Konvansiyonel Retina Dekolman Ameliyatlarmda Ba§any• Etkileyen Faktorler

(1)

T. Oft. Gaz. 32, 692-698, 2002

Konvansiyonel Retina Dekolman Ameliyatlarmda Ba§any• Etkileyen Faktorler

Hiilya Giingel (*), Akgiin Sayar(**), Berkay ina!(**), Orner Faruk Yzlmaz (***)

OZET

Ama~:

Konvansiyonel retina cerrahisi uygulanan 53 gozde anatomik ve fonksiyonel sonuy- lan etkileyen fak!Orleri retrospektif olarak incelemek.

Materyal ve Metot: 53 gozlin 78 D nonkontakt lens ve Goldmann 3 aynah lensi ile mua- yeneleri yapzlarak §emalan 9izildi. Gene! anestezi altmda olgulann 12'sinesevreleme + subreti- nal szvz drenajz; 2'sine lokal skleral 90kertme + subretinal szvz drenajz; 39 giize ise lokal skleral 9okertme + serklaj + subretinal szvz drenajz uygu!and1. 14 gaze ameliyatta krioterapi, 14'line ise cerrahi sonrasz argon laser fotokoagtilasyon ile 9evreleme yapz!d1. Olgular en az 6 ay takip edil' di.

Bulgular: Ameliyat oncesi gorme keskinlikleri J§lk projeksiyonu ile 0,8 arasmda idi. 53 gozden 12'sinde delik ve yrrtzk gozlenmedi. Olgulann 7'si psOdofak, 3'li psOdofak +klint travma anamnezli, 4'li afak, 11 'i dejeneratif miyop idi. 1 'i ise keratoplasti + klint travma + IOL degi§imi ge9irrni§ti.

53 olgunun 11 'i A evresi, 21'i B evresi, 21'i C

1

evresi ve 1 'i C

2

evresi proliferatif vitreoreti- nopati'li (PVR) dekolman idi. Olgularm en son muayenelerinde 53 gozden 46'smda

(%

87) ana- tomik ba§an sagland1. Anatomik ba§anh 46 olgunun 42'sinde

(%

91,3) gorrne keskinliginin ko- rundugu ya da arttzgz tespit edildi.

Sonu~:

Konvansiyonel dekolman cerrahisi psOdofak olgulara, miyoplara ve

Cz

evresine ka- dar olan olgulara uygulanabilir bir tekniktir.

Anahtar Kelimeler: Retina dekolmam, afaki, travma, miyopi, anatomik ba§an, fonksiyo- nel ba§an.

SUMMARY

The Effective Factors on Conventional Retinal Detachment Surgery

Purpose: To investigate the factors effecting anatomic and functional results in conventio- nal retinal surgery applied 53 eyes, retrospectively.

Material and Methods: All cases were examined with 78 D noncontact lens and the Gold- mann three mirror lens and figurized their scheme. Under general anesthesia, the surgery was applied. Encircling and the drainage of subretinal fluid was applied on 12 cases; explant (radial I circumferential explant) and drainage of subretinal fluid was applied on 2 cases. Encircling, explant and drainage of subretinal fluid was applied on 39 cases (The cases were followed 6 months at least).

(*) Doy. Dr., BeyoB;lu Hastanesi GOz Klinigi, Uzman Dr.

(**) Asistan Dr., Beyoglu Hastanesi GOz Klinifj;i (***) Prof. Dr., Beyog-Iu Hastanesi GOz Klinigi, ~ef

Mecmuaya Geli§ Tarihi: 20.03.2001 Diizeltmeden Geli§ Tarihi: 14.05.2001 Kabul Tarihi: 24.01.2002

(2)

Konvansiyonel Retina Dekolman Ameliyatlannda Ba§anyi Etkileyen Fakt5rler 693

The breaks and holes in 14 eyes was treated with cryotherapy during the operation. The tre- atment of breaks and holes with Argon laser photocoagulation was used in 14 eyes. In 25 eye, neither cryotherapy nor Argon laser photocoagulation was applied.

Findings:

12

eyes out of 53 eyes was not seen any breaks and holes. The preoperative visual acuity was between the light projection and 0.8. There were 7 pseudophakic patients; 7 pseudophakic patients with blunt trauma; 4 aphakic patients and II high myopic patients. One patient had keratoplasty, blunt trauma and change of IOL. The proliferative vitreoretinopathy was grade A in

11

patients, grade B in

21

patients, grade C 1 in

21

patients and grade

c,

^{in I pa-}

tient. The last control of cases the anatomical success was %87, the functional success was

%91.3 in the patients with anatomical success.

Result: The conventional retinal detachment surgery is surgical technique which can be used in pseudophakic, high myopic patients and in grade A, B, C1 and C 2 proliferative vitreoretinopathy (PVR).

Key Words: Retinal detachment, myopia, aphakia, anatomical and functional success.

