• Sonuç bulunamadı

Ünite. Atatürk Dönemi İç Politika

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Ünite. Atatürk Dönemi İç Politika"

Copied!
10
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Ünite

14

Atatürk Dönemi

İç Politika

(2)

Kavramlar Bilinmeli ?

Caber Kalesi: Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu Süleyman Şah’ın

mezarının bulunduğu yerdir.

Darülmesai: İstiklal Marşı yarışmasının para ödülünün bağışlandığı

kurumdur.

Esir Mübadelesi: Esir değişimi anlamındadır.

Etabli: Nüfus mübadelesidir.

General Harbourd Raporu: Doğu’da Ermeni nüfusunun fazla olmadığı-

nı söyleyen Uluslararası rapordur.

İstiklal Yolu: İnebolu sahilinden başlayıp Kastamonu ve Çankırı üzerin-

den Ankara’ya uzanan yoldur.

Milne Hattı: Türk Yunan Savaşı sırasında çekilen hattır.

Paris Mukadderatı: Sakarya Savaşı sonrası itilafların sunduğu antlaş-

madır.

Sebülürreşad Dergisi: İstiklal Marşı’nın yayınlandığı ilk dergidir.

Taceddin Dergahı: İstiklal Marşı’nın yazıldığı yerdir.

Teşkilat-I Esasiye: 1921 Anayasa’sıdır.

(3)

119

14. ÜNİTE: Atatürk Dönemi İç Politika

hangikpsstarihdersnotu

II. TBMM'nin Açılması (1923-1927)

▪ İnkılapçı bir meclistir.

▪ Lozan’ı onaylamıştır.

▪ •Mustafa Kemal, Ankara ve daha sonra Gaziantep milletvekili olarak görev yapmıştır.

CUMHURİYET HALK FIRKASI (1923)

▪ İlk kurultayı Sivas Kongresi’dir. Çünkü bu kongrede Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu. Bu cemiyet daha sonra Halk Fırkasına dönüştürüldü.

▪ Atatürk ilkelerinin tümünü savundu.

▪ Dokuz Umde Kararları ile kuruldu.

▪ Kurucusu Mustafa Kemal’dir.

▪ Cumhuriyet’in ilanından sonra Cumhuriyet Halk Fırkası adını aldı. 1935’te ise Cumhuriyet Halk Partisi adını aldı.

▪ Ekonomide devletçilik ilkesini savundu.

▪ Çift dereceli seçim sistemini savundu.

▪ En uzun süre iktidarda kalan iktidardır.

▪ İlk kurultay Sivas Kongresi kabul edilir, ikinci kurultay da Nutuk ortaya çıktı. (1919-1927)

▪ CHF iktidarına 1950 seçimlerinde Demokrat Parti son verdi.

TERAKKİPERVER CUMHURİYET FIRKASI (1924)

▪ Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisidir.

▪ Kurucuları Kâzım Karabekir, Adnan Adıvar, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy ve Rauf Orbay’dır.

▪ Ekonomide liberazilmi savundu.

▪ Dinî konularda hassas olacağını parti programında belirtmiştir.

▪ İlk şubesi Urfa’da’dır.

▪ 1925 yılında çıkan Şeyh Sait İsyanı’na destek verdiği gerekçe- siyle kapatıldı.

▪ Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Takrir-i Sükûn Kanunu kap- samında kapatıldı.

▪ Mustafa Kemal bu parti için “Paşalar Komplosu” demiştir.

NASTURİ AYAKLANMASI (1924)

▪ Musul sorunu nedeniyle Hakkari çevresinde yaşandı.

▪ İngiltere destek vermiştir.

▪ Cafer Tayyar Eğilmez tarafından bastırıldı.

ŞEYH SAİT İSYANI (1925)

▪ Cumhuriyet rejimine karşı çıkan ilk isyandır. İngilizler kışkırttı.

▪ Diyarbakır’da başladı.

▪ Ali Fethi Okyar başbakanlıktan istifa etti. İsmet İnönü başbakan oldu.

