BİLİŞİM MESLEK ETİĞİ
Öğr. Gör. Nimet Özgül ÜNSAL KÖSE
GENEL-EVRENSEL ETİK KAVRAMI VE
DÜZENLEMELERİ
İçerik
Genel Evrensel Etik
Genel Evrensel Etik Düzenlemeleri
İnsan Hakları Bildirgesi
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
Genel Evrensel Etik
Hayatın herkes için sorunsuz ve huzurlu yaşanmasını
sağlamak amacıyla oluşturulmuş birlikte
yaşamanın genel ve ortak kurallarıdır.
Resim eklemek için simgeyi tıklatın
Genel Evrensel Etik Düzenlemeleri
• Bazı düzenlemelerle kodlar haline getirilmiştir.
• Evrensel olarak geçerli kılınmak istenenler
arasında oydaşma
(konsensus) ile seçilerek kararlaştırılmıştır.
• «Evrensel» olduğu
varsayılan yazılı normlar içeren bu düzenlemeler etik bildirgeler ya da kodları olarak adlandırılır.
Resim eklemek için simgeyi tıklatın
Genel Evrensel Etik Düzenlemeleri
• Oydaşma (Konsensus) : Bir grup, topluluk ya da toplumun üyeleri arasında, temel toplumsal değerler üzerindeki anlaşma, Düşünce birliği içerisinde olma.
• Norm:
Fransızca "norme" kelimesinden gelir. Yerleşmiş kural, ilke, standart anlamındadır. Norma uygun olan ise "normal"dir.• Yazılı Normlar: Kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi devletin yetkili
organlarınca düzenleyip, uygulamaya konan, gerektiğinde değiştirilen, devletin ve sosyal düzenin korunmasını ve devamını amaçlayan normlardır. Uymayanlar maddi ve bedeni cezaya çarptırılır. hukuk kuralları gibi …
Genel Evrensel Etik Düzenlemeleri
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
İnsan Hakları Bildirgesi İnsan Hakları Bildirgesi
İnsan Hakları Bildirgesi
• II. Dünya Savaşının
insanlığa yaşattığı acılar ve huzur ve barışın
uluslararası planda korunmasına duyulan gereksinim üzerine
Birleşmiş Milletler Örgütü kurulmuştur.
• 10 Aralık 1948 yılında tarihinde Birleşmiş
Milletler Genel Kurulu tarafından ilan edilmiştir.
• İnsan hakları ilk kez özel bir düzenlemeye konu olmuştur.
Resim eklemek için simgeyi tıklatın
İnsan Hakları Bildirgesi
• 30 maddeden oluşmaktadır.
• 1-21. maddeler Kişisel Temel Hak ve Ödevler
• 22-27. maddeler Sosyal Ekonomik ve Kültürel Haklar
• Türkiye’de Bakanlar
Kurulu’nun 6.4.1949 tarihli kararı ile onaylanan bu
metin 27 Mayıs 1949
Resim eklemek için simgeyi tıklatın
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Sözleşmesinin Avrupa’da etkin olarak tanınması ve uygulanması için Avrupa Konseyi Üyesi devletler tarafından 1950 yılında imzalanan
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesidir.
• 59 maddesi ile Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi ile hukuki yaptırımı vardır.
• Etik kurallardan Normatif kurallara dönüşmüştür.
Resim eklemek için simgeyi tıklatın
Kaynakça
Uzun, E. (2012). Adalet Meslek Etiği. (Ed. Elif UZUN). Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2294.
Başpınar, N. Ö., & Çakıroğlu, D. (2012). Meslek Etiği, İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Ltd.