GiRiS

Retina dekolmam olu§umunda etkili bir 90k fakt6r vard1r. Bunlar arasmda en s1k rastlamlanlar miyopi, ka- tarakt operasyonlan ve travmad1r (1,2). Fundus muayenesinde kullamlan merceklerin ye§itliligi, olaym pato- genezini a91klayan molektiler diizeydeki yah§malar ve tecriibe birikimleri ile gittik9e daha iyi sonu9lar alm- maktadJr. Ba§any1 olumsuz etkileyen fakttirler arasmda makula deligi, 2 saat kadranma yakm geni§likteki y1rt1k- lar, total retina dekolmam, dekolmamn sliresi, travma, vitre i9i kanama, koroid dekolmam ve ileri proliferatif vitreoretinopati'nin (PVR) varhg1 soz konusu olmaktad1r (1,3-14).

Bu yah§mam1zda regmatojen retina dekolmam te§- his edilerek, konvansiyonel retina cerrahisi uygulanan olgularda ba§any1 etkileyen faktOrler ara§tmldl.

GERE<;: ve YONTEM

Bu yah§mada Beyoglu Egitim ve Ara§tlrma Hasta- nesi Goz Klinigi retina birimine 1996-2000 y!llan arasmda regmatojen retina dekolmam tespit edilerek ameli- yatlan geryekle§tirilen 62 olgudan en az 6 ay siire ile ta- kiplere gelen 53 olgunun 53 g6zii retrospektif olarak in- celendi.

Olgular rutin goz muayenesini takiben 78 D'lik nonkontakt lens ve Goldmann 3 aynah kontakt lensi ile rna- kula ve diger retina bolgeleri ayrmllh olarak incelenerek bulgular kaydedildi, §emalarl 9izildi.

Regmatojen retina dekolmanh olgulardan PVR ayl- smdan C2 evresine kadar olan olgular konvansiyonel cerrahi tedavi kapsamma ahnd1. Cerrahi teknik lokal skleral96kertme (meridional, radial), yevreleme (silikon bant veya sponj), subretinal S!Vl (SRS) drenaj1 ve y1rt1k ('evresine krioterapi ya da Argon laser fotokoagtilasyon

(FK) tedavisinin, degi§en birliktelikleriyle tamamlan-

IDI§tlr.

Retinada yirllgl tespit edilen olgulardan psodofak veya afak olmayan, tek kadram dekole olup, retinada sabit klvnmlan olmayanlara lokal skleral (06kertme ve SRS drenaj1 uyguland1. Bunlardan birine ameliyat sonra- Sl Argon laser FK ile y1rt1k ('evreleme uyguland1. Sadece periferik retinada ekvatorun oniinde delik ya da ylrllk varsa veya delik ya da y1rllk gortilemediyse lokal skleral ('Okertme yapmaks!Zln 9evreleme ve SRS drenaj1 uygu- landL Eger olgu komplikasyonlu bir katarakt cerrahisi ge(Oirmi§Se ve alt yanda yogunla§an PVR mevcut ise alt yanya i9 ve d1§ rektuslann altm1 da kapsayacak §ekilde sponj ilave olarak bant 9evreleme ve SRS drenaj1 uygu- landl. Komplikasyonlu bir katarakt cerrahisi ge9irmemi§

ve yut1g1 tespit edilen olgulardan, birden fazla kadranda yut1g1 veya deligi bulunanlara, B evresi, C1 ya da Cz evresi PVR'1 bulunanlara, yiiksek miyop olanlara, bant serklaj bas1smm yeterli olmad1g1 ve iizerinde kuvvetli vitre traksiyonlu y1rtlgi bulunanlara y1rt1gm lokalizasyo- nuna uygun lokal skleral (06kertme ilave edilmek §art! ile 10evreleme ve SRS drenaj1 uyguland1. Giri§imlerimizin olgulardaki dag!IJml tablo 1 'de gosterildi.

Tabla 1. Konvansiyonel cerrahi uygulamalannuzm olgular ilzerindeki daglhml

Cerrahi uygulama GOz Krioterapi Ameliyat saytst sonras1 Argon

laser FK

Lokal skleral crOkertme 2g5z - 1 gOz + SR drenaj1

Serklaj + SRS drenaj1 12 goz

- -

Lokal skleral crOkertme 39 goz 14 goz 14 goz + serklaj + SRS drenaj1

(3)

694 Hlilya Gi.ingel, Akgtin Sayar, Berkay inal, Orner Faruk YJlmaz

Lokal skleral 9okertme, yrrtJk ekvator bolgesindey- se ya da gerisinde ise radial c;Okertme ile, ekvator Ontin- deki yutrkh olgularda ise meridional 9okertme ile sagland!. Lokal sk:leral 9okertme tekniginin olgulardaki da- grhmr tablo 2'dedir.

Tab/o 2. (:okertme tiplerinin olgulara gore dagrflmr

Buckle GOz say•s•

Radial skleral <;okertme 7 gOz

Meridional .skleral <;okertrne 34 goz

Toplam 41 goz

<;:evreleme malzemesi olarak 2,5 mm'lik silikon bant kullamlmr§tir. <;:evreleme ve SRS drenajr uygulanan olgulardan (12 goz) yrrl!gr goriilememi§ ve periferik retinada deligi bulunan, sabit retina kivnmlan bulunma- yan olgulara 2,5 mm'lik bant 9evreleme; atrofik bir alan- da olu§mU§, yakla§Ik 2 disk 9aph yrrtlgr bulunan dejeneratif miyop bir olguya 5 mm'lik bant 9evreleme; geri ka- lan psodofak, C2 evresi PVR'li ve totale yakin dekole olan 3 olguya ise 5 mm'lik eliptik sponj 9evreleme uy- gulandi.

