Yangın Korumalı ve Korumasız Gövdesi Boşluklu Kompozit I-Kirişlerin Yangın Davranışlarının Deneysel İncelenmesi Pınar Sunar Bükülmez1,Tolga Aydöner
– 2,Ahmet Bal
2,Ergün Binbir
2,
1 Yapı Bilimleri Doktora Programı, İ.T.Ü, sunarpinar@gmail.com 2 Yapı Mühendisliği Doktora Programı, İ.T.Ü, taydoner@gmail.com, ahmetbal87@gmail.com, binbirergun@gmail.com
3Prof. Dr., Yapı ve Deprem Mühendisliği Birimi, İ.T.Ü Mimarlık Fakültesi, Taşkışla, Taksim, 34437 İstanbul
celikoguz@itu.edu.tr
Öz
Çok katlı çelik iskeletli yapılarda gövdesi boşluklu kompozit kirişler, kesit geometrisinin değişkenliğinden sağlanan esneklik (daire çapları, daire boşlukları arasındaki uzaklık, son yükseklik) ve ekonomik üstünlükleri nedeni ile sıkça kullanılmaktadır. Buna karşın, daire boşlukları yüksek sıcaklıklarda kirişin mekanik özelliklerinde (dayanım, rijitlik, süneklik) önemli bir düşüşe neden olmaktadır. ABD ve Avrupa'da yüksek yapılarda meydana gelen önemli yangınlar nedeniyle gövde boşluklu çelik kirişlerin yangın karşısındaki davranışları ve özellikle bu konuda yapılan deneysel çalışmalar önem kazanmıştır. Gövdesi boşluklu kirişlerin yangın etkisi altında davranışlarının incelenmesine yönelik geçmişten günümüze kadar yürütülmüş olan deneyler incelendiğinde bu tip kirişlerde yapılan yangın korumalı ve korumasız çalışmaların sınırlı kaldığı görülmüştür. Bu amaçla geliştirilen çalışmada, maksimum dairesel gövde boşluk oranlarına sahip (D/H=0.7) yalıtımlı ve yalıtımsız durumdaki çelik-betonarme kompozit I-kirişlerin ISO 834 yangın eğrisi ile tanımlanan yükleme altında gösterdiği yapısal davranışlar deneysel olarak incelenmiştir. Bu amaçla, 1 yalıtımsız ve 1 yalıtımlı (60 dakika dayanımlı, solvent kabaran kaplama ile kaplı) 2 dairesel gövde boşluklu kirişin yüksek sıcaklıklarda ve öngörülen işletme yükleri altında genel davranışları karşılaştırılmıştır; deneyler gerçek ölçeklerdeki numuneler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kirişin kompozit olmasından dolayı, yüksek sıcaklıklarda betonarme döşemede meydana gelen etkiler de elde edilen sıcaklık ve yerdeğiştirme eğrilerine bağlı olarak değerlendirilmiştir. Deneyler sırasında numunelerin davranışları fırın dışına kurulan dijital kamera sistemi ile deney boyunca kaydedilmiştir. Fırın içerisinde ise numunelerin izlenmesi yüksek sıcaklıklara dayanıklı termal kamera ile gerçekleştirilmiş ve görüntüler deney boyunca kameraya bağlı bir monitör aracılığıyla izlenmiştir. Sonuç olarak, korumasız kirişin 24.5 dakikada 239.2 mm düşey yerdeğiştirmeye (L/20) ulaşarak göçtüğü, korumalı kirişin ise tasarlandığı gibi 60 dakika yangın dayanımına sahip olduğu görülmüştür. Denenen kirişlerde meydana gelen hasar biçimleri karşılaştırılmıştır.