▪ Halkı ayaklanmalara teşvik eden kişiler Hıyanet-i Vataniye Ka- nunu kapsamında İstiklal Mahkemelerinde yargılandı.

▪ Takrir-i Sükûn Kanunu (1925-1928) çıkarıldı. Bu kanun ile rejim ve inkılapların eleştirilmesi yasaklandı.

▪ Musul’a askerî bir sefer gerçekleştirilemedi. Dolayısıyla İngilizler amaçlarına ulaştı. 1926 Ankara Antlaşması ile Musul Irak’a bırakıldı.

▪ Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası bu olaydan sonra kapatıl- mıştır.

Dikkat

Edilmeli

4 Mart 1925-14 Mart 1929 arası Takrr- Sükûn Dönem’dir.

İZMİR SUİKASTI (1926)

(4)

120

▪ Ziya Hurşit ve taraftarları İzmir’de Mustafa Kemal’e suikast girişiminde bulundu. Giritli Şevki’nin ihbarıyla bu suikast so- nuçsuz kaldı.

▪ İstiklal Mahkemeleri son kez bu olayda görev yaptı.

▪ Mustafa Kemal, bu olay üzerine “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” demiştir.

BOZKURT-LOTUS OLAYI (1926)

▪ Fransa ile yaşanmış bir olaydır. Midilli yakınlarında Türk gemi- sinin batırılması olayıdır.

▪ Olay Lahey Adalet Divanı’nda görüşüldü.

▪ Türkiye’yi Mahmut Esat Bey temsil etmiştir. İleride Mustafa Kemal ona “Bozkurt” soyadını vermiştir.

SERBEST CUMHURİYET FIRKASININ KURULMASI (1930)

▪ Kurucusu Ali Fethi Okyar’dır.

▪ Makbule Atadan da üyedir.

▪ Ekonomide liberalizmi savundu.

▪ Tek dereceli seçim sistemini savundular.

▪ Kadınlara siyasi hakların verilmesini savundular.

▪ TC.’nin ikinci muhalefet partisidir.

▪ Ali Fethi Okyar, kendi kurduğu partiyi kendisi kapattı.

▪ Mustafa Kemal, bu parti için “Yalancı Bahar” demiştir.

Dikkat

Edilmeli

• Serbest Cumhuriyet Fırkasının kapatılması Menemen Olayı ile ilgili değildir.

MENEMEN OLAYI (1930)

▪ Cumhuriyet rejimine karşı çıkan ikinci isyandır.

▪ Bu isyan “Derviş Mehmet” öncülüğünde çıktı.

▪ Yedek subay Kubilay (Mustafa Fehmi) şehit edildi.

▪ Divan-ı Harp’te suçlular yargılandı.

▪ Bu olaydan sonra çok partili hayata geçiş denemeleri ertelendi.

1946 yılına kadar devlet tek parti ile idare edildi.

▪ Ahali Cumhuriyet Fırkası kapatıldı.

BURSA OLAYI (1933)

▪ Ezanın Türkçe okunması üzerine çıkan olaylardır.

▪ İlk Türkçe ezan Fatih Camii’nde okundu.

▪ Mustafa Kemal, “Bu bir din meselesi değil, dil meselesidir.” dedi.

▪ Adnan Menderes Dönemi’nde ezan aslına çevrildi.

RAZGARD OLAYI (1933)

▪ Bulgaristan’ın Razgrad şehrindeki Türk mezarlarının Bulgar gençleri tarafından tahrip edilmesi olayıdır.

WAGON LİTS OLAYI (1933)

▪ Bir Fransız demir yolu şirketinde çalışan Naci Bey’in Türkçe konuştuğu için işten çıkarılması olayıdır. Bu olay sonunda “Va- tandaş Türkçe Konuş!” kampanyası düzenlendi.

Dikkat

Edilmeli

Vagon Lits ve Razgard olayları ulusal bilincin geliştiğini gösterir.

(5)

121

14. ÜNİTE: Atatürk Dönemi İç Politika

hangikpsstarihdersnotu

DERSİM OLAYI (1936-1939)

▪ Pir Seyit Rıza ve adamlarının başlattığı isyandır. Kara harekâtı- na verilen isim “Tunceli Operasyonu”dur.