Sklera siitiirleri ge9erken 5 olguda istemsiz sklera perforasyonuna bagh olarak SRS bo§ahmr olmu§tur. Bu olgulann cerrahi suasmda fundus muayenesinde SRS'nm srgla§tigr goriilerek tekrar SRS drenajr yaprlma- mr§tir. SRS drenajr i9in, yrrtrk ya da delikten miimkiin oldugunca uzak kadranda, ozellikle 2 saat kadram kadar uzaktan, ic; ve di§ rektuslann alt ve list kenarlan hizasm- dan ya da alt rektusun iki yanmdan, 9evreleme materya- linin altma gelecek §ekilde, radial 1,5-2 mm'lik bir skleral lameller kesi i9ine uygulanan termal koagiilasyonu takiben, insiilin ignesi ile globa dik girilerek uygulandr.

SRS drenajr ile srgla§an retinaya endirekt oftalmos- kopi yardrmr ile, yutrk 9evresine krioterapi (14 goz) uygulandr. 14 goze ise yrrtrk bOlgelerine cerrahi sonrasr 1.

ya da 2. giin Argon laser FK ile 9evreleme yaprld1. 25 goz ise yullk veya delik:lerin 9evresine yapi§mayr saglayrcr hi9bir §ey uygulanmadan takip edildi. 25 gozden 12'si yrrtrk ve deligi goriilemeyen, 9evreleme ve SRS drenajr uygulanan olgulard1. Yutrgr goriildiigii halde ya- pr§mayr saglayrcr hi9bir §ey yaprlmayan 13 goz mevcuttu.

BULGULAR

40 erkek, 13 kadm toplam 53 olgunun ya§ ortalama- larr 56,2 (22-73) idi. Anamnezlerine gore dekolman sii-

releri 3 giin-4 ay (1 olgu 8 ay) arasmda degi§mekte idi. 5 olguda ge9irilmi§ travma mevcut idi. Rutin goz muayenesi srrasmda tam tashihli gorme keskinlikleri I§Ik pro- jeksiyon hissi ile 0,8 arasmda idi (Tablo 3). Olgulann 9'unun psodofak, 4'iiniin afak ve 1 'inin keratoplastili ve psodofak oldugu goriildii. 11 goz dejeneratif miyop idi (Tablo 4).

Tabla 3. Konvansiyonel retina cerrahisi uygulanan olgulann cerrahi Oncesi gOrme keskinlikleri da8Ilmu

GOrme keskinligi GOz sayiSI

I+P+ .· IS goz

0,1> 21 goz

0,2- 0,4 6 goz

0,5 < 8 goz

·.

Tab/o 4. Olgulann goz hastaflgr dag1lmu

GOz hastahgt GOz sayiSI

PsOdofak 7 gOi

PsOdofak + klint travma _. 3 goz

Afak 4 goz

Keratoplasti +klint travma IOL degi§imi 1 gOz

Dejeneratif miyop II goz

Muayenede 12 gozde yutrk tesbit edilemedi. Bu olgulann 1 'i hari9 hepsinin psodofak veya afak oldugu goriildii. 26 gozde 1 yutrk, 8 gozde 2 yrrtJk, 2 gozde 3 yrrtrk, 1 gozde de 4 yrrtrk ve bu gozlerden 7'sinde periferik retinada birer adet delik mevcut idi. 4 gozde ise yrrtrk bulunmayrp ekvator oniinde bulunan delikleri vard1. Yrr- trklann bulunduklan kadranlara gore dagrhmmda ise, 6 goide nazal kadranlarda iken digerlerinde temporal kadranlarda idi. 7 gozde yrrtrklar ekvator gerisinde idi.

42 gozde krsmi veya tam olarak makula tutulumu vard1. Bu olgulardan psOdofak olan 1 olguda kistoid rna- kula odemi vardr. 31 gozde 3 kadran ve daha fazlasr de- kale idi. 10 goz total dekolman idi. 1 gozde retinoskizis"

mevcut idi.

Olgular PVR a91smdan aynldrgmda 10 goz A evresinde, 21 goz B evresinde, 22 goziin C evresinde (21 goz

c,,

1 goz C2) oldugu tesbit edildi.

(4)

