HEMŞİRELİK- YÜKSEK LİSANS PROGRAMI OMÜ SAĞLIK BİLİMLERİ
ENSTİTÜSÜ
HEM 627 –ERGEN SAĞLIĞI DERSİ
DR.ÖĞR.ÜYE ESRA TURAL BÜYÜK
ERGENLERDE ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE
BAĞIŞIKLAMA
Hafta-12
HEM 627 –ERGEN SAĞLIĞI DERSİ
İçerik Planı
A. Adölesanda Mantar Enfeksiyonları 1. Tinea capitis
2. Tinea pedis
3. Kandidiyazis moniliazis
B. Adölesanda Paraziter Enfeksiyonlar C. Adölesanlarda Üriner Enfeksiyonlar
D. Adölesanlarda Bağışıklama
1. Difteri-Boğmaca-Tetanoz Aşısı
2. Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak Aşısı 3. Suçiçeği Aşısı
4. Hepatit B Aşısı 5. Hepatit A Aşısı 6. Meningok Aşısı 7. İnfluenza Aşısı 8. İnfluenza Aşısı
Adölesanda Mantar Enfeksiyonları
• Derinin mantar enfeksiyonları
adölesanlarda da önemli bir sorun
oluşturmaktadır deri hastalıkları içinde mantar hastalıkları önemli bir yer
tutmaktadır.
Tinea Capitis
• Tinea capitis saçlı derinin yüzeyel mantar enfeksiyonu olup; genellikle puberte
öncesi dönemlerde görülür.
Tinea Pedis
• Toplumda en sık görülen mantar
enfeksiyonudur. Koşucu özelliği nedeniyle asker, sporcu ve yurt öğrencilerinde sık
görülmektedir. Uzun süre kapalı ayakkabı giyme, hiperhidroz, nemli ve sıcak
ortamlar hastalığın kolay yerleşimine olanak sağlar.Soğuk mevsimlerde
sessizleşen hastalık yaz aylarında tekrar alevlenme gösterir.
Kandidiyazis Moniliazis
• Deri Mukoza tırnak iç organlarda hastalık tablosuna neden olurlar.
• Obezite, nem ve maserasyon, diyabet, gebelik, geniş spektrumlu antibiyotik
kullanımı, oral kontraseptifler,
immünsüpresyon ve immünolojik defektler, periferik vasküler yetersizlik, kötü hijyen
oluşumuna ortam hazırlar.
Adölesanda Paraziter Enfeksiyonlar
• Adölesanlar aileden bağımsız olarak gezdikleri için kendilerine, yediklerine , içtiklerini dikkat etmedikleri zaman ve
kalabalık ortamlarda parazitlere daha çok maruz kalabilmektedirler
• Bağırsak parazitleri ishal, kabızlık, karın
ağrısı, bulantı, kusma, büyüme ve gelişme geriliği, gece işemesi, alerjik reaksiyonlar, zayıflama, diş gıcırdatma, ağızdan salya akması ve perianal bölge kaşıntısı gibi semptomlara kadar geniş bir bulgu
yelpazesine sahip olup belirtisizde
seyredebilmekte hatta hayatı tehdit edici hastalıklara neden olabilmektedir.
Adölesanlarda Üriner Enfeksiyonlar
• Adölesanlarda idrar yolu enfeksiyonu çoğu zaman cinsel aktivite ile birliktedir ve
dizüri, sık idrar yapma, ani idrar yapma isteği gibi işeme semptomlarına daha sık rastlanır.
• Adolesan erkek çocuklarda idrar yolu
enfeksiyonu için risk faktörleri; enfekte bir bayanla cinsel ilişki, sünnetsizlik ve
homoseksüalitedir.
• Pubertede daha çok kız adölesanlarda
idrar yolu enfeksiyonu sıklığında artışının bir nedenide bu dönemde cinsel aktivitenin başlaması ve gebeliktir.
• Pubertedeki hormonal değişiklikler sonucu dış genital organlarda bakteri
kolonizasyonunun kolaylaşması ve bakterilerin periüretral alandan idrar
yollarına geçmesi idrar yolu enfeksiyonuna yol açar.