▪ Operasyonu Abdullah Bozdoğan yönetmiştir. Havadan harekâta destek veren kişi ise Sabiha Gökçen’dir.

ATATÜRK İNKILAPLARI

1. SİYASİ ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR

SALTANATIN KALDIRILMASI (1 KASIM 1922)

Nedenleri Sonuçları

▪ Anadolu’da iki devletin olması ve bununda uluslararası çıkarlara aykırı olması

▪ Osmanlı Devleti’ne resmî olarak son vermek

▪ Lozan’a her iki tarafın da çağrılması

▪ Ulus egemenliği önünde bir engel teşkil etmesi

▪ Ulus egemenliği önündeki en büyük engel kalktı.

▪ Lozan’a TBMM tek başına gitti.

▪ Osmanlı Devleti sona erdi.

▪ Devlet başkanlığı ve rejim sorunu ortaya çıktı.

▪ Laiklik yolunda ilk adım atılmış oldu.

▪ I. TBMM’nin yaptığı tek inkılaptır.

▪ Son Osmanlı padişahı Vahdettin yurt dışına çıkarıldı ve Tevfik Paşa Hükûmeti’ne son verildi.

▪ Osmanlı ailesinden gelen Abdülmecit Efendi TBMM tarafından Halife seçildi.

Dikkat

Edilmeli

Saltanatın kaldırılmasıyla rejim, başkanlık, hükûmet sorunları ortaya çıkmıştır. Çözümü ise Cumhuriyeti ilan etmek olacaktır.

Ankara’nın Başkent Oluşu (1923)

▪ İsmet Paşa ve 14 arkadaşı Ankara’nın başkent olması için TBMM’ye yasa önerisi verdiler. Öneri mecliste onaylanmıştır.

Cumhuriyet’in İlanı (1923)

▪ Yeni Türk devletinin adı ve hükûmet şekli belli oldu.

▪ Meclis hükûmeti sisteminden kabine sistemine geçildi.

▪ Devlet başkanlığı sorunu çözüldü.

▪ İnkılaplar için elverişli bir ortam oluşturuldu.

1923-1938 yılları arasında Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı olmuştur.

Bu yıllar arasında başbakanlar Bu yıllar arasında meclis başkanları

▪ İsmet İnönü

▪ Ali Fethi Okyar

▪ Celal Bayar

▪ Ali Fethi Okyar

▪ Kâzım Özalp

▪ Abdülhalik Renda Halifeliğin Kaldırılması (1924)

Nedenleri:

▪ Ümmetçi toplum anlayışından ulusal toplum anlayışına geçilmek istenmesi.

▪ Halifenin görev dışı davranması

▪ Laiklik ve halifeliğin bağdaşmaması

▪ Seyit Ali ve Ağa Han’ın mektupları 3 Mart 1924

▪ Halifelik kaldırıldı.

▪ Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılarak eğitim öğretim kurumları birleştirildi.

(6)

122

▪ Şeriyye ve Evkaf Vekaleti kaldırılarak yerine Diyanet İşleri Başkanlığı getirildi.

▪ Erkan-ı Harbiye Vekaletinin yerine Millî Savunma Bakanlığı ve Genel Kurmay Başkanlığı kuruldu.

▪ Osmanlı hanedanı yurt dışına çıkarıldı.

▪ Elmalılı Hamdi Yazır’a “Hak Dini Kur’an Dili” yazdırıldı.

Kadınlara Siyasi Hakların Verilmesi

Dikkat

Edilmeli

• 1930 ₺ Belediye

• 1933 ₺ Muhtarlık

• 1934 ₺ Vekillik

2. HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR Medeni Kanun’un Kabulü (1926)

▪ Osmanlı Dönemi’nde dinî kurullara göre hazırlanmış Mecelle yerine Medeni Kanun kabul edildi. İsviçre Medeni Kanunu’nun uygun olduğuna karar verildi.

▪ Medeni Kanun ile kadınlara sosyal ve toplumsal alanda haklar verildi. Medeni Kanun ile kadınlara siyasal haklar verilmemiştir.