Anahtar sözcükler: Gövdesi boşluklu kompozit I-kirişler, yalıtım, yangın davranışı, gerçek ölçülerde deney
Giriş
Çelik-betonarme kompozit döşeme sistemleri sağladıkları yapısal üstünlüklerin yanısıra üst başlığın üst yüzünü koruduğundan ve mevcut döşeme nedeni ile yangın dayanımını arttırmakta, böylece özellikle yüksek yapılarda sıkça tercih edilmektedir. Diğer taraftan, çok katlı yapılarda gövdesi boşluklu kirişler de sağladıkları mimari ve mühendislik üstünlükler nedeni ile çoğu zaman tercih edilmektedir. Büyük açıklıklar geçebilen, mimari ve davranış olarak diğer boşluklu kirişlere göre daha avantajlı olan dairesel gövde boşluklu kirişlerin üstün yapısal özelliklerine karşın yüksek sıcaklıklarda mekanik özelliklerinde önemli ölçüde azalmalar olduğu bilinmektedir.
Yüksek yapılarda meydana gelen önemli yangınlar göz önüne alındığında (2001’de New York şehrindeki WTC ikiz kuleler, 2017’de Londra’da Grenfell Tower v.b) yapısal yangın davranışı tekrar dikkati çekmiş, farklı yangın senaryoları altındaki bu davranış biçimi önem kazanmıştır. Bu kapsamda, özellikle ABD ve Avrupa'daki laboratuvarlarda yapılan yangın deneyleri önemli ölçüde artış göstermiştir. Gövdesi boşluklu kirişler üzerine yapılan yangın korumalı ve korumasız çalışmaların ve gerçek ölçülerdeki deneylerin azlığı özellikle dikkat çekmektedir ve bu çalışmanın motive edici tarafı olmuştur (Bailey, 2004) (Sanghoon ve diğ., 2012), (Najdai ve diğ., 2016).
Gövdesi boşluklu kirişlerin yangın performanslarıyla ile ilgili ilk çalışmalar Bailey (2004) tarafından yapılmış, yangın korumalı ve korumasız gövdesi boşluklu ve boşluksuz çelik kirişlerde ulaşılan sıcaklıklar üzerine yoğunlaşılmıştır. Çalışma, yükleme yapılmadan gerçekleştirilen deneylerde gövdesi boşluklu ve dolu kirişlerde kullanılan yangın koruma malzemesinin türüne ve kalınlığına bağlı olarak alt başlıklarda, gövdenin boş ve dolu bölümlerinde meydana gelen sıcaklık farklarının analizi ile sınırlandırılmıştır.
Sanghoon ve diğ. (2012) yangın korumalı ve korumasız kirişlerin yüksek sıcaklıklarda farklı boşluk oranları ve yükleme koşulları altındaki davranışlarını araştırmışlardır.
Deneyden elde edilen en yüksek sıcaklıklar, kirişin alt başlıklarında en düşük sıcaklıklar ise beklendiği üzere betonarme döşeme nedeniyle kirişin üst başlıklarında oluşmuştur.
Çalışma sonucunda, yalıtımlı kirişler için elde edilen sıcaklık ve yerdeğiştirme değerlerinin yalıtımsız kirişlere göre çok daha düşük olduğu tespit edilmiştir.
Najdai ve diğ. (2016) gövdesi boşluklu yangın korumalı ve korumasız farklı geometrik oran ve şekillere sahip kirişlerin yangın etkisi altındaki davranışlarını incelemişlerdir.
Deneylerin bir sonucu olarak yalıtımlı gövde boşluklu kirişlerin yangına karşı davranışlarının kullanılan yalıtım malzemesinin türüne ve kalınlığına bağlı olduğu belirtilmiştir.
