• Sonuç bulunamadı

Antiepileptik ‹laçlar›n Paradoksal Etkileri

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Antiepileptik ‹laçlar›n Paradoksal Etkileri"

Copied!
5
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Paradoxical Effects of Antiepileptic Drugs

S. Naz YEN‹

Epilepsi 2005;11(1):44-48

Dergiye gelifl tarihi: 04.05.2005 Düzeltme iste¤i: 25.05.2005 Yay›n için kabul tarihi: 31.05.2005

‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal›.

‹letiflim adresi: Dr. S. Naz Yeni. ‹stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T›p Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dal›, 34303 Cerrahpafla, ‹stanbul.

Tel: 0212 - 414 30 00 / 21078 Faks: 0216 - 349 80 43 e-posta: snaz@atlas.net.tr

Antiepileptik ‹laçlar›n Paradoksal Etkileri

Antiepileptik ilaçlar›n (AE‹) epilepsi nöbetlerini ar- t›rmas› seyrek olarak görülen bir durumdur. Anti- epileptik ilaçlar›n verilmesiye çarp›c› bir flekilde artan nöbetlerin ilac›n kesilmesi üzerine belirgin derecede azalmas› paradoksal nöbet kötüleflmesi tan›s›na götürebilir. Antiepileptik ilaçlara ba¤l› pa- radoksal nöbet kötüleflmesi dört nedene ba¤l› ola- rak ortaya ç›kabilir: Epilepsi nöbet tipine uygun ol- mayan AE‹ seçimi yap›lmas›, AE‹’lere ba¤l› ense- falopati, AE‹’lerin toksik etkileri ve yukar›da bildiri- len nedenlerle aç›klanamayan paradoksal nöbet art›fl› durumu. Bu derlemede, AE‹’lere ba¤l› nöbet kötüleflmesi ve altta yatan nedenler özetlendi ve konunun ak›lda tutulmas› gereklili¤i vurgulanmak istendi.

Anahtar Sözcükler: Antikonvulsan/yan etki; çocuk; ilaç etkileflimi; ilaç toksisitesi; elektroensefalografi/ilaç etki- si; epilepsi/ilaç tedavisi; nöbet/ilaç tedavisi.

Aggravation of seizures by antiepileptic drugs (AED) is a rare phenomenon. Observation of a dra- matic increase in seizure frequency after the intro- duction of an AED and a clear-cut decrease in its frequency to the baseline level may lead to a diag- nosis of paradoxical seizure aggravation. It may be associated with one of the following four conditions:

inappropriate selection of AEDs for a particular seizure type, AED-induced encephalopathy, AED intoxication, and unanticipated seizure aggravation that can not be accounted for by any known cause.

In this review, AED-related seizure aggravation and its underlying mechanisms are revisited to point out the necessity to keep this rare phenomenon in mind.

Key Words: Anticonvulsants/adverse effects; child; drug interactions; drug toxicity; electroencephalography/drug effects; epilepsy/drug therapy; seizures/drug therapy.

Antiepileptik ilaçlar›n (AE‹) beklenenden farkl› olarak epilepsi nöbetlerini art›rmas› sey- rek olarak görülen bir durumdur. ‹lk olarak, Levy ve Fenichel[1]taraf›ndan 1965 y›l›nda bah- sedilmifltir. Antiepileptik ilaçlara ba¤l› nöbet art›fl› uzun zamand›r bilinmesine karfl›n bu ko- nuda sistematik araflt›rma ve bilgi azd›r. Bu ko- nu ile ilgili olarak yay›nlanm›fl iki derleme ve üç supplementum makalesi, konuyu her yönü ile de¤erlendirebilmek ve ilgili literatüre ulafla- bilmek aç›s›ndan yararl› olmaktad›r.[2-6]