▪ Kilisenin mahkeme kurma yetkisine Medeni Kanun son verdi.

KADINLARIN SOSYAL HAKLARI Resmî Nikâh

Zorunluluğu Tek Eşlilik Boşanma Miras Mahkeme

Tanıklığı Velayet

3. EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDAKİ İNKILAPLAR

Tevhid-i Tedrisat Kanunu (1924)

▪ Cumhuriyet Döneminde ilk olarak eğitimdeki ikiliğe son vermek amacıyla Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edildi.

▪ Bütün eğitim öğretim kurumları Millî Eğitim Bakanlığına bağ- landı.

▪ Eğitime laik bir karakter kazandırıldı.

Dikkat

Edilmeli

• Medreseler 11 Mart 1924 tarihinde kapatılmıştır. Tevhid-i Tedrisat Kanunu’yla yabancı okullar ve azınlık okulları kapatılmamıştır. Bu okullar Millî Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.

Maarif Teşkilatı Hakkındaki Kanun (1926)

▪ Müfredat programları, halkın ihtiyaçlarına cevap verecek şekle getirildi.

▪ Öğretimde ulusalcılık, bütünlük, çağdaşlık, bilimsellik, laiklik il- keleri benimsendi.

▪ Ders kitaplarının yapılandırılmasında ABD’li eğitim bilimci John Dewey’in bilgilerinden faydalanıldı.

Dikkat

Edilmeli

• İlk Maarif Kongresi Eskişehir-Kütahya Muharebeleri devam ederken Ankara’da düzenlendi.

Harf İnkılabı (1928)

▪ Türkçedeki yazı dili ile konuşma dili arasındaki uyumsuzluğu gidermek ve eğitimi yaygınlaştırmak amacıyla Latin alfabesi kabul edildi.

(7)

123

14. ÜNİTE: Atatürk Dönemi İç Politika

hangikpsstarihdersnotu

▪ 24 Kasım 1928’de Mustafa Kemal’e “Başöğretmen” unvanı ve- rildi. 24 Kasım, 1981 yılından beri her yıl Öğretmenler Günü olarak kutlanmaya başlandı..

▪ Halk arasında okuma yazma oranını artırmak amacıyla 1928’de Millet Mektepleri açıldı. Çıkardıkları derginin adı ise Halk Mec- muası’dır.

Türk Tarih Kurumunun Kurulması (1931)

▪ Yeterince incelenmiş medeniyetleri ortaya çıkarmak ve tanıt- mak amacıyla 1931 yılında Türk Tarih Kurumu kuruldu.

▪ Türk Tarih Kurumunun süreli araştırma yayını olan ve ismi Atatürk tarafından verilen dergi Belleten’dir.

▪ Türk Tarih Kurumunun ilk başkanı Tevfik Bıyıklıoğlu’dur.

▪ Türk Tarih Kurumunun ilk çalışması Ahlatlıbel çalışmasıdır.

Türk Dil Kurumunun Kurulması (1932)

▪ Atatürk, Türk dilinin gelişmesini sağlamak ve yabancı dillerin etkisinden arındırmak amacıyla Türk Dil Kurumunu kurdu.

▪ Kurumun ilk başkanı Samih Rıfat’tır.

▪ Türkçenin dünya dillerinin kaynağı olduğunu savunan “Güneş Dil Teorisi” 1936’da ortaya atıldı.

Halkevleri (1932)

▪ Atatürk ilke ve inkılaplarını halka anlatmak için 19 Şubat 1932’de Halkevleri açıldı.

▪ Yayın organı Ülkü dergisidir.

▪ Türk Ocaklarının yerine kuruldu.

Üniversite Reformu (1933)

▪ İsviçreli bilim insanı Albert Malche görevlendirildi. Darülfü- nun hakkında rapor yazılması istendi. Sonucunda ise 18 Kasım 1933’te Darülfünun yerine İstanbul Üniversitesi kuruldu.

Diğer Gelişmeler

▪ Sanayi Nefise Mektebi Güzel Sanatlar Akademisi’ne dönüştü- rüldü.