Bu deneysel çalışmada, maksimum gövde boşluk çapı (D/H= 0.7) ve minimum gövde boşluk mesafesine sahip yalıtımlı ve yalıtımsız kirişlerin yüksek sıcaklıklarda göçme durumlarının/modlarının izlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 2 gerçek ölçülerde gövdesi boşluklu kiriş (yalıtımsız ve 60 dakika solvent bazlı ince film kabaran kaplamalarla yalıtımlı) ISO 834 yangın eğrisi ve işletme yükleri altında deneysel olarak incelenmiştir. Sonuçlar, korunan kirişin daha iyi performans gösterdiğini (beklendiği gibi), aynı zamanda daha küçük yerdeğiştirmelere ve daha düşük sıcaklıklara sahip olduğunu göstermektedir. Deneylerden elde edilen sonuçların, sayısal analiz programları ile yapılan çalışmaların geliştirilmesine de olanak sağlayacağı düşünülmektedir.
Yangın Dayanım Deneyleri Deney Numuneleri
Deney için seçilen profil L= 4.715 m açıklık geçen IPE140 olup çelik kalitesi S275JR olarak belirlenmiştir (Şekil 1). Kirişlerin üzerinde 38/151 tipinde, hadve sayısı n= 6, kalınlığı t=0.7 mm olan galvanizli gofrajsız kompozit döşeme sacı kullanılmıştır.
Kompozit döşeme sistemi hf= 7.8 cm kalınlığında, beff= 1m genişliğinde, C25 kalitesinde beton ve Q188/188 hasır çelik donatı kullanılarak oluşturulmuştur.
Kompozit sistemde kayma bağlantısı olarak Ø19/75 mm ölçülerinde başlıklı saplama (shear stud) kullanılmıştır. TS EN 1363-1 (Yangına Dayanıklılık Deneyleri-Bölüm1:
Genel Kurallar) standardı gereği betonarme elemanlar ya da beton ihtiva eden yangın deneylerinde betonun deneye girmeden önce kuruma süresi en az 3 ay (90 gün) olarak belirtilmiştir. Bu kurala uyulmuş, numuneler deney gününe kadar kurumaya bırakılmıştır.
(a) (b)
Şekil 1. (a) Yalıtımsız numunenin deney öncesi fotoğrafı, (b)Yalıtımlı (solvent bazlı) numunenin deney öncesi fotoğrafı.
Deney Düzeneği
Deneyler Türkiye’nin ilk akredite yangın deney laboratuvarı olan ve Kocaeli’nde yer alan Efectis Era Avrasya firmasının yangın fırını kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Fırın boyutları 4150x5155x3620 mm’dir (Şekil 2). Fırın tasarımı EN 1363-1 standardı (Yangına dayanıklılık deneyleri) esas alınarak tasarlanmıştır.
Fırın içerisinde her iki yan duvarda 7 adet olmak üzere toplam 14 adet brülör yer almaktadır. Brülörlerin güçleri 500 kW ve doğalgaz ile çalışmaktadır.Numuneler fırın içerisine yatay konumda yerleştirilmiş, ısı kaybını önlemek amacıyla etrafında seramik yünü kullanılmıştır.
(a) (b)
Şekil 2. Yangın deneyinde kullanılan fırın (a) Dış görünüm (plan), (b) İç görünüm (kesit).
Yalıtım Malzemesi
Yalıtımlı numune Türkiye’de de kullanımı çok eski olmayan ince film kabaran kaplamalar ile yapı bir kütüphane yapısı olduğu için 60 dakika (Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik, Kurumsal Binalar, EK3/C) yangın dayanımı sağlayacak şekilde yalıtılmıştır. İnce film kabaran yalıtımların 60 dakika yangın dayanımı, çelik profilin kesit faktörü gözönüne alınarak hesaplanmıştır. Solvent bazlı Firetex FX 1003 numunede 770 µm (mikron) dft olarak belirlenmiştir. Bir başka deyişle, solvent bazlı numunenin yalıtım kalınlığı 0.77 mm olarak hesaplanmıştır.