Konvansiyonel Retina Dekolman Ameliyatlannda Ba§anyt Etkileyen Faktarler 695

Ameliyat s1rasmda geli§en komplikasyonlan incele- digimiz zaman, 5 gozde sklera siittirleri geqirilirken SRS bojahmi gortildii. Bu olgulann fundus muayenesinde I gozde intravitreal, 2 gozde subretinal kanama oldugu goriildii. intravitreal kanamah olgunun fundusu net olarak gozlenemedi. Yakla§Ik 3 ay, I ay aralarla B scan ult- rasonografi ile takibinde retinamn yali§Ik oldugu gortildii. Kanama qekildikten sonra da retinamn yali§Ik oldugu gozlendi. Diger 2 subretinal kanamah olguda da kanamalar qekildi. I gozde SRS drenaj1 masmda retinamn inkarsere oldugu tespit edildi. ilgili yere lokal skleral qokertme ilave edildi. Ameliyat sonras1 1. giin Argon laser FK ile qevrelendi. Yakla§Ik I ay rekole alan retina 2 ay sonra PVR ilerlemesi sebebiyle dekole oldu. Cerrahi sonras1 takiplerde 2 gozde ise koroid dekolmam gelijti, medikal tedavi ile diizeldi. ilk ameliyat1 takiben 2 psodofak olgunun SRS rezorpsiyonu I hafta qekilmeyince ve yut1k iizerindeki qokertme etkinligi tehlikeye girdigi iqin SRS drenaj1 tekrarland1. I psodofak C1 evresi de- kolmanda saat 12 civarmdaki yirtiga, qevresindeki retina km§Ikhgi ve vitre traksiyonu sebebiyle meridional qokertme ytiksekligi yeterli gelmedigi iqin bant degi§imi yapi!d1, etraf1 Argon laser FK ile qevrelendi ve retina yati§li. I olguda ise cerrahi sonras1 "bahk agz1" fenomen geli§tigi iqin radial bant ilave edildi ve retinalan yal!jli.

Yine saat 12 civannda yirtlgl ve az miktarda vitre iyi ka- namasi olan bir olguda ise ameliyat sonras1 3. gtinde re- tina yali§ffii§li. Fakat cerrahiden yakla§Ik I ay sonra alt kadranda PVR ile birlikte ekvator gerisinde, yakla§Ik 2 disk qapmda yeni bir yirtii< gelijmi§ti. Bu yirtiga radial qokertme ilavesi yapi!d1. Retinas! tekrar yati§an olguda medikal tedaviye cevap vermeyen glokom geli§ti. Takip sonunda PVR da kontrol edilemedigi iqin olgu vitrektomi iqin gonderildi.

Anatomik ba§annm elde edilemedigi 7 goz incelen- digi zaman, I olguda cerrahi masmda ekvatorda bir yir- tigm cerrahi oncesinde gozlemledigimizden daha geni§, yakla§Ik 2 saat kadram kadar oldugu goriildii. Bu olguda da qokertme yetersizligine bagh olarak ba§ariSIZ kalmd1, olgu vitrektomi iqin gonderildi.

Dejeneratif miyop olan ve di§ rektusun altmda yakla§Ik 2 papilla qapmda vitre traksiyonlu, flepli yirl!gi bulunan olguda ameliyat sonrasmda makulaya dogru uza- nan subretinal bir membranm mevcudiyeti ve vitre trak- siyonunun devam etmesi sebebiyle "bahk agz1" fenomen olu§tU ve olgu vitrektomi iqin gonderildi. Diger bir olguda ise komplikasyonlu bir planh ekstrakapsiiler katarakt ekstraksiyonu (PEKKE) sonras1 sekonder on kamara IOL uygulanan PVR C evresinde yirligi gortilememi§

bir olgu idi. PVR kontrol altma almamadigi iqin vitrektomi iqin gonderildi. C2 evresinde gelen psodofak, dejeneratif miyop gozde de ilerleyen PVR sebebiyle bajarih

olunamad1. Basta vitrektomi iqin gonderildi. Diger olguda ise PEKKE + arka kamara IOL, IOL repozisyonu, klint travma, keratoplasti + skleral fiksasyonlu lens uy- gulamasl geyirmi§ti. B evresinde bir dekolman idi. Tem- poral kadranda 2 adet delik goriildiigii iqin ameliyat edildi ve sponj qevreleme uyguland1. Fakat PVR kontrol edilemeyip vitrektomi iqin gonderildi. Ba§ansiz kaldigi- miz altmc1 olgu ise cerrahi s1rasmdaki komplikasyonlar boliimiinde bahsedilen retina inkarserasyonlu olgudur.

Bir diger olgu ise qevreleme +radial qokertme + krioterapi uygulanan bir goz idi. Krio reaksiyonundan gelijen PVR sebebiyle vitrektomi iqin gonderildi.

Anatomik ba§an elde ettigimiz 46 goziin (%87) 6'smda (%13,3) gorme keskinliginin korundugu, 36 gozde (%80) gorme keskinliginde art!§ oldugu saptand1.

Anatomik bajanh olgulardim 42'sinde (%91,3) gorme keskinliginin korundugu ya da arttigi tespit edildi. 4 ol- guda ise ameliyattan sonra degi§en stirelerde olu§an gOr- me azalmas1 meydana geldi. 3'iinde makuler preretinal fibrosis, ¹'inde ise kistoid makula Odemi mevcuttu. Kis- toid makula odemli olgu 6 ay oncesinde komplike bir katarakt operasyonu geqirmi§ti.

TARTII)MA

Yapi!an qah§malarda y1rtikh retina dekolmanmm erkeklerde daha s1k oldugu gosterilmi§tir (1,6,7). Bu qa- hjmada da erkek-kadm oram 40/12 oramnda bu1unmu§- tur. Fakat cinsiyetin dekolman cerrahisindeki ba§an iize- rinde dogrudan bir etkisi yoktur.

Ya§, anatomik ba§an lizerine etkili degildir (6,10,12).

Dekolman stiresi uzad1kya PVR insidansmm artma-

Sl, makulanm dekole olmast, makula dekolmamnm gtin geytikye yiikselmesi ve stiresinin uzamas1, dekolmamn total olmas1 gibi faktorlerin olu§masi sebebiyle fonksiyonel ba§an etkilenmektedir (1,3,4,6,12,15,16). Dekol- man siiresi hastamn anamnezinden ogrenilmektedir.

