• Sonuç bulunamadı

Sodyum Potasyum Magnezyum Fosfor Demir Kalsiyum MİNERALLER

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Sodyum Potasyum Magnezyum Fosfor Demir Kalsiyum MİNERALLER"

Copied!
52
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

MİNERALLER

Kalsiyum

Demir

Fosfor

Magnezyum

Potasyum

Sodyum

(2)

ESER ELEMENTLER

Bakır

Selenyum Kobalt

İyot

*İnsan vücudunun % 4-5

minerallerden oluşmaktadır.

(3)

Minerallerin Vücudumuzdaki Görevleri:

Hücre içi ve dışı sıvının dengede olması

önemlidir. Eletrolit adı verilen hücre içindeki potasyum, hücre dışındaki sodyum ile bazı mineral ve proteinler sağlar.

Su metabolizması ve Asit-Baz dengesi için önemlidir.

Enzimlerin yapı ve çalışmalarında görev alırlar.

Kemik ve dişlerin yapısında yer alırlar.

Kalsiyum, Fosfor ve magnezyum kemik ve dişlerin yapısında yer alan minerallerdir.

Kas ve sinir sisteminin uyarılmasında görev

alırlar.

(4)

KALSİYUM

Ortalama 1200 gr dır. % 99

kemik ve dişlerin yapısında yer

alır.

(5)

Kalsiyumun Görevleri:

Kemik ve dişlerin yapı taşıdır.

Kas kasılmasında sorumludur

Sinir iletimi için gereklidir

Enzimlerin çalışmasında

Elektrolitlerin dengesinin

sağlanmasında görev alır.

(6)

Kalsiyum gereksinimi;

1-10 yaş grubu ve 25 yaş üzeri : 800 mg

11-24 ‘’ ‘’ : 1200 mg

Yaşlılarda, hamilelikte ve

menopoz dönemi : 1500 mg

(7)

Besin kaynakları;

süt ve süt ürünleri, yeşil

yapraklı sebzeler, pekmez,

kuruyemiş, çilek, yumurta,

portakal limon, kurutulmuş

meyveler ve kurubaklagillerdir

(8)

Yetersizliğinde; büyüme geriliği, kemiklerde yumuşşama ve

raşitizm.

(9)

Fazlalığında; böbrek taşları, konvülsiyonlar

*Egzersizdeki rolü: Kas

kasılması ve glikojen yıkımında

etken

(10)

DEMİR

Demir 100 ml kanda

Erkeklerde; 12-16 gr

Kadınlarde; 12-15 gr dır

Demir : 4 gr

Kırmızı kan hücre : 2,5 gr

Depo demir : 1,5 gr

(11)

Kansızlık (Anemi)

Çocuklarda

Kadınlarda

Vejeteryanlarda

Dayanıklılık sporu yapan

sporcularda sık görülür

(12)

Demirin vücuttaki en önemli görevi; akciğerlerden kaslara oksijeni taşımasıdır.

Demir için günlük gereksinim

erkeklerde; 10 mg, bayanlarda

18-20 mg dır.

(13)

Sporcularda kansızlık sonucu;

Oksijen taşıma kapasitesinde azalma

Dayanıklılıkta düşme

Yorgunluk

Kaslarda kramp

İştahta azalma

Çabuk yorulma, halsizlik

(14)

Demir yetersizliği;

Diyette yetersiz demir alımı

Bağırsaklarda emilim bozukluğu

Barsak parazitleri

Ter, idrar ve dışkı ile atımın fazlalığı

Yemek esnasında aşırı çay ve kahve tüketimi

Diyet ile fazla posa alımı

Fazla miktarda kalsiyum ve magnezyum demir emilimini azaltır.

Aşırı aspirin tüketimi emilimi azaltır.

Kadınlarda menstural dönem ve dayanıklılık sporu yapan sporcularda görülen

gastrointestinal kanamalar

Sık kan bağışı yapmak

(15)

BESİN KAYNAKLARI:

Besin (100g) Demir (mg)

Dalak ( sığır, dana) 10.6

Karaciğer (dana) 8.8

Böbrek 7.6

Dana eti 2.9

(16)

Koyun eti 1.2

Balık 2.1

Tavuk 0 .9

Yumurta 2.1

Pekmez 10.0

Tahin helvası 9.0

Kabak çekirdeği 10.0

Antep fıstığı 7.3

Ayçekirdeği 7.1

Ceviz 3.1

(17)

Fındık 3.4

Soya fasulyesi 8.4

Kuru fasulye 7.8

Kuru bamya 4.4

Kuru kayısı 5.5

Kuru üzüm 3.0

Kuru incir 1.1

Semizotu 2.5

Kurutulmuş biber 9.3

Makarna 1.3

Ekmek 0.9

(18)