Yükleme
Deney senaryosunda yapının bir kütüphane yapısı, kirişlerin ise bu kütüphanenin döşeme kirişleri olduğu kabul edilmiştir. TS 498 standardında belirtildiği üzere kütüphane yapısının döşeme kirişleri için yapıda yatay düzleme etkiyen toplam (öz ağırlık+ hareketli) yayılı yük p=650 kg/m² alınmış olup böylece denenen her bir kirişte bu yük toplam P=3.06 ton olarak hesaplanmıştır. Yatay yerleştirilen kiriş-döşeme sisteminde yayılı yük metal diskler yardımıyla sağlanmıştır.Metal disk bloklarından 15 adet kullanılarak 3 tonluk yayılı yük elde edilmiştir (Şekil 3).
(a) (b)
Şekil 3. (a) Deney numunesinin metal disk blokları ile yüklenmesi, (b) Deney fırının genel görünümü.
Deneylerde Kullanılan Ölçüm Aletleri
Deney fırını içerisindeki gazın ve gövdesi boşluklu çelik kirişlerin zamana bağlı sıcaklık değişimleri ısılçiftler (thermocouples) kullanılarak ölçülmüştür.
Yüksek sıcaklıklarda kirişlerde meydana gelen düşey yerdeğiştirmeler yerdeğiştirme ölçerler (lineer cetveller) ile belirlenmiştir. Isılçift sıcaklık ölçerler her kirişin mesnete yakın olan ve kiriş açıklığının orta noktasına denk gelen üst, alt başlık ve gövde kısımlarında kritik noktalara yerleştirilmiştir (Şekil 4).
Şekil 4. Isıl çiftlerin deney numuneleri üzerindeki konumları.
Düşey yerdeğiştirmeler laboratuvar ortamında lineer cetvel ile ölçülmektedir. Her deneyde ölçümleri doğru yapabilmesi amacıyla hassaslıkla yerleştirilmiş 7 adet lineer cetvel kullanılmıştır (Şekil 5).
Şekil 5. Lineer cetvellerin deney numuneleri üzerindeki konumları Deney Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Göçme Modları
Yangın Korumasız Numune (GBK-YS)
Deney sonrasında yalıtımsız numune incelendiğinde, çelik kirişin her iki mesnet noktasına yakın olan bölgelerdeki gövde boşluklarının arasında kalan bölümlerde yerel burkulmalar meydana geldiği görülmüştür. Kirişin mesnet noktalarına denk gelen kısımlarında gövde boşluklarında düzlem dışına doğru önemli deformasyonlar saptanmış olup aynı bölgede alt başlıkta da aşırı şekildeğiştirmeler olduğu belirlenmiştir.
Mesnete yakın iki uçta da dairesel boşluklarda Vierendeel göçme mekanizmasına bağlı olarak daireden elipse doğru şekil değişikliği saptanmıştır.
Kiriş açıklığının orta bölgesi LC4’de deplasman değeri yüksek ve kalıcı olmasına karşın mesnet noktalarındaki gözlenen belirgin gövde burkulmaları, alt başlıklarda deformasyon ve daire boşluklarında Vierendeel etkisine bağlı şekildeğişikliği gibi oluşumlar, beklendiği üzere, bu bölgede gözlenmemiştir (Şekil 6). İzlenen göçme biçimi bu konuda daha önce yapılan deneysel çalışmalardakine benzerdir (Sanghoon ve diğ., 2012), (Najdai ve diğ., 2016).
Şekil 6. Yalıtımsız numunede meydana gelen göçme durumları; gövde burkulması ve Vierendeel (sekonder/ikincil) eğilme.
Göçmeye t=24.5 dakikada, maksimum düşey yerdeğiştirmenin standartlar tarafından belirtilmiş olan kiriş açıklığının (L)/20’sine karşı gelen değerde ulaşıldığı varsayılmış, yangın etkisi bu noktada kesilmiştir, (TS EN 1365-3, 2013). Deney 27.5 dakikada sonlandırıldığında en düşük sıcaklıklara üst başlığa yakın bölge a (635.9°C) h (717.4°C) ile gövde ortasında b (723.4°C) noktasında, en yüksek sıcaklığa kiriş açıklığının ortasında alt başlığa yerleştirilmiş olan m (808.1°C), l (811.1°C) ve n (811.2°C) noktalarında ulaşıldığı görülmektedir. Betonarme döşemenin varlığı üst başlıkta elde edilen sıcaklık verilerinin alt başlığa göre daha (min. %13 ve maks. % 23) düşük düzeylerde kalmasına neden olmuştur.
