SUMMARY
Neuroendocrine carcinoma of the larynx
In this report, by reviewing the literature, we present a case of 70 year old male patient with the neuroendocrine carcinoma of the larynx which has been diagnosed and treated in our hospital.
Neuroendocrine carcinomas of the larynx are very rare tu- mors. These tumors can be seen as gray whitish or light brown masses varying in size from small polyps to extensive lesions. Microscopically pleomorphism, mitotic activity and necrosis can be seen. Immunohistochemistry shows characte- ristic positive staining with chromogranin-A and neuron spe- sific enolase (NSE). Most of the cases are male and intense smokers. Clinical course is agressive due to extensive local lymphatic and distant metastases and mortality rate is 50 %.
Key words:Neuroendocrine carcinoma, larynx, laryngectomy Anahtar kelimeler:Nöroendokrin karsinom, larenks, laren- jektomi
Akci¤er tümörlerinin yaklafl›k % 10-15’ini oluflturan nöroendokrin karsinomlar larenkste çok nadir görülür- ler. Literatürde yaklafl›k 500 olgu bildirilmifltir. Er- kek:kad›n oran› 3:1 olan bu tümörler genellikle yo¤un sigara kullan›c›lar›nda görülür. En s›k yerleflim yeri supraglottik bölge olup, semptomlar› aras›nda öksürük, hemoptizi, artan dispne ve ses k›s›kl›¤› say›labilir. Tan›
s›ras›nda olgular›n hemen hepsinde vokal kord paralizi- si mevcuttur ve % 66’s›nda boyun metastaz›, % 30’unda uzak metastaz (karaci¤er, akci¤er, kemikler ve beyin) saptan›r.
Elektron mikroskobisinde bu tümörleri oluflturan hücre- lerin nörosekretuar granüller içerdi¤i saptanm›flt›r. Bu olgularda baz› paraneoplastik sendromlar [(hiperkalse- mi, Eaton-Lambert sendromu (psödomiyasteni) ve
Schwartz-Bartter sendromu (artm›fl ADH)] görülebilir.
Bu tümörlerin larenks d›fl›na yay›l›m› s›kt›r ve genellik- le tiroid bezi tutulur. En iyi tedavi flekli; indüksiyon ke- moterapi, cerrahi (genellikle total larenjektomi ve bila- teral boyun diseksiyonu) ve postoperatif radyoterapiden oluflan kombine tedavidir. Kür oran› % 10’un alt›ndad›r.
OLGU
Ocak 2000’de ses k›s›kl›¤›, bo¤az a¤r›s› flikayetleri ile hasta- nemiz KBB Klini¤i’ne baflvuran 70 yafl›ndaki erkek hastada larengoskopik biyopsi sonucu “az diferansiye karsinom” sap- tanmas› üzerine hastaya “total larenjektomi-modifiye radikal boyun diseksiyonu” operasyonu uyguland›. Larenjektomi ma- teryalinin makroskopik incelenmesinde; sol supraglottik böl- geden bafllayarak transglottik yay›l›m gösteren sol sinüs piri- formisi, solda tiroid kartilaj› tutan ve infraglottik bölgeye uza- nan ülserovejetan tümöral kitle izlendi. Mikroskopik incele- mede genifl nekroz alanlar› içeren, yer yer alveoler yap› göste- ren, yuvarlak veya oval nükleuslu, baz›lar›n›n nükleolleri be- lirgin, eozinofilik sitoplazmaya sahip, yüksek mitotik aktivite gösteren büyük hücrelerden oluflan tümör görüldü. Ayr›ca, ba- z› kesitlerde fokal olarak skuamöz diferansiyasyon alanlar›
saptand› (Resim 1). LSAB alkalen fosfataz yöntemi ile uygu- lanan immünohistokimyasal çal›flma sonucunda tümör hücre- lerinde NSE ve kromogranin (Neomarkers Fremont, CA, ABD) ile pozitif boyanma görülmesi sonucu olgu büyük hüc- reli tipte nöroendokrin karsinom olarak de¤erlendirildi (Resim 2). Tümörde vasküler ve perinöral invazyonun yan›s›ra karti- laj tutulumu bulundu¤u da saptand›. Boyun diseksiyonu ma- teryalinde metastatik lenf nodu bulunmayan olgu bu haliyle patolojik olarak T4N0Mx olarak evrelendi. Olguya radyotera- pi uyguland›. Hastan›n rutin kontrolleri devam etmektedir.
