20 dakika uygulanarak perinenin iyileşmesi

uygulanarak perinenin iyileşmesi hızlandırılır.

hızlandırılır.

Lamba perine bakımından sonra Lamba perine bakımından sonra

uygulanırsa, perinenin kurumasını da uygulanırsa, perinenin kurumasını da

sağlar.

sağlar.

Oturma banyosu, süturlar alınıncaya kadar Oturma banyosu, süturlar alınıncaya kadar önerilmez.

önerilmez.

(68)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Kateter ve drenaj torbası uretra Kateter ve drenaj torbası uretra

seviyesinin altında olmalıdır. Kateterin seviyesinin altında olmalıdır. Kateterin

kıvrılmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü kıvrılmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü

geride biriken idrar enfeksiyona neden geride biriken idrar enfeksiyona neden

olur.

olur.

Bazen uretral kateter yerine suprapubik Bazen uretral kateter yerine suprapubik kateter bulunabilir.

kateter bulunabilir.

(69)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Yatak istirahatine ya da sadece oda içinde sınırlı Yatak istirahatine ya da sadece oda içinde sınırlı aktiviteye ihtiyaç duyulabilir.

aktiviteye ihtiyaç duyulabilir.

Hemşire hareketsizliğin getireceği sorunları Hemşire hareketsizliğin getireceği sorunları önlemeli ve emosyonel destek sağlamalıdır.

önlemeli ve emosyonel destek sağlamalıdır.

Postaperatif altı hafta ağır kaldırma, sarsılma gibi Postaperatif altı hafta ağır kaldırma, sarsılma gibi aktivitelerden kaçınmalıdır.

aktivitelerden kaçınmalıdır.

Laksatifler barsakları yumuşatmak ıçın önerilir.Laksatifler barsakları yumuşatmak ıçın önerilir.

Lavmandan kaçınılması gerekir çünkü sütur Lavmandan kaçınılması gerekir çünkü sütur üzerine travmaya neden olur.

üzerine travmaya neden olur.

(70)

Postoperatif Bakım Postoperatif Bakım

Vajinal fistüllerde cerrahi onarım en iyi Vajinal fistüllerde cerrahi onarım en iyi koşullarda bile başarılı olmayabilir.

koşullarda bile başarılı olmayabilir.

Eğer doku hasarı tümör ya da radyasyon Eğer doku hasarı tümör ya da radyasyon nedeni ile geniş ise cerrahinin başarı şansı nedeni ile geniş ise cerrahinin başarı şansı

da düşer. Bu durumlarda destekleyici da düşer. Bu durumlarda destekleyici

hemşirelik bakımı önem kazanır.

hemşirelik bakımı önem kazanır.

Hastanın hemşireden ve ekipten anlayış, Hastanın hemşireden ve ekipten anlayış, cesaretlendirme ve sabır beklediği

cesaretlendirme ve sabır beklediği unutulmamalıdır.

unutulmamalıdır.

(71)

UTERUSUN YER DEGIŞTIRMESI UTERUSUN YER DEGIŞTIRMESI

Uterus normalde pelvisin orta çizgisi üzerinde, simetrik Uterus normalde pelvisin orta çizgisi üzerinde, simetrik ve hareketli olarak uzanır.

ve hareketli olarak uzanır.

Pozisyonu 45 derecelik anterior fleksiyondur. Pozisyonu 45 derecelik anterior fleksiyondur.

Uterusun serviksi arkaya doğru vajınanın posterior Uterusun serviksi arkaya doğru vajınanın posterior kısmında yeralır.

kısmında yeralır.

Bir çok neden uterusun bu normal pozisyonunun Bir çok neden uterusun bu normal pozisyonunun

bozulmasına ve bazı semptomların ortaya çıkmasına bozulmasına ve bazı semptomların ortaya çıkmasına

neden olur.

neden olur.

En çok görülen pozisyon bozukluğu uterusun posterior En çok görülen pozisyon bozukluğu uterusun posterior pozisyonudur.

pozisyonudur. Uterus antovert, antofleks, retrovert, Uterus antovert, antofleks, retrovert, retrofleks

retrofleks pozisyonlarda olabilir. pozisyonlarda olabilir.

(72)
(73)
(74)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Uterusun posterior pozisyona yer Uterusun posterior pozisyona yer değiştirdiği durumlarda

değiştirdiği durumlarda retroversiyon ve retroversiyon ve retrofleksiyon

retrofleksiyon pozisyonlardan bahsedilir. pozisyonlardan bahsedilir.