Yerdeğiştirme verileri incelendiğinde, göçme değerine (L/20) karşı gelen 816ºC ve 24.5. dakikada göçme yerdeğiştirmesi olarak δgöçme=239.2 mm ölçülmüştür. Deney, 832ºC ve 27.5. dakikada sonlandırıldığında en büyük yerdeğiştirme verisi LC4 bölgesinde δmaks.=329.3 mm olarak kaydedilmiştir.
Yangın Korumalı Numune (GBK-YP)
Deney sonrası korumalı numune incelendiğinde, sol ve sağ mesnet noktasına yakın bölgelerde simetrik bir göçme oluştuğu, dairesel formdaki boşlukların elipse dönüştüğü ve bu göçme durumunun kiriş ortasına doğru giderek azaldığı, başka bir deyişle Vierendeel etkisinin azaldığı görülmektedir. Mesnete yakın alt başlıklarda düşey doğrultuda belirgin dalgalanmalar gözlenmiştir (Şekil 7).
Yine benzer şekilde kiriş açıklığının L/20’ye ulaştığı değer göçme limiti olarak alınmış, bu değere 60.2 dakikada ulaşılmıştır. Deney sırasında en yüksek sıcaklık 951.3°C ile d noktasında L/20’ye ulaştığı zaman kaydedilmiştir. Sıcaklık değerleri incelendiğinde en yüksek sıcaklıklara d noktasından sonra alt başlığa yerleştirilmiş olan e (939.5°C), f (936.7°C) ve g (934.6°C) noktalarında ulaşılmıştır.
Kiriş açıklığının ortasında ve mesnete yakın olan bölgelerde gövde ortasına yerleştirilen j (433.1°C), c (524°C) ve i (698.4°C) noktalarında en düşük sıcaklıklar elde edilmiştir.
Üst başlık sıcaklığının/alt başlık sıcaklığına oranının maksimum değeri %26 olarak elde edilmiştir.
En yüksek yerdeğiştirme kiriş açıklığının orta noktasında LC4’de ölçülmüştür. Bu noktada göçme değeri (L/20’ye) karşı gelen 947ºC ve 60.2. dakikada δgöçme=238.1 mm’dir. Deney, 952ºC ve 61.8. dakikada sonlandırıldığında en büyük yerdeğiştirme verisi LC4 bölgesinde δmaks.=252.1 mm olarak kaydedilmiştir.
Şekil 7. Yalıtımlı numunede meydana gelen göçme durumları; Vierendeel eğilme ve alt başlıkta dalgalanmalar.
Şekil 8. Yalıtımlı ve yalıtımsız numunelerin sıcaklık-zaman, yerdeğiştirme ve göreli yerdeğiştirme eğrileri.
Isılçiftlerden alınan sıcaklık verilerine bağlı olarak oluşturulan sıcaklık-zaman eğrileri incelendiğinde göçme anında (L/20) en yüksek sıcaklığa yalıtımsız numunenin 765.9°C ile en hızlı ulaşan numune olduğu görülmektedir.Yalıtımlı numunenin 60 dakika yangın dayanımı sağladığı, gövde sıcaklığının 557.3°C olduğu belirlenmiştir (Şekil 8).
Mesnet bölgesinde meydana gelen sıcaklık verileri incelendiğinde yalıtımsız numunenin göçme anında 24.5.dakikada 721.2°C’ye ulaştığı, solvent esaslı yalıtımlı numunenin ise 620.3°C’ye 60 dakikada ulaştığı kaydedilmiştir (Şekil 8). Bu değerler yalıtımın etkinliğini açıkça ortaya koymaktadır. Yalıtımlı kiriş tasarlandığı biçimiyle 60 dakikalık bir yangın dayanımına sahiptir.