Tedavi alt›ndaki hastalarda epilepsi nöbetle- rinin art›fl›, epilepsi hastal›¤›n›n (hipokampal skleroza ba¤l› mesiyal temporal lob epilepsisi- gibi) do¤al seyri, komedikasyonlar›n etkisi, efl- lik eden hastal›klar, hastal›k sürecindeki kendi- li¤inden fluktuasyonlar, AE‹ etkisinin azalma- s›, epilepsiye efllik eden psikojen nöbetlerin ek- lenmesi ve hastan›n tedaviye uyumu ile ilgili sorunlar ile aç›klanabilir. Epilepsi nöbetlerinde art›fl ek tedavi olarak plasebo kullan›m› s›ras›n- da da (ilave tedavide) hastalar›n %10’unda gö-

(2)

rülebilmektedir.[7] Ancak, mevcut AE‹’lerin farkl› mekanizmalarla nöbet art›r›c› etkileri de olas›d›r. Nadir görülen bu durum hakk›nda ka- rar verebilmek için öncelikle ilaç ve nöbet art›fl›

aras›nda neden-sonuç iliflkisi kurmak gerekir.

Bu iliflkiyi kurabilmek için çeflitli ölçütler öne- rilmifltir. Bunlar, AE‹ verilmesi ile nöbetlerde çarp›c› bir art›fl›n izlenmesi, AE‹’nin kesilmesi ile nöbetlerin çarp›c› bir flekilde azalmas› ve AE‹’nin tekrar verilmesi ile nöbet art›fl›n›n tek- rar izlenmesidir.[6]Ancak, paradoksal nöbet kö- tüleflmesinin düflünüldü¤ü bir durumda, ayn›

ilac›n hastaya ikinci kez verilmesinin getirece¤i etik sorunlar nedeniyle son ölçüt tart›flmal›d›r.

Antiepileptik ilaçlara ba¤l› paradoksal nöbet kötüleflmesi dört bafll›k alt›nda incelenebilir.

1. Epilepsi nöbet tipine uygun olmayan AE‹

seçimi yap›lmas›;

2. Antiepileptik ilaçlara ba¤l› ensefalopati;

3. Antiepileptik ilaçlar›n toksik etkileri;

4. Yukar›da bildirilen nedenlerle aç›klana- mayan paradoksal nöbet art›fl› durumu.[2-6]

Tan›mlanan nedenlere ba¤l› olarak nöbetler de¤iflik flekillerde görülebilir; hastan›n var olan nöbeti artabilir, yeni bir epilepsi nöbet tipi orta- ya ç›kabilir (s›kl›kla miyoklonik nöbetler) ya da non-epileptik miyokloniler (epilepsi ile kar›flt›- r›labilirler) izlenebilir.[2-6]

NÖBET T‹P‹NE UYGUN OLMAYAN AE‹

VER‹LMES‹ ‹LE ORTAYA ÇIKAN NÖBET ARTIfiI

Çeflitli nöbet tiplerinde etkili olurken, di¤er- lerine karfl› etkisiz kalabilen ve hatta nöbet art›- fl›na yol açabilen AE‹’lerin varl›¤› nispeten iyi bilinen bir durumdur. Bunun tipik örnekleri aras›nda, juvenil miyoklonik epilepside karba- mazepinin (KBZ) miyoklonik nöbetleri art›r- mas› ve KBZ’nin absans nöbetleri tetiklemesi say›labilir. Bunun d›fl›nda, fenobarbital, fenito- in ve vigabatrinin absans nöbetleri art›rd›¤› bi- linmektedir.[2-6] Tonik-klonik nöbetlerin etosük- simid ile artabilece¤i tart›flmal› bir konu olma- s›na karfl›n, bu durumun zaman zaman bildiril- di¤i görülmektedir.[5]Atonik nöbetlerde fenito- in ve KBZ’nin, tonik nöbetlerde ise benzodiaze- pinlerin kötülefltirici etkileri bilinmektedir.[2-4,6]

Miyoklonik nöbetler üzerinde olumsuz etki ise vigabatrin, gabapentin, etosüksimid ve lamot- rijin ile tan›mlanm›flt›r.[2-6]

