Nazi Almanyasında
Farmakoloji ve Farmasötik
• NSDAP’nin iktidara gelişi : 30 Ocak 1933
• Profesyonel Kamu Servisinin Yeniden Yapılandırılması Kanunu : 7 Nisan 1933
• 1934-35 akademik yılında 1145 profesör ihraç ediliyor (%
14,3)
• 1939’a gelindiğinde 1933’deki akademiklerin % 45’i ihraç edilmiş
• Genç Aryan akademisyenlerin önü açılıyor
• TÜRKİYE’YE ETKİLERİ
• 31 Temmuz 1933’de Darülfünun kapatılıyor; 240 profesörün 157’si emekliye ayrılıyor
• 1 Ağustos 1933’de İstanbul Üniversitesi kuruluyor
• 38’i ordinaryüs ve 4’ü profesör, toplam 42 Alman bilim insanı İstanbul Üniversitesine alınıyor
• Paul Pulewka Ekim 1935’de Türkiye’ye geliyor
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• Akademinin çoğunluğu onaylıyor veya sessiz
kalıyor
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• Akademinin çoğunluğu onaylıyor veya sessiz kalıyor
– Alman doktorların % 45’i NSDAP’ye üye (genel populasyon % 10)
– Alman doktorların % 7’si SS’e üye (genel populasyon
% 0.6). Doktorları geçebilen tek grup hukukçular
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• Akademinin çoğunluğu onaylıyor veya sessiz kalıyor
– Fizyolog-farmakolog Dr Wilhelm Feldberg Nisan 1933’de işten atıldığında sadece iki japon
akademisyen vedalaşıyor
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• Akademinin çoğunluğu onaylıyor veya sessiz kalıyor
Prof Dr Otto Loewi vedalaşmaya vakit bulamıyor:
Avusturyanın Almanyaya ilhak edildiği 11 Mart 1938 gecesi tutuklanıp hapse atılıyor. 28 Eylül 1938’de
nobel ödül parasını nazilere bıraktıktan sonra ülkeden ayrılabiliyor
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• İstisnalar
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• İstisnalar
– Farmakolog Doktor Otto Hermann Krayer ; Atılan yahudi bir profesörün kadrosu kendine verildiğinde etik nedenleri ileri sürerek reddeden tek Alman
akademisyen (1933)
– Alman üniversitelerinin halka açık kütüphanelerine bile girmesi yasaklanıyor
– 1934-1937 Beyrut Amerikan Üniversitesi – 1939-1966 Harvard Üniversitesi
• ALMANYA’DA KALAN AKADEMİSYENLERİN TUTUMU
• İstisnalar
– Fizikokimyacı-Farmakolog Doktor Robert Havemann;
1932 komunist parti üyesi
– 1942’de kimyasal silah geliştirme üzerine çalışırken,
“Europäische Union” adlı direniş grubunu kuruyor.
– 1943’de Gestapo tarafından yakalanıp idam cezası alıyor
– Çalışmalarının savaş için kritik olduğu gerekçesiyle idamı 6 aylık aralarla ertelene ertelene kurtuluyor – Berlinin Doğu Almanya tarafında kalıyor. 1963’de
komunizm aleyhtarı konuşmaları nedeniyle sosyalist birlik partisi ve üniversiteden atılıyor; 1976’da ev
hapsine alınıyor
• 1933 öncesi Almanya’da Farmakoloji ve
Farmasötik
• 1933 öncesi Almanya’da Farmakoloji ve Farmasötik
– 1900-1933 arası Alman biliminin en parlak zamanı; 33 Nobel (İngiltere 18, Amerika 6)
• 1933 öncesi Almanya’da Farmakoloji ve Farmasötik
– Almanya modern anlamda farmakolojinin başladığı yer – Deneysel farmakoloji ve biyoessay
– Bitkileden elde edilen kimyasalların saflaştırılması (morfin, kokain, meskalin vb)
– Sentetik kimyasallar
Analjezikler: Fenasetin, fenazon, ASA Barbituratlar
Sülfonamidler İnsektisidler
• 1933 öncesi Almanya’da Farmakoloji ve Farmasötik
– İnsanlar üzerinde deney yapmayla ilgili etik normlar ilk kez Almanya’da yasalaşmış (1931);
– Bilgilendirilmiş onam zorunluluğu getirilmiş.