Kiriş ortasında LC4 yerdeğiştirme ölçerden elde edilen veriler incelendiğinde (Şekil 8) yalıtımsız numunede 24.5 dakikada δgöçme=239.2 mm ve yalıtımlı numunede 60.2 dakikadaδgöçme= 238.1 mm olarak ölçülmüştür.
Boşluklu kirişlerde açıklık ortasındaki toplam düşey yerdeğiştirmelerin yanısıra kesme kuvvetlerinin en yüksek olduğu mesnet bölgesine yakın boşluklarda, ardışık boşluklar arasındaki göreli düşey yerdeğiştirmeler Vierendeel etkisi (sekonder/ikincil eğilmeler) nedeniyle daha da önem kazanabilmekte, kirişin tümsel davranışını yönetebilmektedir.
Bu nedenle, bu değerlerden kritik olanlar da hesaplanmış, Vierendeel etkisi bakımından en olumsuz durumun yalıtımsız numunede ve göreli yerdeğiştirme oranının (LC2- LC1)/s0= 0.19 olduğu değerde gerçekleştiği görülmüştür. Yalıtımlı numunede yerdeğiştirme-zaman eğrisi düşük bir azalma ile 0.18 değerine ulaşmaktadır (Şekil 8).
Betonarme Döşemenin Yangın Davranışı
Deneyler sonrasında betonarme döşeme incelendiğinde iki tip çatlak durumu belirlenmiştir. Bunlar, kirişin üzerinde açıklık boyunca ve kiriş eksenine dik olarak devam etmekte olan çatlaklardır. Mesnet noktalarına en yakın bu bölgede kesme kuvvetinin en yüksek değere ulaşması ile en yakın boşluklarda meydana gelen yerel burkulmalar üst katmandaki betonu çatlatarak kiriş eksenine dik çatlaklarının oluşmasına yol açmıştır (Şekil 9a). Oluşan çatlakları değerlendirirken kirişlerin teker teker denendiğini, başka bir deyişle, komşu kirişlerle olan etkileşimin/sürekliliğin dikkate alınmadığını tekrar belirtmekte yarar görülmektedir.
Deneyler sonucunda yalıtımlı ve yalıtımsız numunelerde döşemede çelik trapez sac ile beton arasında ayrılmalar olduğu tespit edilmiştir; bu ayrılmalar aderans kaybını göstermektedir.Ayrılmaların mesnet bölgelerinde daha fazla olduğu, kiriş açıklığının ortasına doğru giderek azaldığı görülmektedir. Üst başlıkta kayma bağlantılarında (studlar) herhangi bir deformasyon ya da göçme gözlenmemiştir (Şekil 9b).
Yalıtımlı numunede mesnet birleşim noktalarında boyada karbonlaşma olduğu görülmekte olup bulonlarda ve bulon deliklerinde göçme meydana gelmemiştir.
Deney sonrası betonun karakteristik basınç dayanımının tespiti için betonarme döşemeden TS EN 12504-1, 2010 (Beton- yapıda beton deneyleri-Bölüm 1: Karot Numuneler- Karot Alma, Muayene ve Basınç Dayanımının Tayini) standardına göre karot numuneleri alınarak basınç deneyleri yapılmıştır (Şekil 9c). Deney öncesi ve sonrası basınç dayanım sonuçları karşılaştırıldığında yalıtımsız numunede beton basıncı en çok %34, solvent esaslı numunede ise en çok %20 arasında bir düşüş olduğu saptanmıştır.
(a) (b) (c)
Şekil 9. (a) Betonarme döşemede oluşan çatlaklar, (b)çelik trapez sac ile beton arasında ayrılma, (c) betonarme döşemeden deney sonrası karot numunesinin alınması.
