Hemflirelikte E itim ve Araflt rma Dergisi

Cilt 5 / Say› 1 / 2008 Koç Üniversitesi

Hemflirelik Yüksek Okulu Semahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rma Merkezi (SANERC)’in yay›n organ›d›r.

Hemflirelikte

E¤itim ve Araflt›rma

Dergisi

01 icindekiler-2008-1 7/22/10 1:20 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

EKG Köflesi ... 42

HEMfi‹REL‹KTE E⁄‹T‹M ve ARAfiTIRMA DERG‹S‹

Journal of Education and Research in Nursing

Editörün Kaleminden ... 1

Emine Türkmen Venöz Tromboembolizm ve Hemflirelik Bak›m› Venous Thromboembolism and Nursing Care Semiha Ak›n, Emel Horasan Damar ‹çi Kateterler ve Periferik Venöz Kateterlerde Enfeksiyon Kontrol Uygulamalar› Intravascular Catheters and Prevention of Peripheral Venous Catheter-Related Infections Vildan Çakar Üreme Sa¤l›¤› Bilinci Gelifltirme Projesi: Genital Ak›nt›lar Reproductive Health Awareness Development Project: Genital Discharge Hediye Arslan, Nuran Kömürcü, Hatice Y›ld›z Ery›lmaz, Nimet Sevgi Gençalp, Feride Engin Yi¤it, Zübeyde Ekfli, Özlem Can Gürkan,Dilek Coflkuner Potur, Dilek Say›n, Nevin Ç›tak Bilgin Birinci Basamak Sa¤l›k Hizmetlerinde Hemflireli¤in Önemi The Importance of Nursing for Primary Health Care Elizabeth Anne Herdman DANIfiMA KURULU* (EDITORIAL BOARD) Tamay ANIK S.B. Dr. Siyami Ersek Kalp ve Damar Cerrahisi E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, E¤itim Hemfliresi-‹STANBUL Aysel BADIR, Yard. Doç. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Ayla BAYIK, Prof. Dr. Ege Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹ZM‹R Sevim BUZLU, Prof. Dr. ‹.Ü. Florence Nightingale Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Anahit COfiKUN, Prof. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Yar› Zamanl› Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Hatice ÇAKMAKÇI S.B. Kofluyolu Kalp E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi Baflhemfliresi-‹STANBUL Saniye Ç‹MEN, Yard. Doç. Dr. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Hemflireli¤i Anabilim Dal› Zeynep DÖRTBUDAK, Yard. Doç. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Zehra DURNA, Prof. Dr. Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi HYO Müdürü-‹STANBUL Nurhan EREN, Dr. ‹.Ü. ‹stanbul T›p Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Klini¤i E¤itim Sorumlusu, Psikoterapist- ‹STANBUL Sevgi GÖKDEM‹REL, Yard. Doç. Dr. Süleyman Demirel Üniversitesi Sa¤l›k Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi- ‹STANBUL Sibel GÖNÜLSÜZ Dent‹stanbul, Sistem Gelifltirme, E¤itim Kalite Dan›flman›-‹STANBUL Gülay GÖRAK, Prof. Dr. Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi, Yar› Zamanl› Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Perihan GÜNER, Yard. Doç. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Güssün GÜNEfi Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Sa¤l›k Bilimleri Kütüphanecisi-‹STANBUL Elizabeth Anne HERDMAN, Prof. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü-‹STANBUL Nur ‹NANÇ, Prof. Dr. Dz. Sa¤. Kd. Alb. Emekli Ö¤retim Üyesi- ANKARA Saliha KOÇ Ac›badem Sa¤l›k Grubu Hemflirelik Hizmetleri Direktörü-‹STANBUL Gülseren KOCAMAN, Prof. Dr. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü-‹ZM‹R Gülcan KUfiKONMAZ ‹.Ü. Cerrahpafla T›p Fakültesi Hastanesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal› Baflh. Yard.-‹STANBUL Sakine MEM‹fi, Yard. Doç. Dr. Adnan Menderes Üniversitesi Sa¤l›k Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-AYDIN Sevgi OKTAY, Prof. Dr. Emekli Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Nalan ÖZHAN ELBAfi, Prof. Dr. Gazi Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü-ANKARA Ayfle P‹fiK‹N Emekli Hemflire-‹STANBUL Nurgün PLAT‹N, Prof. Dr. Emekli Ö¤retim Üyesi-ANKARA Münevver SARSILMAZ Ege Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesi, Acil Servis Yo¤un Bak›m Sorumlu Hemfliresi-‹ZM‹R Selvet SEV‹NÇ, Yard. Doç. Dr. Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Ö¤retim Üyesi-‹STANBUL Günnaz fiAH‹N Çukurova Ünv. Balcal› Hast. ‹lkyard›m ve Acil Anabilim Dal› Baflh.- ADANA Deniz fiEL‹MEN, Prof. Dr. Marmara Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu Müdürü - ‹STANBUL Aytolan YILDIRIM, Doç. Dr. ‹.Ü. Florence Nightingale Hemflirelik Yüksek Okulu, Yönetim Anabilim Dal› Baflkan›-‹STANBUL * Soyadlar›na göre alfabetik olarak s›ralanm›flt›r. Yaz›flma Adresi Koç Üniversitesi Hemflirelik Yüksek Okulu, Semahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rma Merkezi Güzelbahçe Sok. No 20 D Blok, 34365 Niflantafl› / ‹STANBUL Tel: 0212- 311 26 40 Faks: 0212 311 26 30 e-posta: sanerc@ku.edu.tr Febril Konvülziyon Geçiren Çocu¤a Yaklafl›m Care of the Child who has Febrile Seizure Suzan Y›ld›z, Duygu Gözen Afl›r› Kilolu ve Obez Çocuklar için Etkili Diyet Giriflimleri Effective Dietary Interventions for overweight and Obese Children Joanna Briggs Institute (Çeviri), Diler Sepit

