SORUMLULUK
Kamunun mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihaleleri, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuat hükümlerine göre yapılmakta, bu işlerin sözleşmelerinin düzenlenmesi ve uygulanması ise 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve ihale dokümanları hükümlerine göre yürütülmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca;
Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, Plan, yazılım
geliştirme,
Tasarım, teknik şartname hazırlanması, Denetim ve kontrolörlük gibi,
Teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmet alımları danışmanlık hizmet sunucularından alınmakta,
Ancak, yaklaşık maliyeti 806.252,00 TL’nin altında kalan danışmanlık hizmetleri ise hizmet alımı ihalesi ile hizmet sunucularından alınmaktadır.
SORUMLULUK
Sonuç olarak, gerçekleştirilecek olan yapım işine yönelik yönelik ilk bedel ödenmektedir.
Yine İdareler tarafından; gerek kendileri tarafından ve gerekse yüklenici danışman ve/veya hizmet sunucularından hizmet satın almak suretiyle
hazırlanmış olan bu dokümanlar esas alınmak suretiyle yapım işinin ihalesini gerçekleştirmekte, yapım işinin gerçekleştirilmesine yönelik olarak da bir
bedel ödemektedir.
YÜKLENİCİ (YAPIM) İŞVEREN
İDARE
YÜKLENİCİ DANIŞMAN-
HİZMET SUNUCUSU TASARIMCI
YAPI DENETİM GÖREVLİLERİ
SORUMLULUK
YÜKLENİCİ (YAPIM) İŞVEREN
İDARE
YÜKLENİCİ DANIŞMAN-
HİZMET SUNUCUSU TASARIMCI
YAPI DENETİM GÖREVLİLERİ
SORUMLULUK
Müteselsil Sorumluluk:
Birden çok kimsenin aynı zarardan dolayı aynı biçimde sorumlu
tutulması ve zarar görenin giderim için dilediği sorumlu veya sorumlulara başvurabilmesi halinde ortaya çıkan sorumluluk biçimine müteselsil
sorumluluk denir.
Müteselsil sorumlulukta;
Sorumlulardan her biri zararı gidermekte ayrı ayrı yükümlüdürler.
Ancak zararı sorumlulardan birisi tazmin ederse zarar gören diğer sorumlulara başvuramaz.
Zararı tazmin eden ise diğer sorumlulara rücu edebilecektir.
Müştereken sorumluluk ise;
Birden çok kimsenin, bir borcun veya zararın (tamamının) ödenmesinden, kendi payları oranında sorumlu olmasıdır.
SORUMLULUK
4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Danışmanlık hizmeti sunucularının sorumluluğu” başlıklı 32. maddesi, Danışmanlık Hizmet Alımı Sözleşmesi’nin “Danışmanın tazmin sorumluluğu” başlıklı 52. maddesi
hükümleri uyarınca, danışmanlık hizmet alımlarında yüklenici sıfatıyla Danışman;
Tasarım hatası,
Uygulama yanlışlığı, Denetim eksikliği,
Hatalı yaklaşık maliyet tespiti,
İşlerin yürürlükteki mevzuata uygun olarak yapılmaması, Meslek ahlakına uygun davranılmaması,
Bilgi ve deneyimin idarenin yararına kullanılmaması ve benzeri nedenlerle meydana gelen zarar ve ziyandan,
Kesin kabul onay tarihinden itibaren onbeş yıl süreyle doğrudan doğruya sorumludur.
SORUMLULUK
Yapı denetimi hizmetinin sunulduğu durumda ise ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yapım işini üstlenen yüklenici ve alt yüklenicilerle birlikte
kesin kabul onay tarihinden itibaren onbeş yıl süre ile müteselsilen sorumludur.
4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34. maddesi, Hizmet Alımlarına ait Sözleşme’nin
“Yüklenicinin tazmin sorumluluğu” başlıklı 31. maddesi, 31.1. fıkrası ile sözleşme eki ihale dokümanları arasında yer alan ve delil sözleşmesi
niteliğini taşıyan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33. Maddesi uyarınca, hizmet alımlarındaki hizmet sunucuları yüklenici sıfatı ile;
Kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması,
Tasarım hatası,
Uygulama yanlışlığı, Denetim eksikliği,
Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan,
Doğrudan sorumludurlar.
SORUMLULUK
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun; “Yapı denetim görevlilerinin sorumluluğu” başlıklı 31. maddesi hükmü uyarınca, yapı
denetimini yerine getiren idare görevlileri, denetim eksikliği nedeniyle işin fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmamasından dolayı ortaya çıkan zarar ve ziyandan, yüklenici ile birlikte onbeş yıl süre ile müteselsilen
sorumludurlar.
Yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 13. maddesi (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının (2015 yılı için 201.563,00 TL x 4) yani 806.252,00
TL’nin altında kalan ve hizmet alımı ihalesiyle alımı gerçekleştirilen ve yapı denetimi hizmetinin sunulduğu hizmetlere yönelik olarak, hizmet
sunucularına, yapım işini üstlenen yüklenici ve alt yükleniciler ile birlikte müteselsilen bir sorumluluk getirilmemiştir.