Pirinç 0.8

Tarhana 1.8

Kepek 14.9

Yulaf unu 5.8

(19)

Egzersizdeki rolü ;

Kırmızı kan hücreleri ile oksijen taşıma

Kas hücreleri içinde oksijeni

kullanım

(20)

Karaciğer sirozu, Pankreas bozukluğu

Fazlalığında;

(21)

MAGNEZYUM

Kemik ve dişlerin yapı taşıdır

Asit-baz dengesinde

Protein sentezinde koenzim

aktivitesi gösterir

(22)

Egzersizdeki Rolü:

Kas kasılması

Kas hücreleri içinde glikoz

metabolizması

(23)

MAGNEZYUM yetersizliğinde;

büyüme geriliği, sinir ve kas çalışması bozukluğu, davranış bozukluğu

Fazlalığında ise; ishal

Günlük gereksinim; Yetişkin

erkekte ;350 mg, kadında; 300

mg dır.

(24)

BESİN KAYNAKLARI;

Kuruyemişler, yağlı tohumlar,

tahıllar, kurubaklagiller, yeşil

yapraklı sebzeler.

(25)

FOSFOR

Kemik ve dişlerin yapı taşıdır.

Asit-baz dengesinde tampon görevi yapar.

Enerji metabolizmasında etken

(26)

Egzersizdeki Rolü;

Kreatin fosfokinaz ve ATP’yi düzenler

Kırmızı kan hücrelerinden

oksijen oluşumu

(27)

Yetersizliğinde; Güçsüzlük, kemik bozukluğu, kalsiyum kaybı

Fazlalığında; Kalsiyum, fosfor dengesizliği, Çenede aşınma

Günlük gereksinim; Yetişkin erkek ve bayanda: 800-1200mg

Besin kaynakları; Etler ve türevleri, Balık, Yumurta, Süt ve türevleri,

Kurubaklagiller, Tahıllar, Yağlı

tohumlar, Kurumeyveler.

(28)

SODYUM

Vücutta asit,baz dengesini sağlar

Sinir uyarımını

Vücutta su dengesini

Kas çalışmasını sağlar

(29)

Egzersizdeki rolü;

Sinir uyarılarının naklinde

Vücut su dengesi ve kasların

çalışmasında

(30)

Sodyum Yetersizliğinde;

Kusma, Zihni bulanıklık, kas

yorgunluğu, Ağrı, solunum

yetersizliği, iştah azalması

(31)

Sodyum Fazlalığında ise;

Yüksek tansiyon, vücutta şişlik

(ödem)

(32)

Sodyuma Günlük Gereksinim

Yetişkin erkek ve kadında 1100-

1300 mg

(33)

Besin kaynakları;

Tuz, inek sütü, beyaz peynir,

yoğurt, Koyu yeşil yapraklı

sebzeler, havuç, et yumurta

(34)

POTASYUM

Asit- baz dengesini sağlar

Sinir uyarımı

Su dengesi ve kas çalışması

(35)

Egzersizdeki rolü;

kas hücreleri içinde glikoz

metabolizmasında önemlidir

(36)

Potasyum Yetersizliğinde;

Kas yorgunluğu, Solunum

yetersizliği, Kalp atışlarında

düzensizlik

(37)

Potasyum Fazlalığında;

Kas zayıflığı, ölüm

Günlük Gereksinim; Y.E. ve Y.K. ; 1875-5625 mg

Besin kaynakları; Yeşil yapraklı sebzeler, çay,

Kurubaklagiller, et, kuruyemiş, kurumeyve, patates,

pekmez

(38)

ÇİNKO

Protein sentezinde

Bazı enzimlerin birleşiminde

Doku yapımında

Egzersizdeki rolü; Kas hücreleri içinde enerji üretimi

Yetersizliğinde; Büyüme geriliği, sinir ve sindirim sistemi bozukluğu

Fazlalığında; Bulantı, kusma, ishal,

baş ağrısı, ateş

(39)

Günlük gereksinim:

Günlük gereksinim; Y.E ve Y.K. 15 mg

Besin kaynakları; Et, deniz ürünleri,

Süt ve türevleri

(40)

BAKIR

Demir metabolizmasında

Enzim yapısında

Egzersizde ise, oksijen taşınması ve kullanımında

Yetersizliğinde; kansızlık ve kemik değişiklikleri

Fazlalığında; Siroz ve sinir sistemi bozuklukları

Günlük gereksinim; Y.E ve Y.K da 2 mg

Besin kaynakları; Et türevleri ve İçme suyu

(41)

ELEKTROLİTLER

Sodyum(Na+), Potasyum(K+), Klor(Co+),

Kalsiyum(Ca++) ve magnezyum(Mg++) en önemli elementlerdir.