12

Sürekli E¤itim ... 12

Son Geliflmeler ... 17

Kapak Konusu ... 24

Araflt›rma ... 34

Özgün Yaz› ... 2

Klinik Yaz› ... 7

Kütüphane ... 44

Yazarlara Bilgi ... 45

Bask› öncesi yay›na haz›rl›k çal›flmalar›: Kare Yay›nc›l›k ve ‹letiflim Hizmetleri; 0216 550 61 11, e-posta: kareyayincilik@gmail.com

De¤erlendirmeye gönderilecek yaz›lar için e-posta adresi: head@kareyayincilik.com.tr

02-3editor-ozgunyazi-VKV-2008-1 7/22/10 1:23 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

Sevgi ve Sayg lar mla, Yard. Do . Dr. Emine T rkmen De¤erli Meslektafllar›m,

Bu say›dan itibaren, bana ayr›lan bu sayfay› farkl› biçimde de¤erlendirme karar› ald›m. Bu ba¤lamda, her say›da k›sa da olsa bir konuyu ele almaya çal›flaca¤›m. “Hasta güvenli¤i”

ilk konumuz olacakt›r.

Son 10-15 y›ld›r birçok ülkeden gelen verilere göre, sa¤l›k hizmetlerinde hata oranlar› çok yüksektir; bu konuda yap›lm›fl çok say›da araflt›rma vard›r… ABD’de Ulusal T›p Enstitüsü’ne (Institute of Medicine National) göre her y›l 44000-98000 kiflinin t›bbi hatalara ba¤l› hayat›n› kaybetti¤i, t›bbi hatalara ba¤l› ölümlerin ilk beflinci s›rada yer ald›¤›, bu ölümlerin kazalara ba¤l› ölümlerden daha önde geldi¤i, Ulusal ‹laç Enstitüsü (ABD) raporlar›na göre her y›l yaklafl›k 1,5 milyon insan›n hatal› ilaç uygulamas›na maruz kald›¤›

belirtilmifltir.

