Ankara Üniversitesi
Nallıhan Meslek Yüksekokulu
ÇARPANLARINA AYIRMA
NB P101 MAT E MAT İ K
ÖĞR . GÖR . SÜL E YMAN E MR E E YİMAYA
ÖZDEŞLİK
İçerisinde bilinmeyen bulunan ve bilinmeyenlerin her değeri için daima doğru olan eşitliklere özdeşlik denir.
İki Kare Farkı : – = (a – b) (a + b)
İki Kare Toplamı : + = - 2ab
ÖZDEŞLİK
İki Küp Farkı : – = (a – b) ( + ab + ) – = + 3ab (a – b)
İki Küp Toplamı : + = (a + b) ( - ab + ) + = - 3ab (a + b)
ÖZDEŞLİK
nin açılımı;
Pascal Üçgeni;
*Örnek: = + 3 b + 3a +1
ÇARPANLARINA AYIRMA YÖNTEMLERİ
* ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA
* GRUPLANDIRARAK ÇARPANLARA AYIRMA
* + Bx + C ÜÇ TERİMLİSİNİ ÇARPANLARINA AYIRMA
ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA
Ortak çarpan parantezine alırken önce her terimdeki ortak sayı çarpanını sonrada harfli ifadelerin ortak olanlarından küçük üslü olanlarını paranteze alırız.
*Örnek:14axy − 56axz = 14ax(y-4z)
*Örnek: a(x+y) − b(x+y) =(x+y)(a-b)
GRUPLANDIRARAK ÇARPANLARA AYIRMA
*Örnek: + bc − ab − ac = a(a-c)-b(a-c) = (a-c)(a-b)
*Örnek: + − − = x²(b²+c²)- a²(c²+b²)
=(b²+c²)(x²-a²) =(b²+c²)(x-a)(x+a)
+ Bx + C ÜÇ TERİMLİSİNİ ÇARPANLARINA AYIRMA
A=1 için + Bx + C ifadesinde ; C=m.n ve B= m + n ise;
+ Bx + C = (x + m).(x + n) olur.
*Örnek: -11x +30 ifadesinde B=-11 ve C=30 olduğuna göre m=-6 ve n=-5 olur.
-11x +30 ifadesi (x - 6)(x - 5) şeklinde yazılır.