T. Oft. Gaz. 39, 509-512, 2009
ÖZET
Retinal arter makroanevrizmalar› genellikle hipertansiyona ba¤l› geliflen retinal arteriollerde yuvarlak flekildeki genifllemelerdir. Yazarlar rüptüre olmufl retinal arter makronevrizmas›n›n yüksek çözünürlükte optik koherens tomografi görünümünü bir olguda bildirmektedirler.
Anahtar Kelimeler: rüptüre retinal arter makroanevrizmas›, yüksek çözünürlükte optik ko- herens tomografi, seröz maküla dekolman›
SUMMARY
High Resolution Optical Coherence Tomography Findings of a Ruptured Retinal Artery Macroaneurysm
Retinal artery macroaneurysms are saccular dilatations of the retinal arterioles commonly seen in systemic hypertension. The authors present report of the high resolution optical coherence tomography appearence of ruptured retinal arter macroaneurysm.
Key Words: Ruptured retinal artery macroaneurysm, high resolution optical coherence tomography, serous macular detachment
Rüptüre Retinal Arter Makroanevrizmas›n›n Yüksek Çözünürlükte Optik Koherens Tomografi Bulgular›
Hakan Özdemir (*), Fevzi fientürk (*), Serra Arf Karaçorlu (*), Murat Karaçorlu (*)
Mecmuaya Gelifl Tarihi: 04.09.2009 Düzeltmeden Gelifl Tarihi: 04.09.2009 Kabul Tarihi: 23.09.2009 (*) ‹stanbul Retina Enstitüsü, ‹stanbul
Yaz›flma adresi: Prof. Dr. Murat Karaçorlu, Hakk› Yeten C Unimed Center No 19/7 Fulya 34349 ‹stanbul - Türkiye E-posta: mkaracorlu@superonline.com
G‹R‹fi
Retina makroanevrizmalar› retinan›n büyük arteriol- lerinde görülen genellikle yuvarlak flekilde genifllemeler- dir. Rüptüre olduklar›nda retinan›n tüm katmanlar›na, re- tina alt›na ve hatta vitreus bofllu¤una kanamaya neden
olabilirler (1). Optik koherens tomografi (OKT) ile gerek retina içi katmanlar› ve gerekse retina alt› dokular› kesit- sel olarak de¤erlendirildi¤i için rüptüre olmufl makro- anevrizmalarda OKT tan›ya yard›mc› bir görüntüleme yöntemidir. Yüksek çözünürlü¤e sahip OKT cihaz› olan
Hakan Özdemir, Fevzi fientürk, Serra Arf Karaçorlu, Murat Karaçorlu 510
Spectralis (Heidelberg Engineering, Heidelberg, Ger- many) bize de¤iflik fundus görüntüleri ile (k›z›l ötesi gö- rüntü, otoflöresan görüntü, flöresein anjiografi, indosiya- nin yeflil anjiografi) OKT kesitlerinin birebir efllefltirilme- sine olanak vermektedir. Bu flekilde elde edilen kesitlerle patolojik de¤ifliklikler in-vivo incelenebilmektedir. Bu olgu sunumunda, retinal kanamaya neden olan rüptüre olmufl retina arter makroanevrizmas› olgusuna ait OKT bulgular› tan›mlanmaktad›r.
OLGU SUNUMU
Onbefl y›ld›r sistemik hipertansiyonu olan 60 yafl›n- daki bayan hasta sol gözünde 1 ayd›r görme bulan›kl›-
¤› hissetti¤ini ifade etmekteydi. Hastan›n görme kes- kinli¤i sa¤ gözde 10/10, sol gözde 1/10 düzeyindeydi.