Yap›lan araflt›rmalarda hatalar derinlemesine incelendi¤inde, hatalar›n afl›r› ifl yükü, uzun çal›flma saatleri, yeterli nitelikte olmayan insan gücünün çal›flt›r›lmas› gibi nedenlerle ortaya ç›kt›¤› belirlenmifl; afl›r› ifl yükü ile hasta mortalitesinin iliflkili oldu¤u ve hatalar›n en az yar›s›n›n “önlenebilir hatalar”

oldu¤u gösterilmifltir. Hemflirelerin uzun süreli ve düzensiz çal›flmalar› hasta güvenli¤ini tehdit etmektedir. Yap›lan bir çal›flmada 12 saatten uzun çal›flanlarda sekiz saatlik çal›flanlara göre ilaç hatas› ya da i¤ne batmalar›n›n iki kat yüksek oldu¤u bulunmufltur. Ulusal ‹laç Enstitüsü, hasta güvenli¤i aç›s›ndan hemflire gönüllü de olsa uzun saatler çal›flt›r›lmas›n›n s›n›rland›r›lmas›n› ve 12 saatlik vardiyalar›n azalt›lmas›n› önermektedir. Sa¤l›k ekibinin bilgili ve tecrübeli olmas›n›n hata oran›n› düflürdü¤ü belirlenmifltir.

Halk›m›z›n güvenli ve nitelikli sa¤l›k bak›m›na ulaflmas›nda sa¤l›k kurulufllar›nda kilit noktalarda görev yapan yönetici hemflirelere önemli sorumluluklar düflmektedir. Öncelikle hasta güvenli¤i ile ilgili mevcut durumun belirlenmesi, uygun istihdam› (uygun say›da ve nitelikte) sa¤lamak üzere gerekli çal›flmalar›n yap›lmas›, kiflileri suçlamak yerine sistemi sorgulay›c› “hasta güvenli¤i kültürünün yarat›lmas›”,

“Beklenmedik/‹stenmeyen Olay Rapor Formu” ile hatal›

durumlar›n izlenmesi, baflar›l› bir izlem için çal›flan herkesin kalite çal›flmalar›na gönüllü olarak kat›l›m›n›n sa¤lanmas›

gerekmektedir. Bu da ancak iyi bir liderlik vizyonu ile gerçeklefltirilebilir. Bu ba¤lamda yönetici hemflirelerin liderlik vas›flar›n› gelifltirmesi, Uluslararas› Hemflireler Birli¤i’nin (ICN= International Council of Nursing) önerdi¤i gibi daha sa¤l›kl› bir çal›flma ortam› yaratmalar›, birlikte çal›flt›klar› kiflileri desteklemeleri çok önemlidir. Ancak unutulmamal›d›r ki, yönetici hemflirelerin bu konuda baflar›l›

olabilmeleri için çal›flt›klar› kurumun üst yönetimi taraf›ndan gerek insan kaynaklar›, gerekse ekonomik yönden desteklenmeleri ve yetkilendirilmeleri de bir o kadar önem tafl›maktad›r….

Hemflireler için daha sa¤l›kl› çal›flma ortamlar›n›n oluflturulmas› dile¤iyle,

10-ekgilan 7/22/10 1:36 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

12-K t phane-2008-1 7/22/10 1:39 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

44

Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi 2008; 5 (1): 44

* G Güneş, Sağlık Bilimleri Kütüphanecisi Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi

Güzelbahçe Sok. No:20 D Blok, 34365 Nişantaşı / İstanbul Tel.: 0 212 311 26 20 Faks: 0 212 311 26 21

e-posta: ggunes@ku.edu.tr

K Ü T Ü P H A N E

Brunner & Suddarth’s Textbook of Medical Surgical Nursing

Editör: Suzanne C. Smeltzer ve ark.

Lippincott Williams & Wilkins, 11. bask›

© 2008, 2774 sayfa.