ENTOKS‹KASYON VE ENSEFALOPAT‹ HALLER‹NDE PARADOKSAL NÖBET KÖTÜLEfiMES‹

Antiepileptik ilaçlar›n yüksek kan düzeyleri sonucu ortaya ç›kan nöbet art›fllar› seyrek ola- rak karfl›lafl›lan durumlardand›r. Entoksikasyo- na di¤er merkezi sinir sistemi toksisite belirtile- ri eklenmiflse AE‹ ensefalopatisinden bahsedi- lebilir. Ancak, kan düzeyleri normal düzeyler- deyken de merkezi sinir sistemi toksisitesi be- lirtilerinin efllik etti¤i bir tablo olarak nöbet ar- t›fl› ile karfl›lafl›labilir. Bu durumla en s›k iliflki- lendirilen ilaç, non-lineer kineti¤i nedeniyle en- toksikasyona en yatk›n AE‹ olan fenitoindir.

Ancak, fenitoin etkisinin gerçekten bildirildi¤i kadar s›k karfl›lafl›lan bir durum olup olmad›¤›

da tart›flmal›d›r. Bir çal›flmada, kan fenitoin dü- zeyi 20 µg/ml üzerinde olan 50 hastan›n 14’ün- de nöbet art›fl› izlenmifl; ancak, bu hastalar›n sadece beflinde nöbet art›fl› entoksikasyonla iliflkili (kan düzeyi 30 µg/ml üzerinde) bulun- mufltur.[8] Bir baflka çal›flmada, fenitoin kulla- nan 90 hastan›n yedisinde nöbet art›fl› izlenmifl;

ikisinde bu durumun entoksikasyonla ba¤lan- t›l› oldu¤u saptanm›flt›r.[9] Buradan yola ç›ka- rak, fenitoine ba¤l› nöbet art›fl›n›n çoketkenli olabilece¤i ileri sürülmüfltür. Serum konsant- rasyonlar› normal iken, aktif epoksid düzeyle- rinin yüksekli¤ine ba¤l› nöbet art›fl› (valproik asit ve fenitoin ilavesi ile epoksid metabolizas- yonunun azalmas› yolu ile) KBZ kullan›m› s›ra- s›nda tan›mlanm›flt›r.[10] Ayr›ca, KBZ kullan›m›

s›ras›nda izlenebilen hiponatreminin de nöbet art›fl›n›n nedeni olabilece¤i belirtilmifltir.[11]As- conapé ve ark.[11]52 hiponatremik hastan›n seki- zinde nöbet art›fl› izlemifllerdir. Valproik asit (VPA) kullan›m›na ba¤l› nöbet art›fl›, mevcut epilepsi nöbetlerinin art›fl› ya da nonepileptik negatif miyoklonus fleklinde karfl›m›za ç›kabi- lir. Hepatotoksisite, toksik ensefalopati (normal serum düzeyleri ve hiperamonyemi varl›¤›nda) VPA’ya ba¤l› nöbet art›fl›ndan sorumlu olabilir.

Böyle bir olgu sunumunda, benzodiazepin an- tagonisti flumazenil verilerek hasta düzeltilmifl ve kötüleflmenin, benzodiazepin reseptör akti- vitesindeki art›flla iliflkili oldu¤u ileri sürül- müfltür.[12]

PARADOKSAL NÖBET KÖTÜLEfiMES‹

Toksik ya da bilinen metabolik bir sorun ol- maks›z›n ve uygun nöbet tipinde kullan›ld›¤›