Adölesanlarda Bağışıklama
• Adolesanlarda bağışıklama oranlarındaki düşüklük aşı ile önlenebilir hastalıklar ile ilgili epidemilerin ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
• Ayrıca, eksik aşılı adolesanlar; o toplumdaki yüksek riskli çocuklar,
yetişkinler ve yaşlılar için enfeksiyon kaynağı oluşturmaktadır
• Adolesan bağışıklama oranlarında gerekli artışın sağlanabilmesi için; tüm
adolesanlar 11-12 yaş civarında aşılama öyküleri açısından değerlendirilmeli,
önerilen tüm aşıların yapılmadığı ya da
aşı uygulamasına yanıtsız kişiler,
eksik aşılı veya aşılama zamanından erken dönemde aşılanmış olanlar ve
risk faktörü taşıyan adolesanlar en kısa zamanda aşılanmalıdır.
Difteri-Boğmaca-Tetanoz Aşısı
• İlköğretim 1. sınıfta difteri-pediatrik tip asellüler boğmaca-tetanoz-inaktif polio aşısı (DaPT- IPV;Tetraxim),
• 8. sınıfta bir doz erişkin tip difteri-tetanoz aşısı (Td) uygulaması ve yaşam boyu on yılda bir tekrarı rutin uygulamada yerini almıştır.
Kızamık-Kızamıkçık- Kabakulak Aşısı
• Ülkemizde 12.ayda ve ilköğretim 1. sınıfta KKK aşısı uygulaması konmuştur
• Adölesan dönemde kabakulak aşılama öyküsü mutlaka sorgulanmalı,
• Eksik aşılı adolesanlara tek doz,
• Aşısız adolesanlara ise en az 4 hafta ara ile iki doz KKK aşısı uygulanmalıdır.
Suçiçeği Aşısı
• Tüm adolesanlara;
suçiçeği enfeksiyonu ve aşı öyküsü sorulmalı,
eksik aşılı olanlara adolesan dönemde tek doz,
aşısız adolesanlara ise en az 4 hafta ara ile iki doz (<13 yaş aşısız çocuklara 3 ay ara ile iki doz) suçiçeği aşısı
uygulanmalıdır.
Hepatit B Aşısı
• Adolesanların büyük bir bölümünde bulaşma cinsel yolla olmaktadır.
• Hepatit B aşısının daha önce aşılanmamış adolesanlara; bir ay ara ile iki doz, 2.
dozdan 5 ay sonra 3. doz şeklinde uygulanması önerilir.
Hepatit A Aşısı
Hepatit A enfeksiyonu için orta ve yüksek endemik bölgelerde bulunanlar ya da bu bölgelere seyahat edecek olanlar, kronik karaciğer hastalığı olanlar, karaciğer
transplantasyonu olanlar, uyuşturucu madde bağımlıları, mesleki risk altında olanlar için aşı endikedir.
Meningok Aşısı
• Yurtta kalan ve liseye başlayan adolesanlara
11-12. yaşlar arasında ilk doz,
16-18. Yaşlarda tekrar doz rutin olarak önerilmektedir.
İnfluenza Aşısı
• Mevsimsel grip aşısı;
6 ay -18 yaş arası sağlıklı çocuklar,
0-59 ay arası çocuğu ya da
riskli bireyi olan hane halkı ve
risk faktörü taşıyan bireylere önerilmektedir.
HPV Aşısı
• Servikal kanserin en önemli nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır
• Aşıların 11-12 yaş kız çocuklarında uygulanması önerilmektedir.
• 9-26 yaş arası kızlar aşılanabilir.
• Aşının etkinliği açısından, aşılanmanın
HPV ile temasdan önce yani cinsel yaşam başlamadan önce yapılması önemlidir.
KAYNAKLAR
• KAYMAK, U. D. Y., & BAKIR, B.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SIK GÖRÜLEN DERİ HASTALIKLARI.
• Haspolat Y.K., Aktar F. (2016) Adolesan sağlığı ve hastalıkları