Sonuçlar
Yalıtımlı ve yalıtımsız gövdesi dolu ve boşluklu kompozit kirişlerin yangın karşısındaki davranışlarının deneysel bulgularından elde edilen başlıca sonuç ve gözlemler aşağıda sıralanmıştır:
- Korumalı ve korumasız kirişlerde göçme durumları gövde burkulması ve Vierendeel göçme biçimi/mekanizması/modu olarak belirlenmiştir. Korumasız kirişlerde korumalı kirişlere göre daha büyük göreli ve toplam yerdeğiştirmeler/deformasyonlar elde edildiği tespit edilmiştir. Korumasız kirişlerde elde edilen büyük yerdeğiştirmelere bağlı olarak gövdede S şeklinde belirgin gövde burkulmaları izlenmiştir; bu bulgular önceki çalışmaları doğrulamaktadır.
- Yangın korumalı kirişte elde edilen sıcaklıklar daha yüksek olmasına karşın, sıcaklık- zaman grafiği incelendiğinde, yalıtımsız kirişte kritik sıcaklık değerlerine daha kısa sürede ulaşıldığı görülür. Yalıtımsız kiriş numunesinde, deneyin herhangi bir süresinde, yalıtımlıya göre daha yüksek yerdeğiştirme verileri kaydedilmiştir.
- 60 dakika yangın korumalı solvent esaslı numune 60.2 dakika yangın dayanımı sağlayarak Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin (BYKHY, 2015) kütüphane yapıları için belirtilen yangın dayanımı süresini sağlamıştır.
Teşekkür
Bu çalışma 315M285 numaralı proje kapsamında TÜBİTAK-1002- Hızlı Destek Programı ve 3802 no'lu İTÜ Bilimsel Araştırma Projeleri (İTÜ-BAP) kapsamında desteklenmiştir. Yangın dayanım testleri Efectis Era Avrasya'da gerçekleştirilmiştir.
Galpan-Ularte tarafından çelik kirişlerin üretimi ve lojistik destek sağlanmıştır. Kirişlere yalıtım malzemesi tedariği ve uygulaması Sherwin-Williams sporsonluğunda yapılmıştır. Yazarlar bu çalışmaya değişik aşamalarda her türlü desteği veren kişi ve kuruluşlara en içten teşekkürlerini sunarlar.
Kaynaklar
Bailey, C.G. (2004) Indicative Fire Tests to Investigate the Behaviour of Cellular Beams Protected with Intumescent Coatings. Fire Safety Journal, 39, pp.689-709.
BYKHY (2015) Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete.
19 Aralık 2007. 26735. Türkiye, Ankara.
ISO 834-1 (2009) Fire-resistance Tests- Elements of Building Construction Part 1:
General Requirements. International Organization for Standardization.
Najdai, A., Petrou, K., Han, S., Ali, F. (2016) Performance of Unprotected and Protected Cellular Beams in Fire. Journal of Construction and Building Materials;
105:p.579-588.
Sanghoon, H., Petrou, K., Naili, E.L, Nadjai, A. & Ali, F. (2012) Behaviour of protected cellular beams having different opening shapes in fire conditions. Proceedings on the 7th International Conference on Structures in Fire, Zurich Switzerland. ETH Zurich, p.
75-83.
TS 498 (1997) Yapı elemanlarının boyutlandırılmasında alınacak yüklerin hesap değerleri. Türk Standardları Enstitüsü. Ankara.
TS EN 12504-1 (2010) Beton- Yapıda beton deneyleri- Bölüm 1: Karot numuneler- Karot alma, Muayene ve Basınç Dayanımının Tayini. Türk Standardları Enstitüsü.
Ankara.
TS EN 1363-1 (2013) Yangına dayanıklılık deneyleri- Bölüm 1 - Genel kurallar, Türk Standardları Enstitüsü. Ankara.
TS EN 1365-3 (2003) Yangına dayanıklılık deneyleri-Yük taşıyıcı elemanlar-Bölüm 3:
Kirişler. Türk Standardları Enstitüsü. Ankara.