(3)

halde, AE‹’nin nöbetleri art›rmas› durumu ger- çek anlamda paradoksal nöbet art›fl› olarak ta- n›mlanabilir. Ancak, burada yanl›fl ilaç seçimi ile aras›ndaki ayr›m aç›k de¤ildir. Bir AE‹’nin belirli bir nöbet tipinde paradoksal nöbet art›fl›

yapt›¤›na dair yay›nlar art›kça, o nöbet tipi için tan›mlanan AE‹ uygun olmayan ilaç haline ge- lebilmektedir. Yukar›da da vurguland›¤› gibi, uygun doz ve kan düzeylerinde belirli bir AE‹’nin bafllanmas› ile ortaya ç›kan çarp›c› nö- bet art›fl› ilac›n azalt›lmas› ile de¤il, tamamen kesilmesi ile azal›yorsa paradoksal nöbet kötü- leflmesinden bahsedilebilir. Belirli hasta grupla- r› bu tür paradoksal etkilere daha aç›k görün- mektedir. Bunlar, birden fazla nöbet tipi bir ara- da olan, bazal nöbet say›s› yüksek, politerapi alan, mental sorunlu, çocukluk ve ergenlik dö- nemindeki hastalard›r. Ayr›ca, baz› elektroen- sefalografi (EEG) bulgular›n›n varl›¤›nda riskin artt›¤› bildirilmifltir. Frontal lob epilepsisi olan- lar da risk alt›nda olarak tan›mlanm›flt›r.[2-6]

Paradoksal nöbet art›fl› ile ilgili olarak en çok KBZ ile ilgili yay›nlara rastlanmaktad›r. Bu durum, ilac›n yayg›n kullan›m›ndan kaynakla- nan bir önyarg› olabilir. Parsiyel epilepsilerde KBZ ile ilgili olarak toplam 21 çocukta para- doksal etkiler bildirilmifltir.[13-15] Kochen ve ark.[16] KBZ tedavisinin EEG’de diken-dalga kompleksleri üzerine etkisini incelemifller; 2191 hastan›n 77’sinde EEG kötüleflmesi izlenmifl, 25 hastada ise bu özelli¤e nöbet art›fl› da efllik et- mifltir. Yazarlar, özellikle frontal lob epilepsili hastalar›n nöbet art›fl›na daha duyarl› oldu¤u- nu vurgulam›fllard›r. Ayr›ca, nöbetleri jenerali- zasyon gösteren ve EEG’lerinde jeneralize de- flarjlar izlenen hastalar, nöbetleri ve EEG’leri fo- kal kalanlara göre paradoksal AE‹ etkileri aç›- s›ndan daha riskli bulunmufltur.

Karbamazepin ve iyi gidiflli Rolandik epi- lepsi (BRE) aras›ndaki paradoksal iliflki önemli tart›flma konular› aras›ndad›r. Karbamazepinin iyi gidiflli Rolandik epilepsi ve çocuklu¤un iyi gidiflli atipik parsiyel epilepsisinde özellikle EEG ve klinik kötüleflmeye neden olabildi¤i be- lirtilmifltir. Benzer bir durum fenobarbital ve la- motrijin ile de bildirilmifltir.[2,17] Guerrini ve ark.[2] idiyopatik epilepsilerde nöbet tipinden ziyade diken-dalga deflarjlar›n›n morfolojileri- nin ilaç seçiminde belirleyici olabilece¤ini ileri sürmüfllerdir. Di¤er taraftan, bu hastalardaki belirli AE‹’lere ba¤l› paradoksal kötüleflmenin,

sodyum iyon kanallar›n› bloke eden AE‹’lerin ortak özelli¤i olabilece¤i de tart›fl›lmaktad›r.[17]

Status tedavisinde kullan›lan benzodiazepin- lerin, Lennox-Gastaut sendromlu baz› hastalarda paradoksal bir flekilde statusu tetikleyebildi¤i bildirilmifl; bu hastalarda, tonik nöbet statusu- nun ortaya ç›kabilece¤i vurgulanm›flt›r.[18]

Vigabatrin kullan›m› ile a¤›r epilepsili 194 çocu¤un %20’sinde yeni nöbet tipleri ortaya ç›km›fl ve bu durumun dozdan ziyade epilepsi tipiyle iliflkili oldu¤u belirtilmifltir. Özellikle semptomatik parsiyel epilepsili hastalarda mi- yoklonik nöbetler genel durumu kötülefltirebil- mektedir.[19]