Yine hizmet alımı ihalesiyle alımı gerçekleştirilen ve yapı denetimi hizmetinin sunulduğu hizmetlere yönelik olarak, yüklenici sıfatı ile hizmet sunucularının doğrudan doğruya sorumluluk süresine yönelik bir belirlemede de bulunulmamıştır.
SORUMLULUK
İdareler, gerek ihale dokümanlarının hazırlanması sürecine yönelik işlemlerin ve gerekse yapım sürecine yönelik işlemlerin denetimi için yapı denetim görevlileri adı altında kendi
çalıştırmış olduğu elemanları ile işin denetimini yürütmekte ve/veya bu işlerin yürütülmesine yönelik olarak, Danışmanlık hizmet alımı ve/veya hizmet alımı yapılmak ve bedel ödenmek suretiyle denetim işlemini yaptırmaktadır.
Sonuçta, sözleşmenin tarafı olan idareler, yapının;
sözleşme konusu işlerin sözleşme ve eki ihale dokümanlarına, fen ve sanat kurallarına uygun olarak, hileli malzeme
kullanılmaksızın gerçekleştirilmesi için mali yönden üzerlerine düşen görevleri yerine getirmektedirler.
SORUMLULUK
Bu yerine getirmenin doğal ve hukuki sonucu olarak idarelerin,
sözleşme konusu işlerde; sözleşme ve eki ihale dokümanlarına, yapının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmaması ve/veya hileli malzeme
kullanılması, yapı denetiminin yerine getirilmemesi gibi durumlar nedeniyle bir zarar ve/veya ziyan meydana gelmesi durumunda, bu zarar ve/veya ziyanın mümkün olan en kısa sürede ve uygun şartlarla giderilmesini istemesi en doğal hakkıdır.
Ortaya çıkan bu zarar ve/veya ziyanının mümkün olan en kısa sürede ve uygun şartlarla giderilmesinin sağlanması adına, gerek 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda ve gerekse İdareler tarafından hazırlanan sözleşme tasarıları ve/veya diğer ihale dokümanlarında yer alan
düzenlemeler ile, zarar ve/veya ziyanın ortaya çıkmasındaki illiyet bağı ve sorumluluk derecelerine bakılmaksızın; yapım işini gerçekleştiren
yüklenicilerin, alt yüklenicilerin, yapı denetim hizmetini yürüten
danışmanların zararın giderilmesinde müteselsilen sorumlu olduklarına yönelik yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen düzenlemeler yapılmıştır.
SORUMLULUK
Bu düzenlemeler uyarınca;
Tasarımın hatalı uygulanması, hileli malzeme kullanılması, fen ve sanat kurallarına uygun davranılmamış olması gibi nedenlere dayalı olarak ortaya çıkan zarar ve/veya ziyanın giderilmesinde, tasarımı hatalı uygulayan, hileli malzeme kullanan ve/veya fen ve sanat kurallarına uygun davranmayan yüklenici ve/veya alt yükleniciler ile denetim yükümlülüğünü yerine getirmeyen danışmanlık hizmet sunucuları, müteselsilen sorumluluk nedeniyle tazminatın tamamından sorumlu tutulmakta, zarar gören İdare, zararın tümünü yükleniciye başvurmaksızın danışmanlık hizmet
sunucusundan da isteyebilmektedir.
İdareler açısından bu düzenlemenin hukukiliğinden ve haklılığından söz etmek mümkün iken, yapı denetim hizmetini yürütmesi nedeniyle
müteselsilen sorumlu tutulan danışmanlık hizmet sunucuları açısından bu düzenlemenin hakkaniyete uygun olup olmadığı hususunda tartışmalar süre gelmektedir.
SORUMLULUK
Sorunun çözümlenmesi adına, ortaya çıkan zarar ve/veya ziyan nedeniyle;
1) Danışmanın en fazla sözleşme bedeli tutarında sorumlu olduğuna ilişkin düzenleme yapılmasının,
2) Danışmanın sözleşme bedeli tutarında sorumlu olduğu, ortaya çıkan zararın sözleşme bedelinin üzerinde olması ve yapım yüklenicisinden söz konusu zararın karışlanamaması durumunda, karşılanamayan kısmından sorumlu olduğuna yönelik düzenleme yapılması,
3) Danışmanın en fazla işin yapım bedelinin belli bir oranında sorumlu olduğuna yönelik düzenleme yapılmasının,
4) Danışman açısından mesleki sorumluluk sigortasına yönelik
düzenleme yapılması, bu sigortanın zorunlu hale getirilmesi, meydana gelen zararın danışman ve/veya hizmet sunucusunun sözleşme bedelinin üzerinde olması durumunda, zararın aşan kısmının mesleki sorumluluk sigortasından karşılanması şeklinde düzenleme yapılmasının,
Mümkün olabileceği düşünülmektedir.