TARTIfiMA
Larenks’in nöroendokrin tümörleri; selim paragangli- omdan agresif seyirli küçük hücreli karsinoma kadar uzanan genifl bir spektruma sahiptirler (1). Ferlito ve ark., nöroendokrin tümörleri epitelyal veya nöral köken- li olmak üzere iki grupta incelemifllerdir. Nöral grupta paragangliomalar yer al›rken, epitelyal grupta tipik veya
Larenks’te nöroendokrin karsinom
M. Hakan KARABULUT (*), Aylin EGE GÜL (**), Sibel fiENSU (***), Dilek YAVUZER (****), Nimet KARADAYI (*****), Arif fiANLI (******)
Bu bildiri Ulu-Onk’02, Uluda¤ Üniversitesi’nde, poster olarak sunulmufltur; Dr. Lütfi K›rdar Kartal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Patoloji Klini¤i Asist. Dr.*; Baflasistan›**; Uz. Dr.****; fief Muavini*****; 2. KBB fiefi******
OLGU SUNUMU Patoloji
Göztepe T›p Dergisi 19: 253-254, 2004
253 ISSN 1300-526X
atipik karsinoidler ve küçük hücreli karsinomlar yer al›r
(2). Larenkste yerleflen karsinoidler genellikle habis ka- rakterli olup “orta derecede diferansiye nöroendokrin karsinom”, “nöroendokrin diferansiyasyon gösteren bü- yük hücreli karsinom” veya “atipik karsinoid” olarak adland›r›l›rlar (1,3). Yaklafl›k % 0.6 gibi düflük s›kl›k
oranlar› bildirilen bu olgular, ço¤unlukla 6. ve 7. dekad- larda, yo¤un sigara kullanan erkeklerde ve genellikle supraglottik tümörler olarak görülürler. Makroskopik olarak genellikle 2-4 cm boyutlar›na ulaflabilen polipoid kitleler fleklinde izlenen bu tümörler yüksek nükleer dereceye sahip ve yüksek mitotik aktivite gösteren hüc- relerden oluflurlar. Tümörlerin birço¤unda nekroz mev- cuttur (4).
‹mmünohistokimyasal çal›flmalarda en s›k kromogranin varl›¤› bildirilmekle beraber kalsitonin, karsinoembriyo- nik antijen ve nöron özgül enolaz pozitifli¤i de literatür bilgilerinde mevcuttur (2,4). Yine bir çal›flmada, küçük hücreli ve büyük hücreli karsinomlarda bombesin im- münoreaktivitesi bildirilmifltir (1). Bu tümörlerde lenf nodu metastaz›, cerrahi s›n›r pozitifli¤i ve perinöral in- vazyon varl›¤› kötü prognostik iflaretlerdir. Tümör bo- yutlar›, histopatolojik yap›, mitoz say›s› ve nekroz gibi özellikler ise prognoz için belirleyici de¤ildir (1, 2). Cerrahi, kemoterapi ve radyoterapiden oluflan kombine tedavi protokollerine ra¤men bu olgular için prognoz iyi de¤ildir ve çeflitli serilerde en çok % 40’lara ulaflabilen 5 y›ll›k yaflam süreleri bildirilmifltir (2, 5).
KAYNAKLAR
1. Kirchner JA, Carter D: Pathology of the larynx, In: Sternberg SS, ed. Diagnostic Surgical Pathology, 3rd edition, Philadelphia, Lippin- cott Williams and Wilkins; 1999, 925-947.
2. Ferlito A, Barnes L, Rinaldo A, et al: A Review of the neuroen- docrine neoplasms of the larynx: update on diagnosis and treatment. J Laryngol Otol 112 (9): 827-34, 1998.
3. Respiratory Tract, In: Rosai J, ed. Ackerman’s Surgical Pathology, 8th edition, St. Louis, Mosby; 1996, 321-330.
4. Curran AC, McDermott N, Leader M, Walsh M: Neuroendoc- rine Carcinoma of the Larynx. Ir J Med Sci 166(1):44-6, 1997.
5. Sasaki CT, Carlson RD: Malignant Neoplasms of the Larynx, In:
Cummings CW, ed. Otolaryngology-Head and Neck Surgery, St.
Louis, Mosby; 1986, 2007-2017.
Resim 1. HEX100. Alveoler patern gösteren nöroendokrin karsi- nom.
Resim 2. HEX400. Yuvarlak-oval nükleuslu, belirgin nükleollü, genifl granüler sitoplazmal› tümör hücreleri.
Göztepe T›p Dergisi 19: 253-254, 2004
254