– Ölmekte olan, ekonomik ve sosyal sıkıntıda olanlar üzerine deney yapmak yasaklanmış
I.G. Farben
(Interessengemeinschaft = Association of Common
Interests) 1925
Frankfurt
I.G. Farben
• Kimya ve İlaç karteli; ~300 Alman firması
• NSDAP iktidara gelmeden önce (1932) en büyük bağış yapan organizasyon (400 000 Mark)
• 1933’de Naziler iktidarı alıyor ve 1934’de devlet alım garantili 10 yıllık sentetik yakıt ve lastik sözleşmesi yapılıyor.
I.G. Farben
• Çalışma kampları (Monowitz-Buna, Auschwitz kompleksinin bir parçası)
I.G. Farben
I.G. Farben
• Kimyasal silah geliştirme
• Kimyager Gerhard Schrader’in grubu; 2000 organofosfat ajan sentezleniyor
• Paratyon, malatyon
• Tabun, Sarin (Schrader, Ambrose, Rudringer and VanderLinde); 12 000 ton tabun, 600 ton sarin üretiliyor
• Soman (Richard Kuhn grubu) Richard Kuhn’un savaş öncesinde vitaminler üzerine çalışmaları nedeniyle Nobel kimya ödülü var
I.G. Farben
• Zyklon-B (Hidrojen siyanid); Degesch firmasının pestisidi.
Firma gelirinin ~% 75’ini sağlıyor
I.G. Farben
• İnsanlar üzerinde ilaç çalışmaları
• Çalışmaların bir çoğu sıtma, tifüs, paratifo, savaş yaralanmaları gibi enfeksiyonlara yönelik
• Sülfonamidler, arsenik derivativleri, B-1012, B-1034, 3382 (rutenol), 3582 (akridin) vb
I.G. Farben
• Nazi doz eskalasyon çalışması
• Auschwitz kamp komutanı ile Bayer Leverkusen arasında yazışma
BL: Yeni uyku ilacının planlanan deneyleri için, elinizde bulunan mahkumlardan bir kısmını verebilirseniz memnun olacağız
...
BL: Yanıtınızı doğruluyoruz, fakat kadın başına 200 RM çok yüksek. Kadın başına 170 RM ödemeyi öneriyoruz.bunu kabul ederseniz
kadınları alabiliriz. 150 kadına ihtiyaç duyuyoruz.
...
BL: Anlaşmayı onayladığınızı doğruluyoruz. Lütfen
bizim için sağlık durumu iyi 150 kadın hazırlayın
...
150 kadın siparişi elimize geçti. Sağlık durumları çok iyi olmamakla birlikte, deneyler için yeterli bulundular. Deneylerle ilgili gelişmeler hakkında sizi bilgilendireceğiz
...
BL: Deneyler gerçekleştirildi. Teste katılanların tamamı öldü. Kısa süre içinde yeni parti için sizinle tekrar temasa geçeceğiz
...
Sonuç
• Nuremberg Doktorlar davası
• 23 Nazi doktor suçlanıyor; 15’i suçlu bulunuyor, 7’si idam cezası alıyor
• Doktorların hiçbir yaptıklarını reddetmiyor veya yaptıklarından dolayı özür dilemiyor
Sonuç
• Nuremberg IG Farben davası
• 24 yönetici ve bilim insanı suçlanıyor; 11’i 6 ayla 8 yıl arasında ceza alıyor
• 1950’lerin başlarında hapisten çıktıklarında Alman firmalarında yönetici olarak işlerine devam ediyorlar
• IG Farben Bayer, Hoechst ve BASF olmak üzere 3’e bölünüyor
Sonuç
• Nuremberg Kodu
• Doktorlar davasının sonunda Nuremberg kodu taslağı hazırlanıyor
• Helsinki deklerasyonu’nun temelini oluşturuyor
1920