▪ Ankara Hukuk Mektebi açıldı. (1925)

▪ Gazi Eğitim Enstitüsü açıldı. (1926)

▪ Darülelhan, İstanbul Belediye Konservatuvarına dönüştürüldü.

(1927)

▪ Yüksek Ziraat Mektebi açıldı. (1930)

▪ Darülbedayi, İstanbul Şehir Tiyatrosuna dönüştürüldü.

▪ Ayasofya, müzeye dönüştürüldü. (1934)

▪ Adnan Saygun tarafından ilk opera açıldı: Özsoy Operası (1934)

▪ Dolmabahçe Sarayı’ndaki Veliaht Dairesinde Resim ve Heykel Müzesi açıldı. (1937)

▪ Folklor arşivi oluşturuldu. (1937)

4. SOSYAL ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR Şapka Kanunu (1925)

▪ Atatürk ilk olarak “Kastamonu” gezisinde şapkayı halka tanıttı.

▪ Din adamlarının mabedler ve dinî ayinler haricinde dinî kıya- fetlerle dolaşması yasaklandı.

(8)

124

▪ Diyanet İşleri Başkanı, Hahambaşı ve Fener-Rum Patriği bu uygulamaların dışında tutuldu.

Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması (1925)

▪ Konya milletvekili Refik Koraltan’ın teklifiyle 30 Kasım 1925’te tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı.

▪ Şeyhlik, dervişlik, dedelik, seyitlik, babalık, çelebilik ve türbe- darlık gibi unvanlar yasaklandı.

▪ Şeriyye ve Evkaf Vekâletinin kaldırılması, tekke ve zaviyelerin kapatılmasını kolaylaştırmıştır.

Soyadı Kanunu (1934)

▪ Alınacak soyadları Türkçe olacak, ahlaka aykırı ve gülünç ol- mayacak.

▪ Unvan ve lakapların yasaklanması kanunu ile “ağa, hacı, hafız, hoca, molla, bey, beyefendi, hanım, hanımefendi, paşa, müşir”

gibi eski toplum zümrelerini belirten unvanlar kaldırıldı.

Takvim, Saat, Ölçü ve Hafta Tatili Değişiklikleri Takvim (1925)

Saat (1925) Ölçü (1931) Hafta Tatili (1935)

Uluslararası ekonomik ilişkilerdeki düzenlemelere yöneliktir.

EKONOMİ ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR İzmir İktisat Kongresi (1923)

▪ Yeni Türk devletinin ekonomi politikasını belirlemek için top- lanıldı.

▪ Kongre başkanı: Kâzım Karabekir

▪ Kongreye birçok kesimden temsilci katıldı. Bu da halkçılık ilke- siyle bağdaştırılır.

▪ Kongrede Misakımilli İktisadi kabul edilerek bunu gerçekleştire- bilmek için hedefler belirlendi.

Alınan Kararlar:

▪ Yerli sanayi korunmalı ve sanayi te şvik edilmelidir.

▪ Millî bankaların kurulması sağlanmalıdır.

▪ Yabancıların kurduğu tekellerden kaçınılmalıdır.

▪ Aşar vergisi kaldırılmalıdır.

▪ Kabotaj hakkımız kullanılmalıdır.

▪ Demir yollarının yapımı hükûmetçe belirlenmelidir.

▪ Ham maddesi yurt içinde yetişen sanayi dalları kurulmalıdır.

▪ Özel teşebbüse kredi sağlayacak bir devlet bankası kurulmalıdır.

▪ Devlet, ekonomik görevleri de üstlenerek özel sektörün başarılı olmadığı işletmeleri ele almalıdır.

Tarım Alanında Yapılan Düzenlemeler

▪ Köylüyü rahatlanmak için 17 Şubat 1925’te Aşar Vergisi kal- dırıldı. (Bu durum üretimi artırır.)

▪ Ziraat Bankası aracılığıyla çiftçilere destek sağlandı.

▪ Yüksek Ziraat Enstitüsü açıldı.

▪ Tarımda makineleşmeye gidildi.