Ön segment muayenesinde her iki gözde normaldi. Göz içi bas›nçlar› her iki gözde 14 mmHg olan hastan›n göz dibi muayenesi sa¤ gözde normaldi. Sol gözde ise fove- an›n üstünde ortas› gri-beyaz yaklafl›k 1 optik disk çap›
büyüklü¤ünde kanama ve etraf›nda eksüdasyonlar›n yer ald›¤› lezyon izlenmekteydi (Resim 1-A). Flöresein video-anjiografi (Spectralis, Heidelberg Engineering, Heidelberg, Germany) incelemesinde sol gözde hipof- löresan görüntüye neden olan kanama alan› ve bu ala- n›n ortas›nda yer alan retinal arteriol üzerinde pulsas- yon veren hiperflöresan özellikte damar genifllemesi görüntülendi (Resim 1-B). Hastan›n yüksek çözünür- lükte OKT incelemesinde foveal kesitte kubbe fleklin- deki seröz maküla dekolman›, retina alt›nda az yans›t›- c›l›k gösteren boflluk olarak görüntülendi. Retina içinde
eksüdasyonlar yüksek yans›t›c›l›kta noktalanmalara ne- den olmaktayd› (Resim 2-A). K›z›l ötesi fundus görün- tüsü ve flöresein anjiografi ile efllefltirilmifl OKT’de ar- ter makroanevrizmas›n›n üstünden geçen kesitte mak- ronevrizma retina içinde iç limitan membran›n hemen alt›nda sinir lifi tabakas› bölgesinde yuvarlak flekilde yüksek yans›t›c›l›k göstermekteydi. Etraf›nda yüzeyel retina kanamas› izlenmekteydi ve buna ba¤l› olarak re- tina kal›nl›¤› artm›flt›. Retina kanamas› altta retina pig- ment epiteli-koroid band›n› silen gölgelenme koridoru- na neden olmaktayd› (Resim 2-B).
Rüptüre olmufl retina makroanevrizma tan›s› konulan bu hastaya argon laser fotokoagülasyon tedavisi uygulan- d›. Hastan›n laser tedavisinden 6 ay sonra yap›lan muaye- nesinde retina içi kanaman›n çekilmifl, OKT’de seröz maküla dekolman›n›n gerilemifl (Resim 2-C) ve görme keskinli¤i 6/10 düzeyine yükselmifl oldu¤u gözlendi.
TARTIfiMA
Retina arter makroanevrizmas› edinsel olup, 60 yafl›n üzerinde ve kad›nlarda daha s›k görülmektedir (2). Reti- nal arter makroanevrizmas›, maküla bölgesinde yer al- mad›¤› durumlarda, hiçbir bulgu vermeden fundus mu- ayenesi s›ras›nda tesadüfen saptan›r. Ancak, e¤er makü- la tutulumu varsa etraf›nda oluflturdu¤u eksüdasyon ve kanama nedeniyle görme bulan›kl›¤›na yol açabilmekte- dir (1). Tedavisi anevrizman›n neden oldu¤u tabloya gö- re de¤iflmekle birlikte laser fotokoagülasyonu, YAG la- ser membranektomi ve vitreoretinal cerrahi fleklinde ola-
Resim 1. Hastan›n sol gözüne ait fundus görüntüsünde üst temporal arter makroanverizmas› etraf›nda neden oldu¤u kanama ve lipid eksüdasyon görülmekte (A). Geç dönem flöresein anjiografide
anevrizma bölgesi hiperflöresan özellikte (B).
Rüptüre Retinal Arter Makroanevrizmas›n›n Yüksek Çözünürlükte Optik Koherens Tomografi Bulgular› 511
bilmektedir (3). Tan›ya flöresein anjiografide anevriz- madaki tipik pulsasyonun saptanmas› ile ulafl›labilinir (4). Optik koherens tomografi cihazlar› da tan›y› destek- leyen bulgular›n elde edilmesine yard›mc› olur. Yüksek çözünürlükte OKT cihazlar› ile retina tabakalar›n›n daha ayr›nt›l› incelenmesi mümkün olabilmektedir. Bir yük- sek çözünürlükte OKT cihaz› olan Spectralis (Heidel- berg Engineering, Heidelberg, Germany) ayr›ca fundus görüntüsü ile OKT kesitlerini birbiri ile hassas flekilde
efl-
lefltirerek lezyonlar›n optik biopsi görüntülerini sa¤laya- bilmektedir.