Elektrolit yükü Yeri Fonksiyonu

Sodyum Na+ Kan plazması Plazma asit-baz tanzimi

PotasyumK+ kas va sinir hüc. Kalbin reaksiyonunda

Klor Cl- Kan plazması Plazm asit-baz dengesinin tanzimi

Kalsiyum Ca++ Kemik Kemik ve kas kasılmasında

MagnezyumMg++ Kas Kas kasılması

(42)

SU : Berrak,tatsız,kokusuz bir sıvıdır. İki kısım hidrojen ve bir kısım oksijenden meydana

gelmiştir.

(43)

Yetişkin bir erkeğin vücut ağırlığının

% 60 ‘ı , kadının ise % 50’si

sudur.Şişmanlıkla birlikte bu oran

%40 kadar düşer.Kas yoğunluğu

yüksek sporcularda ise bu oran % 70

kadar yükselebilir.

(44)

Su vücudumuzda;

% 65 hücre içi sıvısında

% 35 hücre dışı sıvısında toplanır

Hücreler arası su, damarlardaki su ve

beyin sıvısında bulunur

(45)

 Vücutta su düzeyi normal ise NORMOHİDRASYON

 Vücutta su kaybı HİPOHİDRASYON

 Vücutta su ve elektrolit kaybına DEHİDRASYON

 Vücutta fazla su tutulması

HİPERHİDRASYON

(46)

 Vücuda alınan su

 İçeceklerle...

1200ml/gün

 Yiyeceklerle...

1000 ml/gün

 Metabolizma

sonucu...350ml/gü

 Vücuttan atılan su,

 İdrarla1500ml/gün

 Dışkıla1000ml/gün

 Solunumla90ml/g

 Terle...50 ml/gün

(47)

Vücutta suyun % 1-2 kaybı

susamayı uyaran ideolojik bir faktör,

% 10 su kaybında yaşam tehlikeye girer, %20 su kaybında ölümle

sonuçlanır

(48)

Suyun Vücudumuzdaki Görevleri:

 Yiyeceklerin sindirim, emilim ve hücrelere taşınması

 Yiyeceklerin vücutta kullanıldıktan sonra oluşan artık maddelerin

akciğer ve böbreklere taşınması

 Vücut ısısının düzenlenmesi

 Eklemlerde kayganlığın sağlanması.

(49)

Sporcularda, vücut ağırlığının % 2 su kaybında dayanıklılıkta(su içildiğinde normale dönme), % 4 su kaybında

ise kuvvette azalma olur( su

içildiğinde kayıp karşılanır).

(50)

Dehidrasyon: Vücutta su ile birlikte elektrolit kaybıdır. Üç türlüdür:

 İZOTONİK:Su ve tuz kaybı eşittir, hücre dışı sıvıda kayıp oluşur,susuzluk hissi, ağızda kuruluk ve gözlerde çökme

 HİPOTONİK:Tuz kaybı sıvıdan fazladır, cilt kuru, gözler çökük,dikkat dağınık,uyku hali,

 HİPERTONİK:Su kaybı hücre içi sıvılarda gerçekleşir,toplam vücut suyu

azalmıştır,susuzluk görülür.

(51)

DEHİDRASYONUN OLUMSUZ ETKİLERi:

 Kan hacmi azalır

 Vücut ısısı(rectal ısı) artar

 Çalışma süre ve kap. Azalır

 Performans bozulur

 Nabız yükselir

 Koordinasyon kaybı

 Erken yorulma

(52)

TEŞEKKÜRLER...

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu durum daha fazla ağrı duyulması ve ameliyat sonrası dönemde daha fazla miktarda meperidin kullanılması ile açıklanabilir. Michaloliakou ve arkadaşlarının

The objective of this paper is describing fuzzy

Anterior sensilla sinirlerinin hücre gövdesi, sinir halkasının anterior bölgesinde altı ayrı ganglion ya da bir tek ganglion (C. elegans) olarak

Gerilim tipi ağrı, migren ve küme tipi (cluster headache) ağrı- lar, birincil baş ağrıları grubuna girer.. Beyin içe- risinde meydana gelen bir olaya veya hastalı- ğa

“Makro besin maddeleri ” Hidrojen, Karbon, Oksijen, Azot, Fosfor, Potasyum, Kalsiyum, Magnezyum, Kükürt olup, bitkilerin büyüyüp gelişebilmeleri için gerekli olan ve

 Sodyum, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, demir, çinko, bakır, mangan, bor gibi besin maddelerini içeren suni gübreler de aşırı ve bilinçsiz kullanım

• serum elektrolitlerinin (sodyum, potasyum, klorür, kalsiyum, magnezyum, inorganik. fosfor)

 Bu tarihten itibaren Kuzey Yarım Küre’de gündüzler kısalmaya, geceler uzamaya; Gü- ney Yarım Küre’de gündüzler uzamaya, ge- celer kısalmaya başlar.. 