Yaklafl›k 40 y›ld›r yay›nlanmakta ve cerrahi hemflireli¤i alan›nda önemli bir ders kitab›

niteli¤i olan “Brunner & Suddarth’s Textbook of Medical Surgical Nursing”in en son yenilenmifl 11. bask›s› iki cilt olarak yay›nlanm›flt›r. Özellikle internet bazl›

uygulamalar› ile kitab›n içeri¤ine büyük bir zenginlik katmaktad›r. Bu bölümler içeri¤e uygun animasyonlar, “izle ve ö¤ren” video gösterimleri, kitab›n her bölümünün dergi makaleleri, klinik simülasyonlar, olgu çal›flmalar›, kalp ve akci¤er sesleri ve “LiveAdvise” ö¤renci rehberleridir.

Kitabin CD-ROM içeri¤i ayr›ca müfredat kapsam›nda cerrahi hemflireli¤i ile ilgili 3500 NCLEX sorusu ve ek olarak 300 NCLEX sorusunu da içermektedir. Toplam 16 ünitede 72 bölümü içeren kitap, kan›ta dayal›

soru içerikleri, engellilerin hemflirelik bak›m› gibi güncel kapsam›yla, sa¤l›¤›n korunmas› ve hasta e¤itimi konular›nda yenilenmifl, anatomi- fizyoloji içeri¤i ve resimleriyle geniflletilmifltir.

Instrumentation for the Operating Room: A Photographic Manual

Editör: Shirley Tighe Mosby, 7. bask›

© 2007, 360 sayfa.

Kitab›n geniflletilmifl 7. bask›s› ameliyathane hemflireleri ve cerrahi uzmanlar› için gerekli temel kaynak niteli¤indedir. Spiral formatta yay›nlanan kitap, ayr›nt›l› içeri¤i, foto¤raflar›n renk kalitesi ve görüntüsü ile toplam 11 konu bafll›¤› ve 139 bölümden oluflmaktad›r. Kitapta temel cerrahi aletleri tan›t›larak, 135’ten fazla cerrahi prosedürü, insan vücudu üzerinde gösterilmifl ve konusal olarak ilgili cerrahi yöntemlerde kullan›lan aletler tan›t›lm›flt›r.

Elli y›ldan beri temel cerrahi prensipleri, ifllem ve tekniklerini anlatan bu kitap, cerrahi hastalar›n›n bak›m›nda sa¤l›k ekibi üyelerinin bilmesi gereken zorunlu mesleki bilgiye eriflimini sa¤lamaktad›r. Özellikle hemflireler için önemli bir bilgi kayna¤› olan bu kitap hemflirelerin meslek yaflam›nda

ameliyathanede geçirmifl olduklar› y›llar boyunca, uygulama süreçlerindeki perioperatif uygulamalar› kapsar. Ayr›ca cerrahi alan›nda çal›flan di¤er sa¤l›k çal›flanlar› ile özellikle sertifka s›navlar›na haz›rlanan hemflireler için de faydal› bir kaynak niteli¤indedir.

CERRAH‹ DERG‹LER‹

1. American Journal of Surgical Pathology [(0147-5185) 01/01/1996- günümüze OVID LWW]

2. Annals of Surgical Innovation and Research [2007-günümüze PubMed Central]

3. Annals of Surgical Oncology [(1068-9265) 01/01/1997-günümüze SpringerLink ]

4. European Journal of Surgical Oncology [(0748-7983) 1997- günümüze ScienceDirect Journals]

5. European Surgical Research [(0014-312X) 01/01/1998-1 y›l ambargolu Academic Search Complete]

6. GMS Thoracic Surgical Science [(1862-4006) from 2005- günümüze Directory of Open Access Journals]

7. International Journal of Surgical Pathology [(1066-8969) 01/01/1999-günümüze Sage Journals Online]

8. International Seminars in Surgical Oncology [(1477-7800) 01/01/2004-günümüze Academic Search Complete]

9. Internet Journal of Minimally Invasive Surgical Technology [01/01/2007-günümüze Academic Search Complete]

10. Journal of Laparoendoscopic & Advanced Surgical Techniques.

Part A [(1092-6429) 01/02/1998-3 ay ambargolu Academic Search Complete]