Hastalann qogu maku1a deko1e olduktan sonra farket- mekte ve siireyi o §ekilde ifade etmektedir, bazi!an da tesadiifen farketmektedir. Her olguda dekolman siiresini dogru olarak tayin etmek mtimkiin degil gibi gortinmek- tedir. PVR olmadikqa siirenin anatomik ba§anyi etkile- medigi de bildirilmektedir (6,17). Bu sebeplerle qah§- mada siire, anatomik ba§anyi etkileyen bir fakt6r olarak incelenmedi.

Yirtik saylSlmn dekolman ameliyat ba§ansmda etki- siz o1dugunu ve bunun da tersini dti§tindtiren qahjmalar vard1r (12,18,19). Bu qah§mada 6 bajarisiz olgudaki yullk ve/veya delik dag1hmmda klinik bir ozellik saptan- madi.

(5)

696 Hlilya Giingel, Akgi.in Sayar, Berkay inal, Orner Faruk Y1lmaz

Makulanm dekole olup olmamasmm ve e§lik eden makula dejeneresanslarmm varhgmm, fonksiyonel bO§a- nyl etkileyen en onemli faktorlerden birisi oldugu bildirilmektedir (6,20-23). Ameliyat oncesindeki gorrne keskinligi ne kadar iyi ise, ameliyat sonras1 fonksiyonel ba-

§an o kadar yiiksektir (7,12,20,24-28). Makulamn ytiksekligi, ytiksek miyopi, kistoid makuler odem, epiretinal membran, makuler deligin varhgmm fonksiyonel ba§an- Y' olumsuz etkiledigi vurgulanml§llr. Ameliyatta a§m krioterapi uygulanmasmm da makulada epiretinal membran, pigment goc;:ii gibi sebeplerle fonksiyonel ba-

§anyl etkileyebilecegi vurgulanml§tlr (18,20,29-31).

Konvansiyonel dekolman cerrahisinde makulaya g6rme keskinligini arttmc1 herhangi bir dogrudan giri§im yap1l- mamaktad1r. A§m krioterapiden kac;:m!larak, subretinal stvmm erken dOnemde c;ekilmesine yard1mC1 olarak, do- layh bir §ekilde makulaya yard1mc1 olunmaktad1r. Dste- lik hastanm gerc;:ek gorme keskinliginin ne kadannm ge- riye kazandmlabildigi degil, dekole makula yat1§t1ktan sonraki durumu degerlendirmeye ahnabilmektedir.

Fonksiyonel yonden ba§ans1z kald1g1m1z 4 olgudan bi- rinde krio reaksiyonuna, ikisinde subretinal Sivmm gee;

bo§almasma bagh olarak fonksiyonel ba§anda dti§me olmu§tur. Bir olguda da kistoid makuler odem tesbit edil- mi§ olup,, 6 ay oncesinde komplike bir katarakt operasyonu ge9irmi§ti. Bu dort olgunun da ameliyat oncesi makulalar1 dekole idi. PVR evresi olarak ise ileri evrede degillerdi. Bu c;:ah§mada fonksiyonel ba§ans1zhk ile PVR'nin ciddiyeti arasmda bir ili§ki gosterilememi§tir.

Literattirde de fonksiyonel ba§ans1zhk ile PVR'nin ciddiyeti arasmda bir ili§kinin gosterilemedigi bahsedil- mektedir (15).

Y1rt1k saptanamayan 12 olgudan l'inin katarakt, diger 11 olgunun da afak veya psOdofak oldugu saptand1.

Katarakt ameliyatlanndan sonra arka kapsiil kesifle§mesi, pupillanm yeterince geni§lememesi gibi sebeplerden dolay1 yut1k tespiti zor olmaktad1r (6,7,32,33). Fakat afak ya da psOdofaklardaki ylftlklar genellikle onde ve kiic;:iik yut!ldard1r. Yrrllk bulamamakla birlikte, 12 olgunun 2'sinde ba§ar!S!Z kalmm1§l!r. Bunlar, biri sekonder on kamara IOL implantasyonlu, bir digeri ise dejeneratif miyop ve psOdofak alan bir olgu idi. Ameliyat sonras1 kontrol edilemeyen PVR sebebiyle ba§ans1z kalmml§llr, diger 10 olguda (%83.3) ise anatomik ba§arl elde edil- mi§tir. Yul!k bulunamayan olgularda da konvansiyonel retina cerrahisinin uygulanabilecegi gOrti§i.ine vanlmi§- br.

Total dekolmanm cerrahi ba§any1 olumsuz etkiledigi yoniinde gene! bir dti§tince olu§mU§tur (4,6,12,31).

Halla 2 kadrandan daha fazla dekole gozlerin riskli goz- ler oldugu vurgulanm!§llr (3). Total dekolmanh olgularda PVR geli§imi, makula tutulumu gibi sebeplerle ba§an

dti§tik kalmaktad1r. Bu c;:ah§mada 10 gozde total dekolman vard1. Bunlardan ikisi de klinigimize ba§vurdukla- nnda ileri PVR'li olgular idi. Bu sebeple ba§ans1z kahn- d!, diger 8 olguda da anatomik ve fonksiyonel ba§an sagland1.