Uterusun arkaya doğru yatma derecesine Uterusun arkaya doğru yatma derecesine göre birinci, ikinci ve üçüncü derece

göre birinci, ikinci ve üçüncü derece retroversiyondan bahsedilir

retroversiyondan bahsedilir

(75)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Hazırlayıcı Faktörler: Hazırlayıcı Faktörler:

– Uterusun retropozisyonunu hazırlayıcı faktörler Uterusun retropozisyonunu hazırlayıcı faktörler konjenital olabileceği gibi pelvis destek

konjenital olabileceği gibi pelvis destek yapılarının zayıflaması ya da tümör,

yapılarının zayıflaması ya da tümör,

endometriozis ve inflamatuvar durumlarla ilgili endometriozis ve inflamatuvar durumlarla ilgili

olarak sonradan da kazanılmış olabilir olarak sonradan da kazanılmış olabilir

(76)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Tanı ve Tedavi Tanı ve Tedavi

Uterusun retropozisyonu çoğu kez Uterusun retropozisyonu çoğu kez

asemptomatiktir. Daha çok retrofleksiyon asemptomatiktir. Daha çok retrofleksiyon

durumunda semptomlar ortaya çıkar.

durumunda semptomlar ortaya çıkar.

Uzun süre ayakta kalma ile ilgili sırt ağrısı; Uzun süre ayakta kalma ile ilgili sırt ağrısı;

uterus gövdesinin serviks üzerinden aşırı fleksiyonuna uterus gövdesinin serviks üzerinden aşırı fleksiyonuna bağlı servikal kanaldaki obstruksiyona bağlı sekonder bağlı servikal kanaldaki obstruksiyona bağlı sekonder amenore ve infertilite;

amenore ve infertilite;

pelviste basınç hissi; pelviste basınç hissi;

koitus sırasında penisin douglas boşluğuna inmiş olan koitus sırasında penisin douglas boşluğuna inmiş olan uterusu itmesine bağlı dispareni görülebilir.

uterusu itmesine bağlı dispareni görülebilir.

Bu semptomların bazılarına pelvik konjesyon ve Bu semptomların bazılarına pelvik konjesyon ve adhezyon da neden olabilir.

adhezyon da neden olabilir.

(77)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Birnanuel muayenede, posterior forniksten Birnanuel muayenede, posterior forniksten uterusun fundusu palpe edilirken,

uterusun fundusu palpe edilirken,

abdomenden korpusun palpe edilememesi, abdomenden korpusun palpe edilememesi,

retro pozisyonunu düşündürmelidir.

retro pozisyonunu düşündürmelidir.

Kesin tanı ultrason ile konur. Kesin tanı ultrason ile konur.

(78)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Gebelikte, retrofleksiyo durumundaki Gebelikte, retrofleksiyo durumundaki uterus büyürken karın alt bölgesinde uterus büyürken karın alt bölgesinde

ağırlık hissi, bel ağrıları, mesane ve barsak ağırlık hissi, bel ağrıları, mesane ve barsak

şikayetleri ortaya çıkabilir. Bu belirtiler şikayetleri ortaya çıkabilir. Bu belirtiler

gebeliğin üçüncü ayında kaybolur. Çünkü gebeliğin üçüncü ayında kaybolur. Çünkü

gebe uterus büyürken öne doğru eğilir.

gebe uterus büyürken öne doğru eğilir.

(79)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Uterusun pozisyon bozukluklarında tedavi Uterusun pozisyon bozukluklarında tedavi nedene yönelik olarak planlanmalıdır.

nedene yönelik olarak planlanmalıdır.

Öncelikle bu bozuklukların gelişmemesi Öncelikle bu bozuklukların gelişmemesi için önlem alınması gerekir.

için önlem alınması gerekir.

– Yeni doğum yapmış annelere egzersiz yararlı Yeni doğum yapmış annelere egzersiz yararlı olabilir.

olabilir.

– Günde birkaç kez, birkaç dakika çene- diz Günde birkaç kez, birkaç dakika çene- diz pozisyonunda oturmak, hafif retroversiyonu pozisyonunda oturmak, hafif retroversiyonu

düzeltmek ya da önlemek açısından yararlı düzeltmek ya da önlemek açısından yararlı

(80)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Çok sık olmamakla beraber peser Çok sık olmamakla beraber peser

uygulaması da tedavi alternatiflerinden uygulaması da tedavi alternatiflerinden

biridir.

biridir.

Bu araçlar uterusun normal pozisyonunda Bu araçlar uterusun normal pozisyonunda kalmasını sağlarlar.

kalmasını sağlarlar.