Retina arter makroaverizmalar›n›n yüksek çözünür- lükteki OKT bulgular› Savar ve arkadafllar› taraf›ndan yay›nlanm›flt›r (5). Bu çal›flmada kanamaya neden olma- m›fl, asemptomatik retina arter makroanevrizma tespit edilen bir olgu incelenmifl ve makroanevrizma t›pk› bi- zim olguda oldu¤u gibi sinir lifi tabakas› düzeyinde yük- sek yans›t›c›l›k gösteren yuvarlak yap› fleklinde görün- Resim 2. Hastan›n OKT foveal kesitinde seröz maküla dekolman› izlenmekte. Retina içindeki lipid eksüdasyon- lar› ise yüksek yans›t›c›l›k gösteren noktalanmalara neden olmakta (A). Gözdibinin k›z›l ötesi görüntüsü ile OKT görüntüsü efllefltirildi¤inde istenilen yerin optik biopsisi elde edilmekte. Makroanevrizmas› üzerinden geçerek elde etti¤imiz bu OKT kesitinde anevrizman›n iç limitan membran alt›nda oldu¤u seçiliyor. Etraf›ndaki retinal kanama retina kal›nl›¤›nda art›fla neden olmakta (B). Hastaya argon laser fotokoagülasyon tedavisi uyguland›ktan 6 ay
sonraki OKT incelemesinde ise seröz maküla dekolman›n›n yat›flt›¤› tespit edildi (C).
tülenmifltir (5). Ayr›ca bizim olgumuzda makroanevriz- ma nedeni ile geliflen kanaman›n seviyesi de tam olarak tarif edilmektedir. Yine olgumuzda ilk olarak Takahashi ve arkadafllar› taraf›ndan tan›mlanan ve göz dibi muaye- nesi, flöresein anjiografi ve indosiyanin yeflili anjiografi gibi yöntemlerle tespit edilemeyen bir komplikasyon olan seröz maküla dekolman› da OKT sayesinde göste- rilmifltir (6).
KAYNAKLAR
1. Robertson DM. Macroaneurysm of the retinal arteries.
Ophthalmology 1973; 77: 55-67.
2. Panton RW, Golberg MF, Farber MD. Retinal arterial mac- roaneurysms: risk factors and natural history. Br J Ophthal- mol 1990; 74: 595-600.
3. Zhao P, Hayashi H, Oshima K, et al. Vitrectomy for macu- lar hemorrhage associated with retinal arterial macroane- urysm. Ophthalmology 2000; 107: 613-617.
4. Moosavi RA, Fong KC, Chopdar A. Retinal artery macro- aneurysms: clinical and fluorescein angiographic features in 34 patients. Eye 2006; 20: 1011-1020.
5. Savar A, Vavvas D. Optical coherence tomography appe- arance of a retinal artery macroaneurysm. Ophthalmic Surg Lasers Imaging 2009; 40: 403-404.
6. Takahashi K, Kishi S. Serous macular detachment as- sociated with retinal arterial macroaneurysm. Jpn J Opht- halmol 2006; 50: 460-464.
Hakan Özdemir, Fevzi fientürk, Serra Arf Karaçorlu, Murat Karaçorlu 512
Resim 2. Hastan›n OKT foveal kesitinde seröz maküla dekolman› izlenmekte. Retina içindeki lipid eksüdasyon- lar› ise yüksek yans›t›c›l›k gösteren noktalanmalara neden olmakta (A). Gözdibinin k›z›l ötesi görüntüsü ile OKT görüntüsü efllefltirildi¤inde istenilen yerin optik biopsisi elde edilmekte. Makroanevrizmas› üzerinden geçerek elde etti¤imiz bu OKT kesitinde anevrizman›n iç limitan membran alt›nda oldu¤u seçiliyor. Etraf›ndaki retinal kanama retina kal›nl›¤›nda art›fla neden olmakta (B). Hastaya argon laser fotokoagülasyon tedavisi uyguland›ktan 6 ay
sonraki OKT incelemesinde ise seröz maküla dekolman›n›n yat›flt›¤› tespit edildi (C).