Konvansiyonel retina cerrahisinde ba§ar1y1 etkileyen fak!Orler arasmda y1rt1gm bulundugu kadranlardan ziyade, ekvatorun gerisinde bulunu§Unun olumsuz yOn- de etkiledigi bildirilmektedir (6,12). Bu c;:ah§mada olgulardan 6'smda ilk ba§vuruda y1rt1k ekvator gerisindeydi.

Bu olgulara radialc;:okertme ve gerekli ise bant c;:evreleme uyguland1. 6 olguda da ba§ar!h olundu. Dst kadranda ekvator Ontinde ytrhk ve vitre ic;i kanama~1 alan bir ol- guya meridyonalc;:okertme ve bant c;:evreleme uygulan- m!§tl. ilk operasyondan 1 ay sonraki kontroltinde geli§- mi§ ileri PVR ve ekvator gerisindeki yeni geli§mi§, iki disk c;:ap1 geni§likteki y1rt1gl vard1. PVR geli§iminde, ekvator gerisinde yerle§mi§ y1rt1klar beklenebiliyor (34).

Bu y1rt1g1 da radialc;:okertme ile kapatabildik, fakat has- tada kontrol edilemeyen glokom olu§tuve PVR da kont- rolde tutulamad1. Olgu vitrektomi ic;:in. gonderildi. De- kolmana sebep alan ekvator arkilS!ndaki y~rl!klarla

PVR'nin neden oldugu ekvator gerisindeki y1rt1klann ayn degerlendirilmeleri gerektigi kanaatine vanld1.

Konvansiyonel cerrahiden sonraki ba§ans1zhk se- bepleri arasmda y1rt1gm btiytikltigtinden bahsedilmekte- dir (3,16,29,31,35). Bu c;:ah§mada ba§ans1z kalman bir olguda tistte ekvator gerisinde yakla§lk 2 saat kadramm tutan retina y1rllg1 vard1 ve kullandlglmlz c;:okertme mal- zemeleri ile y1rt1k kapalllamad1.

Miyopik hastalarda retina pigment epiteli ile fotore- septOr arasmdaki matrikste dejeneresans olmast, vitrenin likefaksiyonu, periferik dejeneresanslarm normal popu- lasyona gore daha yiiksek oranda rastlanmas1 gibi sebeplerle regmatojen retina dekolmam daha s1k rastlanmak-

tad~r(7,37,38). Ameliyattan onceki hipotoni, retina pigment epitelinin pampa fonksiyonunun yetersizligi, dekolmamn h!Zh yay1lmas1, PVR egiliminin ytiksekligi, ameliyat sonrast hipotoni, koroidal kanama ihtimalinin ytiksekligi gibi sebeplerle cerrahi sonras1 ba§an risk al- tmdad!r. Bu c;:ah§mada olgulann ll'i (%21) dejeneratif miyop idi. 4'ti psOdofak, 1 'i afak idi. Diger 6 olgu sadece dejeneratif miyop idi. 2 olgu haric;: digerlerinde konvansiyonel cerrahi ile ba§ar!h olundu. Bu c;:ah§mada d1§ rek- tus altmda, ekvatorda, yakla§!k iki disk c;:ap1 geni§likte bir y1rt1g1 bulunan fort miyop olgu, makulaya kadar uza- nan subretinal membramn olu§umu sebebiyle ba§anh olunamadt, basta vitrektomi ic;in gOnderildi. Ba§anstz kalman diger bir olguda dejeneratif miyopi ve psOdofaki mevcut idi. Yrrlik gortilememi§ti. Ameliyattan sonr>1 devam eden PVR sebebiyle vitrektomi ic;:in gonderildi.

(6)

Konvansiyonel Retina Dekolman Ameliyatlannda Ba§artyi Etkileyen FaktOrler 697

Sub retinal SIVI drenajt; koroidal hemoraji, retina inkarserasyonu, vitre prolapsusu gibi komplikasyonlara yo! a~a

bilir (14,38,39). Bu ~ah§rnada 4 gozde SRS drenaj1 masmda koroidal kanama geli§ti. Fakat bu kanamalar ba§a- nstzhga sebep olmad1. Bir olguda retina inkarserasyonu- na bagh olarak PVR geli§li ve vitrektomiye gonderildi.

Afak ve psodofak gozlerin pupillalannm ~ok iyi geni§lememesi, vitre likefaksiyonu, h1zh dekolman geli§- mesi, PVR egilimine fazlahgi, hipotoni gibi konvansiyonel cerrahiyi olumsuz etkileyecek faktorlerin yanmda, yirliklann genellikle ekvatorun ontinde kti~tik ~aph olmalan da olumlu etkileyen fak!Orlerdir (1,3,7,8,32, 33,34,37 ,39-45). Bu ~ah§rnada 14 goz psodofak ya da afak idi. Ba§ansiz kahnan 2 olgudan biri de sekonder on kamara IOL uygulamas1 gorrnti§ bir olgu idi. Digeri ise arka arkaya On se"gmenti ilgilendiren ameliyatlar ve travma ge~irrni§ti. Her iki olguda da PVR kontrol edilemedi.