11. Journal of Surgical Education [(1931-7204) 01/02/2007-günümüze ScienceDirect Journals]

12. Journal of Surgical Oncology [(0022-4790) 1996-günümüze Wiley InterScience Journals]

13. Journal of Surgical Research [(0022-4804) 1997-günümüze ScienceDirect Journals]

14. Nigerian Journal of Surgical Research [(1595-1103) 2004- günümüze Directory of Open Access Journals]

15. Plastic Surgical Nursing [(0741-5206) 01/03/2001-24/08/2007 CINAHL with Full Text]

16. Seminars in Surgical Oncology [(8756-0437) 1996 - 2003 Wiley InterScience Journals]

17. Surgical and Radiologic Anatomy [(English ed.) (0930-1038) 01/01/1997-günümüze SpringerLink]

18. Surgical Endoscopy [(0930-2794) 01/01/1997-günümüze SpringerLink ]

19. Surgical Innovation [(1553-3506) 01/03/2003- günümüze SAGE Premier 2008]

20. Surgical Laparoscopy & Endoscopy [(1051-7200) 01/04/2002- günümüze OVID]

21. Surgical Laparoscopy, Endoscopy & Percutaneous Techniques [(1530-4515) 01/04/2002- günümüze OVID]

22. Surgical Oncology [(0960-7404) 1997-günümüze ScienceDirect Journals]

23. Surgical Practice [(1744-1625)- 01/02/2005-1 y›l ambargolu Health Source: Nursing/Academic Edition]

24. Thoracic Surgical Science [(1614-9777) 2004-2005 Directory of Open Access Journals]

25. Transactions of the Meeting of the American Surgical Association [(0066-0833) 01/01/1996- günümüze OVID]

26. Transactions of the Southern Surgical Association [(0891-3633) 01/01/1996- günümüze OVID]

27. World Journal of Surgical Oncology [(1477-7819)- 2003-günümüze Directory of Open Access Journals]

Berry and Kohn’s Operating Room Technique

Editör: Nancymarie Phillips Mosby, 11. bask›

© 2007, 1040 sayfa.

13-yazarlara bilgi 7/22/10 1:39 AM Page 1

C M Y CM MY CY CMY K

Y A Z A R L A R A B ‹ L G ‹

45

Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi 2008; 5 (1): 45 Hemflirelikte E¤itim ve Araflt›rma Dergisi (HEAD), Koç Üniversitesi

Hemflirelik Yüksek Okulu, Semahat Arsel Hemflirelik E¤itim ve Araflt›rma Merkezi’nin (SANERC) süreli yay›n organ›d›r. Hemflirelik ve sa¤l›k alan›nda yeni bilgi ve geliflmeleri yans›tan araflt›rma, derleme makaleleri, olgu sunumlar›, çeviri yaz›lar› (izinli), güncel bilimsel toplant› ve yay›n tan›t›mlar›n›

yay›nlayarak hemflirelerin mezuniyet sonras› sürekli geliflimini desteklemeyi ve hemflirelerin bilimsel çal›flmalara yöneltilmesine katk› sa¤lamay› hedefler.

Dergi her alt› (6) ayda bir yay›nlan›r. Yaz› dili Türkçe ve ‹ngilizce’dir.

Yay›nlanmak üzere gönderilen makaleler, yay›n kurulu ve en az iki dan›flman taraf›ndan incelendikten ve yazarlarca gerekli düzeltmeler yap›l›p tüm yazarlar›n yaz›l› onay› al›nd›ktan sonra yay›nlanabilir. Yaz›lar›n daha önce baflka bir yerde yay›nlanmam›fl olmas› veya yay›nlanmak üzere kabul edilmemifl olmas› gerekir. Gönderilen yaz› daha önce herhangi bir kongre ya da sempozyumda sunulmufl ise bu durum ilk sayfada dipnot olarak belirtilmelidir. Dergide yay›nlanan yaz›lar için yazarlara ücret ödenmez veya yazarlardan ücret al›nmaz. Yaz›lar›n bilimsel sorumlulu¤u yazar(lar)a aittir. Dergi yay›n kurulu sorumlu tutulamaz.