Valproik asidin absans nöbetleri kötülefltire- bildi¤i de bildirilmifltir. Valproik asit monotera- pisinde olan absans epilepsili 141 hastan›n seki- zinde nöbet kötüleflmesi gözlenmifl; bunlar›n beflinde ilaç tekrar denendi¤inde ayn› sonuç or- taya ç›km›flt›r.[20]Ancak, Hirsch ve Genton’un[21]

literatürü tarayarak yapt›klar› bir de¤erlendir- mede, VPA’n›n bu tür paradoksal nöbet art›r›c›

etkisinin çok düflük oldu¤u sonucuna var›lm›fl- t›r. Valproik asitle ilgili paradoksal nöbet art›fl›

Yi¤it[22] taraf›ndan üç olguda bildirilmifltir. Bu olgular›n özellikle birinde bu etki net olarak saptanabilmifltir.

Etosüksimidin absans epilepsili dört yafl›n- daki bir hastada nöbet art›fl› yapt›¤›ndan bah- sedilmiflse de, bu hastan›n klini¤inde pek çok atipik özellik dikkat çekmifltir.[23]

Yeni gelifltirilmekte olan antiepileptik ilaç- larla da nöbet art›fl› bildirimleri olmaktad›r. Ti- agabin ile ilgili nonkonvulsif status epileptikus geliflti¤ine dair yay›nlar vard›r.[24-26]

Entellektüel sorunlar› olan tedaviye dirençli epilepsi hastalar›nda tedaviye topiramat›n ek- lenmesi ile %3 oran›nda nöbet kötüleflmesi iz- lenmifltir.[27]Ancak, bu oran plasebo ile görülen nöbet kötüleflme oranlar›ndan daha yüksek de-

¤ildir. Somerville[28]tiagabin, topiramat ve leva- tiresetam›n ek tedavi olarak kullan›ld›¤› çeflitli çal›flmalardaki nöbet art›fl oranlar›n› de¤erlen- dirmifl; nöbet art›fl›n› topiramat ve levatirese- tamda plaseboya göre daha düflük, tiagabinde ise istatistiksel anlaml›l›¤a varmayan derecede daha yüksek bulmufltur.

Antiepileptik ilaçlara ba¤l› paradoksal nö- bet kötüleflmesinin nedenleri ve altta yatan me-

(4)

kanizmalar bilinmemektedir. Otozomal domi- nant nokturnal frontal epilepside KBZ’nin et- kinli¤i iyi bilinmektedir. Karbamazepin gibi, sodyum iyon kanallar› üzerinde etki eden di¤er AE‹’lerin de bu nöbetlerde etkili olmas› bekle- nebilir. Ancak, genetik ve farmakolojik çal›flma- lar, bu nöbetlerin nikotinik asetil kolin resep- törlerindeki mutasyonlarla iliflkili oldu¤unu ve VPA’n›n de¤il ama KBZ’nin bu reseptörlere karfl› etkili oldu¤unu göstermifltir.[29]Bu özel ör- nekte görüldü¤ü gibi, epileptogenezin aç›klan- mas› ve AE‹’lerin etki mekanizmalar›n›n tam olarak belirlenmesi, nöbet tipine ve sendromu- na uygun AE‹’leri belirlememizi ve ayn› za- manda paradoksal kötüleflmeleri de anlayabil- memizi sa¤layacakt›r.

Antiepileptik ilaç etkilerine ba¤l› olarak or- taya ç›kan paradoksal nöbet kötüleflmesi nadir görülen bir durum oldu¤u için, herhangi bir te- davinin kötülefltirici etki yapt›¤› karar›n› verir- ken dikkatli olunmal›d›r. Tedaviye dirençli has- talarda do¤al kötüleflme dönemleri olabilmek- tedir. Öte yandan, hastalar›n uyum bozukluk- lar› mutlaka ak›lda tutulmal› ve gerekli araflt›r- malar yap›lmal›d›r (mümkünse, kan düzeyi ta- yinleri gibi). Nöbet art›fllar›nda ilaç etkileflimle- ri ve buna ba¤l› olarak AE‹ etkilerinin azalmas›

da önemli ve ak›lda tutulmas› gereken bir ola- s›l›kt›r. Hastan›n kullanmakta oldu¤u AE‹’ler yan› s›ra di¤er olas› tedavileri de sorgulanmal›- d›r.