▪ Örnek çiftlikler kuruldu. (Atatürk Orman Çiftliği)

(9)

125

14. ÜNİTE: Atatürk Dönemi İç Politika

hangikpsstarihdersnotu

TİCARET ALANINDA YAPILAN DÜZENLEMELER

▪ 1925’te Reji İdaresi (tütün tekeli) yabancılardan satın alındı.

▪ 1926’da Kabatoj Kanunu (Türk Kara Suları)

▪ 1929’da Koruyucu Gümrük Tarifesi uygulandı.

▪ Yabancıların elindeki gaz ve elektrik şirketleri satın alındı.

▪ Özel girişimcileri desteklemek adına 1927 yılında Teşviki Sanayi Kanunu çıkarıldı.

▪ 1930’tan itibaren devletçilik politikasına geçildi.

▪ 1930 yılında Türk Parasını Koruma Kanunu çıkarıldı.

▪ 1933’te Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı hazırlandı. 1934’te uy- gulamaya konuldu. Ekonomik ve teknik desteği SSCB yapmıştır.

Dikkat

Edilmeli

• II. Beş Yıllık Sanayi Planı II. Dünya Savaşı nedeniyle uygulanamadı.

Atatürk Döneminde Açılan Bankalar

▪ İş Bankası (1924): İlk genel müdürü: Celal Bayar

▪ Sanayi ve Maadin Bankası (1925): 1933 yılında mal varlığını Sümerbank’a devretti.

▪ Emlak ve Eytam Bankası (1926)

▪ Merkez Bankası (1930): Türk ekonomisinin para işlerini düzen- lemek için açılmıştır.

▪ Sümerbank (1933): I. Beş Yıllık Sanayi Planı’na uygun olarak açılan fabrikaların işletme ve yönetiminden sorumludur.

▪ Belediyeler (İlbank) Bankası (1933)

▪ Etibank (1935): Yer altı kaynaklarının işletilmesini sağlıyorlardı.

▪ Denizbank (1937)

▪ Halkbank (1938)

BAYINDIRLIK VE ULAŞTIRMA ALANINDAKİ GELİŞMELER

▪ 1925’te Türk Tayyare Cemiyeti (THK) kuruldu.

▪ Türk Hava Kurumu 1926’da ilk olarak Tayyare Makinist Mek- tebini ardından da TOMTAŞ Uçak ve Motor Fabrikası açıldı.

▪ 1935’te Türkkuşu kuruldu.

▪ 1944’te Atatürk Orman Çiftliği’nde ilk uçak motoru fabrikası kuruldu.

▪ Haydarpaşa Limanı İşletmesi ve Adana-Mersin demir yolu millî- leştirildi.

SAĞLIK VE SOSYAL ALANINDAKİ GELİŞMELER

▪ 1920’de Hilal-i Ahdar (Yeşilay) kuruldu.

▪ 1921’de Çocuk Esirgeme Kurumu kuruldu.

▪ 1928’de Hıfzıssıhha Enstitüsü kuruldu. (Dr. Refik Saydam)

ATATÜRK İLKELERİ CUMHURİYETÇİLİK Anahtar Kavramlar

Seçim, seçme, seçilme, meclis, demokrasi, millî egemenlik, millî irade

Yenilikler

▪ TBMM’nin açılması

▪ Saltanatın kaldırılması

▪ Cumhuriyetin ilanı

▪ Halifeliğin kaldırılması

▪ Ordunun siyasetten ayrılması

(10)