Olgulardan birincisi vitrektomiyi kabul etmedi, digeri ise vitrektomi i~in gonderildi. Afaklarda %68.7, psOdo- faklarda ise %75 oramnda anatomik ba§an bildirilrni§tir (37,38,44). Bu ~ah§mada ise 14 olgudan 12'sinde (%85) anatomik ba§arl elde edilrni§tir. Psodofak ve afaklarda konvansiyonel cerrahi uygulanabilir bir cerrahidir.

Olgulann ileri PVR olmalan, ba§arisizhgi etkileyen en onemli fak!Or oldugu kabul edilmektedir. Bu ~ah§ma

daki 22 olgu (%40) C evresi PVR idi. Bu ~ah§mada anatomik a~1dan ba§ariSIZ kalman 2 olgunun C evresinde psOdofak dekolman oldugu gortildti. Bu ~ah§mada 53 gozden sadece 14 goze krioterapi uyguland1. 14 goze ameliyat sonrasi argon laser fotokoagtilasyon uyguland1.

25 gozde ise yirlik alamnda etkili bir Jokal ~okertme ma- teryali mevcudiyetinde krioterapi ya da argon Iazer fotokoagtilasyon uygulanmakslZln da ba§an stirdtirtilebil- mektedir. Ozellikle anatomik ba§anmn saglandigi bir ol- gumuzda ge~ evrede krioterapi reaksiyonuna bagh olarak PVR geli§tigi i~in, olgularda ameliyat sonras1 gerek- Ji ise laserle ~evreleme yapmanm daha kontrollti bir i§- lem oldugu kanaatine vanldt.

KAYNAKLAR

1. Soylu M, Nas K, Ozdemir N, Demircan N: Retina dekolmam olu§umunda etyolojik faktOrler. T. Oft. Gaz. 23:130- 135.

2. Schepens CL: Pathogenesis of non traumatic rhegmatogenous retinal detachment, In : Retinal Detachment, Allied diseases, 1983, London, W.B. Saunders Co. 37-87.

3. Mangouritras G, Rothbacherlt H, Heidenkummer PH, Ul- big MW, Kampig A: Risk factors for surgical failures in rhegmatogenous retinal detachment. Klin. Monatsebele.

Augenheil kd, 1995;206:20-28.

4. Grizzard WS, Hilton GF, Hammer ME, Taren D: A mul- tivariate analysis of anatomic success of retinal detach-

ments treated with scleral buckling. Graefes. Arch. Clin.

Exp. Ophthalmol. 1994; 232:1-7.

5. Sharma T, Challa JK, Ravishankar KV, Murugeshan R;

Scleral buckling for retinal detachment. Predictors for anatomic failure. Retina. 1994; 14: 338-343.

6. Kaynak S, Onal A, Ery!ldmm S, Kaya Hi, Kaynak T, Er- ylldrnm A, <:;mgil G: Fakik dekolmanlarda cerrahi ba§an- YI etkileyen fakt6rler. M.N. Oftalmoloji, 1994; 1:62-67.

7. Ery!ldmm S, Kaynak S, Ery!ldmm A, Kaya Hi, Kaynak T, izzettin C, <:;mgil G: Afak ve psOdofak dekolmanlarda anatomik fonksiyone1 M.N. oftalmaloji. 1994; 1:71-77.

8. Ho, PC, Tolantino, FI: Pseudophacic retinal detachment.Surgical success rate with various types of IOLs Ophthalmology. !984; 91:847-852.

9. Grizzard WS, Hilton GF: Scleral buckling for retinal detachments complicated by periretina1 proliferation. Arch.

Ophthalmol. 1982; 100:419-425.

10. Michels LG, Wilkinson CP, Thomas AR: Retinal detach- men!, St.Louis: The CV Mosby Company, 1990: 921- 930.

11. Schepens CL Marden, D.: Data on natural history of retinal detachment. I. Age and sex relationships. Arch. Oph- thalmol. 1961 ;66:631-636.

12. Tani P, Robertson DM, Langworthy A: Prognosis for central vision and anatomic reattachment in rhegmatogenous retinal detachment with macula detached. Am. J.

Ophthalmol. 198!;92: 611-620.

13. Rachal WF, Burton TC: Changing concepts of failure after retinal detachments surgery. _Arch. Ophthalmol. 1979;

97:480-483.

14. Wilkinson CP, Bradford RH, Jr: Complications of drai- ning subretinal fluid. Retina. 1984;4:1-4.

15. Yoshida A, Ho PC, Schepens CL, McMeel JW, Duncan JE: Severe proliferative vitreoretinopathy and retinal detachment. II. Surgical results with scleral buckling. Oph- thalmology. 1984; 91: 1538-1543.

16. Hilton GF, Me Lean EB, Norton EwD: Retinal detachment. Ed. 3, Rochester, Am. Acad. Of Ophthalmol. 1979.

17. Benson WE, Nantawan P, Morse PH: Characteristics and prognosis of retinal detachment with demarcation lines.

Am. J. Ophthalmo1.1977;84: 641-644.

18. Mic-hels RG, Wilkinson CP, Rice TA: Retinal detachment. St.Louis: The CV Mosby Co. 1990;931.

19. Eyer NE: The natural history asymptomatic retinal breaks. Ohthalmology, 1982; 89: 1033-1039.

20. Tani P, Robertson DM, Langworthy R: Rhegmatogenous retinal detachment without macular involvement treated with scleral buckling. Am. J. Ophthalmol. 1980;90: 503- 508.