Dergide yay›nlanm›fl veya yay›nlanacak olan tüm yaz›lar›n yay›n hakk›

SANERC’e aittir; Yay›n Kurulunun izni olmadan yaz›lar›n tümü veya herhangi bir bölümü, tablolar›, resim/flekilleri yay›nlanamaz.

Araflt›rma makaleleri: Bilimsel yöntem ve kurallara uygun flekilde yap›lm›fl araflt›rma makaleleri bu bölümde yer alacakt›r.

Derleme makaleler: Hemflirelik uygulamas›, e¤itimi ve yönetimi ile ilgili en yeni bilgileri gözden geçiren yaz›lar bu bölümde yer alacakt›r.

Özgün yaz›lar: Hemflirelik ile ilgili önemli sorunlara ve uygulamalara iliflkin görüfller içeren yaz›lar bu bölümde yay›nlanacakt›r.

Olgu sunumu: Klinik olgu sunumlar› bu bölümde yer alacakt›r.

Kiflisel klinik deneyimler: Hemflirelerin ya da hasta yak›nlar›n›n yaflad›¤›

kiflisel deneyimlere yer verilecektir.

Yay›n tan›t›m›: Yeni yay›nlanm›fl ya da yay›nlanmak üzere olan kitaplar›n tan›t›m› yer alacakt›r.

Haberler: Kurs, kongre, sempozyum duyurular› ve yorumlar› yer alacakt›r.

Yaz›lar›n gönderilmesi:

HEAD yaln›zca e-posta ile gönderilen yaz›lar› kabul etmekte, posta yoluyla yollanan yaz›lar› de¤erlendirmeye almamaktad›r. Yaz›lar›n de¤erlendirilmesi ve kabul edilmesi sürecinde, yazarlarla her türlü iletiflim e-posta ile yap›l›r.

De¤erlendirmeye gönderilecek yaz›lar için e-posta adresi:

head@kareyayincilik.com.tr

Yaz›lar›n yay›na haz›rlanmas› s›ras›nda dikkat edilecek noktalar:

Dergiye gönderilen yaz›lar, ilk olarak dergi yaz›m kurallar› aç›s›ndan incelenir. Derginin istedi¤i kurallara uymayan yaz›lar, daha ileri bir incelemeye gerek görülmeksizin yazara iade edilir. Bu nedenle, zaman ve emek israf›na yol açmamak için, dergi kurallar›na özenle uyulmal›d›r.

Metin dosyas› için herhangi bir yaz› editörü kullan›labilir (örn. Word,..).

Tüm yaz›l› metinler 12 punto büyüklükte “Times New Roman” yaz›

karakterinde iki sat›r aral›kl› olarak yaz›lmal›d›r. Sayfada her iki tarafta uygun miktarda boflluk b›rak›lmal› ve ana metindeki sayfalar numaraland›r›lmal›d›r.

Yazar adlar› sadece bafll›k sayfas›nda olmal›, akademik ünvanlar›, çal›flt›klar›

kurumlar ve bölümler, iletiflim adresleri (telefon, faks, e-posta) belirtilmelidir.

Yaz›lar her biri ayr› sayfadan bafllamak üzere, bafll›k, özet, metin, kaynaklar, tablolar ve flekiller bölümünden oluflur.

• Bafll›k sayfas›: yaz›n›n bafll›¤›, yazar(lar)›n aç›k ad ve soyadlar›, ünvanlar›, çal›flt›klar› kurum ve bölümler, adresleri yer almal›d›r.