126

▪ Çok partili hayata geçiş

▪ Kadınlara siyasi hakların tanınması

▪ 1921 ve 1924 anayasalarının çıka- rılması

▪ Seçmen yaşının düşürülmesi MİLLİYETÇİLİK

Anahtar Kavramlar

Birlik, beraberlik, bağımsızlık, kültür, millî bilinç, tarih, dil

Yenilikler

▪ TBMM’nin açılması

▪ İstiklal Marşı’nın kabulü

▪ Misak-ı İktisadi’nin kabulü

▪ Kapitülasyonların kaldırılması

▪ Tevhid-i Tedrisat Kanunu

▪ Medeni Kanun’un kabulü

▪ Kabotaj Kanunu

▪ Yeni Türk harflerinin kabulü

▪ Türk Parasını Koruma Kanunu

▪ Türk Tarih Kurumu

▪ Türk Dil Kurumu HALKÇILIK

Anahtar Kavramlar

Eşitlik, adalet, sınıf, zümre, imtiyaz, sos- yal devlet

Yenilikler

▪ TBMM’nin açılması

▪ Saltanatın kaldırılması

▪ Cumhuriyet’in ilanı

▪ Tevhid-i Tedrisat Kanunu

▪ Aşar Vergisi’nin kaldırılması

▪ Medeni Kanun’un kabülü

▪ Halkevlerinin açılması

▪ Soyadı Kanunu

▪ Unvan ve lakapların yasaklanması

▪ Kılık-Kıyafet Kanunu

▪ Millet Mekteplerinin açılması LAİKLİK

Anahtar Kavramlar

Akıl, bilim, vicdan, inanç, hürriyet, iba- det, doğma, tabu, batıl

Yenilikler

▪ Saltanatın kaldırılması

▪ Halifeliğin kaldırılması

▪ Şeriyye ve Evkaf Vekâletinin kaldırıl- ması

▪ Medreselerin kapatılması

▪ Şapka Kanunu

▪ Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması

▪ Medeni Kanun’un kabulü

▪ Şeriat Mahkemelerinin kapatılması

DEVLETÇİLİK

Anahtar Kavramlar

Kalkınma, ekonomi, yatırım, sanayi, en- düstri, teşebbüs, fabrika

Yenilikler

▪ Beş yıllık sanayi planlarının hazırlan- ması

▪ Sümerbank ve Etibankın kurulması

▪ Faiz oranlarının devlet tarafından be- lirlenmesi

▪ Çubuk Barajı’nın açılması

▪ Devlet fabrikalarının açılması İNKILAPÇILIK

Anahtar Kavramlar

Muassır, uygar, çağdaş, yeni, Batı, Bilmi, modern, gelişim

Yenilikler

▪ Mecelle’nin yerine Medeni Kanun’un kabul edilmesi

▪ Arap harfleri yerine Latin harflerinin kabulü

▪ Türk Ocakları yerine Halkevlerinin açılması

▪ Darülfünun yerine İstanbul Üniversite- sinin açılması

▪ Fes yerine şapka getirilmesi

▪ Takvim, saat, ölçü, rakam ve hafta ta- tilinin değiştirilmesi

Referanslar

Benzer Belgeler

Cumhuriyet Döneminde okul öncesi eğitimin geliştirilmesi için önemli

 1937 yılından itibaren, köy öğretmen okullarında karma eğitime geçilmiştir..  1940 yılından itibaren, köy enstitülerinde karma

a) Kulüp ve toplum hizmetine katılan öğrenci listesini, sosyal etkinlikler kuruluna vermek. b) Kulübe seçilen öğrencileri kulübün amaçları ve çalışmaları

Aynı alan içinde birden fazla örgün ve/veya yaygın eğitim kurumunun bir arada bulunması halinde eğitim kampüsü kurulabilir ve bunların ortak ihtiyaçlarını karşılamak

8 Fikret Zaman, Türk Milli Eğitim TeĢkilatında Toplam Kalite Yönetiminin Uygulama Analizi ve Keçiborlu (Isparta) Ġlçesinde Bir AraĢtırma, Süleyman Demirel Üniversitesi

2- Başvuru sıralamalarının Genel Müdürlüğün internet sayfasında yayınlandığı tarihten sonra il/ilçe millî eğitim müdürlükleri başvuru sıralamasına

b- Başvuru sahibine uygun gerçek kişi/tüzel kişi alanı seçilerek başvuru sahibinin adli sicil kaydının olup olmadığı, öğrenim durumu (Ön lisans, lisans,

Millî Eğitim Bakanlığı döneminde Türk eğitim sisteminin en seçkin kurumları arasında yer alan bu okul/yüksekokul/enstitüler şunlardır: Yüksek Muallim