KAYNAKLAR

1. Levy LL, Fenichel GM. Diphenylhydantoin activat- ed seizures. Neurology 1965;15:716-22.

2. Guerrini R, Belmonte A, Genton P. Antiepileptic drug-induced worsening of seizures in children.

Epilepsia 1998;39 Suppl 3:S2-10.

3. Berkovic SF. Aggravation of generalized epilepsies.

Epilepsia 1998;39 Suppl 3:S11-4.

4. Elger CE, Bauer J, Scherrmann J, Widman G.

Aggravation of focal epileptic seizures by antiepileptic drugs. Epilepsia 1998;39 Suppl 3:S15-8.

5. Perucca E, Gram L, Avanzini G, Dulac O.

Antiepileptic drugs as a cause of worsening seizures. Epilepsia 1998;39:5-17.

6. Bauer J. Seizure-inducing effects of antiepileptic drugs: a review. Acta Neurol Scand 1996;94:367-77.

7. Anhut H, Ashman P, Feuerstein TJ, Sauermann W, Saunders M, Schmidt B. Gabapentin (Neurontin) as add-on therapy in patients with partial seizures: a double-blind, placebo-controlled study. The International Gabapentin Study Group. Epilepsia 1994;35:795-801.

8. Stilman N, Masdeu JC. Incidence of seizures with

phenytoin toxicity. Neurology 1985;35:1769-72.

9. Osorio I, Burnstine TH, Remler B, Manon-Espaillat R, Reed RC. Phenytoin-induced seizures: a para- doxical effect at toxic concentrations in epileptic patients. Epilepsia 1989;30:230-4.

10. So EL, Ruggles KH, Cascino GD, Ahmann PA, Weatherford KW. Seizure exacerbation and status epilepticus related to carbamazepine-10,11-epoxide.

Ann Neurol 1994;35:743-6.

11. Asconapé J, Lancman M, Oles K. Carbamazepine related hyponatremia: risk factors and clinical con- sequences. Epilepsia 1996;37 Suppl 5:152.

12. Steinhoff BJ, Stodieck SR. Temporary abolition of seizure activity by flumazenil in a case of valproate- induced non-convulsive status epilepticus. Seizure 1993;2:261-5.

13. Shields WD, Saslow E. Myoclonic, atonic, and absence seizures following institution of carba- mazepine therapy in children. Neurology 1983;33:1487-9.

14. Kimura M, Yoshino K, Suzuki N. Carbamazepine- exacerbated epilepsy with multifocal shifting inde- pendent epileptiform discharges on electroen- cephalogram: a case report. Psychiatry Clin Neurosci 1995;49:65-7.

15. Parmeggiani A, Fraticelli E, Rossi PG. Exacerbation of epileptic seizures by carbamazepine: report of 10 cases. Seizure 1998;7:479-83.

16. Kochen S, Giagante B, Oddo S. Spike-and-wave complexes and seizure exacerbation caused by car- bamazepine. Eur J Neurol 2002;9:41-7.

17. Cerminara C, Montanaro ML, Curatolo P, Seri S.

Lamotrigine-induced seizure aggravation and neg- ative myoclonus in idiopathic rolandic epilepsy.

Neurology 2004;63:373-5.

18. Tassinari CA, Dravet C, Roger J, Cano JP, Gastaut H.

Tonic status epilepticus precipitated by intravenous benzodiazepine in five patients with Lennox- Gastaut syndrome. Epilepsia 1972;13:421-35.