• Özet: ikisi de ayr› sayfalarda olmak üzere en fazla 250 kelimelik Türkçe ve ingilizce özet bölümü olmal›d›r. Özetin sonunda Index Medicus’a göre seçilmifl 3-6 tane anahtar sözcük seçilmelidir.

• Metin: Araflt›rma makalelerinde girifl, gereç ve yöntem, bulgular ve tart›flma bölümlerinden oluflur.

Kullan›lan bütün birimler “Systeme Internationale” (SI) birimleri olmal›d›r.

‹laçlar›n jenerik adlar› kullan›lmal›d›r. Ticari isim ancak, yaz›yla do¤rudan ilgili oldu¤u takdirde kullan›labilir.

Bafll›kta veya özette k›saltma kullan›lmamal›d›r; metinde kullan›lan k›saltma say›s› ise mümkün oldu¤unca az olmal›d›r.

• Tablolar: Her biri ayr› sayfada, çift aral›k kullanarak haz›rlanmal›d›r.

Bütün tablolar›n, metinde kullan›fl s›ralar›na göre numaralanmas› ve bafll›klar›n yaz›lmas› gerekir.

• fiekiller: Dijital formatl› flekiller, jpeg kay›tl› ve 300 dpi çözünürlü¤ünde olmal›, metinde kullan›l›fl s›ras›na göre numaraland›r›lmal›d›r.

• Kaynaklar: Kaynaklar›n do¤rulu¤undan yazarlar sorumludur. Metin sonunda kaynaklar ayr› bir sayfada çift aral›kl› olarak yaz›lmal› ve metinde yer ald›¤› s›raya göre numaraland›r›lmal›d›r. Dergi adlar› Index Medicus'a göre k›salt›lmal›d›r. Bir kaynakta yazarlar›n say›s› üçten fazla oldu¤u durumlarda üçüncü yazardan sonra “et al.” ya da “ve ark.” ibaresi eklenmelidir. Kaynak yaz›m› afla¤›da belirtildi¤i flekilde yap›lmal›d›r:

Kitap: Yazar›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m› var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤›

y›l ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Jarvis C. Physical examination and health assessment. 3rd. ed. Philadelphia:

W.B. Saunders Company; 2000. p. 687-750.

Kitaptan bölüm: Bölüm yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, bölümün ad›, editörün soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m›

var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤› y›l ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Melanie SM, Hickey JV. Neuroscience critical care. In: Hickey JV. editor.

The clinical practice of neurological and neurosurgical nursing. 5th. ed.

Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2003. p. 359-67.

Çeviri kitap: Yazar›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, kitab›n ad›, birden fazla bas›m› var ise kaç›nc› bas›m oldu¤u, çeviren kiflinin baflharf(ler)i ve soyad›, bas›ld›¤› flehir, bas›mevi, bas›ld›¤› y›l ve sayfa numaralar›

belirtilmelidir.

Ferry DR. On günde temel elektrokardiyografi. Çeviri, M. Kahraman. ‹stanbul:

Ekbil A.fi.; 2001. s. 10-29.

Dergi: Makale yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, makalenin ad›, yay›nland›¤› derginin ad› (Index Medicus’taki k›saltma ad›), y›l, cilt no ve sayfa numaralar› belirtilmelidir.

Pokorny ME, Koldjeski D, Swanson M. Skin care intervention for patients having cardiac surgery. Am J Crit Care 2003;12:535-44.

Dergi eki (Supplement): Makale yazar›n›n soyad›, ad›n›n baflharf(ler)i, makalenin ad›, yay›nland›¤› derginin ad› (Index Medicus’taki k›saltma ad›), y›l, cilt no, parantez içinde Supplement no ve sayfa numaralar›

belirtilmelidir.

Ahrens T. Severe sepsis management: Are we doing enough?. Crit Care Nurse 2003;23(Suppl. 5):2-15.

‹nternet: http://www. ile bafllayan adres sat›r› eksiksiz bildirilmelidir.

Eriflim tarihi (gün, ay, y›l) bilgisi de yaz›lmal›d›r.