Nükleer Santral Projelerinde Yerlileştirme
Nükleer Enerji Endüstrisinin Yerlileştirilmesi Toplantısı
Kocaeli, 22 Nisan 2014 Rıfkı ODABAŞI
Şube Müdürü Proje Altyapı Geliştirme Müdürlüğü
Dr. Ahmet EGE Şube Müdürü Teknoloji, Yakıt Çevrimi ve Atık Yönetimi
Müdürlüğü
EÜAŞ Genel Müdürlüğü Nükleer Santrallar Dairesi Başkanlığı
TEKNOLOJİ NASIL ELDE
EDİLİR?
İCAT EDEREK
İTHAL EDEREK
SATIN ALARAK KOPYALAYARAK
GELİŞTİREREK
İleri Teknolojiler
Nükleer Teknoloji Uydu/Uzay Teknolojisi Uçak/Havacılık Teknolojisi
ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Japonya
Rusya, Çin, Hindistan
Nükleer Santral İşleten Ülkeler
Nükleer Santral İşleten Ülkeler
G-7 Ülkeleri
G-20 Ülkeleri
Nükleer Teknolojiyle İlgili Alanlar
Nükleer Teknolojiyle İlgili Alanlar
Santral Teknolojileri
Nükleer Olmayan Güvenlik Sınıfı (Endüstriyel)
Nükleer Güvenlik Sınıfı Ekipmanlar
1. Sınıf
2. Sınıf
3. Sınıf
4. Sınıf
Yerlileştirme
Sismik Kategori I Sismik Kategori II Sismik Kategori III Q Kalite Sınıfı T Kalite Sınıfı R Kalite Sınıfı S Kalite Sınıfı
Risk Bazlı Sınıflandırma
Risk Induced Safety Class RISC I, II, III, IV
Yerlileştirmede Ne Kadar Başarılıyız?
Önemli bir eksik: standardizasyon
Nedenler
Pazar payı azlığı?
İthalatın ucuz olması?
Politika eksiklikleri?...
III+ Nesil Nükleer Reaktörler – ATMEA 1
ATMEA 1 Basınçlı Su Reaktörü
ATMEA, Temmuz 2007 de AREVA NP ve Mitsubishi Heavy
Industries LTD ortak girişimi ile oluşturulmuştur. Sinop’ta
kurulması planlanan NGS tesisi için ATMEA 1 reaktörü
seçilmiştir.
EPR
Olkiluoto 3 / Finlandiya Flamanville 3 / Fransa
Taishan 1-2 / Çin Hinkley Point C /
İngiltere N4
Civaux / Fransa Chooz / Fransa
KONVOI Isar 2 / Almanya Ems Country /Almanya
Neckarwestheim 2 / Almanya TOMARI 3
Japonya
APWR (Tasarım)
III+ Nesil Nükleer Reaktörler – ATMEA 1
Hedef: Nükleer Teknoloji ihraç eden bir TÜRKİYE
Ekipman ve parça üretimi
Teknoloji üssü
Eğitim merkezi
22 April 2034
Hayal mi?
1956 ROK-US (South Korea-United States Relation) ikili anlaşması
1957 IAEA’ya katılmış,
1958 NEPIO ( Nuclear Energy Programme Implementation Organization)
1961 Birinci 5 yıllık ekonomik kalkınma planını
1964 saha değerlendirme seçme çalışmaları
1966 saha seçim çalışmalarının tamamlanması
1968 20 yıllık plan ve ilk santral için teklifçilerin daveti
1971 ilk nükleer santral inşaatı anahtar teslimi proje
1975 NPT imzası
1978 Ticari ilk nükleer santralin devreye girişi
1981 KAERI nükleer güvenlik merkezi
1989 NGS standardizasyonu
• 1978’den sonraki süreçte Kore, giderek artan bir ivme ile nükleer santral yapımında deneyim
kazanmış ve yerli tedarik oranlarını artırmıştır.
• 1978-1987 yılları arasında anahtar teslimi olmayan, yerli tedarikçilerin katkıda bulunduğu üniteler
devreye sokulmuştur.
• 1987-1995 yılları arasında teknoloji transferi
çalışmaları yürütülmüş, Çin tasarımı CPR1000 tipi reaktörlerinin geliştirme çalışmaları yapılmıştır.
• 1995 yılından günümüze kadar ise OPR1000 tipi reaktörü tasarlamış ve geliştirmişlerdir
• APR1400 tipi reaktörlerin geliştirip BAE Barakah santrali için 20+20 milyar dolarlık anlaşma
yapmışlardır.
Süreç Nasıl İlerledi?
Kore’nin Nükleer
Kazanımları
• Kısa vadede kurulacak NGS’ lerden ülkemizin enerji
ihtiyacını barışçıl, güvenli ve dışa bağımlılığımızı azaltacak şekilde faydalanılması,
• Orta vadede kurulan Nükleer Güç Santralleri ve yeni
teknolojiler göz önünde bulundurularak, teknoloji transferi çalışmalarının gerçekleştirilmesi, yerli sanayi katkısının
%80-%90 seviyelerine çıkarılması ve gerekli bilgi birikiminin edinilmesi,
• Uzun vadede Yerli NGS tasarımının gerçekleştirilmesi ve nükleer enerji teknolojilerinde söz sahibi olup, NGS
ihracının yapılması gibi hedeflerle amaca ulaşılabilir.
Hedef
SONUÇ ve DEĞERLENDİRME
• Nükleer santral teknolojisi ileri bir teknolojidir.
Bu teknolojiyi elde etmek akılcı ve planlı bir yerlileştirme programı gerektirir.
• Santrali işleten değil ancak teknolojisi üreten ülkeler 1. dünyada yer almaktadır.
• Nükleer teknoloji sıçrama tahtası olarak değerlendirilebilir.
• ATMEA1 yerlileştirme, eğitim merkezi olma
bakımından çeşitli fırsatlar getirmektedir.
Teşekkürler…