19. Lortie A, Chiron C, Mumford J, Dulac O. The poten- tial for increasing seizure frequency, relapse, and appearance of new seizure types with vigabatrin.

Neurology 1993;43(11 Suppl 5):S24-7.

20. Lerman-Sagie T, Watemberg N, Kramer U, Shahar E, Lerman P. Absence seizures aggravated by val- proic acid. Epilepsia 2001;42:941-3.

21. Hirsch E, Genton P. Antiepileptic drug-induced pharmacodynamic aggravation of seizures: does valproate have a lower potential? CNS Drugs 2003;

17:633-40.

22. Yi¤it A. üç hastada sodyum valproat ile tonik-klo- nik nöbetlerin kötüleflmesi. Epilepsi 2004;10:106-8.

23. Todorov AB, Lenn NJ, Gabor AJ. Exacerbation gen- eralized nonconvulsive seizures with ethosuximide therapy. Arch Neurol 1978;35:389-91.

24. Eckardt KM, Steinhoff BJ. Nonconvulsive status epilepticus in two patients receiving tiagabine treat- ment. Epilepsia 1998;39:671-4.

25. Ettinger AB, Bernal OG, Andriola MR, Bagchi S, Flores P, Just C, et al. Two cases of nonconvulsive status epilepticus in association with tiagabine ther- apy. Epilepsia 1999;40:1159-62.

26. Imperiale D, Pignatta P, Cerrato P, Montalenti E,

(5)

Ravetti C, Benna P. Nonconvulsive status epilepticus due to a de novo contralateral focus during tiagabine adjunctive therapy. Seizure 2003;12:319-22.

27. Arvio M, Sillanpaa M. Topiramate in long-term treatment of epilepsy in the intellectually disabled. J Intellect Disabil Res 2005;49(Pt 3):183-9.

28. Somerville ER. Aggravation of partial seizures by

antiepileptic drugs: is there evidence from clinical trials? Neurology 2002;59:79-83.

29. Picard F, Bertrand S, Steinlein OK, Bertrand D.

Mutated nicotinic receptors responsible for autoso- mal dominant nocturnal frontal lobe epilepsy are more sensitive to carbamazepine. Epilepsia 1999;

40:1198-209.

Referanslar

Benzer Belgeler

Unutkan- l›¤› oldu¤unu söyleyen, glokom hakk›nda yeterli bilgiye sahip olmayan, hastal›¤›n erken aflamas›nda olan (düflük Ç/D), fazla say›da antiglokomatöz

Sonuç olarak, AEİ kullanan epilepsi hastalarında kemik yoğunluğunu etkileyen risk faktörleri açısından hastaların değerlendirilmesi, kemik yoğunluğunun belirli aralıklarla

Yapılan çalışmalar kognitif fonksiyonlarla tetiklenen nöbetle- rin jeneralize tipte olduğu, daha nadiren kompleks parsiyel (şuurun etkilendiği fokal) tipte olabileceğini

Jeneralize ve fokal epilepsi arasındaki farka bakıldığında fokal epilepsilerde ve özellikle temporal lob epilepsilerinde PMDB görülme oranı daha yüksek olmakla birlikte bu

Sonuç olarak, bu geriye dönük çalışmada, uzun süreli video- EEG monitorizasyonu yapılan hastalarda sıklıkla izlenen küme nöbetlerin, monitorizasyon öncesinde ilaçların yavaş

Bu yüzden, ILAE (International League Against Epilepsy) bu zorluklar› göz önüne alarak, epilepsi ve nöbetlerin, nöbet için ICES 1981 [1] (International Classification of Epi-

Çal›flmam›zda P300 latans›nda hafta- da/günde nöbet geçiren hastalarda, iki y›ld›r nöbetsiz olan hastalara göre anlaml› ölçüde uzama saptanm›flt›r.. Yüksek

Yapılan birçok çalışmada, semptomatik epilepsi etiyolojisi olan çocuklarda tedavi kesimi sonrasında relaps riskinin yüksek olduğu saptanmıştır (19,22).. Specchio ve