21. Wilkinson JP: Visual results foil wing scleral buckling for retinal detachments sparing the macula. Retina, 1981; 1:

113-116.

22. Usta YB: Arka kutbu da tutan retina dekolmanmda makulanm morfolojik ve fonksiyonel durumu. T. Oft. Gaz.

1980;10: 159-168.

(7)

698 Hiilya Gtingel, Akgtin Sayar, Berkay inal, Orner Faruk Y Ilmaz

23. Akar S, Yedig6z N, Mtifttioglu G, Karatum F: Regmato- jen retina dekolmam ameliyatlanndan sonra makuta fonksiyonunun statik perimetri muayenesi ile incelenmesi. T.

Oft. Gaz. 1990;20: 81-86.

24. Koca~ M: Makulayt da i~ine alan, ytrtlkh retina dekolmanh olgularda ameliyat sonrast anatomik ve fonksiyonel ba§anyi etkileyen faktorler. T. Oft. Gaz. 1990;20, 87-94.

25. Ba§ar D, KOzer L, Ttirker G: Retina dekolman cerrahisinde gOrtilen ba~anstzltk nedenleri XII. Ulusal T. Oftalmol.

Kong. Btilt. Matbaa Teknik Bas., istanbul, 1980; 49-62.

26. Dtirtik K: Delikli retina dekolmam ve cerrahi tedavi so- nul'lan. T. Oftalmol. Gaz., 1987;17-24.

27. Oge i, Erbil H, Oge F: Regmatojen retina dekolmanmda cerrahi tedavi sonuvlan. TUrk. Oftalmol. Gaz. 1986;

16:205-210.

28. Bilge AH, Ytldmm E, Koruyucu Hi: Regmatojen retina dekolmamnda risk faktOrleri ve ameliyat sonu~lannm de- gerlendirilmesi. T. Oft. Gaz. 1989; 19: 384-391.

29. Campochiaro PA, Jerdan JA, Glaser BM: Serum contains chemoattractans for human retinal pigment epithelial cells. Arch. Ophthalmol. 1984; 102: 1830-1833.

30. Jaccoma EH, Conway BP, Campochiaro PA: Cryotherapy causes extensive breakdown of the blood-retina barrier. A comparison with argon laser photocoagulaton. Arch.

Ophthalmol. 1985; 103: 1728-1736.

31. Singh AK, Michels RG, Glazer BM: Scleral indentation following cryotherapy and repeat cryotherapy enhance re- lease of viable retinal pigment epithelial cells. Retina, 1986; 6: 176-178.

32. Hawkins WR: Aphakic retinal detachment. Ophthalmic Surg.: 1975; 6:66-74.

33. Greven CM, Sanders RJ, Brown GC, et al: Pseudophakic retinal detachments. Ophthalmology. 1992; 99: 257-262.

34. Fleury J, Bonnet M: Prognostic value of new retinal tears associated with the development of postoperative proliferatif vitreoretinopathy. Greafes Arch. Clin. Exp. Ophthal- mol. 1992; 230: 459-62.

35. bnol M, Hasanreisoglu B, Or M, ~ahin Z: Regmatojen retina dekolmanlannda niiks nedenleri. TUrk Oftalmol.

Gaz. 1989; 19: 298-303.

36. Winkinson CP: Retinal detachment after phacoemulsifi- cation. Am. J. Ophthalmol. 1979; 87: 628-631.

37. Wilkinson CP: Pseudophakic retinal detachment. Retina, 1985; 5: 1-4.

38. Chignell AH, Fison LG, Davies EWG et al: Failure in retinal detachment surgery. Br. J. Ophthalmol. 1973; 57:

525-530.

39. Snyder WB, Bernstein I. Fuller D, Hutton WL, Vaiser A:

Retinal detachment and pseudophakia. Ophthalmology.

1979; 86: 229-241.

40. Le Mesurier R, Vickers S, Booth-MasonS, Chignell, AH:

Aphakic retinal detachment. Br. J. Ophthalrnol. 1985; 69:

737-741.

41. Claymen HM, Jaffe NS, Light DS, Jaffe MS, Cassady JC:

Intraocular lenses, axial length--_ and retinal detachment.

Am. J. Ophthalmol. 1981; 92:778,780.

42. Jaffe NS, Clayman HM, Jaffe MS: Retinal detachment in myopic eyes after intracapsular and extracapsular cataract extraction. Am. J. Ophthalmol. 1984; 97: 48-52.

43. Gokugra§ A, Tugal

i.

Giiciikoglu A, Gtirsoy C: Travmatik retina dekolmanh olgulanmtz. XXI. Ulus. TUrk Oftalmo~

loji Kong., izmir, 1987; 1:125-131.

44. Hasanreisoglu B: Afakik ve Pseudofakik Retina Dekol- manlan. Ret-Vit. 1998; 6:1-6

45. Eidem B, ilhan B, Elgin U, Sara~ba§l 0: Ytrhklt Retina Dekolmam Hastalanmn Klinik Ozellikleri ve Tedavi So- nul'lan. Ret- Vit 1998; 6:22-31.