İ k b a l k i r a e v i . - Kadıköy.
Mimar Zeki Sayâr.
Kadıköyünde, Bahariye caddesi üzerinde köşebaşmda bir arsa üzerine yapılan bu kira evi, bir bodrum ve iki kattan ibarettir. Her kat bir apartımandır. Arsanın cephe tarafında, bir münharif teşkil etmesi, yanındaki arsanın da henüz inşa edilmemiş olması ve yanındaki yolun 9 metrodan daha dar olması bu yol üzerine çıkıntı yapmağa müsaade etmediğinden plânı bu çarpıklığa uymağa icbar etmiştir. Bu inhiraf ancak birinci katta biraz tadil edilebilmiştir.
Arsanın oryantasyon vaziyeti plânın müsait bir taksi- matla meydana gelmesine yaramıştır. Cephenin şimale mü- teveccih olması ve sokakta tramvay ve sair gürültülerin bu-
lunması, bu tarafa salonları koymağa müsaade etmiştir. Bi- naya yan sokaktan girilmektedir.
Umumî bir merdivenle katlara çıkılır. Ortada birer geniş antre, bu antrenin üzerinde kabul salonu, yamnda ye- mek salonu vardır. Mutfak ile yemek salonu arası bir ofis vasıtasile birleştirilmiştir. Antrede bir halâ vardır.
Holden, bir koridorla, yatak kısmına geçilmektedir. Bu- rada üç oda, bir banyo vardır. Yatak odaları cenuu şarkiye nazırdır. Yatak odalarında geniş bir terasa çıkılmaktadır.
Birinci kat terasasından bir merdivenle inilir.
Binanın konstrüksiyonu tam betonarmedir. İç bölmeler
i x ı a ı m u tvı . ı aıı a11 yt kam hûy.
lar üzerlerinden tamamen sıcak asfalt ile giydirilmişlerdir.
Bu ameliye, bu ayaklara sanki bir katran kabına gatsedilmiş gibi icra edilmiştir. Bu suretle izolasyon yapıldıktan sonra 5 santimetro kalınlıkta betonarme ve mozaikten ibaret olan müteharrik plâkalar dizilerek teras örtülmüştür. Betonarme plâka ile izole edilmiş esas döşeme arasında meyle göre 5-15 santimetro irtifamda bir hava boşluvu kalmıştır. Bu usul Fransızların tatbik ettikleri bir sistemdir.
Ancak onlar yere madeni levhalar kaplamakta ve üzerine ayak ve plâk olarak (betoval) namında bitümlü bir fabrikas- yon kullanmaktadırlar. Biz sistemden istifade ederek mal- zemeyi sıcak asfalt olarak intihap ettik. Üzerinden iki kış geçtiği halde iyi netice verdiğinden bu usul faydalı gö- rülmüştür. Evvelâ asfalt açık bırakıldığı takdirde harici te- sirlerden müteessir olmaktadır. Üzerine harçla çini kapla- nırsa çimento asfaltı zamanla deforme etmektedir ki bu usul yukarıdaki her iki mahzuru dâ ortadan kaldırıyor. Arada ha- va tabakası kaldığı için ve üzeri haricî tesirlere karşı mah- fuz olduğu için asfaltin ömrü çoğalmaktadır. Herhangi bir surette izolasyonda bir bozukluk olduğu takdirde müteharrik plâkalar kolaylıkla kaldırılmakta ve bozuk mahal tamir edil- dikten sonra yine kapatılmaktadır ki, çini sökmek, bilahare yeniden yapmak gibi külfetli bir işten kurtulunmuş olmak- tadır. Binanın korkulukları kâmilen 12 numara çinko ile kap- lanmıştır. Bu süratle düz satıhların su çekmesine mâni olun- muştur.
Terasların tecridi için yeni bir sistem tatbik edilmiştir.
Betonarme döşeme üzerine müteharrik plâklar konulmuştur.
Müstatil şekilde olan bu plâklar köşelerinden alttaki döşe- meden çıkarılmış birer tampona oturtulmuşlardır.
Müteharrik plâkların oturacağı tamponlar yapıldıktan sonra, sifona doğru meyil betonu da imal edilmiş, üzerine 2 santimetre kalınlığında bir çimento şap, bunun üzerine de (2.5) santimetre kalınlığında sıcak asfalt yapılmıştır. As- falt beton ayakların boğazları etrafında - duvar diplerinde olduğu gibi - yukarı doğru kaldırılmıştır. Sonradan tampon- taınamen yarım tuğladır. Harici sıvaları açık çimento ren- ginde (Edelputz) dur. Çatı kiremit örtülüdür. Sokaktan ba- kıldığı zaman korkuluk duvarları dolayısile görülmemektedir.
Bütün pencerelere ahşap jaluzi konulmuş ve renkleri ağaç rengi olarak bırakılmıştır. Bu jaluzi sokak istikameti üze- rindeki odaları güneşten iyi muhafaza etmektedir. Esas merdiveni aydınlatan uzun pencereye vitray yapılmıştır. Bu vitrayları dekoratör Mazhar Nâzım yapmıştır. Vitrayı kom- poze eden camlar gri sıva ile imtizaç etsin diye münhasıran mavi tonlardan intihap edilmiştir. Desenin binanın mimarisi ile ahenktar olması için, basit olması düşünülmüştür. Vit- raydan gündüzleri mavi ve yeşil renkle güneş ziyası süzülerek içeriyi aydınlatmaktadır. Geceleri de merdiven ho- lünde yanan elektriklerin ziyaları harice ayni suretle akset- mektedir ve camların desenini dışarıya çizmektedir.
t
Arka gOrUnüş, Binanın mimarisine gelince; cepheleri esasen beledi mecburiyetler meydana getirmiştir. Bütün yan sokak imtida- cunca hiç bir çıkıntı yapamamak, düz ve sakin bir cephe do-
ğurmuştur. Binada malzemenin ahengi aranmıştır. Demir iş- lerinin, vitrayın, jaluzilerin cephede birer motif olmasına bakılmıştır.