Uterus normal antovert pozisyonuna Uterus normal antovert pozisyonuna getirildikten sonra peser yerleştirilir.

getirildikten sonra peser yerleştirilir.

Peserin uygun olması ve doğru Peserin uygun olması ve doğru

yerleştirilmesi önemlidir

yerleştirilmesi önemlidir

(81)

Uterusun Retro Pozisyonu Uterusun Retro Pozisyonu

Peser vajinal mukozayı irrite eder. Bu nedenle kadına Peser vajinal mukozayı irrite eder. Bu nedenle kadına haftada jki kez önerilen solüsyonla vajinal duş yapması haftada jki kez önerilen solüsyonla vajinal duş yapması

öğretilir.

öğretilir.

Izlem önemlidir. Peser uygulanmasından 3- 4 hafta Izlem önemlidir. Peser uygulanmasından 3- 4 hafta sonra kadının yeniden değerlendirilmesi gerekir.

sonra kadının yeniden değerlendirilmesi gerekir.

Vajinal mukoza irritasyon yönünden değerlendirilir. Vajinal mukoza irritasyon yönünden değerlendirilir.

Gerekirse peser değiştirilir ya da çıkarılır.

Gerekirse peser değiştirilir ya da çıkarılır.

Kadına peserin 3- 4 haftada bir kontrol edilmesi ve Kadına peserin 3- 4 haftada bir kontrol edilmesi ve çıkarılıp temizlenmesi gerektiği öğretimelidir.

çıkarılıp temizlenmesi gerektiği öğretimelidir.

Retroversiyon tekrarlayabilir. Tekrarlar ise askı cerrahisi Retroversiyon tekrarlayabilir. Tekrarlar ise askı cerrahisi uygulanır.

uygulanır.

(82)

Uterusun Ante Pozisyonu Uterusun Ante Pozisyonu

Uterusun antefleksiyon poızisyonunda, serviks ile Uterusun antefleksiyon poızisyonunda, serviks ile korpus arasındaki açı 90 derecenin altına düşer.

korpus arasındaki açı 90 derecenin altına düşer.

Genellikle nedeni konjenitaldir. Ovariyal Genellikle nedeni konjenitaldir. Ovariyal

yetersizliğe bağlı menarşta gecikme görülür.

yetersizliğe bağlı menarşta gecikme görülür.

Dismenore, infertilite ve siklus bozuklukları, Dismenore, infertilite ve siklus bozuklukları, infantil uterusa ve ovariyel yetmezliğe bağlı infantil uterusa ve ovariyel yetmezliğe bağlı

gelişir.

gelişir.

Antefleksiyo uterusun tedavisinde hormon, Antefleksiyo uterusun tedavisinde hormon, yeterli beslenme, vitaminler ve spor önerilir.

yeterli beslenme, vitaminler ve spor önerilir.

(83)

Örnek Soru:

Örnek Soru:

Pelvik relaksasyonun önlenmesinde Pelvik relaksasyonun önlenmesinde hemşirelik aktiviteleri nelerdir ?

hemşirelik aktiviteleri nelerdir ?

Referanslar

Benzer Belgeler

Çalışmada 2003 yılında Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi ile Aydın Doğumevi’ne Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniğine vajinal akıntı şikayeti ile

EXAGYN ® tedavisi esnasında veya tedaviden sonra 2 hafta boyunca alkol bağımlılığı tedavisinde kullanılan ve etkin madde olarak disülfiram isimli maddeyi

Araştırmada nativ ve boyalı inceleme sonuçları arasındaki farkla hibridizasyon yöntemiyle mikroskobik yöntemler arasındaki fark da anlamlı bulunmamış (p>0,05)

Vakamızda oldu- ğu gibi histerektomi sonrasi vaginal kanaması olan hastalarda cuff endometriozisi göz önünde bulundurulmalıdır (6).. 11 Yard›m

Her ne kadar Kaliforniya'da 1992'den 1994'e kadar olan doğumlarda yapılan analizler forseps, vakum ve travaydan alınan sezaryen arasında neonatal ölüm ve intrakraniyal

Örneklemdeki kadınların %34.4' ünün geleneksel yöntem kullandığı, geleneksel yöntem kullanan kadınların %43.5' inin çeşitli bitkileri kaynatıp suyunu içtikleri,

Sekonder Amenore: Normal menstruasyon Normal menstruasyon gören bir kadında menstruasyonun 3 ay ve gören bir kadında menstruasyonun 3 ay ve.. daha uzun süre

AnimeshHazra, Arkomita Mukherjee, Amit Gupta, Mukherjee, Heart Disease Diagnosisand Prediction Using Machine Learning and Data Mining Techniques: A Review, Research Gate